به گزارش راهبرد معاصر در واقع طی 6 ماه اخیر برای دومین هفته است که نرخ سود بین بانکی کاهش یافته که هنوز دلیل کاهش نسبتا شدید آن معلوم نیست. بورسان در گزارش شرط کاهش شدید نرخ سود بانکی برخی از مهمترین دلایل کاهش این نرخ را معرفی کرده بود که از جمله آن میتوان به کاهش تقاضا توسط دولت در بازار بین بانکی به دلیل دسترسی به منابع نفتی و یا بازگشت داراییهای بلوکه شده بانکها و در مراحل بعد کنترل نرخ رشد ترازنامه بانکها و در نهایت عمیق شدن بازار ثانویه عملیات بازار باز اشاره کرد. اما سوالی که وجود دارد آن است که در شرایط کلی باید از کاهش نرخ سود بین بانکی خوشحال باشیم یا ناراحت و اساسا این کاهش چه اهمیتی دارد؟
نرخ سود بین بانکی قیمت بازاری است که بانکها به یکدیگر وام میدهند که این وامدهی سه شکل کلی دارد که بانکها از چه کسانی قرض میگیرند؟ روشهای آن را گفته است و به صورت کلی میتوان گفت عامل اساسی تعیین نرخ بهره در این بازار قرضدهی بانکها در سررسیدهای یک روزه است. در نتیجه افزایش نرخ سود در بازار بین بانکی به این معنا است که منابع کمتری نزد بانکها است و به دلیل کمبود منابع بانکها نرخ بیشتری را برای قرضگیری به یکدیگر پیشنهاد میدهند و برعکس اگر نرخ سود در بازار بین بانکی کاهش یابد به معنای آن است که رسوب منابع نزد بانکها افزایش یافته و در نتیجه با نرخها کمتر نیز حاضر به قرضدهی به یکدیگر خواهند بود. اما کاهش نرخ بین بانکی تاثیرات دیگری نیز دارد. تغییرات نرخ سود بین بانکی را در شکل زیر مشاهده میکنیم.
میدانیم در سیستم بانکی فعلی هنگامی که بانکی ارائه وام میکند پس از ارائه تسهیلات در صورتی که وام داده شده توسط فردی که وام گرفته است به سایر بانکها منتقل شود، بانکی که وام داده به بازار بین بانکی مراجعه میکند و با استفاده از قرضگیری از سایر بانکها منابع را تهیه میکند. به علاوه هنگامی که برخی بانکها با پرداخت سود سپرده مواجه میشوند و منابع نقد شونده در اختیار ندارند به بازار بین بانکی مراجعه میکنند تا بتوانند این منابع را تهیه کنند. در واقع دسترسی بانکها به بازار بین بانکی یکی از راههای اصلی تامین مالی آنها است. اما چرا کاهش نرخ سود بین بانکی در شرایط فعلی خبر خوبی است؟
یکی دیگر از راههای تامین مالی بانکها افزایش جذب سپرده مردم با استفاده از ارائه نرخهای بالاتر است که در روزهای اخیر نیز شنیده میشود برخی از بانکها نرخهای بالاتری برای سپردهگذاران پیشنهاد میکنند. معنای تلویحی این حرکت توسط یک بانک آن است که سعی دارد سهم بیشتری از بازار پول داشته باشد که کاملا منطقی است. اما مساله زمانی ایجاد میشود که بانک مذکور برای پوشش سود سپردههای خود این حرکت را انجام میدهد و نه برای تامین مالی پروژههای سودآور و چون تعداد این بانکها در صنعت بانکداری ما کم نیست، بانک مرکزی میزان رشد ماهانه داراییهای هر بانک را نهایتا دو درصد اعلام کرد تا مانعی شود بر جذب سپرده شدید.
اما همانطور که در چرا برخی بانکها سود بیشتری میدهند؟ نیز تاکید شده، برخی از بانکها اساسا چارهای جز این کار ندارند چرا که دسترسی مناسبی به منابع مالی ندارد و در نتیجه بانک مرکزی مجبور شده تا حساسیت بیشتری روی این مساله بگذارد. در این شرایط کاهش نرخ سود بین بانکی، چه به دلیل مداخله بازارگردان و چه به دلایل دیگر، بخشی از فشار بر این بانکها را کاهش میدهد تا آنها به سمت رقابت در جذب سپرده با نرخهای بالاتر نروند که در بلندمدت باعث افزایش نرخ سود بین بانکی نیز خواهد شد. به همین دلیل کاهش نرخ سود بین بانکی در شرایط فعلی اساسا خبر مثبتی است و احتمالا به همین دلیل نیز سیاستگذار پولی چندان تمایلی به افزایش آن نداشته باشد./گسترش نیوز