علائم دیسک گردن و بهترین روش‌های درمان آن

به گزارش راهبرد معاصر در پی چنین وضعیتی، با تحلیل رفتن دیسک‌های بین مهره‌های گردنی، مهره‌های ناحیه ستون فقرات گردنی انعطاف‌پذیری و فاصله خود را از دست داده و این امر می‌تواند موجب ایجاد خارهای استخوانی و مشکلاتی نظیر برآمدگی دیسک‌ و فتق دیسک (بیرون زدگی) شود که تمامی این شرایط، باعث فشار آوردن به اعصاب ستون فقرات گردنی و در نتیجه ایجاد علائمی مانند درد، ضعف و بی‌حسی در ناحیه گردن، بازوها و دست‌های فرد خواهد شد.

علائم دیسک گردن

علائمی که بیماری دیسک گردن ممکن است ایجاد کند، بسته به شدت بیماری و محل آسیب دیدگی دیسک می‌توانند در هر فردی متفاوت باشند. اما شایع‌ترین و متداول‌ترین علائم دیسک گردن شامل موارد زیر می‌شود:

• گردن درد: شایع‌ترین نشانه بیماری دیسک گردن، گردن درد بوده که می‌تواند دردی مبهم یا تیزی باشد که به قسمت شانه یا بازو نیز ساطع می‌شود.
• دردی که از گردن به بازو ساطع می‌شود: اگر در پی این مشکل عصب ستون فقرات تحت فشار قرار بگیرد ممکن است حالتی را تجربه کنید که در آن درد از گردن به سمت بازوها و گاهاً در امتداد دست تا انگشتان دست نیز ساطع می‌شود.
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن (گزگز): فشردگی عصب نخاعی می‌تواند بی حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس گزگز در گردن، بازو و دست‌ها را نیز در پی داشته باشد.
• خشکی و سفتی گردن: دیسک گردن می‌تواند موجب خشکی و سفت شدن گردن شده و در نتیجه چرخاندن سر یا خم کردن گردن را دشوار سازد.
• سردرد: دیسک گردن می‌تواند باعث ایجاد سر درد بویژه سردردهای ناحیه قاعده جمجمه شود.

چه موقع به پزشک مراجعه کنم؟

اگر هر یک از علائم فوق را داشته باشید، بویژه اگر این علائم پایدار بوده یا به مرور زمان تشدید شوند، باید حتما برای درمان دیسک گردن خود به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر این، داشتن سابقه آسیب دیدگی گردن، سابقه وجود بیماری دیسک گردن در خانواده یا سابقه ابتلا به بیماری‌هایی مانند آرتروز یا آرتریت روماتوئید نیز جزو مواردی هستند که فرد باید حتما در این موارد برای درمان به پزشک مراجعه کند.

تشخیص دیسک گردن

رایج‌ترین روش‌هایی که برای تشخیص بیماری و مشکلات دیسک گردن استفاده می‌شوند شامل موارد زیر هستند:

• معاینه بالینی یا فیزیکی: پزشک از طریق معاینه بالینی، میزان رفلکس، قدرت عضلانی و دامنه حرکتی گردن، بازوها و دستان بیمار را ارزیابی می‌کند.
• بررسی سوابق پزشکی: در این مرحله از تشخیص، پزشک سوالاتی را در رابطه با علائم، سوابق پزشکی و هرگونه آسیب قبلی گردن از بیمار می‌پرسد.
• الکترومیوگرافی (EMG): الکترومیوگرافی نوعی آزمایش تشخیصی است که برای سنجش میزان فعالیت الکتریکی عضلات و اعصاب استفاده می‌شود.

روش‌های درمان دیسک گردن

روش‌های درمان دیسک گردن با توجه به شرایط بیمار و تشخیص پزشک تعیین می‌شود. به کارگیری روش‌های غیر جراحی برای درمان دیسک گردن اولین قدم درمان است. این روش‌های غیر تهاجمی عوارض و دوران نقاهت بسیار کمتری نسبت به جراحی دارند. در مواردی که دیسک به شدت آسیب دیده باشد ممکن است پزشک عمل جراحی را توصیه کند.

درمان دارویی و تزریقی

در مراحل اولیه درمان،‌ ممکن است پزشک چندین نوع دارو را برای درمان درد و التهاب تجویز کند که شامل موارد زیر است:

• استامینوفن: موارد خفیف گردن درد غالباً با مصرف داروی استامینوفن تسکین می‌یابد.
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): غالبا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن که عمدتاً همراه با استامینوفن تجویز می‌شوند، در موارد دیسک گردن جزو خط اول درمان محسوب می‌شوند. این قبیل داروها می‌توانند هم درد و هم تورم را تسکین داده و بسته به علائم خاص هر بیمار، برای مصرف چند هفته‌ای تجویز شوند. اگر مشکلی دارید که موجب منع مصرف این داروها شود یا مصرف این قبیل داروها نتواند موجب تسکین درد شما شود، ممکن است پزشک داروهای مسکن دیگری را برایتان تجویز کند.
• کورتیکواستروئیدهای خوراکی: مصرف یک دوره کوتاه کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌تواند برای کاهش التهاب و تسکین درد موثر باشد.

فیزیوتراپی

معمولاً اولین درمان غیر جراحی که پزشکان توصیه می‌کنند، فیزیوتراپی خواهد بود. حرکات و تمرینات خاصی که متخصص فیزیوتراپی به شما آموزش می‌دهد،‌ می‌توانند برای تسکین درد و همچنین تقویت و کشش عضلات ضعیف شده موثر باشند. گاهاً در برخی موارد، تمرینات پوسچرتراپی (اصلاح وضعیت بدن) نیز به فیزیوتراپی اضافه می‌شود که می‌توانند به منظور ایجاد کشش ملایم در مفاصل و عضلات گردن استفاده شوند. طول دوره فیزیوتراپی برای هر بیمار متفاوت خواهد بود، اما به طور کلی برنامه فیزیوتراپی بین ۶ الی ۸ هفته طول می‌کشد و معمولاً برای ۲ الی ۳ جلسه در هفته برنامه‌ریزی می‌شود.

اگر شما هم دچار علائم و مشکلات ناشی از آرتروز گردن یا دیسک گردن باشید، متخصص فیزیوتراپی ممکن است تمرینات زیر را برای کمک به تسکین علائم توصیه کند:

تمرین عقب و جلو بردن سر

این حرکت را می‌توانید هم ایستاده و هم نشسته انجام دهید. حرکات خود را آرام و نرم انجام دهید.

• در ابتدای حرکت سر شما باید صاف و در راستای شانه‌ها قرار گرفته و پشتتان صاف باشد.
• چانه خود را به سمت سینه خم کنید و ۱۵ الی 30 ثانیه در این حالت بمانید. سپس به آرامی سر خود را بالا بیاورید.
• سپس چانه را به سمت بالا آورده طوری که پشت جمجه سر به پشت بدن نزدیک شود. ۱۰ ثانیه نگه داشته و سپس به حالت عادی برگردید.
• این حرکت را هر روز چندین بار تکرار کنید.

حرکت سر و گردن به طرفین

این حرکت را در حالت ایستاده انجام دهید. پاها را به اندازه عرض شانه باز کرده و بازوها در دو طرف بدن قرار داشته باشند.

• به آرامی سرتان را به سمت شانه راست خود خم کنید و سعی کنید شانه را با گوش خود لمس کنید. زمانی که کشش کافی را احساس کردید در این حالت بمانید. سعی کنید شانه خود را بالا نبرید و سرتان را به سمت شانه بکشید.
• کشش را به مدت ۵ الی 10 ثانیه نگه دارید، سپس به حالت اول برگردید.
• همین روال را به سمت شانه چپ تکرار کنید. می‌توانید این حرکت را در چند ست با ۱۰ تکرار انجام دهید.

شاک ویو تراپی

شاک ویو تراپی برون بدنی جزو یکی از روش‌های غیر تهاجمی و سرپایی برای درمان مشکلات دیسک گردنی است. در این روش درمانی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای کمک به ترمیم و کاهش درد در بافت نرم آسیب دیده استفاده می‌شود.

پی آر پی

درمان با پلاسمای غنی از پلاکت یا پی آر پی (PRP) گزینه درمانی است که گاها برای دیسک گردن نیز استفاده می‌شود. این درمان شامل تزریق پلاسمای غنی از پلاکت و فاکتورهای رشد از خون خود بیمار به ناحیه آسیب دیده است که می‌تواند برای تحریک التیام و کاهش درد موثر باشد.

تزریق فاست

تزریق فاست یک روش کم‌تهاجمی است که طی آن پزشک داروهای کورتیکواستروئید را در مفصل فاست (مفاصل ستون فقرات) تزریق می‌کند که باعث تسکین التهاب و همچنین تسکین استخوان‌های تحریک شده می‌شود. ممکن است پزشک بسته به علائم شما و تشخیص خودش، انجام تزریق در یک یا چند مفصل در امتداد ستون فقرات را توصیه کند.

عمل جراحی

اگر درمان‌های محافظه کارانه اعم از فیزیوتراپی، مصرف دارو و تزریق دارو موثر نباشد و تسکین کافی ایجاد نکند، یا اگر چنانچه مشکل به قدری شدید بوده و باعث آسیب عصبی یا فشردگی نخاع شود، ممکن است برای دیسک گردن نیز انجام عمل جراحی توصیه شود. رایج‌ترین عمل‌های جراحی که برای دیسک گردن انجام می‌شوند شامل دیسککتومی قدامی گردن و فیوژن ستون فقرات، جراحی جایگزینی یا تعویض دیسک گردن و جراحی لامینکتومی می‌شوند.

• دیسککتومی قدامی گردن و فیوژن ستون فقرات: در این جراحی، دیسک آسیب دیده برداشته شده و مهره‌ها با استفاده از پیوند استخوان یا سخت افزاری فلزی  فیوژن (هم‌جوشی) می‌شوند که این امر موجب تثبیت وضعیت ستون فقرات شده و از آسیب بیشتر نیز جلوگیری می‌کند. این جراحی از طریق ایجاد یک برش کوچک در جلوی گردن انجام شده و معمولاً بیمار پس از دریافت آن باید یک دوره بی حرکت ماندن و فیزیوتراپی را بگذراند.
• جراحی جایگزینی یا تعویض دیسک گردن: در این روش دیسک آسیب دیده طی عمل جراحی با یک دیسک مصنوعی جایگزین می‌شود که این امر موجب می‌شود علاوه بر حفظ دامنه حرکتی گردن، درد و سایر علائم نیز تسکین یابند. این جراحی از دیسککتومی قدامی گردن و فیوژن ستون فقرات کمتر تهاجمی بوده، ولی ممکن است برای هر بیماری مناسب نباشد و توصیه نشود.
• لامینکتومی: لامینکتومی نوعی جراحی است که در آن جراح بخشی یا تمام استخوان لامینای مهره ستون فقرات را برای کاهش فشار روی نخاع، برمی‌دارد. اگر دیسک گردن در فرد بیمار موجب فشردگی طناب نخاعی و بروز علائمی مانند ضعف، بی‌حسی یا گزگز در بازوها یا پاها شده باشد، ممکن است این نوع جراحی لازم شود.