ظرفیت سازمان اکو برای افزایش تجارت منطقه‌ای ایران

به گزارش راهبرد معاصر؛ پانزدهمین اجلاس اکو با حضور سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو)  در ترکمنستان و با هدف تامین منافع اقتصادی و تمرکز بر روابط چند جانبه اقتصادی بین کشورهای همسایه تشکیل شد. سازمان اکو (در ابتدا سازمان همکاری عمران منطقه‌ای) در سال 1341 با مشارکت ایران، ترکیه و پاکستان آغاز به‌کار کرده است و هم‌اکنون کشور‌های افغانستا‌ن، آذربایجان، قزاقستا‌ن، ترکمنستا‌ن، قرقیزستا‌ن، ازبکستا‌ن و تا‌جیکستا‌ن را نیز به عضویت پذیرفته و با پوشش جمعیتی بالغ بر 440  میلیون نفر، یک ظرفیت بالقوه برای توسعه تجاری منطقه است.

قدرت‌اله امام‌وردی کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در خصوص ظرفیت‌های همکاری ایران با سازمان همکاری اقتصادی (اکو) گفت: قطعا هرگونه همکاری ایران با کشورهای همسایه و منطقه در توسعه مناسبات اقتصادی حائز اهمیت است و این موضوع در زمانی که ایران تحت شدیدترین تحریم های یک جانبه ی آمریکا و بعضا کشورهای اروپایی است، اهمیت مضاعف پیدا می‌کند. توسعه روابط ایران با کشورهای منطقه  یک اولویت و ضرورت مهم برای گسترش تجارت خارجی ایران است. لذا گسترش همکاری ایران با اکو می تواند منجر به کاهش اثرات تحریمی بر اقتصاد ایران شود و یا با ایجاد یک مزیت برای کشورهای منطقه، میتواند کشورهای همسایه بر اروپا و آمریکا را در جهت کاهش تحریم‌ها فعال کند؛ به گونه ای که این کشورها بتوانند فشارهای تحریمی علیه ایران را برای باز شدن زمینه افزایش تجارت خود با ایران از بین ببرند یا کاهش دهند.

امام‌وردی در خصوص اهمیت توسعه تجارت با کشورهای منطقه گفت: افزایش همکاری با کشورهای منطقه می تواند منجر به ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور به لحاظ تمرکز بر تولید با کیفیت، یا تولید صادراتی شود. اگر تمرکز تمام نهادهای دولتی و حاکمیتی بر توسعه روابط اقتصادی و تجاری باشد این موضوع می تواند زمینه را برای افزایش همکاری های منطقه ای فراهم کند. به این معنا که از طریق مشارکت در سازمان‌های اقتصادی منطقه‌ای می توانیم بخشی از مشکلات تجارت خارجی و انتقال وجه و همکاری‌های بانکی را حل کنیم.

وی در این باره توضیح داد: هر نوع توافق تجاری و ارتباطی که بین کشورهای همسایه شکل بگیرد، می تواند منجر به مرتفع شدن بخشی از مشکلات اقتصادی کشورهای مختلف منجمله ایران شود. با توجه به اینکه به دلیل تشدید تحریم ها در حال حاضر عمده تجارت ایران با کشورهای همسایه به اضافه هند، چین و روسیه  است، شکل گیری همکاری منطقه ای قطعا به نفع ما خواهد بود.

امام وردی خاطر نشان کرد: اما نمی توان مشکل تحریم ها و چالش‌هایی که برای توسعه تجارت ایران ایجاد می کند را نادیده گرفت. از یک طرف حضور و تلاش ایران برای گسترش همکاری های تجاری با دنیا مطلوب است. به عبارت بهتر می توان گفت تا اینجای کار پنجاه درصد قضیه حل شده است، اما مشکل نگرانی کشورهای همسایه و منطقه از تحریم آمریکا یا جرایمی است که ممکن است آمریکا به آنها تحمیل کند. بعضا کشورهای همسایه نگران از دست رفتن یا کاهش ارتباطات تجاری خود با آمریکا، بخصوص کشورهای اروپای هستند. این موضوع می تواند چالشی برای استفاده هر چه بیشتر ما از همکاری های منطقه ای باشد. اما بدون هیچ گونه پیش‌داوری اولیه که ناشی از اثرات تحریم ها بر روابط تجاری ایران با سایر کشورهاست، شرکت در این نوع همکاری ها و بخصوص همکاری های منطقه ای با اوراسیا در افزایش صادرات ما موثر خواهد بود. به عنوان مثال با وجودی که برخی از کشورهای یاد شده صادر کننده نفت و گاز هستند و نیازی به منابع انرژی ما ندارند. ایران می تواند میعانات گازی یا فرآورده های نفتی و محصولات کشاورزی به این کشورها صادر کند.