به گزارش «راهبرد معاصر»؛ پس از کاهش قیمت نفت به زیر 80 دلار در هر بشکه در سه ماهه سوم سال جاری میلادی، در نتیجه اعتقادی که وجود داشت امکان دارد عربستان به طور غیر رسمی و طبق توافق با آمریکایی ها در ماه های گذشته تولید نفت خود را افزایش دهد، پادشاهی سعودی ناگهان تغییر رویه داد. عربستان اکنون کاهش شدید تولید نفت در ائتلاف «اوپک پلاس» را هدایت می کند. انحراف از سیاستی که از نظر بسیاری، به ویژه از سوی حامیان محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان عمدی به نظر می آید.
این دسته از صاحب نظران که نسبت به سیاست جدید بن سلمان خوش بین هستند، آن را نوعی «پوست کندن» جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا تلقی می کنند، کسی که قصد داشت پادشاهی عربستان را به اعمال تحریم تهدید و در ائتلاف با ریاض تجدیدنظر کند.
پرونده‌های مناقشه‌برانگیز همچنان بر دوش روابط دو کشور سنگینی می‌کند و مهم‌ترین آن پرونده «خلافت» در عربستان سعودی است که در آن بن سلمان می‌خواهد به هرگونه ابهام از جانب آمریکا نسبت به خود پایان دهد
تصمیم عربستان برای تصویب کاهش تولید به میزان 2 میلیون بشکه در روز یا معادل دو درصد از کل تولید جهانی با وجود توصیه اصلی کمیته وزرایی سازمان اوپک انجام می شود و درواقع نشان دهنده به وجود آمدن چالش مستقیم و جدی برای بایدن است. رئیس جمهور کشوری که خود را رهبر تعداد زیادی از متحدانش می داند. این در حالی است که پیش تر کمپین فشار حداکثری بر برخی متحدانش در خاورمیانه ازجمله عربستان سعودی ایجاد کرد تا از کاهش تولید نفت خودداری کنند، ولی بی فایده بود.
تغییر موضع ناگهانی عربستان ابهاماتی را ایجاد می کند؛ آن هم زمانی که پس از سفر بایدن به جده در اواسط ژوئیه گفته می شد روابط ریاض و واشنگتن رو به گرمی می رود.
پرونده‌های مناقشه‌برانگیز همچنان بر دوش روابط دو کشور سنگینی می‌کند و مهم‌ترین آن پرونده «خلافت» در عربستان سعودی است که در آن بن سلمان می‌خواهد به هرگونه ابهام از جانب آمریکا نسبت به خود پایان دهد. او می خواهد آمریکایی ها به ولیعهد چک سفید امضا بدهند تا آن را مطابق سلیقه خود خرج کند و هیچ ابایی از میراث پدری و تاج و تخت نداشته باشد.
شاید بن سلمان یکی از مهم ترین موانعی که همچنان با آن مواجه است، شکایت های مطرح شده علیه وی در آمریکا باشد که هفته گذشته با تجدید دادخواست از سوی خدیجه چنگیز، نامزد جمال خاشقجی فعال مخالف سعودی که با دستور مستقیم ولیعهد عربستان در سفارت عربستان در استانبول به قتل رسید، بر سر زبان ها افتاد.
وکلای بن سلمان هفته گذشته به دادگاهی در آمریکا گفتند سمت جدید او به عنوان رئیس شورای وزیران باعث مصونیت قضائی اش از پیگرد در پرونده قتل خاشقجی می‌شود. اظهارات وکلای بن‌سلمان تأییدی بر گمانه‌زنی‌هایی است که می‌گفتند او دقیقاً به همین دلیل به سمت مذکور منصوب شده است. این اظهارات در طوماری که دوشنبه گذشته تنظیم شد، مطرح شده بود. در این طومار از دادگاه منطقه‌ای در واشنگتن خواسته شد شکایت مطرح‌شده علیه بن‌سلمان مختومه شود.
آن شکایت‌نامه در سال 2020، پس از کشف شواهدی درباره آنکه قتل وحشتناک خاشقجی به دستور بن‌سلمان انجام شد مطرح شده بود. بعد از منصوب شدن بن‌سلمان به سمت ریاست شورای وزیران، دادگاه آمریکایی از وزارت دادگستری این کشور خواست نظرش را درباره مصونیت قضائی بن‌سلمان اعلام کند. این دادگاه ضرب‌الاجل اعلام نظر را سوم اکتبر اعلام کرده بود، ولی روز جمعه وزارت دادگستری خواستار تمدید ضرب‌الاجل به مدت 45 روز دیگر شد.
این تعلل ممکن است باعث سوءاستفاده ولیعهد عربستان شود، زیرا او موارد مشابهی در کارنامه خود دارد که چندان خوش بینانه نیست. بن سلمان پیش تر در دعاوی میان خود و مخالفانش همچون سعد الجبری، و پیش از او، تاجر سعودی نادر الدوساری (که دومی علیه ولیعهد است و نه شخص بن سلمان) احکام دادگاه را دستکاری کرده بود.
درست است که مخالفان ولیعهد سعودی فرمان اخیر امیری را مبنی بر انتصاب بن سلمان به عنوان ریاست شورای وزیران بر مبنای توصیه آمریکا می دانند که قصد دارد به وی مصونیت اعطا کند؛ مصونیتی که معمولاً به رؤسای جمهور یا نخست وزیران داده می شود. ولیعهد عربستان می داند دولت های آمریکا ممکن است بر رأی دادگاه های کشورشان (با وجود استقلال ذاتی) تأثیر بگذارند. با وجود این، بن سلمان هنوز اراده جدی و واقعی آمریکایی ها را برای اعطای مصونیت به خود احساس نکرده است.
به گفته سایمون هندرسون، روزنامه‌نگار آمریکایی تصمیم (به مصونیت بن سلمان) همچنان به ملاحظات اقتصادی قابل توجه نیاز دارد که در رأس آن نیاز روزافزون ولیعهد عربستان به پول برای تکمیل پروژه‌های عظیم خود است و به نظر می‌آید او تنها با هزینه‌های کلان می‌تواند به آنها دست یابد و طبعاً ناگزیر از افزایش قیمت نفت برای پیشبرد سایر طرح‌های اقتصادی داخلی است.
اوپک پلاس تنها تشکیل شده از روسیه و عربستان نیست و 13 عضو اوپک و 10 کشور خارج از آن نیز حضور دارند و به اتفاق آرا با افزایش بهای نفت موافقت کردند
بن سلمان در حالی به دنبال تکمیل کمبود بودجه خود برای تحقق سند اقتصادی شکست خورده «چشم‌انداز 2030» است که عبدالعزیز بن سلمان، وزیر نفت عربستان و یکی از برادران ولیعهد بر بسیاری از مراکز اصلی این کشور تسلط دارد. او سعی کرد ملاحظات داخلی عربستان را با گفتن این جمله که «هدف ریاض جلوگیری از بدتر شدن اوضاع اقتصادی با توجه به شرایط فعلی است»، فیصله دهد.
اوپک پلاس تنها تشکیل شده از روسیه و عربستان نیست و 13 عضو اوپک و 10 کشور خارج از آن نیز حضور دارند و به اتفاق آرا با افزایش بهای نفت موافقت کردند. با وجود این، خوشحالی حامیان بن سلمان در شبکه های اجتماعی و تعبیر به «پوست بایدن را کندن» در پاسخ به باج خواهی غرب علیه کشورهای حوزه خلیج فارس و به طور کلی اعراب، نشان دهنده نیت عربستان است.
دولت بایدن با فشار زیاد دموکرات های کنگره برای پاسخگویی سریع به بحران انرژی ناشی از تحریم غرب علیه روسیه مواجه است. با توجه به اینکه تنها چند هفته تا انتخابات میان دوره ای باقی مانده است و به نظر می آید در آن دموکرات ها وضعیت خوبی ندارند، به ویژه اینکه قیمت نفت پس از کاهش 25 درصدی، در سه ماهه سوم سال به روند صعودی خود بازگشته و در حال حاضر به کمتر از 80 دلار در هر بشکه رسیده است.
اکنون جنگ میان بایدن و بن سلمان است، اما مدیریت بایدن بسیار ضعیف به نظر می‌آید که باعث شد بن سلمان بتواند در تقابل دوجانبه پیروز شود. او می‌دانست رئیس‌جمهور آمریکا مجموعه‌ای از گزینه‌های جایگزین ازجمله بازگشت به توافق هسته ای با ایران، لغو تحریم های ونزوئلا و ... داشت و دارد، اما از هیچ‌کدام از آنها استفاده نکرد، زیرا در راه مقابله با بن سلمان، تسلیم باج‌گیری اسرائیل شد.