به گزارش راهبرد معاصر علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با حضور در سمپوزیوم پزشکی خانواده با موضوع چالش‌های فرهنگی و اجرایی که به بهانه آغاز هفته سلامت در دانشکده پزشکی برگزار شد، حضور اعضای هیأت علمی و اساتید دانشگاه در عرصه فرهنگی را رویدادی نوین دانست و گفت: بن‌مایه برنامه‌های فرهنگی باید همسو با مسائل مبتلابه دانشگاه باشد.
وی با اشاره به وضعیت حاکم در نظام سلامت با توجه به تغییرات جوامع، تصریح کرد: در طرح ملی پزشک خانواده، اقناع همکاران، مردم و فرهنگ عمومی پیشنیاز موفقیت اجرای آن خواهد بود. از طرفی مداخلات بزرگ در عرصه سلامت باید با متانت و دور از شتابزدگی صورت گیرد.
رئیس دانشگاه به هنگام سازی ماژول‌های مورد نیاز حوزه سلامت را برای اجرای این طرح ملی ضروری دانست و اظهار کرد: سالمندی جامعه ایرانی یکی از مهمترین مسائلی است که باید در قالب طرح ملی پزشک خانواده مدنظر قرار گیرد. طبق تعریف اگر هفت درصد جامعه‌ای بالای 65 سال سن داشته باشند، آن جامعه را سالمند می‌نامند.
زالی افزود: سالمندی دوران سخت و پررنجی است که می‌توان با ترویج فرهنگ سلامت سالمندی و اقدام برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها در نوجوانی همچون داشتن تغذیه سالم و ورزش، دوران سالمندی آسوده‌تری داشت.
وی ادامه داد: سالمندی و سالخوردگی شرایط متفاوتی را به افراد تحمیل می‌کند. بنابراین برنامه ریزی اجرای طرح ملی پزشک خانواده باید عمیق‌تر، دقیق‌تر و جامع‌تر، در قالب بسته خدماتی متفاوت‌تر از قبل با ساختار بومی ایرانی انجام شود.
زالی به تغییر در میزان شیوع سندرم متابولیک نیز به عنوان دیگر عامل مهم در نظام سلامت اشاره کرد و گفت: افزایش یا کاهش ریسک فاکتورهایی نظیر فشارخون، دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی به سبک زندگی افراد وابسته است و تغییر در آن بسیار زمانبر است.
رئیس دانشگاه گفت: 18 درصد جمعیت تهران به فشارخون مبتلا هستند، از طرفی مصرف نمک در ایران 3 تا 7 برابر و مصرف شکر 4.5 برابر سرانه مصرف جهانی است. شناسایی، تغییر در ریسک فاکتورها، توجه به تغذیه و سبک زندگی از اهمیت بالایی برای کنترل شیوع سندرم متابولیک محسوب می‌شود.
زالی در ادامه به تاثیر تغییرات آب و هوا و وجود پدیده‌های بیولوژیک نظیر آلاینده‌ها بر سلامت مردم نیز اشاره کرد و گفت: مطالعات نشان می دهد گرما موجب افزایش میزان افسردگی و خشونت در افراد جامعه به ویژه زنان می‌شود.
وی تصریح کرد: احتمال شیوع بیماری‌های نوپدید عفونی نظیر کرونا از دیگر عواملی است که نظام سلامت را دچار بحران می‌کند. یکی از مهمترین عوامل در شیوع بیماری‌های ویروسی نزدیک شدن بیشتر بشر به زیستگاه حیوانات و گسترش طبیعت گردی است.
وی بر اهمیت توجه به تجارب تلخ گذشته در اجرای طرح پزشک خانواده تاکید کرد و گفت: در دوره قبل اجرای این طرح، دو استان اقدام به تجربه‌نگاری کردند، تحلیل و ارزیابی آن تجارب در عملکرد این دوره بسیار موثر خواهد بود؛ نگاه عمیق و واکاوانه، مطالعه مقالات و مستندات، ایجاد نظام ارزیابی مبتنی بر شواهد و آسیب شناسی در ادامه مسیر، به اجرای موفق طرح پزشک خانواده کمک می‌کند.
زالی همچنین مطالعه عمیق در خصوص ساختار سلامت در کشور، توان نظام مراقبت‌های بهداشتی اولیه (PHC)، کمبود نیروی انسانی، بهسازی و نوسازی زیرساخت‌های فرسوده و تامین فضای فیزیکی مورد نیاز را از اقدامات لازم برای آغاز اجرای طرح اعلام کرد و گفت: تامین اعتبارات و بودجه مکفی نیز برای اجرای آن باید صورت گیرد.
وی با بیان مسائل موجود در حوزه بهداشت، افزود: طرح پزشکی خانواده، طرحی ملی است و باید با همکاری تمامی ارگان‌ها اجرایی شود تا به ثمر نشیند.
زالی از اجرای فاز اول این طرح در سه شهرستان فیروزکوه، اسلامشهر و شهرقدس در استان تهران خبر داد و گفت: پیش بینی می شود در فاز اول اجرا بالغ بر 11 میلیون نفر تحت پوشش طرح قرار گیرند که با توجه به فعالیت 2 هزار و 720 مراقب سلامت و 2 هزار و 330 پزشک، با کمبود نیروی انسانی مواجه خواهیم شد.
وی در پایان بر لزوم مراقبت از نظام PHC، هماهنگی با تغییرات داینامیک سلامت محور، تعریف بسته خدمتی متفاوت نسبت به قبل، تامین اعتبارات و همکاری تمام ارگان‌ها در سطوح ملی تاکید کرد.
در این سمپوزیوم که به همت جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و با حضور 30 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه برگزار شد، به مرور تجربیات علمی و عملی جهاد برای ترویج فرهنگ سلامت در تمامی ابعاد پرداخته شد و اعضا آمادگی خود را برای مشارکت در اجرای این طرح اعلام کردند./فارس