سخنان خاندوزی درباره برنامه کوتاه مدت دولت برای «مهار تورم و رشد تولید»

به گزارش راهبرد معاصر؛

سید احسان خاندوزی سخنگوی اقتصادی دولت در نشست خبری امروز (2 خرداد) اظهار داشت: برنامه اقتصادی کوتاه‌مدت دولت تحت عنوان بسته مهار تورم و رشد تولید نهایی شده است و با اجماع نظر سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد امروز توسط آقای مخبر ابلاغ خواهد شد و دستورکار ده‌ماهه دستگاه‌های اجرایی به‌تفکیک دستگاه‌های متولی و زمان‌بندی اجرای برنامه‌ها تا پایان سال 1402 خواهد بود.

وی افزود: هم‌چنین برنامه میان‌مدت اقتصادی دولت با عنوان برنامه هفتم توسعه نهایی شده است و به‌زودی تقدیم مجلس شورای اسلامی می‌شود.

سخنگوی اقتصادی دولت در ادامه سخنان خود گفت: کاهش اتکا به ارزهای جهانی از گام‌های دولت است و امروز از پیام‌رسان بین‌بانکی کشورهای اتحادیه آسیایی رونمایی می‌شود که می‌تواند به‌نوعی جای سوییفت عمل کند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: قانون بهبود مستمر فضای کسب‌وکار 12 سال معطل مانده بود و با اصرار دولت و همکاری مجلس، ضمانت اجرا بر این قانون گنجانده شد و از 28 اردیبهشت‌ماه عملیاتی شد. برای اجرای ماده 24 این قانون، آیین‌نامه‌ای را تدوین کردیم و معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری هم اعلام کرد این قانون از 28 اردیبهشت باید عملیاتی شود و آیین‌نامه اجرایی این قانون تقدیم هیئت دولت خواهد شد تا بتوانیم ماه‌های آینده شاهد به ثمر نشستن این باشیم. این موضوع از تأکیدات آقای رئیس‌جمهور است تا اعتمادبخشی به تولیدکنندگان شود و دولت از همه ابزارهای خود در این زمینه استفاده خواهد کرد.

سخنگوی اقتصادی دولت درباره استفاده دولت سیزدهم از منابع صندوق توسعه ارزی عنوان کرد: از مجموع حدود 150 میلیارد دلاری که از روز تأسیس این صندوق تا امروز ورودی‌ها به آن بوده است حدود 100 میلیارد دلار در دولت‌های مختلف برداشت شده است؛ البته این به‌عنوان تسهیلات بوده و جزو دارایی‌های صندوق است. تلاش دولت سیزدهم این بوده سه اقدام برای بهبود وضعیت صندوق داشته باشد؛ اولاً با انضباط به بودجه خود برداشت از صندوق را کاهش دهد و ثانیاً نسبت به بازگشت تسهیلات سال‌های گذشته بهتر عمل کند، ثالثاً در برنامه هفتم توسعه سازوکار جدیدی برای صندوق در نظر گرفته شود تا سال‌های آینده با چنین مسئله‌ای روبه‌رو نشویم.

خاندوزی هم‌چنین درباره رویکرد دولت برای دلارزدایی در معاملات خود گفت: از سال‌های گذشته کاهش معاملات با دلار شروع شده است و آقاییِ دلار رانت بزرگی را خلق کرده بود و آمریکا هم حداکثر سوءاستفاده از این رانت عظیم را داشت و امروز سیاست‌های کاهش وابستگی به دلار فقط اختصاص به ایران ندارد و کشورهایی مانند چین و دیگران از این استفاده می‌کنند و ما هم در این زمینه گام برمی‌داریم. سهم دلار در تسویه‌های تجاری ما به زیر 10 درصد رسیده است و نشست امروز اتحادیه کشورهای آسیایی هم در این زمینه مؤثر خواهد بود. تعاملات ما با شرکای تجاری‌مان هم بر مبنای استفاده از ارزهای محلی و غیردلاری پیش می‌رود.

وی هم‌چنین درخصوص اختصاص ارز برای کالاهای اساسی و دارو در سال جاری، گفت: در دوماهه امسال، تأمین و تخصیص ارز نسبت به سال گذشته در وضعیت بهتری است و حدود 20 درصد بیش از سال گذشته تخصیص ارز داشتیم و 16 میلیارد دلار تخصیص ارز دوماهه اول سال است. 9.3 میلیارد دلار از این رقم تامین ارز انجام شده و 11.8 میلیارد دلار درباره واردات نیازهای صنعتی، 3.2 کالاهای اساسی و حدود 800 میلیون دلار هم در حوزه دارویی تامین ارز انجام گرفته است.

سخنگوی اقتصادی دولت درباره اصلاح قانون کار و قراردادهای کارگران بیان کرد: برای اجرای منویات مقام معظم رهبری در حوزه اصلاحات نظام کارگری، کارگروه امنیت شغلی کارگران و ساماندهی قراردادها ایجاد شد و پیش‌نویس اصلاح موادی از قانون کار آماده شده، از جمله اصلاح قراردادهای کارگری. این پیش‌نویس اواخر فروردین ماه به هیات دولت رفت، بعد از تصویب نهایی جزییات آن اطلاع رسانی خواهد شد.

خاندوزی هم‌چنین درباره اینکه در صورت افزایش حقوق کارمندان در سال جاری، آیا افزایش حقوق کارگران هم اعمال خواهد شد؟ خاطر نشان کرد: در مذاکرات شورای‌عالی کار در پایان سال گذشته مطرح شد که اگر بنا شد دولت امسال تجدید نظری در حقوق کارمندان انجام دهد، با همراهی طرف‌های سه‌گانه در شورای‌عالی کار، درباره کارگران هم اصلاحیه داشته باشیم.

وی در پاسخ به سوال تسنیم درباره سرانجام توافقات ایران و چین در سفر اخیر رییس‌جمهور به پکن گفت: در زمینه تعاملات مالی، ارزی، توافقات حوزه انرژی بین دو کشور و هم‌چنین هشت پروژه سرمایه‌گذاری مشترک دو کشور وارد فاز اجرایی شده است؛ البته به‌دلیل مسائل تحریمی از بیان جزییات معذور هستیم اما پیگیری توافقات سفر در دستورکار است و دنبال می‌شود. کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و چین در تابستان برگزار خواهد شد و سه-چهار سال از تشکیل جلسه این کمیسیون می‌گذرد؛ این گام خوبی است تا مقامات اجرایی دو کشور درصد پیشرفت را بررسی کنند و اگر نیاز به تصمیمات جدید برای تسریع اجرای توافقات است، اتخاذ شود.

سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ به سوالی درباره تورم بیان کرد: این آمارهای تورمی که امروز اطلاع‌رسانی کردیم به‌معنای اعتقاد ما به کاهش قیمت‌ها کالاها در کشور نبوده و موافقت با این میزان تورم نیست. ما توضیح دادیم که دولت در مبارزه و مهار تورم جدی است و می‌دانیم که فشار تورم بر دوش مردم است، دولت هم از مردم است و شرایط و سختی را احساس می‌کند؛ رییس‌جمهور هر هفته جزییات افزایش قیمت‌ها را از چندین دستگاه می‌خواهد و تذکرات و یا بازخواست‌های لازم از مقامات مربوطه صورت می‌گیرد.

خاندوزی در پاسخ به این سوال که آیا دولت در ماه‌های آینده تصمیمی برای ترمیم حقوق‌ها و یا بسته حمایتی را دارد؟ خاطر نشان کرد: درباره ترمیم حقوق‌ها و حمایت از حقوق‌بگیران غیر از سیاست‌های حوزه دستمزدی، ابزارهای دیگری داریم و مشخصا وزارت کار در تدارک اصلاحیه‌ای بر بسته یارانه‌های اردیبهشت سال گذشته است و وقتی که نهایی شود اطلاع رسانی خواهد شد.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر احتمال سرمایه‌گذاری بخش خصوصی امارات متحده عربی گفت: امارات متحده عربی از جمله کشورهایی است که بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاران خارجی ایجاد کرده است؛ بنده هم در حاشیه اجلاس عربستان دیداری با وزیر اقتصاد امارات داشتم و توافقنامه سرمایه‌گذاری مشترک بین ایران و امارات در هفته‌های آینده امضا خواهد شد. در سرمایه‌گذاری غیر دولتی پیشنهادات هم خوبی دادیم و منتظر پاسخ این پیشنهادات هستیم.

سخنگوی اقتصادی دولت در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به سوالی درباره برنامه دولت برای تسهیل تولید اظهار داشت: در استفاده از ظرفیت‌های بخش غیردولتی و بخش خصوصی سیاست تسهیل تولید با دو بخش و دو فراز در دستورکار است؛ سال گذشته تمرکز دولت بر تسهیل تولید متوجه مجوزهای کسب و کار بود و در سال جاری تمرکز دولت بیشتر به سمت مقررات کسب و کار رفته است‌. 4000 مجوز در درگاه ملی مجوزها در یک روز مجوز دریافت کردند که رکورد است؛ از مجوزهای ثبت‌محور مواردی باقی مانده بود که در هفته آینده مجوزهای حوزه شیلات به این فهرست اضافه می‌شود و در 15 روز آینده مجوزهای حوزه صنایع دستی افزوده می‌شود و تا پایان خرداد مجوزهای خانگی به این فهرست اضافه خواهد شد.

خاندوزی درباره میزان رشد نقدینگی نیز بیان کرد: رشد نقدینگی در دولت قبل به نقطه اوج رسیده بود اما با سخت‌گیری‌های صورت گرفته در پایان سال 1401 به حدود 30 درصد کاهش یافته که حکایت از سرعت مطلوب در کاهش رشد نقدینگی دارد؛ برای امسال هم هدف‌گذاری رشد 25 درصدی پیش‌بینی شده است.

وی در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سوالی پیرامون وضعیت تخصیص ارز در شرایط تحریم‌ها تصریح کرد: مدیریت مصارف ارزی کشور در سقف منابع ارزی در دسترس، یکی از ارکان اداره بازار ارز است؛ به‌ویژه در شرایط خاص و تنگناهایی که در اقتصاد ایران با آن مواجه هستیم. براساس مصوبات شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی در سال‌های گذشته دو کمیته مجزا یکی در بانک مرکزی برای مدیریت مصارف ارزی کشور و دومی در وزارت صمت برای مدیریت تخصیص ارز ایجاد شده بود. آسیب‌شناسی عملکرد این دو کمیته در بانک مرکزی و وزارت صمت حاکی از این بود که فعالیت مستقل این دو کمیته از یکدیگر منجر به مدیریت بهینه منابع ارزی کشور نمی‌شود و اختلافات و تفاوت رویکردها میان این دو کمیته منجر به این خواهد شد.

سخنگوی اقتصادی دولت افزود: برای حل این مسئله راهکار و الگوی ادغام این دو کمیته مطرح شد؛ به‌نحوی که مشترکاً هم مسئله منابع و هم تخصیص مصارف ارز در یک مرجع انجام شود و دولت بتواند انطباق نقشه تجاری و ارزی خود را با مقدورات ارزی در یک نهاد و به شکل یکپارچه اعمال کند. این تصمیم جدیدی است که در دولت مطرح شده و تایید شده است و مراحل تصویب و ابلاغ خود را طی می‌کند. این اقدام به‌عنوان یک اصلاح نهادی و ساختاری در مسیر تعیین تکلیف مسئله ارزی گام مهمی است؛ چراکه عدم تعارض را حل می‌کند و اختیارات ویژه‌ای به بانک مرکزی می‌دهد که بتواند از این اختیار در کمیته یکپارچه و ادغام‌شده برای مدیریت بازار ارز استفاده کند.

خاندوزی در پاسخ به سوالی پیرامون قرارداد احداث خط ریلی رشت- آستار که هفته‌ی گذشته منعقد شد، گفت: سرمایه‌گذاری 1.6 میلیارد دلاری روسیه در خط ریلی رشت-آستارا یک رقم استاندارد است و‌ برای ابعاد مختلف پروژه هم‌چون تملک اراضی معارض پروژه، زیرسازی خط، تأمین ناوگان و ... همین میزان سرمایه‌گذاری نیاز است. این مسیر ریلی حلقه نهایی کریدور شمال-جنوب کشور را تکمیل می‌کند و پل ارتباطی خلیج فارس و اقیانوس هند با کشورهای آسیایی پس از تکمیل این حلقه اجرایی خواهد شد. برآورد وزارت راه و شهرسازی این است که یک میلیون نفر مسافر و 1.5 میلیون تن بار از این مسیر جابجا خواهد شد که منافع خوبی برای کشور به‌دنبال خواهد داشت.

وی در ادامه سخنان خود در پاسخ به سوالی پیرامون وعده دولت برای ساخت 4 میلیون مسکن گفت: در حوزه سیاست‌های و رویکردهای دولت در حوزه مسکن، دوگانه‌ای بین هدف دولت و نظر کارشناسان نمی‌بینیم. دولت سیزدهم زمانی شروع به‌کار کرد که شکاف عرضه و تقاضا و ناترازی جدی در حوزه مسکن وجود داشت و اگرچه در سال‌های متمادی عرضه تامین نشده بود هر سال تقاضا نیز بیشتر می‌شد. بنابراین دولت باید به‌منظور جبران عقب‌ماندگی سال‌های قبل ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی را در دستورکار قرار می‌داد و مجلس هم دولت را مکلف کرده بود که این تدابیر را داشته باشد؛ پس درخصوص هدف اعلامی گذشته عقب‌نشینی نخواهیم کرد.

سخنگوی اقتصادی دولت ادامه داد: برخی از بخش‌ها اعلام کرده‌اند اگر زمین در اختیار آن‌ها قرار داده شود حتما واحدهای مسکونی می‌سازند و در حوزه خودمالکی نیز کمک به حوزه مسکن از سوی بانک مسکن در حال انجام است و یک میلیون و 400 هزار واحد مسکونی در نقاط مختلف با شرایط متفاوت در پروسه ساخت هستند.

خاندوزی در پاسخ به سوالی درباره روابط ایران و عربستان در شرایط تحریم‌ها عنوان کرد: دولت سیزدهم مصرّ است تعاملات اقتصادی خود با همسایگان را متوقف به رفع تحریم نکند و نتیجه این اصرار و پافشاری بر این رویکرد دیپلماسی نیز قابل مشاهده است. در سال گذشته به 15 کشور همسایه 30 میلیارد دلار صادراتی داشتیم که این عدد در سال 1400 معادل 25 میلیارد دلار بوده و همه این‌ها نشانگر این است که پیگیری رفع تحریم‌ها دستورکار حوزه دیپلماسی است. عربستان نیز از این قاعده مستثنی نیست و در ابتدای عادی‌سازی روابط خود با عربستان هستیم؛ به‌طوری که در سال 1400 تعاملات تجاری نزدیک به صفر بوده و در سال گذشته به چند میلیون دلار رسید ولی امسال چشم‌انداز مثبت برای سال 1402 و 1403 ترسیم شده به این معنا که از دوره رکود اقتصادی خارج و به رکوردهای خوبی خواهیم رسید.

وی درباره مسکن مسکن و تدبیر دولت برای مدیریت بازار اجاره‌بها عنوان کرد: افزایش قیمت و به‌ویژه اجاره به طبقات ضعیف جامعه فشار می‌آورد و تلاش شد تدابیر لازم را در نظر بگیرد که بر این اساس لایحه مالیات بر معاملات مکرر مسکن در دولت تصویب شد و در مجلس طرحی با عنوان کنترل و ساماندهى اجاره بهای املاک مسکونی در نوبت صحن علنی است. دولت در لایحه خود با نرخ بالا و گزنده‌ی مالیاتیِ 60 درصد برای معاملات مکرر مسکن جریمه بالایی برای افرادی که وارد بازار سوداگری می‌شوند، پیشنهاد داده است.

سخنگوی اقتصادی دولت گفت: برای طرح مالیات بر سوداگری هم پیش از اینکه طرح به تأیید شورای نگهبان شده و به قانون تبدیل شود، بسترهای اجرایی لازم در دولت در حال آماده شدن است. هم‌چنین وزارت راه در حوزه نظارت بر مشاوران املاک نیز اهتمام دارد و تیم‌هایی را برای نظارت اعزام می‌کند. با همکاری اصناف و وزارت صمت قرار بر این است مجوز مشاورین املاک خاطی باطل شود و در اجاره و خرید و فروش مسکن راه‌اندازی سامانه جدیدی در دستورکار است.

خاندوزی ادامه داد: در بازار مسکن امسال شاهد نقش‌آفرینی مخرب بانک‌ها نخواهیم بود و اگر مصداقی محرز شود بدون اغماض برخورد خواهیم کرد. در 1.5 سال گذشته 58 هزار میلیارد تومان از املاک مازاد بانک‌ها به فروش رفته؛ بنابراین مسئله فشار بر بانک‌ها برای اینکه اموال و دارایی‌های خود را واگذار کنند، تصمیم جدی دولت است. مولدسازی به‌عنوان یکی از اهرم‌های جدید کمک خواهد کرد و در همین راستا چند هزار ملک اعم از زمین و ساختمان‌هایی که ناشی از اختیاری که در حوزه مولدسازی بوده از دست دستگاه‌های دولتی خارج خواهد شد؛ امیدواریم در تابستان سال 1402 کار را با روند بهتری مدیریت کنیم./تسنیم