چگونه با فرزندان درباره کرونا صحبت کنیم؟

به گزارش راهبرد معاصر، یک جامعه‌شناس گفت: بیماری کرونا از جمله پدیده‌هایی است که کودکان به دلایل شرایط سنی خود برای فهم آن چیزی که در حال دیدن بر صفحه تلویزیون یا شنیدن از افراد جامعه هستند ممکن است دچار مشکلاتی مانند اضطراب، استرس یا غم و اندوه شوند و در چنین شرایطی والدین باید بدانند که چگونه با فرزندان خود صحبت کنند.

رضا جعفری‌سدهی افزود: در چنین شرایطی، انجام گفت‌وگوی حمایتی و پذیرنده می‌تواند به افزایش قدرت درک و تحلیل موضوع، تقویت توان سازگاری و پذیرش واقعیت موجود به کودکان کمک کند. وی پرسیدن سوال باز از کودک و گوش دادن فعال به آنها، صادق بودن با کودک، نشان دادن اینکه چگونه می‌توان از خود و دوستانشان حمایت و مراقبت کرد، اطمینان دهی مجدد به کودک، جست‌وجو و دنبال کردن حامیان و فعالان سلامتی، پرداختن و توجه به سلامتی خود و گفت‌وگوی نزدیک و با توجه و علاقه به کودک را از مهم‌ترین اصول انجام یک گفت‌وگوی سازنده بین والدین و فرزندان برشمرد.

این کارشناس بهزیستی درباره «پرسیدن یک سوال باز از کودک و گوش دادن فعال به آنها» گفت: به عنوان نخستین گام، شروع صحبت می‌تواند از طریق دعوت از کودک جهت گفتگو و طرح مشکلات برای فهمیدن میزان فهم اولیه فرزند از بیماری و آمادگی او برای پذیرش راهنمایی بعدی شروع شود. ذکر این نکته ضروری است چنانچه سن کودک پایین است و تابحال نیز چیزی درباره شیوع پدیده نشنیده باشد ضرورتی به طرح موضوع نیست و گفتن مواردی مانند رعایت اصول اولیه بهداشتی بدون ایجاد ترس در ذهن کودک کافی است. جعفری‌سدهی افزود: مهم‌ترین اقدامی که والدین می‌توانند انجام دهند این است که کودک را مطمئن سازند که محیط زندگی آن‌ها مکانی امن است و اینکه به فرزند خود اجازه دهند که به صورت آزادانه و در فضایی فارغ از ترس صحبت کند.

وی ادامه داد: استفاده از ابزار‌هایی مانند نقاشی، قصه گویی و سایر فعالیت‌ها، ممکن است به ایجاد یک گفت‌وگوی باز کمک کند علاوه بر آن داشتن جدول زمانی روزانه که نحوه صرف زمان را طبق برنامه دقیق در قالب فعالیت‌هایی مانند بازی، ارتباط با دوستان از طریق تلفن و فضای مجازی با نظارت والدین، کمک به تهیه ناهار و شام و سایر فعالیت‌ها می‌تواند به پیشبرد این هدف کمک کند. این جامعه‌شناس گفت: مهم‌تر از همه باید از کوچک‌سازی دغدغه‌های ذهنی کودک و بی‌توجهی به نگرانی‌ها و دلواپسی‌های کودک اجتناب شود. احساس ترس و هراس کودک باید پذیرفته شود. همچنین باید به کودک اطمینان داده شود که آن‌ها هر وقت که دوست داشته باشند می‌توانند با والدین خود صحبت کنند.

با فرزندتان صادق باشید

وی گفت: مطابق با اصل صادق و روراست بودن با فرزندان، والدین باید حقایق را به شیوه صادقانه و دوستانه به فرزندان خود توضیح دهند زیرا کودکان حق دارند اطلاعات درستی درباره چیزی که در اطراف آن‌ها می‌گذرد، داشته باشند. بزرگسالان مسئولیتی برای حفظ امنیت و سلامتی کودکان در مقابل فشار‌ها دارند. جعفری‌سدهی افزود: استفاده از زبان متناسب با سن کودک، توجه به واکنش‌ها و حساسیت داشتن به سطح اضطراب و نگرانی کودک مهم تلقی می‌شود.

اگر والدین نتوانند به سوالات فرزندان پاسخ درست و منطقی بدهند نباید متوسل به حدس و گمان شوند؛ بلکه باید از آن به عنوان فرصتی برای جست‌وجو و پاسخ به سوالات مطرح شده با همکاری یکدیگر استفاده کنند. وی اضافه کرد: یکی از بهترین راه‌ها برای حفظ امنیت و سلامتی کودک در مقابل کرونا و سایر بیماری‌ها، شستن مرتب دست‌ها است. برای این کار نیازی به داشتن یک گفت‌و‌گوی ترسناک نیست. علاوه بر این والدین می‌توانند درباره نحوه عطسه کردن محافظت شده و نزدیک نشدن به افرادی که نشانه‌های بیماری را دارند توضیحات روشن و دقیقی ارائه دهند.

اطمینان‌دهی مجدد به کودک

این جامعه‌شناس گفت: هنگامی که کودک در حال تماشای تصاویر دلخراش و ترسناک از صفحه تلویزیون یا سایر رسانه‌ها درباره کروناست، شاید این احساس را پیدا کند که این بیماری، بحرانی فراگیر و همه‌جایی است زیرا کودکان قادر نیستند تمایزی بین تصاویر روی صفحه نمایش و واقعیت شخصی خود قایل شوند و ممکن است باور کنند که آن‌ها در معرض یک خطر قریب‌الوقوع هستند.

جعفری‌سدهی افزود: در چنین شرایطی والدین می‌توانند به فرزندان خود کمک کنند تا فرصتی برای سازگاری با استرس‌ها را از طریق بازی‌ها و تکنیک‌های آرام‌سازی، انجام فعالیت‌های روزمره به‌صورت منظم قبل از رفتن به تختخواب داشته باشند. این حمایت‌ها می‌تواند به خلق یک انسان جدید در یک محیط نو منجر شود. وی ادامه داد: شیوه دیگر حمایت، به ویژه در مناطقی که بیماری در حال شیوع هست، یادآوری این نکته است که احتمال اینکه کودکان به کرونا مبتلا شوند کم هست و اینکه اکثر افرادی که ویروس کرونا دارند بیمار نمی‌شوند و نیاز به بستری پیدا نمی‌کنند. جعفری‌سدهی گفت: همچنین باید به کودک اطمینان داد که آن‌ها همه تلاش و توان خود را برای ایمن نگه‌داشتن خانواده به‌کار می‌برند.

والدین باید به فرزندان توضیح دهند که اگر آن‌ها بیمار شدند باید برای حفظ ایمنی و سلامتی خود در خانه یا بیمارستان بمانند. والدین باید به فرزندان خود اطمینان دهند که هرچند ماندن در خانه سخت و دشوار است، اما پیروی از قوانین به ایمنی همه افراد کمک می‌کند. این کارشناس بهزیستی گفت: مهم است که کودکان بدانند افرادی در حال کمک به دیگران به‌صورت سخاوتمندانه و مهربانانه هستند. برای این منظور، والدین باید قصه‌هایی از فعالان سلامت اعم از دانشمندان، افراد جوان و همه کسانی را که برای توقف شیوع و ایجاد جامعه سالم تلاش می‌کنند به اشتراک بگذارند. جعفری‌سدهی افزود: والدین زمانی می‌توانند از فرزندان خود در مقابل کرونا حمایت کنند که خود افرادی منعطف و سازگار باشند.

معمولا کودکان ارزیابی دقیق از والدین خود دارند و آن‌ها را به خوبی می‌شناسند. کودکان معمولا به واکنش والدین در برابر رویداد و اخبار مربوط به آن توجه می‌کنند بنابراین پاسخ و تسلط بزرگسالان به مهارت‌های سازگارانه به کودکان کمک می‌کند که دریابند والدین آن‌ها آرام هستند و اوضاع در کنترل آنهاست. وی ادامه داد: اگر والدین نگران و مضطرب هستند، باید زمانی را به خودشان اختصاص دهند و با سایر اعضای خانواده، دوستان و افراد معتمد ارتباط برقرار کنند و زمانی را برای انجام دادن کار‌هایی که به آرامش و تجدید انرژی آن‌ها کمک می‌کند، اختصاص دهند.

گفتگو با کودک

این جامعه‌شناس و کارشناس بهزیستی گفت: یکی از اصول مهم برای کاهش استرس در کودکان این است که اطمینان یابند، والدین‌شان هیچ‌گاه آن‌ها را در شرایط سخت و دشوار رها نمی‌کنند. والدین می‌توانند همانگونه که صحبت‌شان با کودک در حال اتمام است سعی کنند سطح اضطراب کودک را از طریق دیدن زبان بدن، تن صدا و نحوه تنفس کودک ارزیابی کنند. جعفری‌سدهی افزود: آگاهی و مهارت والدین به اصول مطرح شده فوق می‌تواند گامی مهم جهت درک منطقی و اصولی نیاز‌ها و چالش‌های ذهنی کودکان در شرایط شیوع بیماری، تقویت عوامل محافظت‌کننده و درنهایت ارتقای سلامت روانی در آن‌ها بینجامد.