به گزارش راهبرد معاصر مجلس شورای اسلامی در طرح جدید خود مبلغ یارانه نقدی در سال جدید را افزایش داد و این طرح به تصویب مجلس رسیده است. یکی از اعضای کمیسیون تلفیق بودجه جزئیات دو برابر شدن یارانه نقدی در سال جدید به همراه مبلغ جدید یارانه نقدی را تشریح کرد.

جزئیات دو برابر شدن یارانه نقدی

حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به نشست امروز کمیسیون تلفیق بودجه سال ۱۴۰۰ گفت: با مصوبه امروز اعضای کمیسیون تلفیق، یارانه نقدی در سال ۱۴۰۰ دو برابر خواهد شد.

وی افزود: بر این اساس، یارانه هریک از ۷۸ میلیون یارانه بگیر در کشور در سال آینده ۹۱ هزار تومان خواهد بود.

عضو کمیسیون تلفیق بودجه سال ۱۴۰۰ اظهار داشت: همچنین طبق این مصوبه ۴۸ میلیون نفر از اقشار ضعیف جامعه از ۷۸ میلیون نفر یارانه‌شان یک‌ونیم برابر بیشتر یعنی ۱۳۶ هزار تومان خواهد بود.

حاجی دلیگانی خاطرنشان کرد: بنابراین اعضای کمیسیون مصوب کردند که یارانه نقدی ۱۰ میلیون ایرانی که از نظر مالی در شرایط سخت‌تری قرار دارند و جزو طبقات ضعیف جامعه هستند، در هر ماه ۲۲۰ هزار تومان باشد.

مصوبات کمیسیون تلفیق پس از تصویب در صحن علنی مجلس و تأیید شورای نگهبان به قانون تبدیل شده و برای اجرا ابلاغ خواهد شد.

تدارک مجلس برای پرداخت یارانه «حداقل» ۱۰۰ هزار تومانی به مردم

کمیسیون تلفیق مجلس قصد دارد مابه التفاوت ناشی از محاسبه 8 میلیارد دلار از منابع نفتی با ارز 4200 تا 17500 تومانی در لایحه بودجه سال آینده را به صورت یارانه میان مردم توزیع کند.

این موضوعی است که رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه 1400 رسانه ای کرده و گفته بود: «مواردی در خصوص تک نرخی شدن ارز مطرح شد، در لایحه بودجه دولت قصد داشت با ظرافت خاصی ارز را بر اساس نرخ نیمایی به فروش برساند. تاکنون مابه‌التفاوت ارز 4200 تومانی و 17هزار و 500 تومانی، 106 هزار میلیارد تومان است که قصد داریم به صورت مستقیم از طریق بن کارت، یارانه نقدی و یا یارانه دارویی به دست مردم برسانیم.»

به گزارش فارس مراد از ظرافت خاص دولتی‌ها تبدیل ارز 4200 تومانی به نیمایی است که در لایحه بودجه سال 1400 پیشنهاد شد تا دلار جهانگیری از محاسبات دخل و خرج کشور حذف شود. البته مسئولان سازمان برنامه و بودجه، تدارک حذف آن را در محاسبات پیش بینی کرده‌ بودند ولی می‌خواستند برای کاهش تبعات آن مجلس را نیز در این امر شریک کنند و در مواقع ضروری بهره‌برداری لازم را از آن ببرند.

برای اولین بار این موضوع را مژگان خانلو سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه کشور به فارس گفت و تاکید کرد:‌ صادرات نفت با قیمت ۴۰ دلار در هر بشکه و ارز محاسباتی ۱۱۵۰۰ تومان پیش بینی شده است و ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی از بودجه حذف شد. نرخ ارز در بودجه یکسان بوده و صرفا جنبه محاسباتی دارد که ۱۱۵۰۰ تومان محاسبه می‌شود و ارز ۴۲۰۰ تومانی نداریم.

سناریو‌های محتمل چیست؟

پیگیری های خبرنگار فارس از اعضای کمیسیون تلفیق مجلس حاکی از آن است که این کمیسیون قصد دارد یارانه نقدی و یارانه معیشتی (بنزینی) و یارانه جدیدی که میخواهد به مردم بدهد تجمیع کند و صرفا یک یارانه برای مردم واریز نماید.

با توجه به اینکه مجموع منابع پیش بینی شده بابت پرداخت یارانه نقدی و معیشتی در بخش «مصارف» در جدول تبصره 14 لایحه بودجه 1400 حدود 74 هزار میلیارد تومان است و همچنین 106 هزار میلیارد تومان از محل مابه التفاوت ناشی از محاسبه 8 میلیارد دلار از منابع نفتی با ارز 4200 تا 17500 تومانی در لایحه بودجه سال آینده ایجاد می شود، انتظار می رود میزان بودجه ای که سال آینده بابت توزیع یارانه نقدی در بین مردم اختصاص خواهد یافت حداکثر حدود 180 هزار میلیارد تومان باشد. البته از آنجایی که بابت مدیریت هزینه های ناشی از حذف ارز 4200 تومانی دارو، بخشی از منابع جدید ایجاد شده باید به بخش سلامت یعنی بیمه ها اختصاص یابد، این احتمال وجود دارد که رقم مذکور به حدود 150 هزار میلیارد تومان کاهش یابد.

پیگیری های خبرنگار فارس نشان می دهد در حال حاضر، سه سناریو اصلی درباره پرداخت یارانه نقدی در بین اعضای کمیسیون تلفیق مجلس مطرح است:

سناریو اول (پرداخت یارانه به صورت مساوی بین تمام یارانه بگیران):

مطابق این سناریو به تمامی یارانه نقدی بگیران فعلی بوده که طبق آمارهای رسمی بالغ بر 77 میلیون نفر هستند، یارانه ای به صورت مساوی پرداخت می شود. در این حالت، قرار است به هر فرد ماهانه 150 هزار تومان یارانه نقدی پرداخت شود و مجموعا حدود 138.5 هزار میلیارد تومان در سال بابت پرداخت یارانه به مردم اختصاص می یابد. در این حالت یارانه افرادی که یارانه معیشتی نمی گیرند (حدود 17 میلیون نفر)، بیش از سه برابر شده ولی یارانه افرادی که جزو دریافت کنندگان یارانه معیشتی هستند (حدود 60 میلیون نفر)، حداقل 50 درصد افزایش می یابد.

این سناریو، راحت ترین سناریو از لحاظ اجرایی و در عین حال، غیرعادلانه ترین حالت توزیع یارانه در بین مردم و نوعی بازگشت به عقب (مدل توزیع یارانه در سال 89) است.

سناریو دوم (صرفا افزایش یارانه افرادی که یارانه معیشتی می‌گیرند):

مطابق این سناریو،  17 میلیون نفری که صرفا یارانه نقدی 45500 تومانی می گیرند، همچنان این یارانه را دریافت می کنند (بار مالی سالانه حدود 9.2 هزار میلیارد تومان) ولی میزان یارانه افرادی که هم یارانه نقدی و هم یارانه معیشتی می گیرند و حدود 60 میلیون نفر هستند، به 200 هزار تومان در ماه افزایش می یابد. مجموعا بار مالی اجرای این سناریو، حدود 153 هزار میلیارد تومان است.

در این حالت یارانه افرادی که یارانه معیشتی نمی گیرند (حدود 17 میلیون نفر)، ثابت باقی می ماند ولی یارانه افرادی که جزو دریافت کنندگان یارانه معیشتی هستند (حدود 60 میلیون نفر)، حداقل 2 برابر می شود.

این سناریو نسبت به سناریو قبلی عادلانه تر است و در عین حال، پیچیدگی اجرایی خاصی ندارد.

سناریو سوم (پرداخت یارانه متناسب با وضعیت مالی خانوارها)

مطابق این سناریو، پرداخت یارانه به صورت سه پله ای صورت می گیرد:

گروه اول: افرادی که یارانه کمک معیشت کرونا نمی گیرند. این گروه از افراد حدود 43 میلیون نفر هستند. یارانه این افراد به 100 هزار تومان در ماه افزایش می یابد. در واقع، یارانه نیمی از این افراد که «صرفا» یارانه نقدی می گرفتند 2.2 برابر می شود و یارانه نیمی دیگر از این افراد که هم یارانه نقدی و هم یارانه معیشتی می‌گرفتند، حداقل 50 درصد افزایش می‌یابد.

گروه دوم: افرادی که هم یارانه نقدی و معیشتی و هم به صورت موقت، یارانه کمک معیشت کرونا می گیرند ولی تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد قرار ندارند. این افراد که اخیرا شناسایی شده اند و اولین مرحله از یارانه کمک معیشت کرونا به آنها پرداخت شده است، حدود 25 میلیون نفر هستند. این افراد، بیمه و درآمد ثابت نداشتند و از نظر دهک های بانکی در شرایط پایین جامعه بودند. یارانه این افراد به 200 هزار تومان در ماه افزایش می یابد یعنی حداقل 2 برابر می شود.

گروه سوم: افرادی که تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد قرار دارند و هم یارانه نقدی و معیشتی و هم به صورت موقت، یارانه کمک معیشت کرونا می گیرند. این گروه از افراد هم حدود 9 میلیون نفر هستند. یارانه این افراد به 250 هزار تومان در ماه افزایش می یابد یعنی حداقل 2.5 برابر می شود.

مجموعا بار مالی اجرای این سناریو، حدود 149.5 هزار میلیارد تومان است.

این سناریو نسبت به سناریوهای قبلی به مراتب عادلانه تر است و در عین حال، پیچیدگی اجرایی خاصی ندارد.

ظرف چند روز آینده مشخص خواهد شد که اعضای کمیسیون تلفیق مجلس، کدام سناریو را برای پرداخت یارانه در سال 1400 انتخاب می کنند.

البته مصوبه کمیسیون تلفیق باید در صحن علنی مجلس هم تصویب شود و نهایتا به تایید شورای نگهبان برسد تا وارد فاز اجرایی شود.