شرایط بحرانی یوزپلنگ آسیایی در کشور

به گزارش راهبرد معاصر؛ حسن اکبری در نشست «بررسی مشکلات ناشی از حضور مستمر دام در منطقه توران» عنوان داشت: این سازمان طی سال‌های گذشته با کمک دستگاه‌های متولی توانسته حدود ۱۰۰ هزار هکتار از مجموعه حفاظتی توران را از حیث وجود دام خالی کند، اما همچنان شتر در منطقه امن و سگ‌های گله در مجموعه حفاظتی توران حضور دارند.

وی گفت: در کنار حضور دام ما سگ‌های گله را داریم و اگر مشکل دام را نتوانیم حل کنیم، نمی‌توانیم یوز را نجات دهیم.

وی عنوان داشت: کار‌های زیادی انجام شده یا در حال انجام است ولی کاهش سگ گله می‌تواند بازخورد مناسب‌تری در زمینه کاهش تلفات یوز داشته باشد.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: جلوگیری از ورود شتر که معمولا برای خوردن آب و یا چرا وارد منطقه می‌شوند هم از دیگر مشکلاتی است که با آن دست به گریبانیم. در چند مورد دوربین‌های تله‌ای کارگذاری شده در محل آبشخور‌های توران، نشان از حضور گله‌های پرتعداد شتر را ثبت کرده اند و در این عکس‌ها نشان داده شده که یوز‌ها از ترس شتر‌ها از منبع آبی رانده شده اند.

اکبری عنوان داشت: همکاران وزارت نیرو هم اعلام آمادگی کرده اند تا در صورت نیاز نسبت به تامین آب شتر‌ها در مناطقی از پارک ملی توران اقدام کند، اما این کار نیاز به کمک دستگاه‌های اجرایی مانند منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، امور دام و ... دارد.

وی گفت:طرح بیمه دامداران را با کمک صندوق ملی محیط زیست در دستور کار داریم و در صورت هرگونه آسیبی به دامداران، بیمه مکلف است تا خسارات دامداران را پرداخت کند.

اکبری اظهار داشت: آماده ایم تا با برگزاری یک نشست آموزشی با همکاری امور عشایری در خصوص محاسن کم کردن سگ‌های گله برای حفاظت بیشتر از یوز و همینطور بیمه خسارت‌های احتمالی حیات وحش به دامداران، همکاری‌های لازم را انجام دهیم.

وی عنوان داشت: شاید تبدیل شتر داری سنتی به شترداری صنعتی با اختصاص زمین مورد نیاز یکی از روش‌های قابل قبول باشد.

نیازمند آموزش به مردم در حوزه حفظ محیط زیست هستیم

در ادامه معاون آبخیزداری، مراتع و امور بیابان سازمان منابع طبیعی در این جلسه گفت: در پارک ملی توران هم مانند سایر پارک‌های ملی باید قوانین به صورت کامل اجرا شود و اختیار اجرای قوانین هم به عهده سازمان حفاظت محیط زیست است و ما هم به عنوان همکار در کنار محیط زیست هستیم.

حسن وحید عنوان داشت: ایجاد یک زون بافر در حاشیه پارک ملی توران می‌تواند کمک شایانی به امنیت منطقه بکند.

وی گفت: تا زمانی که به مردم آموزش ندهیم و منافع مردم را از حفاظت برای آنها مشخص نکنیم هیچ اتفاق مثبتی در زمینه حفاظت از محیط زیست به خصوص یوز نمی‌افتد.

وحید اظهار داشت: قرق‌های اختصاصی و حفاظت گاه‌های خصوصی می‌تواند به عنوان زون بافر به کار حفاظت کمک کند و در همان وقت مطالعه در خصوص تغییر معیشت شترداران به سمت شترداری صنعتی در آن و همچنین بررسی ممیزی به روز مراتع و ابلاغ ظرفیت جدید و پالایش ممیزی‌های قبل در دستور کارمنابع طبیعی استان سمنان قرار گرفت.

فنس کشی جاده در زیستگاه یوز هنوز انجام نشده است

در بخش دیگری از این نشست معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان سمنان هم گفت: دادگستری استان سمنان برای پیگیری حقوق عامه به خصوص در زمینه حفاظت از محیط زیست حضوری محکم داشته و به شدت پیگیر حل مسائل و معضلات پارک ملی توران هستیم.

زین العابدین حسام اظهار داشت: یکی از مصوبات جلسه سال گذشته در خصوص کم کردن آسیب‌های وارده به یوز، فنس کشی جاده بود که تا به حال این مهم انجام نشده و دادگستری استان پیگیری‌های لازم در این خصوص را انجام می‌دهد و اگر ترک فعلی اتفاق بیافتد حتما با دستگاه مربوطه برخورد خواهد شد.

حسام عنوان داشت: پیشنهاد می‌شود تا کارگروهی متشکل از محیط زیست و دستگاه‌های مرتبط تشکیل و مسائل و مشکلات با کمک و همکاری دادگستری استان سمنان به نتیجه برسد.

وی گفت: با برنامه ریزی‌های انجام گرفته در حال انجام احکام بدل از حبس برای متخلفان در زمینه محیط زیست هستیم.

معاون توسعه و امور زیربنایی سازمان امور عشایر ایران نیز در این جلسه گفت: یوزپلنگ به عنوان یک سنبل ملی است و باید برای حفظ آن بکوشیم.

مهدی میزبان اظهار داشت: توجیه، آموزش، ترویج و توانمندسازی جوامع عشایری می‌تواند در کاهش معضلات برای زیستگاه‌های یوز ایرانی راهگشا باشد.

در ادامه جلسه موعردی مورد موافقت اعضا گرفت که این شرح است:

۱- مقرر شد سازمان امور عشایر زمینه آموزش‌های محیط زیستی ویژه شترداران و سازمان‌های محدوده توران را در تمام نشست‌های معمول و نیز سایر روش‌های ارتباطی موجود فراهم سازد و سازمان در این زمینه اقدامات لازم را بعمل آورد.

۲- مقرر شد با همکاری سازمان محیط‌زیست و سازمان امور عشایر (ادارات کل مربوطه در استان سمنان) رایزنی و نشست‌های لازم برای متقاعد کردن دامداران برای کاهش تعداد سگ‌های گله، با توجه به بیمه شدن خسارت‌های حیات وحش به مزارع و دامداران را انجام و نتیجه را در اولین جلسه بعد ارائه دهند.

۳- مقرر شد اداره کل حفاظت محیط زیست سمنان در خصوص پیشگیری از ورود شتر به پارک ملی توران و محدوه‌های شمالی منطقه حفاظت شده توران پیگیری واهتمام لازم را معمول و دستگاه قضائی نیز حاضر به برخورد جدی با شترداران غیر مجاز و دامداران متخلف در این زمینه شد.

۴- مقرر شد با همکاری مشترک ادارات کل حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان محدوده امن منطقه حفاظت شده توران برای مدیریت بهتر چرای دام و تملک حقوق عرفی ترجیحا به شکل بافری در اطراف پارک ملی توران تعیین و ابلاغ شود.

۵- کل زیستگاه‌ها و قلمروی فعلی یوزپلنگ در استان‌های سمنان، خراسان شمالی، رضوی و جنوبی در قالب یک مجموعه حفاظتی یکپارچه مورد توجه قرار گیرد و از ظرفیت‌های حفاظت مشارکتی، حفاظتگاه و سایر روش‌های ممکن برای ایجاد امنیت و تقویت طعمه‌های یوز در این عرصه یکپارچه بهره گیری شود.

۶-بررسی مجدد ظرفیت چرای منطقه توران و ممیزی و اعمال مقررات موجود برای کنترل و کاهش فشار چرا و حضور دام در منطقه، مورد پیگیری و اقدام اداره کل منابع طبیعی استان قرار گیرد.

۷- آموزش و ترویج فرهنگ حفظ محیط زیست و رعایت حقوق حیوانات به طور ویژه برای شترداران و دامداران منطقه توران مورد توجه و پیگیری و اقدام سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی قرار گیرد.

این جلسه با حضور سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، سازمان امور عشایر کشور، اداره کل حفاظت محیط زیست سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد و کشاورزی، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان، معاون دادگستری کل استان سمنان، رئیس حوزه قضایی بیارجمند، اداره کل عشایر سمنان، رئیس پارک ملی توران در سازمان حفاظت محیط‌زیست برگزار شد. / ایرنا