۳ سد مشهد به دلیل خشکسالی از مدار خارج شده‌اند
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد با اشاره به آنکه درگذشته ۷۵ درصد از منابع آب مشهد از سد‌ها تأمین می‌شده و امروز به زیر ۲۰ درصد رسیده است بیان کرد: به علت خشکسالی سد‌های طرق، کارده و ارداک به طور کامل از مدار خارج شده است.
به گزارش راهبرد معاصر؛ حسین اسماعیلیان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد ظهر امروز در نشست خبری با حضور اصحاب رسانه در محل شرکت آب و فاضلاب مشهد با اشاره به مشکلات حوزه آبی مشهد بیان کرد: در سال‌های اخیر ما همواره در شرایط اضطرار و دوران‌های پرالتهابی قرار داشته‌ایم. در ایران ما بیش از ۵۰ درصد از منابع مورد نیازمان در حوزه آب مربوط به سدهاست و در شرایطی که سد‌ها وضعیت نامطلوبی داشته باشند، وضعیت آبی شهر‌ها نیز با محدودیت مواجه خواهد بود.
اسماعیلیان با اشاره به تأمین ۷۵ درصد از منابع آبی مشهد از محل سد‌ها درگذشته اظهار داشت: ۶۰ درصد آب در سال ۱۳۹۹ از سد دوستی تأمین می‌شد و مابقی از چاه‌ها تأمین می‌شد، اما سال به سال به علت خشکسالی سهم ید‌ها کمتر و به چاه‌ها افزوده شد و امسال افزون بر ۷۵ درصد از نیاز آبی مشهدی‌ها از چاه‌ها تأمین می‌شود و مابقی از محل ذخایر آب‌های سطحی و سدهاست.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد با اشاره به جزئیاتی از آمار مصرف آب در این شهرستان افزود: وابستگی به منابع زیرزمینی هرچه بیشتر باشد، یعنی ما با سرعت بیشتری به چالش‌های زیست‌محیطی همچون فرونشست دشت مشهد و خشکسالی پایدار نزدیک می‌شویم و از سهم مصرف آیندگان استفاده می‌کنیم.
وی ادامه داد: در سال جاری بیش از ۲ میلیون مترمکعب آب کمتری از منابع زیرزمینی در دسترس بوده و البته راه جایگزینی هم وجود ندارد، زیرا حداقل مصرف در پیک‌های زیارتی و به‌خصوص تابستان بیش از ۱.۵ برابر مصرف عادی شهر است و اکنون نیز سد‌های طرق، کارده و ارداک به طور کامل از مدار خارج شده است.
اسماعیلیان ضمن تأکید بر مدیریت مصرف آب برای برون‌رفت از چالش آبی مشهد بیان کرد: ظرفیت محدودی از سد دوستی در عملیات برداشت قرار دارد و امکان برداشت از همه منابع اعم از آب سطحی و زیرزمینی به کمتر از ۹ هزار و ۱۰۰ لیتر بر ثانیه رسیده است.
وی با بیان اینکه در پیک‌های مصرف، دبی آب انتقالی به مشهد به بیش از ۱۳ هزار لیتر بر ثانیه می‌رسد، ادامه داد: به دلیل چنین شرایط بحرانی و پیچیده‌ای و البته با تقدیر از انعکاس مؤثر رسانه‌های مشهد، در سال‌های اخیر برخلاف روند مرسوم کشوری در افزایش مصرف، ما شاهد کاهش سرانه مصرف در مشهد هستیم و به‌جرئت می‌توان گفت که شهروندان در اجرای الگو‌های مصرف بهینه و صرفه‌جویی موفق بوده‌اند، زیرا در ۱۰ ماه گذشته بیش از ۳ درصد از سرانه مصرف آب مشهدی‌ها کاهش داشته است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد با بیان آنکه ۶۲ درصد مشترکین مشهدی خوش مصرف هستند اظهار کرد: امروزه در شهرستان مشهد بیش از ۸۳ درصد از مشترکان آب مربوط به بخش خانگی هستند. ۶۲ درصد مشترکان مشهدی هم کمتر از الگوی مصرف یعنی ۱۲ مترمکعب در ماه مصرف می‌کنند، ۳۴ درصد پرمصرف هستند و ۴ درصد باقی‌مانده مربوط به بدمصرف‌هاست که بیش از دوبرابر سرانه مصرف دارند.
اسماعیلیان در ادامه به آمار مصرف مشترکین مشهدی پرداخت و گفت: در ۱۰ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه پارسال، تعداد مشترکان بد مصرف بیش از ۱ درصد و مشترکان پرمصرف ۳ درصد کاهش داشته‌اند.
اسماعیلیان در ادامه افزود: در دهه فجر امسال بیش از ۶۳ پروژه با اعتبار ۷ هزار و ۲۱۴ میلیارد ریال در بخش‌های مختلف فاضلاب و آب روستایی به بهره‌برداری خواهد رسید و تمرکز ما بر بخش‌های روستایی است، زیرا منابع آبی در این مناطق بسیار ناپایدار است و اگر اقدامات زیرساختی صورت بگیرد، نتایج و دستاوردهابه‌سرعتت ملموس خواهد بود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد در خصوص حفر چاه‌های نیز بیان کرد: در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به ترتیب ۱۵ و ۲۹ حلقه چاه در بخش‌های روستایی حفر شده و امسال نیز تاکنون این رقم به بیش از ۲۳ حلقه چاه رسیده است تا تأمین آب روستاییان شهرستان از ۸۰ درصد به ۹۵ درصد جمعیت افزایش پیدا کند.
وی افزود: تاکنون حدود ۴۰.۶ میلیمتر میزان بارندگی ما در حوزه شهرستان مشهد بوده است. سال گذشته این رقم به ۳۷.۸ میلیمتر می‌رسید که از این نظر، شرایط فعلی مثل شرایط سال گذشته است و بحران همچنان وجود دارد، زیرا طبق نظر کارشناسی، باید سطح بارندگی‌ها به ۷۹ میلیمتر برسد تا پاسخگوی نیاز و مصرف مشترکان باشد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد با اشاره به کاهش ۴۸ درصدی بارندگی‌ها در مشهد افزود: در استان بیش از ۳۸ درصد کاهش و در مشهد بیش از ۴۸ درصد کاهش بارندگی نسبت به دوره بلندمدت وجود دارد و اگرچه در سال آبی جاری در مشهد بیش از ۳۰۰ میلیمتر بارندگی داشتیم که بیش از ۲۵ درصد افزایش را تجربه کرده، اما نباید این آمار، ما را گمراه کند، زیرا بارندگی‌های بهاری که اغلب سهم بارش‌های امسال را تشکیل می‌دهد، عمدتاً به شکل ناپایدار و منطقه‌ای است که بیش از جذب در سفره‌های آب زیرزمینی، به شکل رواناب جریان پیدا می‌کند.
اسماعیلیان در خصوص توزیع آب و چالش‌های آن نیز خاطرنشان کرد: یکی دیگر از چالش‌های گستردگی شبکه آبرسانی مربوط به انشعابات غیرمجاز است که برخلاف گاز و برق، هیچ آسیبی هم برای عامل غیرمجاز ایجاد نمی‌کند و بنابراین، بسیاری از متخلفان به‌سادگی لوله خود را به شاهراه وصل می‌کنند و با افت فشار بسیار محدود در جریان اصلی، بدون پرداخت هیچ حق قانونی صاحب اشتراک غیرمجاز می‌شوند.
وی ادامه داد: از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از ۱۱ هزار انشعاب غیرمجاز شناسایی و قطع شده است که ۶ هزار و ۵۰۰ مورد مربوط به روستا‌های اطراف مشهد و بیش از هزار مورد مربوط به باغ ویلا‌ها با محوریت بلوار شاهنامه و غرب مشهد بوده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد همچنین اظهار کرد: محور شاهنامه و بخش‌های حاشیه شهر مشهد در اولویت شرکت آب و فاضلاب مشهد قرار دارد و با آیین‌نامه جدید، بدون درنظرگرفتن فصل و روز و وقت، گشت‌های بازرسی و تیم‌های کشف مصرف غیرعادی به شکل شبانه‌روزی مشغول فعالیت هستند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهرستان مشهد این را هم گفت که از بهمن سال گذشته که سامانه سوت‌زنی و گزارش‌های مردمی با شماره‌گیری کلید ۴ در سامانه تلفنی ۱۲۲ راه‌اندازی شده، بیش از ۶ هزار درخواست محرمانه در این سامانه ثبت شده که ۹۵ درصد از آن‌ها درست بوده و گزارش آن پس از ۷۲ ساعت به فرد گزارش‌دهنده ابلاغ شده است.
اسماعیلیان در ادامه با اشاره به ۳ برابر شدن ظرفیت انتقال آب مشهد بیان کرد: برای سال آینده ۵ درصد کمبود منابع آبی داریم که با مدیریت فشار به دنبال پوشش آن هستیم.
وی ادامه داد: به علت مدیریت صحیح آب در مشهد شهروندان خطر کم‌آبی را حس نمی‌کنند، اما مشکل جدی است و نیازمند صرفه‌جویی بیشتر در این حوزه هستیم.
اسماعیلیان همچنین در خصوص کیفیت آب مشهد تأکید کرد: این آب استاندارد است و کیفیت آشامیدنی را دارد و اگر مردم آن کیفیت مطلوب را در برخی مناطق نسبت به گذشته حس نمی‌کنند به علت آن است که شبکه چاه‌های شهر به هم متصل است.
وی افزود: در چند سال گذشته باتوجه‌به خشکسالی سختی آب کمی بالا رفته و از آن مطلوبیت خارج شده است، اما تمام استاندارد‌ها و کیفیت لازم برای آشامیدن را دارا است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد همچنین گفت: میزان مصرف فضای سبز از ۶ درصد آب شرب به زیر ۱ درصد رسیده است که آن هم برای سرویس‌های بهداشتی و آبخوری‌ها است که از پساب نمی‌توان استفاده کرد و از این نظر حوزه فضای سبز ما به‌خوبی از شبکه آب شرب جدا شده است. / فارس