دلایل بروز بیکاری گسترده بین جامعه فارغ التحصیلان

به گزارش راهبرد معاصر؛ غلامحسین حسینی نیا،مشاور دبیرکل اتاق تعاون کشور با اشاره به اینکه در بحث بیکاری فارغ التحصیلان به اندازه کافی قانون و طرح وجود دارد گفت:متأسفانه برای حل مشکل فارغ التحصیلان یک اراده ملی وجود ندارد،جوانان هم در کنار نبود برنامه تا حدودی بی خیال شدند.

وی ادامه داد: خانواده ها هم برای این مشکل ناامید شده اند و از طرفی مهارت فارغ التحصیلان پایین است.به طور مثال اکثر فارغ التحصیلان دانشگاهی توانایی تحریر یک نامه اداری با رعایت تمام اصول را ندارند. عزم جدی در طرفین نیست.

حسینی نیا با بیان اینکه دانشگاه ها متولی تربیت نیروی توانمند هستند افزود:بسیاری از استاتید دانشگاه با توجه به حقوق و مزایای اندکی که دارند، انگیزه ای برای فعالیت در ظرفیت بالا ندارند.

وی با اشاره به اینکه عدم مهارت کافی دانشجویان، عدم ارتباط شبکه ای بین دستگاه های متولی امر،عدم تخصیص اعتبارات لازم برای پروژه های توانمندسازی جوانان باعث عدم اشتغال جوانان شده است گفت: البته اقداماتی هم انجام شده است. این موارد نکاتی است که باید به آن توجه شود.اقدامات خوبی برای استارت آپ ها شده است. اما محدود است. در دانشگاهی مانند تهران با این وسعت تنها 3درصد دانشجویان درگیر کار استارت آپ ها هستند.

حسینی نیا با اشاره به اینکه مدرک گرایی برای جامعه درد سر درست کرده است افزود:اکثر بیکاران کشور مدرک دار تحصیل کرده است. مدرک فارغ التحصیلان کم عمق است،این معضل بزرگی است که باید به آن توجه شود.دانشجویان مدرک های تحصیلات بالا را دریافت کردند اما شرایط لازم برای حضور در بازار را ندارند.

مشاور دبیرکل اتاق تعاون کشور با بیان اینکه یکی از پیش نیازهایی که درباره کار در عرصه بین المللی است،جوانان ایرانی کسب نمی کنند بیان کرد: در گذشته ای که سمت دولتی داشتم، بارها با این مسائل برخورد کردم بارها به سازمان های بین المللی و دفاتر منطقه ای مراجعه کردم،پوزیش های کاری برای کارشناسان می دادند ولی ما کسی را برای معرفی نداشتیم. چرا که اکثر جوانان متقاضی کار در کشور آشنایی به زبان انگلیسی نداشتند و این فرصت های شغلی از سوی بنگلادشی ها و هندی ها پر می شد. عرب ها هم در این زمینه از ما جلو افتادند.

حسینی نیا با بیان اینکه باید یک بازنگری در دریافت مدرک وجود داشته باشد اظهار داشت: متأسفانه ما فلسفه تحصیلات تکمیلی را متوجه نشده ایم. فلسفه تحصیلات دانشگاهی را متوجه نشده ایم. در کشورهای دیگر برای راه اندازی یک فعالیت اقتصادی به مدرک دانشگاهی توجه نمی کنند، بلکه فقط مدرک مهارتی مورد توجه سیستم است.به طور مثال در کشوری مانند نزولند برای اینکه یک جوان بخواهد کارآفرینی کند نیازی به مدرک دانشگاهی ندارد، آنچه به عنوان یک ضرورت مطرح است،داشتن مهارت کافی است. یک جوان با داشتن مدرک دکترا اگر بخواهد به طور مثال یک مرغداری راه اندازی کند،نیازمند داشتن مدرک فنی و حرفه ای در این زمینه است. در کشورهای دیگر فرد برای انتخاب شغل، ابتدا باید شغل آینده خود را ترسیم کند و سپس بر اساس آن شغلی که انتخاب کرده است مهارت کسب کند.

وی ادامه داد: اما در کشور ما چنین نیست. در کشورهای دیگر برای اخذ مدرک دکترا هزینه ای دریافت نمی کنند. اما با این وجود کسی به سراغ دریافت مدرک دکترا نمی رود، چرا که به دنبال راه اندازی شغل است و به دنبال کسب مهارت فنی و حرفه ای می رود.

وی افزود: هدر دادن منابع ملی صرفاٌ روشن ماندن یک چراع اضافی نیست. بلکه تحصیلات تکمیلی چون از مباحث تخصصی و اجرایی دور می شود هدر رفت منابع به حساب می آید.فردی که به سراغ مدرک PHDیا دکتری می رود به دنبال فلسفه علم رفته است و نباید انتظار یافتن شغل را با این مدرک داشته باشد. برای یافتن شغل باید مهارت کافی وجود داشته باشد. بنابر این اشتباه است که فکر کنیم هر کس دکتر باشد مهارتش بیشتر است.

حسینی نیا با ذکر خاطره ای گفت: در سال 76 که در یکی از دانشگاه های گرمسار تدریس می کردم، روزانه 8 اتوبوس رشته مهندسی کشاورزی دانشجو داشت. خانم هایی بودند که هر روز صبح از تهران به گرمسار می آمدند. علت این موضوع صرفاً کسب مدرک بود. چرا که اکثر آنها با کار و کشاورزی بیگانه بودند. تمام مسیرها اشتباه است.

وی با اشاره به اقتصادی رانتی گفت: در اقتصادی نفتی و اقتصاد رانتی که پول بدون زحمت به دست افراد می رسد،افراد به کار سخت تن نمی دهند. اما وقتی جلوی این رانت ها گرفته شود و مردم مجبور به کار کردن باشند،آن زمان کار کردن ارزش پیدا می کند. آن وقت جوان ها متوجه می شوند برای اینکه بتوانند به زندگی خود نظم دهند باید زحمت بکشند و کار کنند.

مشاور دبیرکل اتاق تعاون کشوربیان کرد: کشور ما از نظر منابع بسیار غنی است و جوانان با استعداد بالای ذهنی و بهترین امکانات حضور دارند. بهترین جوان ها با استعدادهای بالا را داریم،ایران تبدیل به یک دانشگاه بزرگ شده است. این یک معضل است،باید بر روی کیفیت ها بیشتر کار شود. اگر به کار و کارآفرینی بها داده شود و راه برای فعالیت کارآفرینی باز شود بسیاری از مشکلات حل می شود. برای جوان ها قالب تعاونی بهترین فضا است. اکثر جوان هایی که با هم تعاونی راه می اندازند، دانش خود را می آورند،اگر بتوانیم این ها را فرمول مشخصی که مکمل هم هستند،تعریف فعالیت کنیم، کمک کنیم و استارت آپ ها شکل بگیرد،شتاب دهنده را توسعه کنیم. مراکز رشد و پارک های علم و فناوری را دنبال کنیم. آنچه مورد نیاز است، هدایت شده و مشخص برای اینها اختصاص دهیم می تواند راهگشا باشد. به جوانان وام نمی دهند،اما سیستم بانکی به دسته ای از افراد وام می دهد که استفاده در مسیر اشتغالزایی نمی کنند .

وی درباره طرح های اشتغالزایی دولت گفت: یکی از مشکلات اساسی طرح های اشتغالزایی دولت ها وابسته به فرد بودن است. یعنی یک فرد در سمتی حضور می یابد، یا یک طرح ابتکاری جدید دارد،یا فردی دیگر می خواهد طرحی که مجموع جمع آوری طرح های دیگر است را اجرایی کند،اما موفق نمی شود.ما هیچ مکانیسم رد یابی نداریم که چرا طرحی موفق نشده است. مکانیسمی باید وجود داشته باشد تا بررسی شود که چرا طرح از سوی مسئولی به نتیجه نمی رسد.

مشاور دبیرکل اتاق تعاون کشوربیان کرد:اگر حزبی با قدمت بالا وجود داشته باشد،مردم به این حزب ها رای دهند که آدم در آن نقش ندارد،طرح هایی که پیشنهاد می شود طرح حزب باشد،مشکلات حل می شود. این حزب ها در کشورهای دیگر وجود دارد. در بحث چشم انداز 1404 نیز باید با دقت بیکاری فارغ التحصیلان دنبال شود .طرح های اشتغالزایی جوانان در گیر و دار مدیریت یک فرد به صورت کامل اجرا نمی شود. باید نتایج این طرح ها پیگیری شود.

منبع: تسنیم