آیا ناتو دچار مرگ مغزی شده؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ جیمز دابینز در یادداشتی برای بنگاه رند، ضمن واکاوی اظهارات مکرون در رابطه با مرگ مغزی ناتو، از شیوه های همگرایی امریکا با اروپا نوشته است. در ادامه ترجمه متن این تحلیل را می خوانید:

رئیس جمهور فرانسه امانوئل ماکرون اخیراً اظهار داشت "ما مرگ مغزی ناتو را تجربه می کنیم." او این سخنان را در حمایت از سیاست دیرینه فرانسه به نفع اروپای متحد تر و  وابستگی امنیتی کمتر  به حمایت آمریکا به زبان آورد. اظهارات ماکرون واکنش استولتنبرگ، دبیرکل ناتو را برانگیخت که البته قابل پیش بینی هم بود و در کنار این، شمار زیادی از تحلیلگران به این موضوع واکنش نشان دادند و گفتند اتحاد غربی که اگر هنوز نمرده ولی قطعاً در معرض خطر است.

اظهار نظر ماکرون  نشان خشم او از اقدام رئیس جمهور ترامپ بود که در تاریخ 6 اکتبر همه نیروهای آمریکایی را سریعاً از سوریه بیرون کشید. این اقدام برای جلوگیری از درگیری با یکی از متحدین ناتو یعنی ترکیه بود. اما هیچ مشورتی با دیگر متحدین ناتو که در کنار ایالات متحده در سوریه فعالیت می کردند، صورت نگرفت، چه رسد به نیروهای کرد که هدف حمله ترکیه قرار گرفتند.

اما ماکرون ردپای کاهش حمایت ایالات متحده از اتحاد ناتو را از دوره اوباما می بیند که اولویت استراتژیک امریکا را به آسیا گردانید. اکنون هم ترامپ دوگانگی سازش ناپذیری با اتحادیه اروپا ایجاد کرده است.

بازدارندگی مبتنی بر اعتبار تعهدات و غالبیت اعتبار واکنش موثر به هرگونه تهاجم است. رئیس جمهور ترکیه رجب طیب اردوغان تعهد آمریکا نسبت به شرکای کرد خود را معتبر ندانست و ثابت کرد که حق  با اوست. تعهد آمریكا در مورد امنیت اروپا بسیار صریح  و رسمی، با قدمت بالا، بهتر درک شده و مورد استقبال مردم آمریكا قرار گرفته و حضور شمار زیادی از نیروها در خاک اروپا به اعتبار این تعهد کمک زیادی می کند. با این وجود، چهره چندگانه ترامپ در مورد سوریه باعث کاهش اعتبار شده و حتی روی رسمی ترین تعهدات هم تاثیر می گذارد.

بنابراین ماکرون حق دارد حیران باشد كه چگونه ترامپ به هر تهدیدی برای امنیت اروپا پاسخ خواهد داد. اما ماکرون اشتباه می کند که این عدم قطعیت را به کاهش حمایت از اتحاد آتلانتیک تعمیم می دهد.

نظرسنجی ها به ویژه از زمان انتخاب شدن ترامپ، نشان دهنده حمایت شدید مردم از ناتو در ایالات متحده است. در دولت ترامپ، مشاوران امنیت ملی، وزرای خارجه و دفاع با موفقیت تلاش کردند تا حمایت آمریکا از دفاع اروپا را در مسیر خود نگه دارند. امنیت اروپا یکی از مسایلی است که حتی اعضای کنگره نیز آماده شده اند تا تفاوت خودشان با رئیس جمهور را به خاطر آن بروز دهند.

ماکرون چنین استدلال می کند که تردیدها نسبت به قابلیت اتکا به ایالات متحده ضرورت طرح ریزی برای اقدام مستقل اروپایی مبتنی بر ظرفیت های داخلی برای برنامه ریزی های قدرت و دفاع را بالا برده. این سخنان نباید سیاستگذاران آمریکایی را نگران کند. اول اینکه تجربه نشان داده چنین ابتکارات خیلی پیش نمی رود. اما مهمتر این است که حتی در صورت موفقیت این تلاشها، به نفع آمریکا خواهد شد. ایالات متحده از همکاری برابرتر با اروپای متحد تر استقبال می کند، هرچند که این دورنما بعید باشد.

آن چه باید بیشتر از آن واهمه داشت، نکته ای است که در سخنان ماکرون با نگاه به رابطه امریکا در قبال کردهای سوریه است. ماکرون پس از اعلام مرگ مغز ناتو گفت: "اگر می خواهیم صلح را در اروپا برقرار کنیم و استقلال استراتژیک اروپا را بازگردانیم، باید در مورد شرایط و موقعیت خود با روسیه تجدید نظر کنیم." وی گفت: "اینکه ایالات متحده با روسیه بسیار سر سخت است مربوط به مقام اداری، سیاسی و تاریخی آنها است. اما دریایی بین این دو وجود دارد. اینجا منطقه و محله ما است، ما حق استقلال داریم، نه اینکه فقط از تحریم های آمریکا پیروی کنیم. "

تلاش ایالات متحده برای تقویت اعتبار خود در تعهد نسبت به امنیت اروپا، نیازی به تلاش برای تقویت همکاری های دفاعی شدید و فشرده بین اروپایی ها ندارد. به جای این باید با حفظ امکان پاسخ مشترک به چالش هایی نظیر سیاست تهاجمی روسیه در قبال اوکراین تعهد خود را معتبر نگه داریم.