به گزارش "راهبرد معاصر"؛ دوشنبه شب محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در اینستاگرام پیامی مبنی بر استعفایش از دولت را بر روی خروجی صفحه شخصی خود قرار داد.پس از متن استعفای غیررسمی، گمانه زنی ها در خصوص دلایل استعفای ظریف در میان رسانه ها آغاز شد. در این میان سایت انتخاب به گفتگوی کوتاه پیامکی خبرنگار خود با وزیر خارجه مستعفی اشاره کرد. ظریف در این پیامک خاطر نشان کرده: «بعد از عکس های ملاقاتهای امروز، دیگر جواد ظریف به عنوان وزیر خارجه در جهان اعتباری ندارد»! در گفت و گو با پیروز مجتهدزاده استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دانشگاهها تهران و مشاور پژوهشی دانشگاه سازمان ملل متحد به بررسی ابعاد استعفای ظریف و عملکرد او پرداختیم.
استعفای ظریف بازتابهای مختلفی در رسانه های خارجی و ضدانقلاب داشت. از نظر شما کدام تحلیل جای تامل و بررسی دارد؟
استعفای دوشنبه شب ظریف وزیر امور خارجه بازتابهای متعددی داشت. اما برخی ازین تحلیل های رسانه های خارجی عجیب بود. حتما مزخرفاتی که در آن طرف آب علم کرده اند و استعفای ظریف را به استعفای ادوارد شواردنادزه تشبیه کرده و آن را علامت سقوط جمهوری اسلامی دانسته اند به گوش شما هم رسیده است. احمق ها تصور کرده اند شرایط ایران همانند شوروی است. از سوی دیگر، ایرانیانی که در خارج نشسته اند و آسمان و ریسمان را به هم می بافند تا بگویند استعفای ظریف شبیه استعفای شوارد نادزه است باید بدانند جواد ظریف تشخیص فردای خود را نمی دهد.
عملکرد آقای ظریف را در دوران تصدی تیم دیپلماسی کشور چطور ارزیابی می کنید؟
همه دنیا دیدند که در مذاکرات چندین ساله این تیم امور خارجه ایران برای دستیابی به برجام، طرف ماجرا هیچگونه لیاقت و ممارستی در کار نداشت. ما دیدیم که آقای جان کری دست آقای ظریف را می گرفت و قدم به قدم همه جا به دنبال خود می کشید و در این میان آقای ظریف آنقدر درایت نداشت که وقتی برجام را امضا کرد برای خارج شدن هرکدام از امضا کنندگان تمهیداتی را پیش بینی کند. او دست جان کری و دولت بعدی را باز گذاشت تا هر زمان خواستند از برجام خارج شوند. من فکر نمی کنم نه در داخل و نه در خارج کسی باشد که ظریف را وزیر خارجه ای دانا و موثر و قوی قلمداد کند. ظریف وزیر خارجه ای ست که بود و نبود او تفاوتی در وضعیت ایجاد نخواهد کرد.
اگر آقای حسن روحانی استعفای ظریف را بپذیرد سوال بعدی این است که چه کسی جانشین او خواهد بود؟!
به عقیده من سه نفر به این پست نزدیک هستند یکی آقای عراقچی که برای این کار پرورده شده است دوم آقای صادق خرازی که شب و روز در نهاد ریاست جمهوری برای کسب این مقام حسن روحانی را ترغیب می کند و نفر سوم نیز آقای واعظی رییس دفتر آقای روحانی است که از نظر ناآگاهی و ناواردی بدتر از ظریف است.
به اعتقاد شما چرا آقای ظریف در این بازه زمانی اقدام به استعفا کردند؟
باید بدانید در شش سال گذشته آقای ظریف هر دو هفته یکبار قهر کرد و به هر دلیلی کنار می رفت و آقای حسن روحانی با پیغام و پسغام و پیام او را به جلسه فرا می خواند. در مقطعی و در جلسه ای من انتقادی به عملکرد او داشتم و به آقای ظریف برخورد و به خانه خود رفت. حسن روحانی شخصا مراجعه کرد و گفت: مجتهدزاده یک چیزی می گوید تو چرا جدی می گیری؟! برخی می گویند وی فردی احساسی ست، من می گویم این سخن درست نیست، ظریف انسان ضعیفی است.
دلیل فشار روحانی برای تداوم حضور ظریف در کابینه چیست؟
حسن روحانی طی 6سال اخیر هر دو هفته یکبار جلوی قهر کردن ظریف را می گرفت. نه اینکه ظریف دانشمند باشد، بلکه حسن روحانی نیز اخلاق خاص خود را دارد. او هم می خواهد حرفی را که زده است جلو ببرد و حاضر نیست در حرفش – ولو اشتباه - تغییری صورت بگیرد. او می خواست ظریف وزیر خارجه شود و حالا می خواهد نشان دهد حرف من همین است و من کس دیگری را قبول ندارم. کسانی که معتقدند استعفای ظریف سناریوی دولت بوده است، روی درایت سیاسی و فلسفه سیاسی این آقایان خیلی حساب باز می کنند. آقای ظریف از نظر کارکرد دیپلماسی و هم از نظر درایت دیپلماتیک و همچنین از نظر استقلال فکری و استقلال شخصیتی آدم بسیار ضعیفی است. همه ما این را به چشم دیده ایم. از دید من این اطمینان وجود دارد که هیچ کسی هیچ حساب واقعی در مورد آقای ظریف باز نکرده است و امروز نیز از استعفای ظریف کسی در داخل و خارج اشکی نخواهد ریخت.