عراقچی: ایران همکاری پادمانی با آژانس را با چارچوب جدید ادامه می‌دهد
به گزارش راهبرد معاصر، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به مناسبت نهایی‌شدن تفاهم راجع به نحوه تعامل ایران-آژانس سخنانی را مطرح کرد.
مشروح این سخنان به شرح ذیل است:
اجازه بدهید سخنم را با چند کلمه درباره تازه‌ترین اقدام تجاوزکارانه رژیم اسرائیل آغاز کنم؛ اقدامی که امروز بعدازظهر در دوحه با هدف قرار دادن مذاکره‌کنندگان فلسطینی صورت گرفت.
ما این اقدام تروریستی و تجاوزکارانه را به شدیدترین وجه ممکن محکوم می‌کنیم و همبستگی کامل خود را با ملت فلسطین و همچنین با دولت قطر، که حاکمیت و تمامیت ارضی آن به‌طور آشکار توسط رژیم اسرائیل نقض شده است، اعلام می‌داریم.
مراتب تسلیت صمیمانه خود را به خانواده‌ها و به همه فلسطینیان به‌خاطر شهادت کسانی که در نتیجه این اقدام بزدلانه تروریستی اسرائیل به شهادت رسیده‌اند، ابراز می‌کنم.
ما از شورای امنیت سازمان ملل و کل جامعه بین‌المللی درخواست می‌کنیم که فوراً اقداماتی را برای متوقف ساختن رژیم اسرائیل از ارتکاب جنایات بیشتر در غزه و نجات جهان از تهدید بی‌سابقه‌ای که این رژیم برای صلح و امنیت جهانی ایجاد کرده است، به عمل آورند.
مایلم سخنم را با ابراز تشکر و قدردانی از مصر، دوست من وزیر بدر عبدالعاطی، به خاطر مساعی جمیله ایشان طی هفته‌های اخیر و همچنین به دلیل میزبانی امروز آغاز کنم.
امروز نشانه یک گام مهم در تداوم و پایداری حسن نیت جمهوری اسلامی ایران در راستای حل و فصل هرگونه مسأله مرتبط با برنامه هسته‌ای صرفاً صلح‌آمیز خود از طریق دیپلماسی و گفت‌و‌گو است. علیرغم قرار گرفتن در معرض حملات غیرقانونی و جنایتکارانه، ایران همچنان بر استیفای حقوق مسلم خود برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای طبق معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT) پایدار مانده و در عین حال آمادگی خود را برای مشارکت در گفت‌وگوی واقعی و معنادار به منظور اجرای تعهدات مربوطه خویش نشان داده است.
اعمال تجاوزکارانه فاقد هرگونه توجیه که در فاصله ۱۳ تا ۲۴ ژوئن ۲۰۲۵ رخ داد و تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان ما را هدف قرار داد، آشکارا غیرقانونی و جنایتکارانه بود. رژیم‌های ایالات متحده و اسرائیل باید در قبال تمامی تلفات انسانی و خسارات مادی وارده مسئول شناخته شده و پاسخگو باشند. ملت ایران این اعمال جنایتکارانه را هرگز نه فراموش خواهد کرد و نه خواهد بخشید.
این حملات غیرقانونی و تداوم تهدید به اقدامات بیشتر، شرایطی را که ایران بر اساس آن با آژانس همکاری می‌کرد، به‌طور بنیادین دگرگون ساخته است. ادامه همکاری در شرایطی که تأسیسات تحت پادمان ما به طور عمدی هدف قرار گرفته و تخریب می‌شد، دیگر امکان‌پذیر نبود.
در واکنش به این وضعیت خطیر، مجلس شورای اسلامی ایران قانونی را به تصویب رساند که به تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حکم می‌کند. این قانون بیانگر حق حاکمیتی ملت ایران در صیانت از امنیت خود، کرامت و دستاورد‌های علمی هسته‌ای خود در برابر تهدید‌های مستمر است. این اقدام انتخاب ما نبود، بلکه پیامد مستقیم اقدامات غیرقانونی علیه تأسیسات تحت پادمان ایران بود. هیچ ملت مسئولی زمانی که زیرساخت‌های هسته‌ای صرفاً صلح‌آمیز آن عمداً هدف قرار گرفته، نمی‌تواند کار را به روال عادی ادامه دهد.
چارچوب موجود موافقت‌نامه پادمان‌های معاهده NPT میان ایران و آژانس که برای شرایط عادی طراحی شده است در عمل پاسخگوی وضعیت بی‌سابقه‌ای که بر اثر اقدامات غیرقانونی ایالات متحده و اسرائیل ایجاد شده نیست. هیچ سابقه‌ای از همکاری میان آژانس و یک دولت عضو در شرایطی که تأسیسات تحت پادمان آن به طور عمدی مورد حمله و آسیب قرار گرفته باشد وجود ندارد.
بر همین اساس، ایران و آژانس وارد سلسله مذاکرات فشرده‌ای با هدف ایجاد یک سازوکار جدید برای اجرای تعهدات پادمانی ایران و تضمین تداوم همکاری شدند. این مذاکرات بر پایه درک مشترک صورت گرفت که فعالیت‌های پادمانی باید حفظ شود، در حالی که نگرانی‌های امنیتی مشروع ایران نیز مورد توجه قرار گیرد.
امروز، من و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دور نهایی مذاکرات را برای نهایی‌سازی تفاهم در خصوص نحوه اجرای تعهدات پادمانی ایران در پرتو تحولات ناشی از اقدامات غیرقانونی علیه تأسیسات هسته‌ای ایران برگزار کردیم و موفق شدیم آن را نهایی کنیم.
گام‌های عملی توافق‌شده برای اجرای پادمان‌ها به طور کامل با قانون مجلس شورای اسلامی ایران منطبق است؛ به نگرانی‌های ایران می‌پردازد و چارچوبی برای استمرار همکاری فراهم می‌سازد. آنچه ما انجام داده‌ایم، در عین حال که حقوق مسلم ما را تضمین می‌کند، همکاری با آژانس را ذیل یک چارچوب توافق‌شده حفظ می‌نماید. این توافق یک سازوکار عملی برای همکاری برقرار می‌کند که هم شرایط استثنایی امنیتی ایران و هم الزامات فنی آژانس را بازتاب می‌دهد.
همچنین تضمین می‌کند که همکاری به نحوی ادامه یابد که حاکمیت ملی ایران مورد احترام قرار گیرد و الزامات راستی‌آزمایی آژانس تأمین شود.
با این حال، همکاری ما نمی‌تواند از واقعیات عینی موجود در میدان و ضرورت صیانت از حقوق و امنیت مردم ما منفک گردد.
پیام روشن است: ایران هرگز در خصوص حاکمیت، حقوق یا امنیت خود سازش نخواهد کرد. در عین حال، ایران با دستیابی به توافق با آژانس برای امکان‌بخشی به تداوم همکاری، علیرغم اقدامات غیرقانونی، خویشتنداری و مسئولیت‌پذیری خود را به نمایش می‌گذارد.
ما از آژانس و جامعه بین‌المللی انتظار داریم که به حقوق بین‌الملل پایبند بوده و این حملات را محکوم کنند. همکاری مسیر یک‌طرفه نیست. در برابر تعهدات ایران، آژانس نیز مسئولیت‌های مشخصی دارد و ما انتظار داریم به طور کامل به آنها پایبند باشد و بی‌طرفی، استقلال و حرفه‌ای‌گری خود را حفظ کند.
تأکید می‌کنم که در صورت هرگونه اقدام خصمانه علیه ایران از جمله بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده شورای امنیت سازمان ملل متحد، ایران این گام‌های عملی را پایان یافته تلقی خواهد کرد. متشکرم. /مهر