تشکیلات خودگردان برای سازش ریاض و تل‌آویو چراغ سبز داد؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ منابع آمریکایی و صهیونیستی مدعی شده‌اند تشکیلات خودگردان فلسطینی فهرستی که شامل خواسته‌های این تشکیلات در هر گونه توافق سازش میان رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی است را تحویل ریاض داده است.

پایگاه آکسیوس به نقل از ۶ منبع آمریکایی و صهیونیستی گزارش داده از جمله خواسته‌های تشکیلات خودگردان اعطای کنترل بیشتر روی بخش‌های معینی از کرانه باختری اشغالی و بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیت‌المقدس است.

آکسیوس مدعی شده تشکیلات خودگردان این فهرست را چندی پیش در سال جاری میلادی تحویل عربستان سعودی داده است. رسانه آمریکایی این اقدام را چراغ سبز این تشکیلات به گفتگو‌های تحت رهبری آمریکا برای پیشبرد مذاکرات سازش میان ریاض و تل‌آویو است.

آکسیوس همچنین ادعا کرده این موضع نشان‌دهنده چرخش تشکیلات خودگردان فلسطینی از موضع خود در سال ۲۰۲۰ است که با لحنی تند از امارات و بحرین بابت عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی ذیل ساز و کار موسوم به «توافقات ابراهیم» انتقاد کرد.

رسانه آمریکایی نوشته چنانچه تشکیلات خودگردان فلسطینی با توافق ریاض-تل‌آویو مخالفت کند کار عربستان برای جلب حمایت از آن چه در داخل این کشور و چه در سراسر جهان عرب دشوارتر خواهد شد.

طبق ادعای آکسیوس، «حسین الشیخ»، مشاور ارشد محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی که رهبری رایزنی‌ها در این موضوع با عربستان را بر عهده دارد سه ماه پیش فهرست خواسته‌های این تشکیلات را به مشاور امنیت ملی عربستان سعودی تحویل داد.

تشکیلات خودگردان خواستار آن است که رژیم صهیونیستی وضعیت بخش‌هایی از منطقه C در کرانه باختری اشغالی را تغییر دهد. در حال حاضر کنترل این ناحیه تماماً در دست رژیم صهیونیستی است. طرف فلسطینی خواستار آن است که وضعیت منطقه C همانند وضعیت B تغییر کند جایی که کنترل مسائل امنیتی در دست رژیم صهیونیستی و کنرتل مسائل شهری در دست تشکیلات خودگردان است.

آکسیوس در توضیح درباره این طرح نوشته چنین اقدامی رد پای تشکیلات خودگردان در کرانه باختری را افزایش خواهد داد.

فهرست طرف فلسطینی علاوه بر این بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیت‌المقدس را شامل می‌شود. این کنسولگری در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا بسته شد. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا وعده داد که این کنسولگری را باز خواهد کرد، اما به دلیل مخالفت‌های رژیم صهیونیستی از انجام این اقدام خودداری کرده است.

خواسته دیگر تشکیلات خودگردان این است که عربستان سعودی اقدام به افتتاح کنسولگری خود در بیت‌المقدس کند. ریاض چند وقت پیش سفیر خود در اردن را به عنوان سرکنسول غیرساکن در بیت‌المقدس منصوب کرد.

تشکیلات خودگردان به عنوان خواسته دیگر خواستار برداشتن گام‌هایی در سازمان ملل برای به رسمیت شناختن فلسطین به عنوان کشور عضو شده است. آن‌ها همچنین از عربستان سعودی خواسته‌اند حمایت مالی از تشکیلات خودگردان را که چند سال پیش متوقف شد از سر بگیرد. وال‌استریت‌ژورنال روز سه‌شنبه گزارش داد که عربستان سعودی آماده است این حمایت مالی را مجدداً برقرار کند.

منابع مورد استناد آکسیوس مدعی شده‌اند طرف فلسطینی خواستار آن شده که اسرائیل با دست‌کم بعضی از این گام‌ها به صورت صریح موافقت کند و بپذیرد که مذاکرات اسرائیل-فلسطین با یک چارچوب زمانی روشن آغاز شود.

حدود دو ماه پیش یک نشریه آمریکایی گزارش داده بود «محمد بن سلمان» درخواست کاخ سفید برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی تا پایان سال جاری میلادی را رد کرده است.

تحلیلگران پیش از این گفته‌اند روی کارآمدن کابینه راست افراطی در فلسطین اشغالی به ریاست «بنیامین نتانیاهو» موجب شده برخی از کشور‌هایی که عادی‌سازی روابط با تل‌آویو را آغاز کرده بودند آن را به حالت تعلیق درآورند.

عده دیگری از تحلیلگران هم معتقدند توافق ایران و عربستان سعودی موجب شده عادی‌سازی روابط ریاض با رژیم صهیونیستی با چالش‌های مضاعفی مواجه شود.

روزنامه صهیونیستی «اسرائیل هیوم» اندکی بعد از توافق ایران و عربستان سعودی آن را شکستی برای تل‌آویو توصیف کرد و نوشت مشکلات داخلی اسرائیل و تغییرات ژئوپولیتیکی که با همگرایی تهران و ریاض آغاز شد موجب شده‌اند اسرائیل خود را در موقعیتی ببیند که انتظار آن را هم نداشته است.

این روزنامه همچنین تصریح کرده بود که این همگرایی باعث توقف طرح سایر کشور‌ها برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل شده است.

بسیاری از نماینده‌های دموکرات در مجلس سنا که بایستی احتمالاً به بخش‌هایی از توافق ریاض و تل‌اویو رأی بدهند انتقاد‌های سرسختانه‌ای هم به دولت عربستان سعودی و هم به رژیم صهیونیستی دارند.

عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی با عربستان سعودی غیر از عوامل یادشده در بالا با موانع دیگری هم روبرو است. پایگاه ماه گذشته به آکسیوس گفته بودند یکی از بزرگترین موانع برای ایجاد یک توافق گسترده بین عربستان سعودی و اسرائیل درخواست ریاض برای ارتقاء همکاری نظامی این کشور با آمریکا و دسترسی‌اش به سامانه‌های تسلیحاتی بسیار پیشرفته است.

سعودی‌ها علاوه بر ان خواستار آن هستند که کاخ سفید برای خریداری مهمات برای نیروی هوایی عربستان سعودی مجوز صادر کند. دولت بایدن به فاصله چند هفته بعد از ورود به کاخ سفید فروش چنین مهماتی به عربستان را به دلیل جنگ یمن به حالت تعلیق درآورد.

مانع دیگر در این مسیر، درخواست عربستان سعودی برای برخوردارشدن از حمایت آمریکا جهت توسعه برنامه هسته‌ای این کشور و از جمله غنی‌سازی اورانیوم است.

توسعه برنامه هسته‌ای عربستان و غنی‌سازی اورانیوم در خاک آن کشور برای رژیم اسرائیل منشأ نگرانی‌های جدی است، اما مقام‌های اسرائیلی می‌گویند رایزنی‌هایی برای رسیدن به چندین راه حل در این خصوص در جریان است.

ماه پیش روزنامه نیویورک تایمز هم در گزارشی درباره موانع این توافق نوشته بود رژیم صهیونیستی به این درک رسیده که عربستان سعودی به وعده نتانیاهو مبنی بر عدم الحاق کرانه باختری راضی نخواهد شد و به «اقدامات قابل توجه در میدان عمل» نیاز دارد.

در آن گزارش تصریح شده بود بعید است که چنین «اقدامات قابل توجه در میدان عمل» مورد تایید عناصر افراطی کابینه نتانیاهو قرار گیرد و اعمال فشار در این راستا می‌تواند باعث از بین رفتن آن شود.

پایگاه آکسیوس هفته گذشته گزارش داد هنوز چند موضوع برجسته میان طرف‌ها حل‌نشده باقی‌مانده‌اند که از آن جمله می‌توان به معاهده دفاعی احتمالی میان واشنگتن -ریاض و حمایت واشنگتن از برنامه هسته‌ای عربستان اشاره کرد.

حدود دو ماه پیش آنتونی بلینکن هم گفته بود که عادی‌سازی روابط میان دو طرف کار دشواری است. او در یک سخنرانی روز هفتم تیرماه در اندیشکده شورای روابط خارجی درباره عادی‌سازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی گفت: «به طرز ناباورانه‌ای چالش‌انگیز و دشوار است. این چیزی نیست که بتواند یک شبه اتفاق بیفتد. اما برای آن یک چشم‌انداز واقعی وجود دارد و ما داریم روی آن کار می‌کنیم.»

سه مقام فعلی و سابق آمریکایی به آکسیوس گفتند که نتانیاهو ممکن است در هفته سوم سپتامبر برای دیدار با جو بایدن و سایر مقام‌های آمریکایی به کاخ سفید دعوت شود. این در حالی است که دولت بایدن هنوز اینکه آیا دیداری میان بایدن و نتانیاهو اتفاق خواهد افتاد یا خیر و اینکه چنین دیداری چه زمانی اتفاق خواهد افتاد را تأیید نکرده است.

یک منبع مطلع از این موضوع در گفتگو با آکسیوس مدعی شده که محور اصلی چنین دیداری احتمالاً تأکید بر ضرورت واگذاری امتیاز‌هایی از سوی اسرائیل به فلسطینی‌ها به عنوان بخشی از توافق عادی‌سازی روابط میان دو طرف خواهد بود. / فارس