به گزارش راهبرد معاصر؛ از زمانی که شیخ محمد و پیشینیانش یک روستای ماهیگیری را به مرکز تأمین مالی، تجارت و گردشگری در منطقه تبدیل کردند، کمتر از چهار دهه گذشته است. روند پر سرعت رشد این شهر در ساليان اخير حاکي از آن است که دبی مراحل اوليه توسعه را پشت سر گذاشته و حال نیاز به حفظ وضعیت خود به عنوان محلی امن و سودده برای سرمایه گذاریهای خارجی دارد. امروز سازندگان مشهور در حال شخم زدن شهر هستند. جرثقیل ها همه جا دیده می شوند، اما هیچ کس از آینده شهر مطمین نیست. در حال حاضر، مراکز اداری دبی بسیار کمتر از فروشگاه ها و رستوران های آن هستند. خیلی ها، که نیروی حیاتی اقتصاد شهر به حساب می آیند، شروع به بستن دفاتر و رفتن به خانه های خود کردند و یا حداقل در مورد آن صحبت می کنند. شرکت های اصلی، از شرکت هواپیمایی امارات تا شرکت های توسعه املاک، سود نامطلوب سه ماهه آخر سال را گزارش کردند. بازار سهام از سال 2008 بدترین سال خود را تجربه کرده است. نشانه هایی از این دست حاکی از افول رونق غول اقتصاد منطقه دارد.اگر بخواهیم نگاهی اجمالی به آنچه باعث افول دبی شده است بیندازیم، می توان به عوامل زیر پرداخت:
رکود کسب و کار:
وضعیت کسب و کار در ماه آوریل، زمانی که شیخ محمد بن رشید آل مکتوم جلسهای با بیش از 100 مدیر اجرایی در کاخ خود که مشرف به خلیج فارس است برگزار کرد، آشکار شد. کارفرمایان مسائلی شامل هزینه های سنگین که مزیت نسبی مالیات پایین دبی را تحت شعاع قرار می داد و قوانین سختگیرانه ویزا را از دلایل اصلی این وضعیت دانستند. اما اصلاحاتی که دبی برای رونق دوباره نیاز دارد؛ شاید فراتر از قدرت حاکم آن باشد.
دخالت امارات متحده در کشورهای منطقه:
جیم کرین، نویسنده کتاب "شهر طلا: دبی و رویای سرمایه داری" در سال 2009 می گوید: "دبی به عنوان نوعی سوئیس بیطرف در خلیج فارس شناخته می شود، جایی که تجارت در وضعیت رقابت گونه غرب آسیا اولویت مییابد. " در حال حاضر دولت ایالت متحده ، امارات متحده عربی را تبدیل به یک بازیگر فعال در درگیری های غرب آسیا، در جنگ های داخلی از لیبی تا یمن و پیوستن به تحریم قطر به رهبری سعودی واداشته است. کرین می گوید: "این وضعیتی است که دبی را از بین می برد." وی به صراحت میگوید: "شما یا می توانید با همسایگان خود به جنگ بروید یا می توانید با آنها تجارت کنید. این کار واقعا سخت است. ''
تحریم قطر:
شهروندان قطری که کسب و کار خود را در دبی تعطیل کردند امر مهمی در وضعیت فعلی دبی است. باربارا لیف، سفیر ایالات متحده در امارات می گوید، مدیران آمریکایی به ویژه در مورد احتمال مجبور شدن به انتخاب بین امارات و قطر نگران هستند. او می گوید: "این یک سایه است." "این یک امر بسیار ناخوشایند بود که شرکت های حاضر در امارات متوجه شدند که دیگر نمی توانند پرواز و یا کالایی را به طور مستقیم به دوحه حمل کنند. '' این اختلاف در حالی روی می دهد که ایالات متحده فشار بیشتری برای حل و فصل این اختلافات می آورد.
از آن گذشته، هنگامی که محمد بن سلمان، ده ها تن از میلیاردرها و بازرگانان برجسته عربستان سعودی را در هتل ریتز کارلتون حبس کرد. بانک مرکزی امارات از موسسات مالی این کشور خواست تا اطلاعات مربوط به حساب برخی از آن ها را به دستگاه های اطلاعاتی عربستان ارایه دهد. کین می گوید سرمایه گذاران به درستی نگران هستند. دولتها "نباید قادر به دسترسی به حسابهای شهروندان خود در دیگر کشورها باشند."
هزینه های سنگین زندگی در دبی:
این شهر به دلیل منابع انرژی خود، انتخاب کمتری برای ساختن یک اقتصاد غیر نفتی داشت. سقوط قیمت نفت در سال 2014 را به یاد آورید، همه کشورهای منطقه خلیجفارس برای یک دوره جدید را برنامه ریزی می کنند و سعی می کنند با تقلید از همسایگان پر رونق خود مانند دبی، خود را به عنوان مراکز تجارت منطقه ای، معرفی کنند.
دبی همچنان در این نقش برجسته است. اما این پایگاه ثروت به طور فزاینده با هزینه بالا صورت میپذیرد . بر اساس آمار نیویورکر، در سال 2013، این شهر به عنوان 90 مکان گران برای مهاجرت رتبه بندی شده است.
این هزینه زندگی پایین بود که "دوناوان اسکارام"، یک دلال اوراق 38 ساله، را متقاعد کرد تا به مدت هشت سال در دبی زندگی کند. اما هزینه های سنگین زندگی در دبی باعث شده است که او اکنون مجبور شده است که همسر و فرزندان خود را به کیپ تاون در آفریقای جنوبی منتقل کند. او به بلومبرگ میگوید: "دبی بسیار گران است به خصوص وقتی شما یک خانواده دارید،" اسکارام می گوید " حداقل سه تن از دوستانش تصمیم مشابهی گرفته اند و قصد ترک دبی را دارند".
"نوونو گومز"، رئیس "شرکت تجارت خاورمیانه"، می گوید: "نقش و قدرت دبی پس از اینکه شرکتهای خدمات مالی و خردهفروشی، همچنین شرکت های فعال در حوزه انرژی در سال 2015 و 2016 تصمیم به ترک دبی گرفتند به شدت کاهش یافت." دو سال بعد وی 500 شرکت را مورد بررسی قرار داد، متوجه شد که نیمی از آنها هیچ برنامه ای برای افزایش استخدام ندارند و انتظار بازگشت رونق و رشد به سطح سال 2013 را نداشتند.
"فهد الجرگاوی"، رییس آژانس سرمایه گذاری در امور مالی دبی، می گوید که این شهر به عقب بازگشته است. او می گوید: "این خاصیت بازار است که باید پذیرفت." الجرگاوی می گوید: دولت در حال انجام کاری است که در گذشته انجام داده است. این اشتباه است.
طبق نظر خاتیا حاک، سرپرست تحقیقات منطقهای در وامهای محلی Emirates NBD، هنگامی که روند صعود به پایان می رسد، شرکت های مستقر در دبی کمتر به رقابت وادار میشوند. او می گوید، در ضمن، بسیاری از مناطق اقتصادی نیز نسبتا خوب عمل می کنند، اما این کافی نیست.
دولت در ابوظبی قول داده است که حدود 14 میلیارد دلار محرک های اقتصادی در مدت سه سال در اختیار دبی قرار دهد. شیخ محمد در دبی، پس از دیدار با کارفرمایان، در حال کار بر روی یک مجموعه از اقدامات است که می تواند به اقتصاد شهر کمک کند: رفع محدودیت های مالکیت خارجی کسب و کار و تسهیل سازکار اخذ ویزا ، تا مردم از مهاجران گرفته تا گردشگران - برای آمدن، ماندن طولانی تر، و صرف هزینه های بیشتر، راحت تر باشند.
رکود گسترده در بازار مسکن:
یکی از چالش های حاکمان دبی، جلوگیری از افت قیمتها و اجارهها در سراسر شهر است، زیرا ظرفیت جدید فراتر از رشد جمعیت و هزینههای مصرف کننده است. مقامات همچنین به محدود کردن مجوزها برای ایجاد ثبات در بازار تمایلی ندارند، زیرا فروش زمین منبع درآمد خوبی است.
مقامات امیر نشین دبی نوامبر سال ۲۰۰۹ از ناتوانی در پرداخت بدهی های دو شرکت «دبی العالمیه» و «النخیل» خبر داده و از طلبکاران مهلت خواسته بودند. آن زمان این حرکت به نوعی اعلام ورشکستگی بود زیرا موجی از سئوالات را درباره حجم بحران مالی این امیر نشین مطرح کرده بود. واقعیت آنست که امیر نشین دبی از نظر ذخایر نفتی، فقیر و اقتصادش بیشتر به گردشگری و املاک و مستغلات وابسته است تا جایی که بر اساس گزارشی در "ساسه پست"، در دوران بحران، این دو بخش در تامین ۹۵ درصد تولید ناخالص داخلی دبی نقش داشتند.
ارزیابیهای مختلف نشان میدهند اجاره خانه در سال گذشته در دوبی ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش داشته است. در حالی که قیمت فروش خانهها نیز کاهش داشته است. بر اساس گزارش موسسه مشاوره فیدار معاملات خانه در دبی ۲۴ درصد کمتر از کل معاملات در ۱۰ سال گذشته بوده است اما سرمایهگذاران در حوزه مسکن خانههای فروخته شده را دیرتر از موعد به دست صاحبانشان میسپارند. کمتر از نیمی از املاک پیش فروش شده در سه سال قبل از سال ۲۰۱۷ به دست صاحبانشان داده شد.
"حسین ساجوانی"، مدیر شرکت مستغلات در دوبی چند روز پیش در جریان برگزاری یک کنفرانس خبری در رویداد موسوم به مجمع جهانی اقتصادی خاطرنشان کرد که از سال ۲۰۱۶ میلادی رکود شدیدی در بازار مسکن دوبی ایجاد شد که البته سر منشا آن در سال ۲۰۱۲ آغاز شد که برج سازان به طرز عجیبی به سمت و سوی ساخت و ساز برجهای بلندمرتبه روی آوردند تا از این طریق بتوانند ثروت کثیری بدست آورده و سرمایهگذاری هنگفتی در این حوزه کنند. بر اساس گزارشی که در "تامسون رویترز" آمده است، برآورد میشود که بازار مسکن در دوبی حداقل تا دو سال دیگر یعنی ۲۰۲۱ میلادی همچنان در حالت رکود باقی خواهد ماند مگر آنکه مقامات دولتی در امارات متحده عربی فکر جدیدی برای این مساله کند و بسیاری از خریداران احتمالی را به خرید واحدهای ساخته شده در برجهای دبی ترغیب کند.
بهره سخن:
بر اساس آخرین آمار، که بلومبرگ منتشر کرده است، پیش بینی میشود که تا سال 2020، حداقل 12 درصد از جمعیت شهری - که بیشتر ساکنان آن خارجی هستند - کاسته شود. گزارش ها حاکی است که بیش از نیمی از پروژههای ساختمانی در حال کار در دبی متوقف شده اند. شمار دفاتر تجاری و اداری خالی در دبی دو برابر شده است. همه اینها در حالیست که پیشتر، به دبی به عنوان نماد موفقی از جهانی شدن نگریسته میشد، اما اکنون به رویایی میماند که در حال مرگ تدریجی است.