آیا بن‌سلمان ولیعهد خواهد ماند؟
با ماجرای قتل خاشقچی پیش بینی آینده ولیعهد عربستان دشوار شده است.
به گزارش راهبرد معاصر؛ شبکه خبری بلومبرگ در گزارشی خبری نوشت، به رغم حمایت فراوانی، که «محمد بن‌سلمان» ولیعهد عربستان سعودی از سوی پدرش «سلمان بن‌عبدالعزیز» و «دونالد ترامپ» رئیس‌‌چمهوری آمریکا، در پی قضیه ترور «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار، برخوردار است ولی پیش‌بینی درباره آینده و سرنوشت این شاهزاده دشوار است.
این خبرگزاری آمریکایی تصریح کرد، از زمان حادثه قتل خاشقجی در دوم اکتبر در کنسولگری سعودی در استانبول، بن‌سلمان بیشتر وقتش را با پدرش سپری می‌کند.
ملک سلمان، که به شدت تحت فشارهای بین‌المللی مربوط به قتل روزنامه‌نگار سعودی در استانبول قرار داشت، در اقدامی بی‌سابقه به انجام سفرهای استانی و تلاش برای ترمیم جایگاه ولیعهد عربستان روی آورد.
هم‌زمان، ترامپ از محکوم کردن مستقیم بن‌سلمان در قضیه قتل خاشقجی اجتناب کرده و از عربستان سعودی و حمایت گسترده آن در کاهش قیمت نفت قدردانی کرده است.
خبرگزاری بلومبرگ در ادامه نوشت: از دیدگاه بن‌سلمان، او در سایه چنین حمایتی، که بزرگانش برایش تامین می‌کنند، از رسوایی ترور وحشیانه جمال خاشقجی خلاص خواهد شد.
ولیعهد سعودی از پنجشنبه گذشته تور عربی را با مقصد ابوظبی آغاز کرده است تا پس از آن، در نشست سران گروه «جی- 20» در آرژانتین طی روزهای جمعه و شنبه مشارکت کند. صرف نظر از اینکه پرونده قتل خاشقجی، عربستان سعودی را متحمل پرداخت چه هزینه‌هایی کرده است و جایگاه سعودی‌ها را با چه بحران و تزلزلی مواجه کرد، می‌توان گفت سفر منطقه‌ای که ولیعهد سعودی آغاز کرد به عنوان نشانه آشکاری در این راستا است که او توانسته بحران قتل خاشقجی و پس‌لرزه‌های آن را پشت سر بگذارد. با این حال، بسیاری از ناظران می‌‌گویند که سرنوشت بن‌سلمان در ریاض مشخص خواهد شد.
در جریان بحث و حدیث‌هایی که بین مستشاران خارجیِ فعال در شرکت‌های سعودی، و دیپلمات‌های سعودی این دو سوال مطرح می‌شود که آیا بن‌سلمان ولیعهد خواهد ماند؟ اگر کنار برود، سرنوشت اصلاحات اقتصادی و اجتماعی، که او آغاز کرده است، چه خواهد شد؟
به نوشته بلومبرگ، مشخص کردن نوع نگاه اعضای خاندان سعودی، رهبران قبایل و دستگاه‌های امنیتی به ولیعهد، بعد از سلسله انتقادهای داخلی و خارجی که علیه وی به دلیل سرکوب‌های گسترده منتقدانش مطرح شده، دشوار است.
این شبکه خبری خاطرنشان کرد، ترکیه اسنادی دال بر دست داشتن بن‌سلمان در قتل خاشقجی دارد و در صورتی‌که آن تایید شود همین امر عاملی بر خصومت اروپایی- آمریکایی خواهد شد.
«کامران بخاری» کارشناس امنیت ملی و سیاسی خارجی در دانشگاه «اتاوا» می‌گوید جنایت قتل خاشقجی، خواه نقش بن‌سلمان در آن تایید شود و یا رد، قواعد بازی را تغییر خواهد داد.
بخاری افزود: «ولیعهد سعودی درباره آینده‌اش مطمئن نیست. او با هدف دستیابی به تضمین‌هایی برای آینده‌اش، اقدام به سفر( داخلی خارجی) کرده است، او دیگر مطمئن نیست که مسیرش به سمت قدرت را ادامه خواهد داد یا خیر و آیا خواهد توانست پرونده قتل خاشقجی، که مایه رسوایی وی شده است، ببندد.»
«ایهم کامل» رئیس مرکز پژوهش‌های خاورمیانه و آفریقای شمالی در گروه اوراسیا، می‌گوید پادشاه سعودی کاملا می‌داند که چگونه جبهه‌ای داخلی ایجاد و آن را برای عدم تبدیل شدن به دشمنی علیه پسرش تضمین کند. سفرهایی که ملک سلمان به استان‌های مختلف ترتیب داد و پول‌هایی که آنجا تزریق کرد تنها بخشی از بسته جامع برای تضمین حمایت از پسرش بوده است.
به نوشته بلومبرگ، به نظر نمی‌رسد این حمایت‌ها کافی باشد؛ ولیعهد سعودی در معرض انتقادهای سیاستمداران قدرتمند در آمریکا، از جمله قانونگذاران و همچنین در اروپا مواجه است. آنها بن‌سلمان را به دلیل جنگ یمن و کارنامه سیاهش در زمینه حقوق بشر متهم می‌کنند.
در عرصه داخلی نیز، سخن‌هایی درباره تغییر احتمالی محمد بن‌سلمان و انتصاب «احمد بن عبدالعزیز» به‌عنوان ولیعهد گفته می‌شود. این شاهزاده، که عموی بن‌سلمان است پس از قتل خاشقجی، با تضمین‌های آمریکایی و اروپایی، از لندن به کشورش بازگشت.
بیشتر بخوانید
آمادگی 95 درصد از شاهزاده‌های سعودی برای بیعت با عموی بن‌سلمان
بخاری در ادامه می‌گوید، نگرانی و اضطراب همچنان بر بن‌سلمان مستولی شده است به‌رغم اینکه او مخالفان را زندانی و به دیگران رشوه داده و علیه اعضای خاندان پادشاهی به خشونت متوسل شده است، ولی نمی‌تواند تضمین کرد که این‌ها در پشت پرده علیه بن‌سلمان هرگز توطئه‌چینی نخواهند کرد.