به گزارش راهبرد معاصر، دکتر داوود شریفی با اشاره به اینکه افراد در معرض خطر گرمازدگی شامل گروههای خاصی هستند که به طور ویژه باید مورد توجه قرار گیرند، اظهار کرد: این گروهها شامل افراد سالخورده، افرادی که دچار چاقی مفرط هستند، افرادی که با مشکلات روانی دست و پنجه نرم میکنند، بیماران قلبی و نیز افرادی که داروهای مربوط به بیماریهای قلبی و روانپزشکی مصرف میکنند، هستند. این دسته از افراد بهویژه در معرض خطر گرمازدگی و عوارض ناشی از گرما قرار دارند.
وی افزود: علائم گرمازدگی معمولاً با عرقسوزی آغاز میشود و در صورت عدم درمان به موقع، ممکن است به وضعیتهای حادتری از جمله کما، تشنج و حتی در برخی موارد منجر به مرگ یا نارسایی کلیه و کبد شود.
شریفی یادآور شد: از جمله علائم اولیه گرمازدگی میتوان به تهوع، سردرد، استفراغ، خستگی، ضعف و سرگیجه اشاره کرد؛ اگر فردی در معرض گرمای شدید و منابع گرمایی قرار گیرد و این علائم را تجربه کند، ضروری است که اقدامات لازم برای درمان فوری انجام شود تا از بروز عوارض شدیدتری مانند کاهش هوشیاری، تشنج و نارسایی کلیه و کبد جلوگیری شود.
این متخصص طب اوژانس با بیان اینکه روشهای پیشگیری از گرمازدگی بهویژه در افراد مستعد، شامل مراقبتهای خاصی است، گفت: این افراد باید از قرارگیری در معرض نور مستقیم آفتاب اجتناب کنند و در محیطهای خنکتر قرار بگیرند، همچنین به والدین توصیه میشود که کودکان را به هیچ عنوان بهطور طولانیمدت در خودروهای داغ و در هوای گرم تنها نگذارند.
ضرورت نوشیدن آب بهطور مکرر و فراوان
شریفی تصریح کرد: استفاده از لباسهای گشاد میتواند به کاهش احتمال گرمازدگی کمک کند، در حالی که لباسهای تیره ممکن است خطر افزایش دما را بیشتر کنند. کمآبی بدن و عدم تمایل به مصرف غذا و مایعات نیز از عواملی هستند که میتوانند به گرمازدگی منجر شوند، به همین دلیل، نوشیدن آب بهطور مکرر و فراوان در هوای گرم میتواند بهطور مؤثری از گرمازدگی جلوگیری کند.
وی در خصوص اینکه اولین علائم گرمازدگی معمولاً با عرقسوزی همراه است که بهطور شایعی مشاهده میشود، خاطرنشان کرد: در این مرحله نواحی خاصی از پوست ممکن است قرمز و ملتهب شده و دانههای ریزی بر روی آنها ظاهر شود. برای پیشگیری از عرقسوزی توصیه میشود از لباسهای تمیز، گشاد و نازک استفاده شود و از قرارگیری طولانیمدت در معرض هوای گرم و فعالیتهایی که باعث تعریق شدید میشوند، پرهیز شود.
این متخصص طب اوژانس ادامه داد: برخی افراد بر این باورند که استفاده از پودر بچه میتواند در درمان عرقسوزی مؤثر باشد؛ اما لازم به ذکر است که عرقسوزی با سوختگی پوست تفاوت دارد و پودر بچه در این مورد تأثیرگذار نخواهد بود.
شریفی ضمن اشاره به اینکه در موارد گرمازدگی با شدت متوسط بیمار ممکن است علائمی از جمله تهوع، استفراغ، سرگیجه، خستگی و ضعف را تجربه کند، یادآور شد: در این شرایط مصرف مایعات بهویژه مایعات حاوی مقداری نمک میتواند به بهبود وضعیت او کمک کند. بهعنوان مثال دوغ ممکن است بهترین گزینه باشد، زیرا میتواند الکترولیتهای از دست رفته بدن را جبران کند.
وی مطرح کرد: توجه داشته باشید که مایعات مصرفی باید حاوی مقدار مناسبی نمک باشند، اما از استفاده از قرصهای نمکی که برخی جاها رواج دارد، پرهیز کنید و نیازی به حل کردن آنها در مایعات نیست؛ در صورتی که مایعات حاوی نمک در دسترس نباشد، آب ساده نیز میتواند بهعنوان یک گزینه مؤثر برای هیدراته کردن بدن و انجام درمانهای لازم عمل کند.
این متخصص طب اوژانس در رابطه با اینکه در صورت بروز گرمازدگی، یکی از اقدامهای اولیه و ضروری، خارج کردن لباسهای بیمار و انتقال او به محیط خنک و دور از تابش مستقیم آفتاب است، توضیح داد: این اقدام به تسریع روند بهبودی بیمار کمک خواهد کرد. برخی مقالات نیز بیان میکنند که ماساژ پوست میتواند به کاهش علائم گرمازدگی کمک کند. همچنین اسپری کردن آب نسبتاً خنک (نه یخ) بر روی بیمار در کنار استفاده از پنکه، میتواند موثر باشد و به خنکسازی او کمک کند.
شریفی اضافه کرد: در موارد شدیدتر گرمازدگی برخی معتقدند که قراردادن یخ در پوششی از پارچه بر روی نواحی مانند کشاله ران و زیر بغل بیمار میتواند به کاهش دما و تسریع بهبودی کمک کند، این روش میتواند به رفع علائم گرمازدگی و بهبود وضعیت بیمار منجر شود.
وی با بیان اینکه در مواردی که گرمازدگی به شدت حاد و خطرناک تبدیل شده و فرد به سمت کما، تشنج و عوارضی مانند نارسایی قلبی، کلیوی و کبدی پیش میرود، ممکن است ضرورت داشته باشد که بیمار به طور موقت در آب سرد یا یخ غوطهور شود، عنوان کرد: این اقدام باید با احتیاط و در کوتاهمدت انجام گیرد تا امکان ارائه درمانهای بعدی حفظ شود. فرد باید به سرعت به آب وارد شده و به سرعت از آن خارج شود تا در صورت بروز هرگونه مشکل، عملیات درمانی بعدی نظیر تزریق سرم، تجویز داروهای لازم و احیا به تأخیر نیفتد.
این متخصص طب اوژانس افزود: این روش غوطهوری در آب سرد و یخ تنها در موارد بسیار شدید و با ملاحظات خاصی باید مورد استفاده قرار گیرد، به ویژه زمانی که بیمار دچار اختلالات حاد مانند گیجی و عدم تعادل میشود.
شریفی درخصوص اینکه گرمازدگی میتواند عوارض جدی و خاصی به همراه داشته باشد، بیان کرد: این وضعیت ممکن است منجر به نارسایی کلیه، اختلال در عملکرد کبد و حتی خطر مرگ شود، در واقع گرمازدگی میتواند موجب از کار افتادگی کلیهها و آسیب به کبد شود، به ویژه افرادی که به گرمازدگی مستعد هستند از جمله افراد مسن و کسانی که دچار بیماریهای قلبی یا اختلالات روانی هستند، باید به شدت مراقب باشند و تا حد امکان از قرار گرفتن در محیطهای گرم و زیر تابش مستقیم آفتاب پرهیز کنند./ ایسنا