به گزارش «راهبرد معاصر»؛ سخنگوی کاخ سفید ادعای دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را درباره تأسیسات هسته ای ایران تکرار کرد و در واکنش به گزارشهای رسانه های مهم آمریکایی مبنی بر اینکه حمله نظامی اخیر ایالات متحده به تأسیسات هسته ای ایران در نابودی آن شکست خورده است، گفت، برنامه هسته ای ایران در حملات اخیر پایان یافته است.
این مسئول دولت ترامپ عنوان کرد، تسلیحات آمریکا تأثیرگذاری مدنظر مقامهای این کشور را محقق کرده است.
دیپلماسی همچنان ضروری است تا مانع شود واشنگتن مجبور باشد به طور منظم ایران را بمباران کند و مانع از بازسازی برنامه هستهای اش شود
این در حالی است که کریس مورفی، سناتور دموکرات پس از نشست محرمانه در سنا برای رایزنی درباره ایران، مقابل خبرنگاران گفت: به نظر میآید ما تنها چند ماه برنامه هستهای ایران را به عقب انداختهایم. ادعاهای رئیسجمهور مبنی بر اینکه ما این برنامه را کاملاً نابود کردهایم، درست نیست. شما نمیتوانید دانش را با بمباران از بین ببرید.
این سؤال مطرح میشود، کدام یک از صفات «مخرب»، «فرسوده» و «سازشناپذیر» وضعیت کنونی برنامه هستهای ایران را پس از حملات ایالات متحده به بهترین شکل توصیف میکند. پاسخ به این سؤال که واشنگتن را نگران کرده است، نتیجه درگیری با ایران را تعیین خواهد کرد.
اگر حمله آمریکا، همانطور که ترامپ اصرار دارد، برنامه هستهای ایران را به طور کامل از بین ببرد، ایالات متحده توانایی دلخواهش را برای از بین بردن توانایی ایران در تولید سلاحهای هستهای نشان داده است. بنابراین، دیپلماسی همچنان ضروری است تا مانع شود واشنگتن مجبور باشد به طور منظم ایران را بمباران کند و مانع از بازسازی برنامه هستهای اش شود. این موضوع تهران را مجبور به پذیرش امتیازات و شاید حتی کنار گذاشتن جاهطلبیهای هستهای خود خواهد کرد.
اگر حمله آمریکا به نابودی کامل منجر نشود، ایران امکان دارد احساس کند قادر به دفاع از برنامه هستهای خود در برابر قدرت آتش کوبنده آمریکاست. میزان خسارت، توانایی تهران در مقاومت برابر تلاشهای آمریکا را تعیین خواهد کرد. در این صورت نیز دیپلماسی ضروری است و مذاکرات برای ترامپ دشوارتر خواهد بود.
واقعیتها در حال حاضر مشخص نیست. گزارش فاششده از آژانس اطلاعات دفاعی نشان میدهد، حمله آمریکا برنامه هستهای ایران را تنها برای چند ماه به عقب انداخته است. بنابراین، ایران میتواند علاوه بر ذخایر خود که احتمالاً به مکانی امن منتقل شده است، غنیسازی بیشتر سوخت هستهای را ازسر بگیرد. حتی اگر سانتریفیوژهایش نابود شده باشند امکان بازسازی وجود دارد، زیرا تخصص فنی ای که تهران در دههها جمعآوری کرده است، قابل حذف نیست.
گرچه به نظر میآید ترامپ مایل به همکاری مجدد دیپلماتیک با ایران است، اما ایران تاکنون از مذاکره با واشنگتن خودداری کرده و قانونگذاران این کشور لایحهای را برای تعلیق همکاری با بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصویب کردهاند. ایران امکان دارد عجلهای برای بازگشت به مذاکرات نداشته باشد و منتظر بماند تا اوضاع نسبت به دو هفته حملات هوایی وحشیانه اسرائیل و آمریکا که فرماندهان نظامی اش را حذف و به زیرساختهای انرژی آن آسیب وارد کرد، بهبود یابد.
ازسرگیری مذاکرات ضروری است، بهویژه اگر ایالات متحده قابلیت های هسته ای ایران را نابود نکرده باشد. ترامپ عاقلانه خواهد بود علاوه بر حفظ گزینه اقدام نظامی بیشتر، مشوق هایی ارائه دهد و هدف را بر مهار جاه طلبی های هسته ای ایران متمرکز نگه دارد؛ نه اینکه دامنه اهداف را تا جایی گسترش دهد که مذاکرات دشوارتر شود.
اگر ایران مصمم است برنامه هستهای صلحآمیزش را، آنطور که ادعا میکند، ادامه دهد؛ این کار باید با شرکای بینالمللی تحت نظارت، بازرسیهای دقیق و محدودیتهایی در سطح اورانیوم غنیشدهای که مجاز به داشتن است، انجام شود.
ایران باید مجبور شود آنچه را که پنهان میکند، در ازای کاهش تدریجی تحریمهایی که به اقتصادش آسیب زده است و وعده بازیابی میلیاردها دلار داراییهای مسدود شدهاش در سراسر جهان، فاش کند و از آنها دست بکشد.
اگر ایران مصمم است برنامه هستهای صلحآمیزش را، آنطور که ادعا میکند، ادامه دهد؛ این کار باید با شرکای بینالمللی تحت نظارت، بازرسیهای دقیق و محدودیتهایی در سطح اورانیوم غنیشدهای که مجاز به داشتن است، انجام شود
در غیاب راه حلی دیپلماتیک، بهترین سناریو این است ایالات متحده و اسرائیل بازی طولانی مدت «موش و گربه» انجام دهند و به طور مداوم در تلاش باشند تا سایتهای مشکوک هستهای را پیدا و نابود کنند.
آموس هارل، تحلیلگر هاآرتص درباره حملات اسرائیل به ایران نوشت: در عمل، اطمینان اسرائیل به نتیجه مربوط به برخی سایتهایی است که بمباران شدهاند، اما نه همه آنها. خوشبینی اسرائیل درباره نتیجه، ناشی از برآوردهای خسارت تجمعی است که فراتر از سایتها و سانتریفیوژها گسترش مییابد، اما ترور دانشمندان ارشدی را که روی پروژه هستهای کار میکردند نیز شامل میشود.
وی افزود: درباره بمباران تأسیسات غنیسازی اورانیوم فردو بهوسیله آمریکا، هنوز اطلاعات کافی در دسترس نیست. شکی وجود ندارد خسارتهای مادی به همه سایتهای هستهای ایران وارد شده، اما بهطور مشخص این پروژه به طور کامل نابود نشده است.
تحلیلگر هاآرتص عنوان کرد: اسرائیل و ایالات متحده به طور قطعی نمیدانند چه اتفاقی برای ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی افتاده است و برای آنها دشوار است ارزیابی کنند آیا شکست جنگ باعث میشود رهبر عالی ایران به دانشمندان و فرماندهانش دستور دهد از خط قرمز نهایی عبور کنند و در تأسیسات هستهای ابتدایی آزمایش انجام دهند یا خیر.