چالش‌های اردوغان در مناطق کردنشین ترکیه
اردوغان جامعه کردهای هوادار پ.ک.ک را به حاشیه رانده، اما برای افزایش میزان رضایت کردهای محافظه‌کار هوادار آکپارتی و پرورش کادرهای کُردی هم اقدام خاصی انجام نداده است.
به گزارش راهبرد معاصر ، این روزها فضای سیاسی ترکیه آکنده از رقابت احزاب مختلف این کشور برای به دست آوردن کنترل بیشترین تعداد از شهرداری‌های 81 استان و همچنین مجلس استانی این کشور است.
پیچیدگی‌های پیش‌بینی در مورد برندگان و بازندگان
به گواه بسیاری از تحلیل‌گران٬ در این دوره از انتخابات٬ پیش‌بینی در مورد برندگان و بازندگان بسیار دشوار و پیچیده شده است. چرا که اولاً اغلب شرکت‌های بزرگ نظرسنجی در ترکیه به خاطر خشم و عصبانیت اردوغان٬ فرصت کار و فعالیت خود را از دست داده‌اند. اردوغان معتقد است که آنان نتایج نظرسنجی‌ها را دستکاری کرده و اصل بی‌طرفی را رعایت نکرده‌اند.
از دیگر سو به خاطر مشکلات اقتصادی٬ احزاب نمی‌توانند پروژه‌های میدانی نظرسنجی با هزینه‌های کلان را اجرا کنند و در نتیجه امکان خبردار شدن از نبض سیاسی جامعه ترکیه و انجام نظرسنجی میدانی با جوامع آماری بالا عملاً وجود ندارد.
آرایش عجیب نیروهای سیاسی و احزاب
یکی دیگر از جوانب و ابعاد پیچیده٬ روند سوگیری و آرایش احزاب و جبهه‌گیری گروههای مختلف در انتخابات پیش‌رو است.
حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان و حزب راست افراطی حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی همچنان که در انتخابات سال سراسری سال 2018 ائتلاف جمهور را تشکیل داده بودند٬ در این دوره از انتخابات شهرداری‌ها نیز بر عهد و میثاق ائتلاف جمهور باقی مانده‌اند و در مقابل آنها٬ حزب جمهوری خلق به رهبری کمال کلچدار اوغلو و حزب خوب به رهبری خانم مرال آکشنر٬ ائتلاف ملت را تشکیل داده‌اند که البته در سخنرانی‌های نیشدار و تند اردوغان و باغچلی به جای ائتلاف ملت٬ به عنوان ائتلاف ذلت و خیانت توصیف می شوند.
در این میان اعلام تصمیم یکی از نهادهای اقماری پ.ک.ک به نام حزب دموکراتیک خلق‌ها در حمایت از نامزدهای حزب جمهوری خلق در استان‌های آنکارا٬ استانبول٬ آدانا٬ مرسین و چند استان دیگر٬ کار را برای پیش‌بینی نتایج٬ بسیار دشوار کرده و این مسئله اتاق فکر حزب عدالت و توسعه را دچار ترس و هراس کرده است.
چرا که آنان بیمِ آن دارند که جمعیت کردهای مهاجر در استان‌های غربی ترکیه باعث شود که موازنه قوا بین ائتلاف جمهور و ائتلاف ملت به هم بخورد. اگرچه در این میان کردها چیزی عایدشان نمی‌شود، اما همین که نامزد مورد نظر اردوغان و باغچلی در استان‌های بزرگ شکست بخورند٬ کردهای وابسته به پ.ک.ک آن را برای خود یک پیروزی قلمداد می‌کنند.
سخنرانی‌های اردوغان در شهرهای کردنشین
رجب طیب اردوغان در مقام رهبر حزب عدالت و توسعه اهمیت ویژه‌ای به تقویت این حزب در شاخه‌های استانی می‌دهد و از آن جایی که اعتماد چندانی به نفوذ و تلاش معاونین خود و روسای شاخه‌های استانی حزب ندارد٬ لازم می‌بیند که به منظور کسب آرای مردم٬ شخصاً به تمام استان‌ها سفر کند.
با توجه به این که ترکیه دارای 81 استان است٬ عملاً سفر به همه استان‌ها دشوار است و در نتیجه اردوغان ترجیح می‌دهد بین 40 تا 50 استان را به عنوان میدان سخنرانی انتخاب کند. در این میان٬ حضور در استان‌های کردنشین نیز برای او از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
چرا که جنگ و درگیری بین ترکیه و پ.ک.ک به اوج خود رسیده و با توجه به ائتلاف اردوغان با تندترین جریان ملی‌گرای ترکی یعنی حزب حرکت ملی و شخص دولت باغچلی٬ لازم است که همزمان با تداوم ضدیت علیه گفتمان کُردی٬ توجه به کردهای هوادار آکپارتی نیز از یاد نرود.
اردوغان می‌خواهد کردهای محافظه کار و اسلامگرا را به سوی خود جلب کند و زمینه آن را فراهم کند که نامزدهای مورد اعتماد آکپارتی در شهرهای کردنشین پیروز شوند و نامزدهای عضو حزب دموکراتیک خلق‌ها شکست بخورند.
اردوغان علاوه بر آن که از امکانات دولتی ویژه‌ای برای تقویت نامزدهای حزب خود استفاده می‌کند با یک ماشین تبلیغاتی عظیم٬ نامزدهای حزب دموکراتیک خلق‌ها را به پ.ک.ک نسبت داده و آنها را تروریست خائن و تجزیه‌طلب خوانده و بر این باور است که تمام این نامزدها از سوی اعضای شورای رهبری پ.ک.ک در کوهستان قندیل معرفی شده‌اند. اردوغان حتی تهدید کرده که اگر این افراد به عنوان شهردار تعیین شوند دوباره راه برای اخراج آنان و گماردن افراد جدیدی به عنوان قیم شهرداری باز است.
رئیس جمهور ترکیه در سخنرانی‌های خود در چند شهر کردنشین جنوب و جنوب شرقی ترکیه از جمله دیاربکر ٬ماردین٬ شانلی اورفا و الازغ٬ نشان داد که ادبیات سیاسی و انتظارات خود در مورد مسئله کُردی را به شکل جدی تغییر داده است.
او در این شهرها٬ هر جا که در مورد کردها سخن گفت٬ فقط از پ.ک.ک یاد کرد و بر این مساله تاکید کرد که پ.ک.ک٬ بیشترین ظلم را در حق کردها روا داشته است.
او بارها در مورد خدمات عمرانی آکپارتی به استان‌های کردنشین صحبت کرد، اما برخلاف مقاطع پیشین در مورد حقوق شهروندی و مطالبات کردها و جایگاه آنان در ترکیه٬ سخنی بر زبان نیاورد.
ادبیات تند و آتشین اردوغان در مورد حزب دموکراتیک خلق‌ها٬ تاکید او بر تروریست بودن نامزدهای این حزب٬ تاکید چند باره بر این که هر که خواهان کردستان است گور خود را گم کرده و به شمال عراق برود٬ مجموعاً از مهم‌ترین خطاهای اردوغان در استراتژی سیاسی در مورد کردها است.
سابق بر این٬ در تیم اصلی حلقه نخست اطرافیان اردوغان٬ چندین چهره سیاسی و اجرایی کُرد اسلامگرا نیز حضور داشتند، اما حالا اغلب آنها از کانون اصلی قدرت دور نگه داشته شده‌اند و نامزدهای آکپارتی در استان‌های کردنشین هم٬ از جایگاه و محبوبیت مردمی بالایی برخوردار نیستند.
به عبارتی دیگر اردوغان جامعه کردهای هوادار پ.ک.ک را به حاشیه رانده، اما برای افزایش میزان رضایت کردهای محافظه‌کار هوادار آکپارتی و پرورش کادرهای کُردی هم اقدام خاصی انجام نداده است.
در این دوره از انتخابات٬ شاهد آن هستیم که خشم و عصبانیت اردوغان در مورد پ.ک.ک و حزب دموکراتیک خلق‌ها و ادبیات تند و کینه‌توزانه او٬ رفته رفته موجب تشدید دوقطبی شده و کاری کرده که دود این آتش به چشم آکپارتی هم برود.
شاید هر رئیس جمهور دیگری هم که در موقعیت اردوغان قرار می‌گرفت٬ در مقابل اقدامات آنارشیستی پ.ک.ک و حفر خندق توسط شاخه نظامی پ.ک.ک در شهرهای کردنشین و درگیر شدن آنان با نیروهای پلیس٬ به آتش کشیدن کارگاه‌های بزرگ پروژه‌های عمرانی و اقدامات تروریستی٬ میز مذاکره را ترک می‌کرد، اما واقعیت این است که پ.ک.ک نماینده همه کردهای ترکیه نیست و حزب عدالت و توسعه می‌توانست دست کم با دیگر طیف‌های کُردی٬ روابط حسنه‌ای برقرار کند. اما چنین به نظر می‌رسد که اردوغان در مقطع حساس کنونی٬ رفاقت با ملی‌گرایان تند و ائتلاف با باغچلی را بر کسب رضایت کردها٬ ترجیح می‌دهد.
پیچیدگی‌های پیش‌بینی در مورد برندگان و بازندگان
به گواه بسیاری از تحلیل‌گران٬ در این دوره از انتخابات٬ پیش‌بینی در مورد برندگان و بازندگان بسیار دشوار و پیچیده شده است. چرا که اولاً اغلب شرکت‌های بزرگ نظرسنجی در ترکیه به خاطر خشم و عصبانیت اردوغان٬ فرصت کار و فعالیت خود را از دست داده‌اند. اردوغان معتقد است که آنان نتایج نظرسنجی‌ها را دستکاری کرده و اصل بی‌طرفی را رعایت نکرده‌اند.
از دیگر سو به خاطر مشکلات اقتصادی٬ احزاب نمی‌توانند پروژه‌های میدانی نظرسنجی با هزینه‌های کلان را اجرا کنند و در نتیجه امکان خبردار شدن از نبض سیاسی جامعه ترکیه و انجام نظرسنجی میدانی با جوامع آماری بالا عملاً وجود ندارد.
آرایش عجیب نیروهای سیاسی و احزاب
یکی دیگر از جوانب و ابعاد پیچیده٬ روند سوگیری و آرایش احزاب و جبهه‌گیری گروههای مختلف در انتخابات پیش‌رو است.
حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان و حزب راست افراطی حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی همچنان که در انتخابات سال سراسری سال 2018 ائتلاف جمهور را تشکیل داده بودند٬ در این دوره از انتخابات شهرداری‌ها نیز بر عهد و میثاق ائتلاف جمهور باقی مانده‌اند و در مقابل آنها٬ حزب جمهوری خلق به رهبری کمال کلچدار اوغلو و حزب خوب به رهبری خانم مرال آکشنر٬ ائتلاف ملت را تشکیل داده‌اند که البته در سخنرانی‌های نیشدار و تند اردوغان و باغچلی به جای ائتلاف ملت٬ به عنوان ائتلاف ذلت و خیانت توصیف می شوند.
در این میان اعلام تصمیم یکی از نهادهای اقماری پ.ک.ک به نام حزب دموکراتیک خلق‌ها در حمایت از نامزدهای حزب جمهوری خلق در استان‌های آنکارا٬ استانبول٬ آدانا٬ مرسین و چند استان دیگر٬ کار را برای پیش‌بینی نتایج٬ بسیار دشوار کرده و این مسئله اتاق فکر حزب عدالت و توسعه را دچار ترس و هراس کرده است.
چرا که آنان بیمِ آن دارند که جمعیت کردهای مهاجر در استان‌های غربی ترکیه باعث شود که موازنه قوا بین ائتلاف جمهور و ائتلاف ملت به هم بخورد. اگرچه در این میان کردها چیزی عایدشان نمی‌شود، اما همین که نامزد مورد نظر اردوغان و باغچلی در استان‌های بزرگ شکست بخورند٬ کردهای وابسته به پ.ک.ک آن را برای خود یک پیروزی قلمداد می‌کنند.
سخنرانی‌های اردوغان در شهرهای کردنشین
رجب طیب اردوغان در مقام رهبر حزب عدالت و توسعه اهمیت ویژه‌ای به تقویت این حزب در شاخه‌های استانی می‌دهد و از آن جایی که اعتماد چندانی به نفوذ و تلاش معاونین خود و روسای شاخه‌های استانی حزب ندارد٬ لازم می‌بیند که به منظور کسب آرای مردم٬ شخصاً به تمام استان‌ها سفر کند.
با توجه به این که ترکیه دارای 81 استان است٬ عملاً سفر به همه استان‌ها دشوار است و در نتیجه اردوغان ترجیح می‌دهد بین 40 تا 50 استان را به عنوان میدان سخنرانی انتخاب کند. در این میان٬ حضور در استان‌های کردنشین نیز برای او از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
چرا که جنگ و درگیری بین ترکیه و پ.ک.ک به اوج خود رسیده و با توجه به ائتلاف اردوغان با تندترین جریان ملی‌گرای ترکی یعنی حزب حرکت ملی و شخص دولت باغچلی٬ لازم است که همزمان با تداوم ضدیت علیه گفتمان کُردی٬ توجه به کردهای هوادار آکپارتی نیز از یاد نرود.
اردوغان می‌خواهد کردهای محافظه کار و اسلامگرا را به سوی خود جلب کند و زمینه آن را فراهم کند که نامزدهای مورد اعتماد آکپارتی در شهرهای کردنشین پیروز شوند و نامزدهای عضو حزب دموکراتیک خلق‌ها شکست بخورند.
اردوغان علاوه بر آن که از امکانات دولتی ویژه‌ای برای تقویت نامزدهای حزب خود استفاده می‌کند با یک ماشین تبلیغاتی عظیم٬ نامزدهای حزب دموکراتیک خلق‌ها را به پ.ک.ک نسبت داده و آنها را تروریست خائن و تجزیه‌طلب خوانده و بر این باور است که تمام این نامزدها از سوی اعضای شورای رهبری پ.ک.ک در کوهستان قندیل معرفی شده‌اند. اردوغان حتی تهدید کرده که اگر این افراد به عنوان شهردار تعیین شوند دوباره راه برای اخراج آنان و گماردن افراد جدیدی به عنوان قیم شهرداری باز است.
رئیس جمهور ترکیه در سخنرانی‌های خود در چند شهر کردنشین جنوب و جنوب شرقی ترکیه از جمله دیاربکر ٬ماردین٬ شانلی اورفا و الازغ٬ نشان داد که ادبیات سیاسی و انتظارات خود در مورد مسئله کُردی را به شکل جدی تغییر داده است.
او در این شهرها٬ هر جا که در مورد کردها سخن گفت٬ فقط از پ.ک.ک یاد کرد و بر این مساله تاکید کرد که پ.ک.ک٬ بیشترین ظلم را در حق کردها روا داشته است.
او بارها در مورد خدمات عمرانی آکپارتی به استان‌های کردنشین صحبت کرد، اما برخلاف مقاطع پیشین در مورد حقوق شهروندی و مطالبات کردها و جایگاه آنان در ترکیه٬ سخنی بر زبان نیاورد.
ادبیات تند و آتشین اردوغان در مورد حزب دموکراتیک خلق‌ها٬ تاکید او بر تروریست بودن نامزدهای این حزب٬ تاکید چند باره بر این که هر که خواهان کردستان است گور خود را گم کرده و به شمال عراق برود٬ مجموعاً از مهم‌ترین خطاهای اردوغان در استراتژی سیاسی در مورد کردها است.
سابق بر این٬ در تیم اصلی حلقه نخست اطرافیان اردوغان٬ چندین چهره سیاسی و اجرایی کُرد اسلامگرا نیز حضور داشتند، اما حالا اغلب آنها از کانون اصلی قدرت دور نگه داشته شده‌اند و نامزدهای آکپارتی در استان‌های کردنشین هم٬ از جایگاه و محبوبیت مردمی بالایی برخوردار نیستند.
به عبارتی دیگر اردوغان جامعه کردهای هوادار پ.ک.ک را به حاشیه رانده، اما برای افزایش میزان رضایت کردهای محافظه‌کار هوادار آکپارتی و پرورش کادرهای کُردی هم اقدام خاصی انجام نداده است.
در این دوره از انتخابات٬ شاهد آن هستیم که خشم و عصبانیت اردوغان در مورد پ.ک.ک و حزب دموکراتیک خلق‌ها و ادبیات تند و کینه‌توزانه او٬ رفته رفته موجب تشدید دوقطبی شده و کاری کرده که دود این آتش به چشم آکپارتی هم برود.
شاید هر رئیس جمهور دیگری هم که در موقعیت اردوغان قرار می‌گرفت٬ در مقابل اقدامات آنارشیستی پ.ک.ک و حفر خندق توسط شاخه نظامی پ.ک.ک در شهرهای کردنشین و درگیر شدن آنان با نیروهای پلیس٬ به آتش کشیدن کارگاه‌های بزرگ پروژه‌های عمرانی و اقدامات تروریستی٬ میز مذاکره را ترک می‌کرد، اما واقعیت این است که پ.ک.ک نماینده همه کردهای ترکیه نیست و حزب عدالت و توسعه می‌توانست دست کم با دیگر طیف‌های کُردی٬ روابط حسنه‌ای برقرار کند. اما چنین به نظر می‌رسد که اردوغان در مقطع حساس کنونی٬ رفاقت با ملی‌گرایان تند و ائتلاف با باغچلی را بر کسب رضایت کردها٬ ترجیح می‌دهد.
تسنیم