به گزارش راهبرد معاصر؛ با پایان دور ششم مذاکرات وین، امیدواریها برای رسیدن به یک توافق پایدار که متضمن تامین منافع ایران هم باشد، به سرعت کاهش پیدا کرده است. صحبتهای طرف غربی به وضوح تندتر شده و در پی تحمیل شرایط سختتری به ایران است علی رغم ادعای دولت مبنی بر آمادگی طرفهای مذاکره برای بازگشت سریع به برجام، اما طرف غربی همچنان خود را محق میداند و بهدنبال کسب امتیازات بیشتر است. در خصوص سرنوشت برجام، عملکرد آمریکا و موضعگیری دولت آینده ایران با محمد حسن قدیری ابیانه کارشناس سیاست خارجی گفتوگو کردهایم.
محمد حسن قدیری ابیانه کارشناس سیاست خارجی و سفیر سابق ایران در خصوص بازگشت به برجام و رویکرد آمریکا نسبت به برجام گفت: سیاست دولت آقای روحانی از ابتدا اشتباه بود. آقای روحانی و ظریف براین باور بودند که خیلی زود میتوانند به تعامل با آمریکا برسند. آنها با این ادعا که زبان دنیا و مذاکره کردن را بلد هستند، برجام را به ملت ایران تحمیل کردند؛ در حالی که صاحبنظران از همان ابتدای امر به صراحت بیان کردند که تعامل و توافق با آمریکا دستنیافتنی است. یعنی حتی اگر آمریکا متنی را به امضا برساند و تعهدی را بپذیرد، به آن عمل نخواهد کرد. عدم عمل به تعهدات برجام توسط سه رئیس جمهور این کشور اعم از آقایان اوباما، ترامپ و جو بایدن شاهد این ادعا است، چراکه سران آمریکایی از همان اول هم قصدی برای عمل به تعهدات برجامی آمریکا نداشتند، بنابراین برجام یک شکست کامل و یک خسارت بزرگ برای کشور ما به شمار میرود.
وی در این باره افزود: اینکه آقای روحانی بیان می کند، همانطور که توانستیم در ۱۰۰ روز اول دولت، تحریمها را برداریم، باز هم میتوانم در صد روز آخر تحریم ها را برداریم، از این منظر اشتباه است که وی حتی در ۱۰۰ روز اول نیز نتوانست تحریمی را لغو کند و گزارشی از عملکرد واقعی دولت ارائه دهد، اما باز هم تاکید دارد اگر به آقای عراقچی و دولت مجوزهای لازم داده شود، یک روزه میتواند با آمریکا به توافق برسد، در حالی که هیچ گاه به طور روشن مشخص نمیکند که نیازمند چه مجوزهایی برای رسیدن به توافق با آمریکا است؟
محمد حسن قدیری ابیانه خاطر نشان کرد: حتی اگر دولت بپذیرد کلیه تاسیسات هسته ای و موشکی ایران کاملاً از بین برود و نهضتهای مقاومت را قربانی آمریکا کند، باز هم آمریکا دست از دشمنی با ما بر نخواهد داشت، چرا که آمریکا به دنبال تجزیه ایران و تصاحب منابع ثروت ایران است. این موضوع جای تاسف دارد که برخی از روسای جمهور اخیر مثل احمدی نژاد و روحانی در پایان دوره هشت ساله ریاست خود، رو به بیان سخنان واهی می آورند. لذا از نظر بنده ادعای رسیدن به توافق یک روزه با آمریکا امکانپذیر نیست.
وی در این باره تصریح کرد: قطعا برجام احیا نمیشود و آمریکا دست از توطئه و فشار علیه ایران برنخواهد داشت، هر چند مذاکرات اخیر در وین برای آمریکاییها یک کارکرد موفقیتآمیز داشت. آنها از نظر افکار عمومی عدم اجرای برجام را که مقصر آن ترامپ بود و دولت آقای ترامپ از برجام خارج شد را به حاشیه برده تا با برگزاری نشست وین ایران را مقصر عملی نشدن برجام معرفی کنند، لذا در نشست های هفته های اخیر وین به این خواسته خود نیز رسید.
قدیری ابیانه با بیان اینکه برجام جز زیان برای ما دستاوردی نداشته است گفت: مقامات آمریکایی با استفاده از اهرم پروپاگاندای رسانهای، وانمود می کند که توپ در زمین ایران است، و این ایران است که تصمیم مقتضی را نمیگیرد. بنابراین می توان گفت مذاکرات وین جز ضرر چیزی برای ایران به همراه نداشته است.
این کارشناس سیاست خارجی گفت: ابراز خوشبینی توسط آقای روحانی، ظریف و عراقچی در خصوص بازگشت به برجام و کسب توافق با آمریکا برای کشور مضر است. این خوشبینیها باز هم در جهت شرطی کردن جامعه، پیامدها و زیان های اقتصادی در پی خواهد داشت، به این دلیل که آمریکا و اروپا قصد بازگشت به برجام را ندارند و مایل به اجراي تعهدات خود در قبال ایران نیستند. بی تردید با وجود چنین دیدگاه و عملکردی از سوی غرب، برجام هیچ گاه عملی نخواهد شد؛ اما لازم نیست ما اعلام کنیم از برجام خارج میشویم کافی است به آن عمل نکنیم، یعنی عمل خود را به عمل غربیها به برجام موکول نماییم. باید دائما موضع طلبکارانه داشته باشیم و در بازی تبلیغاتی منفعلانه عمل نکنیم.
محمد حسن قدیری ابیانه در پایان خاطر نشان کرد: به هر حال رویکرد طرف غربی به مساله بازگشت به برجام نشان داده که ورود به مذاکرات برجام در دولت آقای رئیسی نیز بی فایده است و برای کشور مضر است. با توجه به اینکه ما شرایط خود را در مذاکرات وین اعلام کردهایم هر نوع مذاکره مجدد با آنها را باید موکول به عمل آمریکا مطابق با برجام نماییم و مذاکرات هم در آن صورت فقط در چهارچوب برجام بدون در برگرفتن سایر موارد باشد.