به گزارش راهبرد معاصر اولین یارانه نقدی برای سرپرستان خانوار در سال ۸۹ واریز شد و از آن زمان با وجود تورم های زیادی طی این 10 سال هیچگاه این یارانه افزایش نداشت و ماهیانه ۴۵ هزارو ۵۰۰ تومان برای هر فرد به حساب سرپرستان خانوار واریز شد. در مجلس یازدهم طرح واریز یارانه 120 هزار تومانی کلید خورد و بنا شد تا یارانه سه برابری به هر فرد تعلق بگیرد.
پس از یارانه نقدی، در سال 98 یارانه معیشتی توسط دولت به حساب سرپرستان خانوار ها واریز شد. گرانی بنزین موجب شد تا دولت چنین تصمیمی را اتخاذ کند اما مجلس پس از 10 سال از واریز نخستین یارانه نقدی تصمیم به افزایش یاراه گرفت. زمان واریز یارانه 120 هزار تومانی هنوز نامشخص است اما نمایندگان مجلس در مورد طرح یارانه سه برابری جزئیاتی را ارائه دادند.
موضوعی که فارغ از دشواری جا انداختن شرایط جدید بعد از سالها تشویق به کنترل جمعیت، در شرایط روز کشور به ویژه از نظر اقتصادی کار دشواری است.
در سالهای گذشته، سیاستهای دولت و مجلس در فراهم نساختن زمینه سند کلان جمعیتی مصوب رهبر انقلاب اسلامی با انتقادهای فراوانی از سوی چهرههای موافق این طرح مواجه شده است. حال به نظر میرسد مجلس یازدهم برای جامه عمل پوشاندن به این سیاستها، طرحی را در نظر گرفته است.
نماینده مردم ملکان در مجلس شورای اسلامی با تشریح جزئیاتی از طرح تشویق زاد و ولد گفت که بر این اساس از زمان تولد فرزند سوم خانوارها یارانهای به اندازه مبلغ یارانه خود دریافت میکنند.
سیدعلی موسوی در گفتوگو با ایسنا با اشاره به طرح تشویق افزایش جمعیت و زاد و ولد گفت: ما در این طرح پیشبینی کردیم سه دهک پایین جامعه اگر فرزند دوم به بعد را بیاورند به محض تولد فرزند سوم از سهام آیندگان به آنها تعلق میگیرد که به اندازه مبلغ یارانه آن خانوار است و ماهانه پرداخت خواهد شد.
وی با بیان اینکه سهام آیندگان از محل ۵ درصد سهام شرکتهای دولتی است که در اختیار بنیاد ملی جمعیت قرار میگیرد، گفت: اگر این سهام به فروش نرسید به اندازه همان مبلغ به خانوارها سهام تعلق میگیرد.
موسوی با بیان اینکه یارانههای پرداختی برای تشویق فرزندآوری با هماهنگی سازمان هدفمندی یارانهها خواهد بود، گفت: ما درباره این طرح با رئیس کمیسیون فرهنگی مشورت کردیم و قرار شد پس از ارائه نظر کارشناسی مرکز پژوهشها این طرح در صحن مجلس مطرح شود.
احمد علیرضابیگی، نماینده مردم تبریز در مجلس، گفته است نمایندگان روی طرحی کار میکنند که بر اساس آن دولت موظف میشود به هر ایرانی معادل ۴۰ لیتر بنزین آزاد یارانه بدهد. یعنی با بنزین لیتری ۳۰۰۰ تومان، یارانه نقدی میشود ۱۲۰ هزار تومان و هروقت بنزین گران شود، یارانه هم اضافه خواهد شد. مردم میتوانند این یارانه را بهصورت بنزین یا پول نقد دریافت کنند.
اگر این طرح تصویب شود، یارانه نقدی بعد از ۱۰ سال بهروز خواهد شد. البته این وسط سد بزرگی وجود دارد؛ کسری بودجه. حقیقت ماجرا اینجاست که دولت زیر تأمین نقدینگی برای همین یارانه ۴۵ هزارتومانی مانده است و بعید است زیر بار یارانه ۱۲۰ هزار تومانی برود. حالا باید بنشینیم و ببینیم مرحله اول این طرح در مجلس چه سرانجامی پیدا میکند تا بعد برسیم به مرحله دولت و اجرایی شدن آن.
روزنامه آرمان ملی در گزارش امروز خود به این موضوع پرداخته و نوشته است؛ نمایندگان مجلس یازدهم اخیرا طرح تامین کالاهای اساسی برای اقشار مختلف را در دستور خود قرار داده اند که بنا بر جزئیاتی که پیش از این در رسانهها منعکس شده، هدف اصلی این طرح این است که چون طبق آمارهای مرکز پژوهشها میانگین مواد غذایی مورد نیاز یک نفر در خانواده ماهانه ۱۲۰ هزار تومان است ، حداقل ۵۰ درصد این رقم برای خانواده ها از محل یارانه های کالایی تامین شود.
یارانه کالایی که بر اساس این طرح به صورت کارت اعتباری توزیع خواهد شد، امکان نقدشوندگی ندارد و صرفا برای خرید در فروشگاههاست و در همان کارت یارانه نقدی شارژ میشود.
طی هفته جاری رسانههای مختلفی با اشاره به تذکر ۹ نماینده مجلس به رئیسجمهوری درباره ضرورت افزایش میزان یارانه نقدی، از «قطعی شدن افزایش یارانه نقدی» خبر دادند. در حالیکه افزایش یارانه نقدی، نیاز به مصوبهها و دستورالعملهای متعددی و البته بودجه کافی که هیچیک از آنها تا این لحظه وجود نداشته و ندارد.
این تذکر در جلسه علنی روز یکشنبه با امضای رسول فرخی، سیدجواد حسینیکیا، علی علیزاده، محمدرضا صباغیان بافقی، پرویز اوسطی، علیرضا نظری، علی آذری، شهباز حسنپور بیگلری و سیدمحمد مولوی خطاب به رئیسجمهور قرائت شد و بر ضرورت افزایش میزان یارانه نقدی با توجه به افزایش نرخ تورم و کاهش ارزش پول ملی تاکید کرد.
یک هفته پیش از ارایه این تذکر، حبیبالله دهمرده نماینده مردم زابل نیز در جلسه علنی روز یکشنبه ۱۹ مردادماه با کنایهای به میزان یارانه نقدی گفت: یارانه ۴۵ هزار تومانی مربوط به عهد دقیانوس است، مردم انتظار دارند که یارانه به صد هزار تومان افزایش یابد.
او که به صورت شفاهی تذکر خود را مطرح میکرد، اصرار داشت که رسیدگی به معیشت و رفع گرانیها یکی از انتظارات مردم از مجلس یازدهم است و نمایندگان باید به آن توجه کنند.
از آبان ماه سال گذشته که در طرح اصلاح قیمت سوخت، دولت تصمیم گرفت بخشی از مابهالتفاوت ناشی از افزایش قیمت بنزین شد، را به صورت نقدی به اقشار کمتر برخوردار جامعه پرداخت کند. طبق گزارش دستگاههای دولتی تاکنون نه مرحله این مبلع با عنوان یارانه معیشتی واریز شده که آخرین مرحله آن در مردادماه بوده است.
در آخرین مرحله واریز یارانه معیشتی، مبلغ پرداختی هیچ تغییری نسبت به قبل نداشته و به روال قبل برای خانوادههای یکنفره ۵۵ هزار تومان، دونفره ۱۰۳ هزار، سهنفره ۱۳۸ هزار، چهارنفره ۱۷۲ هزار و پنجنفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان است. در طرح کمک معیشتی، قرار بود حدود ۶۰ میلیون نفر (حدود ۱۹ میلیون خانوار) در لیست پرداخت قرار بگیرند که در ابتدا با گزینش کمتر از ۱۸ میلیون خانوار از بین یارانه بگیران آغاز و در ادامه با اعلام درخواست متقاضیان و بررسی های صورت گرفته بر تعداد آنها افزوده شد. در طرح کمک معیشتی ماهانه حدود ۲۵۰۰ میلیارد تومان هزینه می شود که در سال به حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان می رسد.
یارانه معیشتی در کنار یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی به ازای هر نفر پرداخت می شود که جمعیتی حدود ۷۸ میلیون نفر با هزینه سالانه ۴۲ هزار میلیارد تومانی را در بر می گیرد. دولت در حال حاضر در سال بالغ بر ۷۲ هزار میلیارد تومان یارانه به صورت نقد پرداخت می کند.