به گزارش راهبرد معاصر حال و هوای عجیبی عرش را فرا گرفته آوای زیبایی گوشها را مینوازد عطر زیبای عبودیت و بندگی فضای جنت را عطر آگین کرده است تابش نورهای الهی چشمها را خیره کرده است زمزمههای دل نشینی به گوش میرسد نغمهای از جنس کلام وحی عالمیان را بهشتی کرده است؛ همگان یک صدا با نوای الهی آسمانی میشوند؛ چه شبی است همتایی ندارد زمین و آسمان در مدح و ستایش معبود خود سرود معنوی را میسرایند حوریان بهشتی نعمات پروردگار را بر زمینیان به ارمغان میآورند؛ توصیف این شب بزرگ بر زبان نمیگنجاید؛ خداوند میفرماید درهای بهشتی را به روی بندگان بگشایید، خواست هایشان را برآورده کنید، آنها را از گناهان، رنجها و سختیها پاک کنید ؛ امشب شب رحمت و بخشش پروردگار است.
شب قدر از مهمترین شبهای ماههای هجری قمری است؛ ثواب و فضلیت عبادات اعمال نیک در این ماه هزاربرابر ماه دیگر است، اعمال بسیاری به شبهای قدر اختصاص دارد؛ قرائت قرآن و خواندن سورههای قرآنی دارای فضلیت و ثواب زیادی است.
دراین شب اعمالی همچون غسل، شب زنده داری، خواندن زیارت امام حسین (ع)، خواندن ۱۰۰ رکعت نماز و دعای جوشن کبیر، توبه، قرآن به سرگذاشتن و تلاوت قرآن کریم سفارش شده است، اما در این میان تلاوت قرآن کریم به ویژه خواندن سورههای مبارکه «یس، روم، دخان و عنکبوت» و همچنین تلاوت هزار بار سوره مبارکه «قدر» مورد تأکید بسیاری قرار دارد.
امام صادق (ع) میفرماید: «هر کس سوره عنکبوت و روم را در شب بیست وسوم ماه رمضان تلاوت کند به خدا سوگند که او اهل بهشت است و هرگز کسى را از این سخن استثنا نمیکنم و ترس آن ندارم که خداوند بر سوگند من گناهى نویسد و به راستى، این دو سوره را نزد خدا جایگاه رفیعی است.همچنین امام صادق (ع) میفرماید: رمضان بهترین ماه است و قلب ماه رمضان، شب قدر است.
پیامبر (ص) نیز فرموده اند: شب قدر، سَروَر شبهاست.
بنا بر منابع روایی و فقهی، روزهای قدر نیز همانند شبهای آن با فضیلتاند؛ در برخی از روایات آمده است که فاطمه (س) سرّ شب قدر است هر کس منزلت فاطمه (س) را درک کند، شب قدر را درک کرده است. وقوع برخی حوادث همانند شهادت امام علی (ع) در دهه سوم ماه رمضان، بر اهمیت این شبها، نزد شیعیان افزوده است و آنان در این شب در کنار اهتمام به اعمال مستحب مخصوص این شبها، برای آن امام نیز سوگواری میکنند.
خواندن قرآن و سورههای قرآنی از آنجایی که کلام وحی و الهی است دارای فضیلت و ثواب بسیاری است و آثار و برکت زیادی به همراه دارد؛ سوره قدر نیز دارای جایگاه مهمی در میان سورههای دیگر است؛ در باره ثواب و فضیلت خواندن سوره قدر در شبهای قدر روایات و احادیث بسیاری وجود دارد؛ به برخی از آنها میپردازیم.امام صادق (ع) در سخنانی در خصوص فضلیت و ثواب خواندن سوره قدرمی فرمایند: هرکهسوره قدر ار درنماز واجبی از واجباتش قرائت کند، منادی از طرف خدا او را صدا زند کهای بنده خدا گناه گذشته تو بخشیده شد، عمل را از سر بگیر.
امام جواد (ع) فرمود: هرکسی که سوره قدر را در هر روز و شب هفتاد و شش بار بخواند؛ خداوند برای او هزار فرشته میآفریند که ثواب خواندن این سوره را سی و شش هزار سال بنویسند و خداوند استغفار این ملائکه را مضاعف میکند.
امام باقر (ع) میفرمایند: هرکس سوره قدر را بخواند و آوازش را هنگام خواندن آن بلند کند مانند کسى است که شمشیر در راه خدا کشیده، و هرکس آن را آهسته بخواند مانند کسى است که در راه خدا در خون خود بغلطد، و هرکس ده بار آن را بخواند به اندازه هزار گناه از گناهانش آمرزیده شود.
از مُفَضّل روایت شده است: کسى که سوره قدر را هفت مرتبه نزد قبر مؤمنى بخواند خداوند متعال فرشتهاى را به آنجا فرستاده تا خدا را در همان مکان عبادت کند و براى خواننده و میّت ثواب عبادت آن فرشته منظور میشود و وقتى خداوند میّت را از قبر بیرون آورد به واسطه آن فرشته موکّل هول و هراس را از او بر طرف میکند تا داخل بهشتش نماید. هرکس لباس نو برای خود ببرد و سی و شش مرتبه سوره قدر بخواند وبه آیه (تنزل الملائکه) که رسید کمی آب بردارد و کمی بر آن بپاشد سپس دو رکعت نماز بخواند و دعا کند و در دعای خود بگوید: ستایش از آن خداوندی است که به من لباسی عطا فرمود تا مایه آراستگی من در میان مردم باشد و خود را باآن بپوشانم و برای پروردگارم در آن نماز بخوانم و خدا را ستایش کنم؛ همواره در وسعت و گشایش زندگی خواهد کرد تا لباس کهنه شود.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خدای بخشاینده مهربان
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْر (۱) ِ
ما (قرآن را) در شب قدر نازل کردیم
وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَةُ الْقَدْرِ (۲)
و تو چه میدانی که شب قدر چیست؟
لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ (۳)
شب قدر بهتر از هزار ماه است
تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ (۴)
در آن شب فرشتگان و روح به فرمان پروردگارشان برای انجام دادن کارها نازل میشوند
سَلَامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ (۵)
آن شب تا طلوع بامداد همه سلام و درود است
یس سی و ششمین سوره قرآن و سوره مکی است؛ از رسول گرامی (ص) اسلام روایت شده: قرائت کننده سوره یس نزد خداوند شریف خوانده میشود و این سوره برای قاری خود شفاعت میکند.
در روایتی دیگر از پیامبر (ص) آمده است: سوره «یس» در تورات «معمّه: شامل شونده» نام دارد، چون خیر دنیا و آخرت را شامل حال قرائت کننده خود میکند و بلاهای دنیا و سختیهای آخرت را از او دور میکند و نیز قاضیه و دفع کننده و برآورنده نامیده میشود؛ چون از قاری خود، هر بدی را دفع کرده و همه حاجتهای او را روا میکند و قرائت آن سوره پاداشی برابر بیست حج دارد و گوش سپردن به صدای قرائت آن، معادل با ثواب هزار دینار انفاق در راه خداست.
در فضیلت این سوره از حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده: هر کس سوره «یس» را قرائت نماید مانند آن است که ده بار قرآن را ختم نماید.
نبی اکرم (ص) همچنین فرمودند: هر کس سوره «یس» را برای رضای خدا بخواند خداوند او را خواهد بخشید و اجری همانند ۱۲ ختم قرآن به او خواهد داد و اگر برای مریض در شرف مرگی خوانده شود، به تعداد حروف این سوره ۱۰ فرشته نزد او به صف شده و برای او استغفار کرده و شاهد قبض روحش بوده و جنازه اش را تشییع میکنند و بر او نماز گزارده و شاهد دفنش هستند.
از ابی بصیر روایت شده که حضرت صادق علیه السلام فرمودند: براستی برای هر چیزی قلبی است و قلب قرآن سوره یاسین است هر کس آن را قبل از خواب یا در روز، قبل از آنکه شام شود بخواند در آن روز از محفوظین و بهرهمندان باشد تا آنکه شام کند و هر کس در شب قبل از خواب آن را تلاوت کند خداوند بر وی هزار فرشته بگمارد تا او را از شر بدی و هر شیطان رانده شده و هر آسیب حفظ کنند و هر گاه در همان روز بمیرد خداوند او را وارد بهشت گرداند و سی هزار فرشته هنگام غسلش گرد آیند و برای او طلب آمرزش کنند و با استغفار او را مشایعت و بدرقه نمایند تا کنار قبر، و، چون او را به قبر برند آن فرشتگان جمله در قبر با وی درآیند و خدا را عبادت کنند و ثواب او را به مرده دهند و قبرش تا هر کجا که چشم ببیند فراخ گردد و از فشار قبر ایمن باشد و همیشه از قبرش تا آسمان نوری تابان باشد تا اینکه خداوند او را از قبر بیرون آورد و، چون او را برانگیخت فرشتگان خدا با او هستند و بدرقه اش کنند و با وی به گفتگو پردازند و به رویش لبخند زنند و به هر خیر و نیکی مژده اش دهند تا او را از صراط و میزان بگذرانند و در پایگاه قربی او را بدارند که هیچ مخلوقی را جز مقربان و فرستادگان حق آن مقام و منزلت و قرب را باشد، و وی با پیامبران در آن درگاه نزد خدای تعالی باز ایستد و با غمخواران غم نخورد و با اندوهگینان اندوه نکشد و با زاری کنندگان زاری نکند.
آنگاه خداوند تعالی گوید:ای بنده من شفاعت کن هر که را خواهی که شفاعت را درباره همه بپذیرم و حاجت بخواه که هر چه خواهی به تو دهم پس وی حاجت را از خدا بخواهد که برآورده شود و شفاعت کند که پذیرفته شود و حساب او را، چون دیگران نکشند و در آنجا، چون دیگران بازداشت نشود و، چون از زبونان و خوار شدگان زبون و خوار نگردد و به نکبت گناه و عمل زشتی که از او سر زده گرفتار نشود و برات آزادی او را سر گشاده بدو دهند تا اینکه از درگاه الهی به زیر آید و همه مردم از روی تعجب گویند: «سبحان الله» این بنده را حتی یک گناه نبود او از همدمان محمد صلی الله علیه و آله وسلم خواهد شد.
همچنین امام باقر (ع) فرمودند: هر کس سوره یس را در عمر خود یک بار بخواند خداوند به شماره تمام آفریده هایش در این جهان و آن جهان و آنچه در آسمان است به عد هر یک دو هزار حسنه در نامه عملش ثبت فرماید و به همین مقدار از گناهان او محو سازد و دچار تنگدستی و زیان و بدهکاری و خانه خرابی نشود و بدبختی و دیوانگی نبیند و مبتلا به جذام و وسواس و دودلی و بیماریهای مضر نگردد و خداوند سختی و دشواری مرگ را بر او آسان کند و خود متصدی و مباشر قبض روح او باشد و از جمله کسانی خواهد بود که خداوند فراخی زندگی او را به عهده گرفته و ضامن خوشحالی او هنگام مرگ گردیده و خشنودیش را آخرت تضمین کرده و همه فرشتگان آسمان و زمین را خطاب فرموده که من از بنده راضی هستم پس برای او آمرزش بطلبی.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
یس ﴿۱﴾
یس [/یاسین](۱)
وَالْقُرْآنِ الْحَکِیمِ ﴿۲﴾
سوگند به قرآن حکمت آموز (۲)
إِنَّکَ لَمِنَ الْمُرْسَلِینَ ﴿۳﴾
که قطعا تو از [جمله]پیامبرانى (۳)
عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿۴﴾
بر راهى راست (۴)
تَنْزِیلَ الْعَزِیزِ الرَّحِیمِ ﴿۵﴾
[و کتابت]از جانب آن عزیز مهربان نازل شده است (۵)
لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أُنْذِرَ آبَاؤُهُمْ فَهُمْ غَافِلُونَ ﴿۶﴾
تا قومى را که پدرانشان بیم داده نشدند و در غفلت ماندند بیم دهى (۶)
لَقَدْ حَقَّ الْقَوْلُ عَلَى أَکْثَرِهِمْ فَهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿۷﴾ آرى گفته [خدا]در باره بیشترشان محقق گردیده است در نتیجه آنها نخواهند گروید (۷)
إِنَّا جَعَلْنَا فِی أَعْنَاقِهِمْ أَغْلَالًا فَهِیَ إِلَى الْأَذْقَانِ فَهُمْ مُقْمَحُونَ ﴿۸﴾
ما در گردنهاى آنان تا چانه هایشان غلهایى نهاده ایم به طورى که سرهایشان را بالا نگاه داشته و دیده فرو هشته اند (۸)
وَجَعَلْنَا مِنْ بَیْنِ أَیْدِیهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَیْنَاهُمْ فَهُمْ لَا یُبْصِرُونَ ﴿۹﴾
و [ما]فراروى آنها سدى و پشت سرشان سدى نهاده و پرده اى بر [چشمان]آنان فرو گسترده ایم در نتیجه نمى توانند ببینند (۹)
وَسَوَاءٌ عَلَیْهِمْ أَأَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿۱۰﴾
و آنان را چه بیم دهى [و]چه بیم ندهى به حالشان تفاوت نمى کند نخواهند گروید (۱۰)
إِنَّمَا تُنْذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّکْرَ وَخَشِیَ الرَّحْمَنَ بِالْغَیْبِ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ کَرِیمٍ ﴿۱۱﴾
بیم دادن تو تنها کسى را [سودمند]است که کتاب حق را پیروى کند و از [خداى]رحمان در نهان بترسد [چنین کسى را]به آمرزش و پاداشى پر ارزش مژده ده (۱۱)
إِنَّا نَحْنُ نُحْیِی الْمَوْتَى وَنَکْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ وَکُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْنَاهُ فِی إِمَامٍ مُبِینٍ ﴿۱۲﴾
آرى ماییم که مردگان را زنده مى سازیم و آنچه را از پیش فرستاده اند با آثار [و اعمال]شان درج مى کنیم و هر چیزى را در کارنامه اى روشن برشمرده ایم (۱۲)
وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلًا أَصْحَابَ الْقَرْیَةِ إِذْ جَاءَهَا الْمُرْسَلُونَ ﴿۱۳﴾
[داستان]مردم آن شهرى را که رسولان بدانجا آمدند براى آنان مثل زن (۱۳)
إِذْ أَرْسَلْنَا إِلَیْهِمُ اثْنَیْنِ فَکَذَّبُوهُمَا فَعَزَّزْنَا بِثَالِثٍ فَقَالُوا إِنَّا إِلَیْکُمْ مُرْسَلُونَ ﴿۱۴﴾
آنگاه که دو تن سوى آنان فرستادیم و [لى]آن دو را دروغزن پنداشتند تا با [فرستاده]سومین [آنان را]تایید کردیم پس [رسولان]گفتند ما به سوى شما به پیامبرى فرستاده شده ایم (۱۴)
قَالُوا مَا أَنْتُمْ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنَا وَمَا أَنْزَلَ الرَّحْمَنُ مِنْ شَیْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا تَکْذِبُونَ ﴿۱۵﴾
[ناباوران آن دیار]گفتند شما جز بشرى مانند ما نیستید و [خداى]رحمان چیزى نفرستاده و شما جز دروغ نمى پردازید (۱۵)
قَالُوا رَبُّنَا یَعْلَمُ إِنَّا إِلَیْکُمْ لَمُرْسَلُونَ ﴿۱۶﴾
گفتند پروردگار ما مى داند که ما واقعا به سوى شما به پیامبرى فرستاده شده ایم (۱۶)
وَمَا عَلَیْنَا إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ ﴿۱۷﴾
و بر ما [وظیفه اى]جز رسانیدن آشکار [پیام]نیست (۱۷)
قَالُوا إِنَّا تَطَیَّرْنَا بِکُمْ لَئِنْ لَمْ تَنْتَهُوا لَنَرْجُمَنَّکُمْ وَلَیَمَسَّنَّکُمْ مِنَّا عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿۱۸﴾
پاسخ دادند ما [حضور]شما را به شگون بد گرفته ایم اگر دست برندارید سنگسارتان مى کنیم و قطعا عذاب دردناکى از ما به شما خواهد رسید (۱۸)
قَالُوا طَائِرُکُمْ مَعَکُمْ أَئِنْ ذُکِّرْتُمْ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ ﴿۱۹﴾
[رسولان]گفتند شومى شما با خود شماست آیا اگر شما را پند دهند [باز کفر مى ورزید]نه بلکه شما قومى اسرافکارید (۱۹)
وَجَاءَ مِنْ أَقْصَى الْمَدِینَةِ رَجُلٌ یَسْعَى قَالَ یَا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِینَ ﴿۲۰﴾
و [در این میان]مردى از دورترین جاى شهر دوان دوان آمد [و]گفت اى مردم از این فرستادگان پیروى کنید
(۲۰) اتَّبِعُوا مَنْ لَا یَسْأَلُکُمْ أَجْرًا وَهُمْ مُهْتَدُونَ ﴿۲۱﴾
از کسانى که پاداشى از شما نمى خواهند و خود [نیز]بر راه راست قرار دارند پیروى کنید (۲۱)
وَمَا لِیَ لَا أَعْبُدُ الَّذِی فَطَرَنِی وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿۲۲﴾
آخر چرا کسى را نپرستم که مرا آفریده است و [همه]شما به سوى او بازگشت مى یابید (۲۲)
أَأَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِ آلِهَةً إِنْ یُرِدْنِ الرَّحْمَنُ بِضُرٍّ لَا تُغْنِ عَنِّی شَفَاعَتُهُمْ شَیْئًا وَلَا یُنْقِذُونِ ﴿۲۳﴾
آیا به جاى او خدایانى را بپرستم که اگر [خداى]رحمان بخواهد به من گزندى برساند نه شفاعتشان به حالم سود مى دهد و نه مى توانند مرا برهانند (۲۳)
إِنِّی إِذًا لَفِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿۲۴﴾
در آن صورت من قطعا در گمراهى آشکارى خواهم بود (۲۴)
إِنِّی آمَنْتُ بِرَبِّکُمْ فَاسْمَعُونِ ﴿۲۵﴾
من به پروردگارتان ایمان آوردم [اقرار]مرا بشنوید (۲۵)
قِیلَ ادْخُلِ الْجَنَّةَ قَالَ یَا لَیْتَ قَوْمِی یَعْلَمُونَ ﴿۲۶﴾
[سرانجام به جرم ایمان کشته شد و بدو]گفته شد به بهشت درآى گفت اى کاش قوم من مى دانستند (۲۶)
بِمَا غَفَرَ لِی رَبِّی وَجَعَلَنِی مِنَ الْمُکْرَمِینَ ﴿۲۷﴾
که پروردگارم چگونه مرا آمرزید و در زمره عزیزانم قرار داد (۲۷)
وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى قَوْمِهِ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ جُنْدٍ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا کُنَّا مُنْزِلِینَ ﴿۲۸﴾
پس از [شهادت]وى هیچ سپاهى از آسمان بر قومش فرود نیاوردیم و [پیش از این هم]فروفرستنده نبودیم (۲۸)
إِنْ کَانَتْ إِلَّا صَیْحَةً وَاحِدَةً فَإِذَا هُمْ خَامِدُونَ ﴿۲۹﴾
تنها یک فریاد بود و بس و بناگاه [همه]آنها سرد بر جاى فسردند (۲۹)
یَا حَسْرَةً عَلَى الْعِبَادِ مَا یَأْتِیهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ ﴿۳۰﴾
دریغا بر این بندگان هیچ فرستاده اى بر آنان نیامد مگر آنکه او را ریشخند میکردند (۳۰)
أَلَمْ یَرَوْا کَمْ أَهْلَکْنَا قَبْلَهُمْ مِنَ الْقُرُونِ أَنَّهُمْ إِلَیْهِمْ لَا یَرْجِعُونَ ﴿۳۱﴾
مگر ندیده اند که چه بسیار نسلها را پیش از آنان هلاک گردانیدیم که دیگر آنها به سویشان بازنمى گردند (۳۱)
وَإِنْ کُلٌّ لَمَّا جَمِیعٌ لَدَیْنَا مُحْضَرُونَ ﴿۳۲﴾
و قطعا همه آنان در پیشگاه ما احضار خواهند شد (۳۲)
وَآیَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَیْتَةُ أَحْیَیْنَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ یَأْکُلُونَ ﴿۳۳﴾
و زمین مرده برهانى است براى ایشان که آن را زنده گردانیدیم و دانه از آن برآوردیم که از آن مى خورند (۳۳)
وَجَعَلْنَا فِیهَا جَنَّاتٍ مِنْ نَخِیلٍ وَأَعْنَابٍ وَفَجَّرْنَا فِیهَا مِنَ الْعُیُونِ ﴿۳۴﴾
و در آن [زمین]باغهایى از درختان خرما و تاک قرار دادیم و چشمه ها در آن روان کردیم (۳۴)
لِیَأْکُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ وَمَا عَمِلَتْهُ أَیْدِیهِمْ أَفَلَا یَشْکُرُونَ ﴿۳۵﴾
تا از میوه آن و [از]کارکرد دستهاى خودشان بخورند آیا باز [هم]سپاس نمى گزارند (۳۵)
سُبْحَانَ الَّذِی خَلَقَ الْأَزْوَاجَ کُلَّهَا مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَمِنْ أَنْفُسِهِمْ وَمِمَّا لَا یَعْلَمُونَ ﴿۳۶﴾
پاک [خدایى]که از آنچه زمین مى رویاند و [نیز]از خودشان و از آنچه نمى دانند همه را نر و ماده گردانیده است (۳۶)
وَآیَةٌ لَهُمُ اللَّیْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهَارَ فَإِذَا هُمْ مُظْلِمُونَ ﴿۳۷﴾
و نشانه اى [دیگر]براى آنها شب است که روز را [مانند پوست]از آن برمى کنیم و بناگاه آنان در تاریکى فرو مى روند (۳۷)
وَالشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَهَا ذَلِکَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ ﴿۳۸﴾
و خورشید به [سوى]قرارگاه ویژه خود روان است تقدیر آن عزیز دانا این است (۳۸)
وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ کَالْعُرْجُونِ الْقَدِیمِ ﴿۳۹﴾
و براى ماه منزلهایى معین کرده ایم تا، چون شاخک خشک خوشه خرما برگردد (۳۹)
لَا الشَّمْسُ یَنْبَغِی لَهَا أَنْ تُدْرِکَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّیْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَکُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ ﴿۴۰﴾
نه خورشید را سزد که به ماه رسد و نه شب بر روز پیشى جوید و هر کدام در سپهرى شناورند (۴۰)
وَآیَةٌ لَهُمْ أَنَّا حَمَلْنَا ذُرِّیَّتَهُمْ فِی الْفُلْکِ الْمَشْحُونِ ﴿۴۱﴾
و نشانه اى [دیگر]براى آنان اینکه ما نیاکانشان را در کشتى انباشته سوار کردیم (۴۱)
وَخَلَقْنَا لَهُمْ مِنْ مِثْلِهِ مَا یَرْکَبُونَ ﴿۴۲﴾
و مانند آن براى ایشان مرکوبها [ى دیگرى]خلق کردیم (۴۲)
وَإِنْ نَشَأْ نُغْرِقْهُمْ فَلَا صَرِیخَ لَهُمْ وَلَا هُمْ یُنْقَذُونَ ﴿۴۳﴾
و اگر بخواهیم غرقشان مى کنیم و هیچ فریادرسى نمى یابند و روى نجات نمى بینند (۴۳)
إِلَّا رَحْمَةً مِنَّا وَمَتَاعًا إِلَى حِینٍ ﴿۴۴﴾
مگر رحمتى از جانب ما [شامل آنها گردد]و تا چندى [آنها را]برخوردار سازیم (۴۴)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّقُوا مَا بَیْنَ أَیْدِیکُمْ وَمَا خَلْفَکُمْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ ﴿۴۵﴾
و، چون به ایشان گفته شود از آنچه در پیش رو و پشت سر دارید بترسید امید که مورد رحمت قرار گیرید [نمى شنوند](۴۵)
وَمَا تَأْتِیهِمْ مِنْ آیَةٍ مِنْ آیَاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا کَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِینَ ﴿۴۶﴾
و هیچ نشانه اى از نشانه هاى پروردگارشان بر آنان نیامد جز اینکه از آن رویگردان شدند (۴۶)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ قَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِلَّذِینَ آمَنُوا أَنُطْعِمُ مَنْ لَوْ یَشَاءُ اللَّهُ أَطْعَمَهُ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿۴۷﴾
و، چون به آنان گفته شود از آنچه خدا به شما روزى داده انفاق کنید کسانى که کافر شده اند به آنان که ایمان آورده اند مى گویند آیا کسى را بخورانیم که اگر خدا مى خواست [خودش]وى را مى خورانید شما جز در گمراهى آشکارى [بیش]نیستید (۴۷)
وَیَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿۴۸﴾
و مى گویند اگر راست مى گویید پس این وعده [عذاب]کى خواهد بود (۴۸)
مَا یَنْظُرُونَ إِلَّا صَیْحَةً وَاحِدَةً تَأْخُذُهُمْ وَهُمْ یَخِصِّمُونَ ﴿۴۹﴾
جز یک فریاد [مرگبار]را انتظار نخواهند کشید که هنگامى که سرگرم جدالند غافلگیرشان کند (۴۹)
فَلَا یَسْتَطِیعُونَ تَوْصِیَةً وَلَا إِلَى أَهْلِهِمْ یَرْجِعُونَ ﴿۵۰﴾
آنگاه نه توانایى وصیتى دارند و نه مى توانند به سوى کسان خود برگردند (۵۰)
وَنُفِخَ فِی الصُّورِ فَإِذَا هُمْ مِنَ الْأَجْدَاثِ إِلَى رَبِّهِمْ یَنْسِلُونَ ﴿۵۱﴾
و در صور دمیده خواهد شد پس بناگاه از گورهاى خود شتابان به سوى پروردگار خویش مى آیند (۵۱)
قَالُوا یَا وَیْلَنَا مَنْ بَعَثَنَا مِنْ مَرْقَدِنَا هَذَا مَا وَعَدَ الرَّحْمَنُ وَصَدَقَ الْمُرْسَلُونَ ﴿۵۲﴾
مى گویند اى واى بر ما چه کسى ما را از آرامگاهمان برانگیخت این است همان وعده خداى رحمان و پیامبران راست مى گفتند (۵۲)
إِنْ کَانَتْ إِلَّا صَیْحَةً وَاحِدَةً فَإِذَا هُمْ جَمِیعٌ لَدَیْنَا مُحْضَرُونَ ﴿۵۳﴾
[باز هم]یک فریاد است و بس و بناگاه همه در پیشگاه ما حاضر آیند (۵۳)
فَالْیَوْمَ لَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْئًا وَلَا تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۵۴﴾
امروز بر کسى هیچ ستم نمى رود جز در برابر آنچه کرده اید پاداشى نخواهید یافت (۵۴)
إِنَّ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ الْیَوْمَ فِی شُغُلٍ فَاکِهُونَ ﴿۵۵﴾
در این روز اهل بهشت کار و بارى خوش در پیش دارند (۵۵)
هُمْ وَأَزْوَاجُهُمْ فِی ظِلَالٍ عَلَى الْأَرَائِکِ مُتَّکِئُونَ ﴿۵۶﴾
آنها با همسرانشان در زیر سایه ها بر تختها تکیه مى زنند (۵۶)
لَهُمْ فِیهَا فَاکِهَةٌ وَلَهُمْ مَا یَدَّعُونَ ﴿۵۷﴾
در آنجا براى آنها [هر گونه]میوه است و هر چه دلشان بخواهد (۵۷)
سَلَامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِیمٍ ﴿۵۸﴾
از جانب پروردگار [ى]مهربان [به آنان]سلام گفته مى شود (۵۸)
وَامْتَازُوا الْیَوْمَ أَیُّهَا الْمُجْرِمُونَ ﴿۵۹﴾
و اى گناهکاران امروز [از بى گناهان]جدا شوید (۵۹)
أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یَا بَنِی آدَمَ أَنْ لَا تَعْبُدُوا الشَّیْطَانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ ﴿۶۰﴾
اى فرزندان آدم مگر با شما عهد نکرده بودم که شیطان را مپرستید، زیرا وى دشمن آشکار شماست (۶۰)
وَأَنِ اعْبُدُونِی هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ ﴿۶۱﴾
و اینکه مرا بپرستید این است راه راست (۶۱)
وَلَقَدْ أَضَلَّ مِنْکُمْ جِبِلًّا کَثِیرًا أَفَلَمْ تَکُونُوا تَعْقِلُونَ ﴿۶۲﴾ و [او]گروهى انبوه از میان شما را سخت گمراه کرد آیا تعقل نمیکردید (۶۲)
هَذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ ﴿۶۳﴾
این است جهنمى که به شما وعده داده مى شد (۶۳)
اصْلَوْهَا الْیَوْمَ بِمَا کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ ﴿۶۴﴾
به [جرم]آنکه کفر مى ورزیدید اکنون در آن درآیید (۶۴)
الْیَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ وَتُکَلِّمُنَا أَیْدِیهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿۶۵﴾
امروز بر دهانهاى آنان مهر مى نهیم و دستهایشان با ما سخن مى گویند و پاهایشان بدانچه فراهم مى ساختند گواهى مى دهند (۶۵)
وَلَوْ نَشَاءُ لَطَمَسْنَا عَلَى أَعْیُنِهِمْ فَاسْتَبَقُوا الصِّرَاطَ فَأَنَّى یُبْصِرُونَ ﴿۶۶﴾
و اگر بخواهیم هر آینه فروغ از دیدگانشان مى گیریم تا در راه [کج]بر هم پیشى جویند ولى [راه راست را]از کجا مى توانند ببینند (۶۶)
وَلَوْ نَشَاءُ لَمَسَخْنَاهُمْ عَلَى مَکَانَتِهِمْ فَمَا اسْتَطَاعُوا مُضِیًّا وَلَا یَرْجِعُونَ ﴿۶۷﴾
و اگر بخواهیم هرآینه ایشان را در جاى خود مسخ مى کنیم [به گونه اى]که نه بتوانند بروند و نه برگردند (۶۷) وَمَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَکِّسْهُ فِی الْخَلْقِ أَفَلَا یَعْقِلُونَ ﴿۶۸﴾
و هر که را عمر دراز دهیم او را [از نظر]خلقت فروکاسته [و شکسته]گردانیم آیا نمى اندیشند (۶۸)
وَمَا عَلَّمْنَاهُ الشِّعْرَ وَمَا یَنْبَغِی لَهُ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ وَقُرْآنٌ مُبِینٌ ﴿۶۹﴾
و [ما]به او شعر نیاموختیم و در خور وى نیست این [سخن]جز اندرز و قرآنى روشن نیست (۶۹)
لِیُنْذِرَ مَنْ کَانَ حَیًّا وَیَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَى الْکَافِرِینَ ﴿۷۰﴾ تا هر که را [دلى]زنده است بیم دهد و گفتار [خدا]در باره کافران محقق گردد (۷۰)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَیْدِینَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِکُونَ ﴿۷۱﴾
آیا ندیده اند که ما به قدرت خویش براى ایشان چهارپایانى آفریده ایم تا آنان مالک آنها باشند (۷۱)
وَذَلَّلْنَاهَا لَهُمْ فَمِنْهَا رَکُوبُهُمْ وَمِنْهَا یَأْکُلُونَ ﴿۷۲﴾
و آنها را براى ایشان رام گردانیدیم از برخیشان سوارى مى گیرند و از بعضى مى خورند (۷۲)
وَلَهُمْ فِیهَا مَنَافِعُ وَمَشَارِبُ أَفَلَا یَشْکُرُونَ ﴿۷۳﴾
و از آنها سودها و نوشیدنیها دارند پس چرا شکرگزار نیستید (۷۳)
وَاتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ آلِهَةً لَعَلَّهُمْ یُنْصَرُونَ ﴿۷۴﴾
و غیر از خدا [ى یگانه]خدایانى به پرستش گرفتند تا مگر یارى شوند (۷۴)
لَا یَسْتَطِیعُونَ نَصْرَهُمْ وَهُمْ لَهُمْ جُنْدٌ مُحْضَرُونَ ﴿۷۵﴾
[ولى بتان]نمى توانند آنان را یارى کنند و آنانند که براى [بتان]، چون سپاهى احضار شده اند (۷۵)
فَلَا یَحْزُنْکَ قَوْلُهُمْ إِنَّا نَعْلَمُ مَا یُسِرُّونَ وَمَا یُعْلِنُونَ ﴿۷۶﴾
پس گفتار آنان تو را غمگین نگرداند که ما آنچه را پنهان و آنچه را آشکار مى کنند مى دانیم
(۷۶)
أَوَلَمْ یَرَ الْإِنْسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِیمٌ مُبِینٌ ﴿۷۷﴾
مگر آدمى ندانسته است که ما او را از نطفه اى آفریده ایم پس بناگاه وى ستیزه جویى آشکار شده است (۷۷)
وَضَرَبَ لَنَا مَثَلًا وَنَسِیَ خَلْقَهُ قَالَ مَنْ یُحْیِی الْعِظَامَ وَهِیَ رَمِیمٌ ﴿۷۸﴾
و براى ما مثلى آورد و آفرینش خود را فراموش کرد گفت چه کسى این استخوانها را که چنین پوسیده است زندگى مى بخشد (۷۸)
قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ وَهُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ ﴿۷۹﴾
بگو همان کسى که نخستین بار آن را پدید آورد و اوست که به هر [گونه]آفرینشى داناست (۷۹)
الَّذِی جَعَلَ لَکُمْ مِنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ نَارًا فَإِذَا أَنْتُمْ مِنْهُ تُوقِدُونَ ﴿۸۰﴾
همو که برایتان در درخت سبزفام اخگر نهاد که از آن [چون نیازتان افتد]آتش مى افروزید (۸۰)
أَوَلَیْسَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِقَادِرٍ عَلَى أَنْ یَخْلُقَ مِثْلَهُمْ بَلَى وَهُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِیمُ ﴿۸۱﴾
آیا کسى که آسمانها و زمین را آفریده توانا نیست که [باز]مانند آنها را بیافریند آرى اوست آفریننده دانا (۸۱)
إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَیْئًا أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ ﴿۸۲﴾.
چون به چیزى اراده فرماید کارش این بس که مى گوید باش پس [بى درنگ]موجود مى شود (۸۲)
فَسُبْحَانَ الَّذِی بِیَدِهِ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْءٍ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿۸۳﴾
پس [شکوهمند و]پاک است آن کسى که ملکوت هر چیزى در دست اوست و به سوى اوست که بازگردانیده مى شوید ۸۳)
سوره روم، سی امین و جزء بیست و یکم سوره قرآن ومکی است و ۶۰ آیه دارد؛ پیامبر اکرم (ص) در فضیلت سوره روم فرموده اند: هر کس سوره روم را بخواند ده برابر تمامی فرشتگانی که خداوند را در بین زمین و آسمان تسبیح گفته اند حسنه به او داده میشود و هر آنچه که در روز یا شبش از دست داده دوباره به دست میآورد.
به قرائت این سوه در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان بسیار سفارش شده است. در روایتی از امام صادق (ع) روایت شده: هر کس سورههای عنکبوت و روم را در شب بیست و سوم ماه رمضان قرائت کند به خدا قسم او از اهل بهشت است و پس از گفتن این جمله فرمودند: اینکه قسم یاد کردم هر کس در این شب این سورهها را بخواند اهل بهشت است هیچ استثنایی نمیکنم و نمیترسم که خداوند به خاطر سوگند و عدم استثنای در آن برای من گناهی بنویسد. زیرا مطمئن هستم که این دو سوره نزد خداوند جایگاهی بزرگ دارد.
در روایتی دیگر از پیامبر گرامی اسلام (ص) آمده است: علت اینکه حضرت ابراهیم (ع) به نام خلیل الله نامیده شد قرائت آیات ۱۸-۱۷ سوره روم است.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿۱﴾
الف لام میم (۱)
غُلِبَتِ الرُّومُ ﴿۲﴾
رومیان شکست خوردند (۲)
فِی أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ ﴿۳﴾
در نزدیکترین سرزمین و [لى]بعد از شکستشان در ظرف چند سالى به زودى پیروز خواهند گردید (۳)
فِی بِضْعِ سِنِینَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَمِنْ بَعْدُ وَیَوْمَئِذٍ یَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۴﴾
[فرجام]کار در گذشته و آینده از آن خداست و در آن روز است که مؤمنان از یارى خدا شاد مى گردند (۴)
بِنَصْرِ اللَّهِ یَنْصُرُ مَنْ یَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿۵﴾
هر که را بخواهد یارى مى کند و اوست شکست ناپذیر مهربان (۵)
وَعْدَ اللَّهِ لَا یُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ﴿۶﴾
وعده خداست خدا وعده اش را خلاف نمى کند ولى بیشتر مردم نمى دانند (۶)
یَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ ﴿۷﴾
از زندگى دنیا ظاهرى را مى شناسند و حال آنکه از آخرت غافلند (۷)
أَوَلَمْ یَتَفَکَّرُوا فِی أَنْفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى وَإِنَّ کَثِیرًا مِنَ النَّاسِ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ لَکَافِرُونَ ﴿۸﴾
آیا در خودشان به تفکر نپرداخته اند خداوند آسمانها و زمین و آنچه را که میان آن دو است جز به حق و تا هنگامى معین نیافریده است و [با این همه]بسیارى از مردم لقاى پروردگارشان را سخت منکرند (۸)
أَوَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَیَنْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ کَانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَأَثَارُوا الْأَرْضَ وَعَمَرُوهَا أَکْثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا وَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَمَا کَانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلَکِنْ کَانُوا أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ
﴿۹﴾ آیا در زمین نگردیده اند تا ببینند فرجام کسانى که پیش از آنان بودند چگونه بوده است آنها بس نیرومندتر از ایشان بودند و زمین را زیر و رو کردند و بیش از آنچه آنها آبادش کردند آن را آباد ساختند و پیامبرانشان دلایل آشکار برایشان آوردند بنابراین خدا بر آن نبود که بر ایشان ستم کند لیکن خودشان بر خود ستم میکردند (۹)
ثُمَّ کَانَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أَسَاءُوا السُّوأَى أَنْ کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ وَکَانُوا بِهَا یَسْتَهْزِئُونَ ﴿۱۰﴾
آنگاه فرجام کسانى که بدى کردند [بسى]بدتر بود [چرا]که آیات خدا را تکذیب کردند و آنها را به ریشخند مى گرفتند (۱۰)
اللَّهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿۱۱﴾
خداست که آفرینش را آغاز و سپس آن را تجدید مى کند آنگاه به سوى او بازگردانیده مى شوید (۱۱) وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ ﴿۱۲﴾
و روزى که قیامت برپا شود مجرمان نومید مى گردند (۱۲)
وَلَمْ یَکُنْ لَهُمْ مِنْ شُرَکَائِهِمْ شُفَعَاءُ وَکَانُوا بِشُرَکَائِهِمْ کَافِرِینَ ﴿۱۳﴾
و براى آنان از شریکانشان شفیعانى نیست و خود منکر شریکان خود مى شوند (۱۳)
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یَوْمَئِذٍ یَتَفَرَّقُونَ ﴿۱۴﴾
و روزى که رستاخیز برپا گردد آن روز [مردم]پراکنده مى شوند (۱۴)
فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَهُمْ فِی رَوْضَةٍ یُحْبَرُونَ ﴿۱۵﴾.
اما کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده اند در گلستانى شادمان مى گردند (۱۵)
وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُوا وَکَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَلِقَاءِ الْآخِرَةِ فَأُولَئِکَ فِی الْعَذَابِ مُحْضَرُونَ ﴿۱۶﴾
و، اما کسانى که کافر شده و آیات ما و دیدار آخرت را به دروغ گرفته اند پس آنان در عذاب حاضر آیند (۱۶)
فَسُبْحَانَ اللَّهِ حِینَ تُمْسُونَ وَحِینَ تُصْبِحُونَ ﴿۱۷﴾
پس خدا را تسبیح گویید آنگاه که به عصر درمى آیید و آنگاه که به بامداد درمى شوید (۱۷)
وَلَهُ الْحَمْدُ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَعَشِیًّا وَحِینَ تُظْهِرُونَ ﴿۱۸﴾
و ستایش از آن اوست در آسمانها و زمین و شامگاهان و وقتى که به نیمروز مى رسید (۱۸)
یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَیُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَکَذَلِکَ تُخْرَجُونَ ﴿۱۹﴾
زنده را از مرده بیرون مى آورد و مرده را از زنده بیرون مى آورد و زمین را بعد از مرگش زنده مى سازد و بدین گونه [از گورها]بیرون آورده مى شوید (۱۹)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَکُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ إِذَا أَنْتُمْ بَشَرٌ تَنْتَشِرُونَ ﴿۲۰﴾
و از نشانه هاى او این است که شما را از خاک آفرید پس بناگاه شما [به صورت]بشرى هر سو پراکنده شدید (۲۰)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿۲۱﴾
و از نشانه هاى او اینکه از [نوع]خودتان همسرانى براى شما آفرید تا بدانها آرام گیرید و میانتان دوستى و رحمت نهاد آرى در این [نعمت]براى مردمى که مى اندیشند قطعا نشانه هایى است (۲۱)
وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَأَلْوَانِکُمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِلْعَالِمِینَ ﴿۲۲﴾
و از نشانه هاى [قدرت]او آفرینش آسمانها و زمین و اختلاف زبانهاى شما و رنگهاى شماست قطعا در این [امر نیز]براى دانشوران نشانه هایى است (۲۲)
وَمِنْ آیَاتِهِ مَنَامُکُمْ بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَابْتِغَاؤُکُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ ﴿۲۳﴾
و از نشانه هاى [حکمت]او خواب شما در شب و [نیم]روز و جستجوى شما [روزى خود را]از فزونبخشى اوست در این [معنى نیز]براى مردمى که مى شنوند قطعا نشانه هایى است (۲۳)
وَمِنْ آیَاتِهِ یُرِیکُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَیُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَیُحْیِی بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿۲۴﴾
و از نشانه هاى او [اینکه]برق را براى شما بیمآور و امیدبخش مى نمایاند و از آسمان به تدریج آبى فرو مى فرستد که به وسیله آن زمین را پس از مرگش زنده مى گرداند در این [امر هم]براى مردمى که تعقل مى کنند قطعا نشانه هایى است (۲۴)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ تَقُومَ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ بِأَمْرِهِ ثُمَّ إِذَا دَعَاکُمْ دَعْوَةً مِنَ الْأَرْضِ إِذَا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ ﴿۲۵﴾
و از نشانه هاى او این است که آسمان و زمین به فرمانش برپایند پس، چون شما را با یک بار خواندن فرا خوان د بناگاه [از گورها]خارج مى شوید (۲۵)
وَلَهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ کُلٌّ لَهُ قَانِتُونَ ﴿۲۶﴾
و هر که در آسمانها و زمین است از آن اوست همه او را گردن نهاده اند (۲۶)
وَهُوَ الَّذِی یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿۲۷﴾
و اوست آن کس که آفرینش را آغاز مى کند و باز آن را تجدید مى نماید و این [کار]بر او آسانتر است و در آسمانها و زمین نمونه والا [ى هر صفت برتر]از آن اوست و اوست شکست ناپذیر سنجیده کار (۲۷)
ضَرَبَ لَکُمْ مَثَلًا مِنْ أَنْفُسِکُمْ هَلْ لَکُمْ مِنْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ مِنْ شُرَکَاءَ فِی مَا رَزَقْنَاکُمْ فَأَنْتُمْ فِیهِ سَوَاءٌ تَخَافُونَهُمْ کَخِیفَتِکُمْ أَنْفُسَکُمْ کَذَلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿۲۸﴾
[خداوند]براى شما از خودتان مثلى زده است آیا در آنچه به شما روزى داده ایم شریکانى از بردگانتان دارید که در آن [مال با هم]مساوى باشید و همان طور که شما از یکدیگر بیم دارید از آنها بیم داشته باشید این گونه آیات خود را براى مردمى که مى اندیشند به تفصیل بیان مى کنیم (۲۸)
بَلِ اتَّبَعَ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَهْوَاءَهُمْ بِغَیْرِ عِلْمٍ فَمَنْ یَهْدِی مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِینَ ﴿۲۹﴾
نه [این چنین نیست]بلکه کسانى که ستم کرده اند بدون هیچ گونه دانشى هوسهاى خود را پیروى کرده اند پس آن کس را که خدا گمراه کرده چه کسى هدایت مى کند و براى آنان یاورانى نخواهد بود (۲۹)
فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ﴿۳۰﴾
پس روى خود را با گرایش تمام به حق به سوى این دین کن با همان سرشتى که خدا مردم را بر آن سرشته است آفرینش خداى تغییرپذیر نیست این است همان دین پایدار ولى بیشتر مردم نمى دانند (۳۰)
مُنِیبِینَ إِلَیْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَکُونُوا مِنَ الْمُشْرِکِینَ ﴿۳۱﴾
به سویش توبه برید و از او پروا بدارید و نماز را برپا کنید و از مشرکان مباشید (۳۱)
مِنَ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَکَانُوا شِیَعًا کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ ﴿۳۲﴾ از کسانى که دین خود را قطعه قطعه کردند و فرقه فرقه شدند هر حزبى بدانچه پیش آنهاست دلخوش شدند (۳۲)
وَإِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُنِیبِینَ إِلَیْهِ ثُمَّ إِذَا أَذَاقَهُمْ مِنْهُ رَحْمَةً إِذَا فَرِیقٌ مِنْهُمْ بِرَبِّهِمْ یُشْرِکُونَ ﴿۳۳﴾
و، چون مردم را زیانى رسد پروردگار خود را در حالى که به درگاه او توبه مى کنند مى خوانند و آنگاه که از جانب خود رحمتى به آنان چشانید بناگاه دسته اى از ایشان به پروردگارشان شرک مى آورند (۳۳)
لِیَکْفُرُوا بِمَا آتَیْنَاهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿۳۴﴾
بگذار تا به آنچه بدانها عطا کرده ایم کفران ورزند [بگو]برخوردار شوید زودا که خواهید دانست (۳۴)
أَمْ أَنْزَلْنَا عَلَیْهِمْ سُلْطَانًا فَهُوَ یَتَکَلَّمُ بِمَا کَانُوا بِهِ یُشْرِکُونَ ﴿۳۵﴾
یا [مگر]حجتى بر آنان نازل کرده ایم که آن [حجت]در باره آنچه با [خدا]شریک مى گردانیده اند سخن مى گوید (۳۵)
وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِهَا وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ إِذَا هُمْ یَقْنَطُونَ ﴿۳۶﴾
و، چون مردم را رحمتى بچشانیم بدان شاد مى گردند و، چون به [سزاى]آنچه دستاورد گذشته آنان است صدمه اى به ایشان برسد بناگاه نومید مى شوند (۳۶)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّ اللَّهَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَیَقْدِرُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿۳۷﴾
آیا ندانسته اند که [این]خداست که روزى را براى هر کس که بخواهد فراخ یا تنگ مى گرداند قطعا در این [امر]براى مردمى که ایمان مى آورند عبرتهاست (۳۷)
فَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ ذَلِکَ خَیْرٌ لِلَّذِینَ یُرِیدُونَ وَجْهَ اللَّهِ وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۳۸﴾
پس حق خویشاوند و تنگدست و در راهمانده را بده این [انفاق]براى کسانى که خواهان خشنودى خدایند بهتر است و اینان همان رستگارانند (۳۸)
وَمَا آتَیْتُمْ مِنْ رِبًا لِیَرْبُوَ فِی أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا یَرْبُو عِنْدَ اللَّهِ وَمَا آتَیْتُمْ مِنْ زَکَاةٍ تُرِیدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَئِکَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ ﴿۳۹﴾
و آنچه [به قصد]ربا مى دهید تا در اموال مردم سود و افزایش بردارد نزد خدا فزونى نمى گیرد و [لى]آنچه را از زکات در حالى که خشنودى خدا را خواستارید دادید پس آنان همان فزونىیافتگانند [و مضاعف مى شود](۳۹)
اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکُمْ ثُمَّ رَزَقَکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یُحْیِیکُمْ هَلْ مِنْ شُرَکَائِکُمْ مَنْ یَفْعَلُ مِنْ ذَلِکُمْ مِنْ شَیْءٍ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿۴۰﴾
خدا همان کسى است که شما را آفرید سپس به شما روزى بخشید آنگاه شما را مى میراند و پس از آن زنده مى گرداند آیا در میان شریکان شما کسى هست که کارى از این [قبیل]کند منزه است او و برتر است از آنچه [با وى]شریک مى گردانند (۴۰)
ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذِیقَهُمْ بَعْضَ الَّذِی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿۴۱﴾
به سبب آنچه دستهاى مردم فراهم آورده فساد در خشکى و دریا نمودار شده است تا [سزاى]بعضى از آنچه را که کرده اند به آنان بچشاند باشد که بازگردند (۴۱)
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلُ کَانَ أَکْثَرُهُمْ مُشْرِکِینَ ﴿۴۲﴾
بگو در زمین بگردید و بنگرید فرجام کسانى که پیشتر بوده [و]بیشترشان مشرک بودند چگونه بوده است (۴۲) فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ الْقَیِّمِ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لَا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ یَوْمَئِذٍ یَصَّدَّعُونَ ﴿۴۳﴾
پس به سوى این دین پایدار روى بیاور پیش از آنکه روزى از جانب خدا فرا رسد که برگشت ناپذیر باشد و در آن روز [مردم]دسته دسته مى شوند (۴۳)
مَنْ کَفَرَ فَعَلَیْهِ کُفْرُهُ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنْفُسِهِمْ یَمْهَدُونَ ﴿۴۴﴾
هر که کفر ورزد کفرش به زیان اوست و کسانى که کار شایسته کنند [فرجام نیک را]به سود خودشان آماده مى کنند (۴۴)
لِیَجْزِیَ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْکَافِرِینَ ﴿۴۵﴾
تا [خدا]کسانى را که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده اند به فضل خویش پاداش دهد که او کافران را دوست نمى دارد (۴۵)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ یُرْسِلَ الرِّیَاحَ مُبَشِّرَاتٍ وَلِیُذِیقَکُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَلِتَجْرِیَ الْفُلْکُ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿۴۶﴾
و از نشانه هاى او این است که بادهاى بشارت آور را مى فرستد تا بخشى از رحمتش را به شما بچشاند و تا کشتى به فرمانش روان گردد و تا از فضل او [روزى]بجویید و امید که سپاسگزارى کنید (۴۶)
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ رُسُلًا إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَانْتَقَمْنَا مِنَ الَّذِینَ أَجْرَمُوا وَکَانَ حَقًّا عَلَیْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِینَ ﴿۴۷﴾
و در حقیقت پیش از تو فرستادگانى به سوى قومشان گسیل داشتیم پس دلایل آشکار برایشان آوردند و از کسانى که مرتکب جرم شدند انتقام گرفتیم و یارى کردن مؤمنان بر ما فرض است (۴۷)
اللَّهُ الَّذِی یُرْسِلُ الرِّیَاحَ فَتُثِیرُ سَحَابًا فَیَبْسُطُهُ فِی السَّمَاءِ کَیْفَ یَشَاءُ وَیَجْعَلُهُ کِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ ﴿۴۸﴾
خدا همان کسى است که بادها را مى فرستد و ابرى برمى انگیزد و آن را در آسمان هر گونه بخواهد مى گستراند و انبوهش مى گرداند پس مى بینى باران از لابلاى آن بیرون مى آید و، چون آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد رسانید بناگاه آنان شادمانى مى کنند (۴۸)
وَإِنْ کَانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ یُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِینَ ﴿۴۹﴾ و قطعا پیش از آنکه بر ایشان فرو ریزد [آرى]پیش از آن سخت نومید بودند (۴۹)
فَانْظُرْ إِلَى آثَارِ رَحْمَتِ اللَّهِ کَیْفَ یُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ ذَلِکَ لَمُحْیِی الْمَوْتَى وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿۵۰﴾
پس به آثار رحمت خدا بنگر که چگونه زمین را پس از مرگش زنده مى گرداند در حقیقت هم اوست که قطعا زنده کننده مردگان است و اوست که بر هر چیزى تواناست (۵۰)
وَلَئِنْ أَرْسَلْنَا رِیحًا فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَظَلُّوا مِنْ بَعْدِهِ یَکْفُرُونَ ﴿۵۱﴾
و اگر بادى [آفتزا]بفرستیم و [کشت خود را]زردشده ببینند قطعا پس از آن کفران مى کنند (۵۱)
فَإِنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ ﴿۵۲﴾
و در حقیقت تو مردگان را شنوا نمى گردانى و این دعوت را به کران آنگاه که به ادبار پشت مى گردانند نمى توانى بشنوانى (۵۲)
وَمَا أَنْتَ بِهَادِ الْعُمْیِ عَنْ ضَلَالَتِهِمْ إِنْ تُسْمِعُ إِلَّا مَنْ یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا فَهُمْ مُسْلِمُونَ ﴿۵۳﴾
و تو کوران را از گمراهیشان به راه نمى آورى تو تنها کسانى را مى شنوانى که به آیات ما ایمان مى آورند و خود تسلیمند (۵۳)
اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَیْبَةً یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِیمُ الْقَدِیرُ ﴿۵۴﴾
خداست آن کس که شما را ابتدا ناتوان آفرید آنگاه پس از ناتوانى قوت بخشید سپس بعد از قوت ناتوانى و پیرى داد هر چه بخواهد مى آفریند و هموست داناى توانا (۵۴)
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَیْرَ سَاعَةٍ کَذَلِکَ کَانُوا یُؤْفَکُونَ ﴿۵۵﴾
و روزى که رستاخیز بر پا شود مجرمان سوگند یاد مى کنند که جز ساعتى [بیش]درنگ نکرده اند [در دنیا هم]این گونه به دروغ کشانیده مى شدند (۵۵)
وَقَالَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَالْإِیمَانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِی کِتَابِ اللَّهِ إِلَى یَوْمِ الْبَعْثِ فَهَذَا یَوْمُ الْبَعْثِ وَلَکِنَّکُمْ کُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿۵۶﴾
و [لى]کسانى که دانش و ایمان یافته اند مى گویند قطعا شما [به موجب آنچه]در کتاب خدا [ست]تا روز رستاخیز مانده اید و این روز رستاخیز است ولى شما خودتان نمى دانستید (۵۶)
فَیَوْمَئِذٍ لَا یَنْفَعُ الَّذِینَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَلَا هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ ﴿۵۷﴾
و در چنین روزى [دیگر]پوزش آنان که ستم کرده اند سود نمى بخشد و بازگشت به سوى حق از آنان خواسته نمى شود (۵۷)
وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِی هَذَا الْقُرْآنِ مِنْ کُلِّ مَثَلٍ وَلَئِنْ جِئْتَهُمْ بِآیَةٍ لَیَقُولَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا مُبْطِلُونَ ﴿۵۸﴾
و به راستى در این قرآن براى مردم از هر گونه مثلى آوردیم و، چون براى ایشان آیه اى بیاورى آنان که کفر ورزیده اند حتما خواهند گفت شما جز بر باطل نیستید (۵۸)
کَذَلِکَ یَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ ﴿۵۹﴾ این گونه خدا بر دلهاى کسانى که نمى دانند مهر مى نهد (۵۹)
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ لَا یُوقِنُونَ ﴿۶۰﴾
پس صبر کن که وعده خدا حق است و زنهار تا کسانى که یقین ندارند تو را به سبکسرى واندارند (۶۰)
سوره عنکبوت بیست و نهمین سوره و جزء بیست و بیست و یکم قرآن و مکی است و ۶۹ آیه دارد. پیامبر (ص) درباره فضیلت سوره عنکبوت میفرمایند: هرکس سوره عنکبوت را بخواند به تعداد همه مؤمنان و همه منافقان ده حسنه به او عطا میشود.
از امام صادق (ع) نقل شده: هرکس سوره عنکبوت و روم را در شب بیست و سوم ماه رمضان قرائت کند، سوگند به خدا که از اهل بهشت خواهد بود، زیرا این دو سوره نزد پروردگار از جایگاه بلندی برخوردارند.
از رسول اکرم (ص) نقل شده است: هرکس سوره عنکبوت را نوشته و پس از شستن، از آب آن بنوشد همه دردها و بیماریها از او زایل میشود.
امام صادق (ع) نیز فرموده اند: اگر این سوره را بنویسند و آنگاه آن را شسته و از آب حاصل از آن بنوشند تب، سردی و درد از آنها برداشته میشود و از هیچ دردی جز درد مرگ که چارهای از آن نیست، غمگین نمیشوند و در زندگی به شادی فراوانی دست مییابند.
نوشیدن آب این سوره موجب شادی دل و شرح صدر میشود و اگر برای افروختگی و حرارت چهره از این آب صورت را بشویند برطرف میشود و اگر هنگام خواب این سوره خوانده شود موجب آرامش و راحتی در خواب میشود.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿۱﴾
الف لام میم (۱)
أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ ﴿۲﴾
آیا مردم پنداشتند که تا گفتند ایمان آوردیم رها مى شوند و مورد آزمایش قرار نمى گیرند (۲)
وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَیَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِینَ صَدَقُوا وَلَیَعْلَمَنَّ الْکَاذِبِینَ ﴿۳﴾
و به یقین کسانى را که پیش از اینان بودند آزمودیم تا خدا آنان را که راست گفته اند معلوم دارد و دروغگویان را [نیز]معلوم دارد (۳)
أَمْ حَسِبَ الَّذِینَ یَعْمَلُونَ السَّیِّئَاتِ أَنْ یَسْبِقُونَا سَاءَ مَا یَحْکُمُونَ ﴿۴﴾
آیا کسانى که کارهاى بد مى کنند مى پندارند که بر ما پیشى خواهند جست چه بد داورى مى کنند (۴)
مَنْ کَانَ یَرْجُو لِقَاءَ اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَآتٍ وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿۵﴾
کسى که به دیدار خدا امید دارد [بداند که]اجل [او از سوى]خدا آمدنى است و وست شنواى دانا (۵)
وَمَنْ جَاهَدَ فَإِنَّمَا یُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِیٌّ عَنِ الْعَالَمِینَ ﴿۶﴾
و هر که بکوشد تنها براى خود مى کوشد زیرا خدا از جهانیان سخت بى نیاز است (۶)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئَاتِهِمْ وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِی کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿۷﴾
و کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده اند قطعا گناهانشان را از آنان مى زداییم و بهتر از آنچه میکردند پاداششان مى دهیم (۷)
وَوَصَّیْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ حُسْنًا وَإِنْ جَاهَدَاکَ لِتُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۸﴾
و به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادر خود نیکى کند و [لى]اگر آنها با تو درکوشند تا چیزى را که بدان علم ندارى با من شریک گردانى از ایشان اطاعت مکن سرانجامتان به سوى من است و شما را از [حقیقت]آنچه انجام مى دادید باخبر خواهم کرد (۸)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِی الصَّالِحِینَ ﴿۹﴾
و کسانى که گرویده و کارهاى شایسته کرده اند البته آنان را در زمره شایستگان درمى آوریم (۹)
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِیَ فِی اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ کَعَذَابِ اللَّهِ وَلَئِنْ جَاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّکَ لَیَقُولُنَّ إِنَّا کُنَّا مَعَکُمْ أَوَلَیْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِی صُدُورِ الْعَالَمِینَ ﴿۱۰﴾
و از میان مردم کسانى اند که مى گویند به خدا ایمان آورده ایم و، چون در [راه]خدا آزار کشند آزمایش مردم را مانند عذاب خدا قرار مى دهند و اگر از جانب پروردگارت پیروزى رسد حتما خواهند گفت ما با شما بودیم آیا خدا به آنچه در دلهاى جهانیان است داناتر نیست (۱۰)
وَلَیَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَلَیَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِینَ ﴿۱۱﴾
و قطعا خدا کسانى را که ایمان آورده اند مى شناسد و یقینا منافقان را [نیز]مى شناسد (۱۱)
وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِلَّذِینَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِیلَنَا وَلْنَحْمِلْ خَطَایَاکُمْ وَمَا هُمْ بِحَامِلِینَ مِنْ خَطَایَاهُمْ مِنْ شَیْءٍ إِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ ﴿۱۲﴾
و کسانى که کافر شده اند به کسانى که ایمان آورده اند مى گویند راه ما را پیروى کنید و گناهانتان به گردن ما و [لى]چیزى از گناهانشان را به گردن نخواهند گرفت قطعا آنان دروغگویانند (۱۲)
وَلَیَحْمِلُنَّ أَثْقَالَهُمْ وَأَثْقَالًا مَعَ أَثْقَالِهِمْ وَلَیُسْأَلُنَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ عَمَّا کَانُوا یَفْتَرُونَ ﴿۱۳﴾
و قطعا بارهاى گران خودشان و بارهاى گران [دیگر]را با بارهاى گران خود برخواهند گرفت و مسلما روز قیامت از آنچه به دروغ برمى بستند پرسیده خواهند شد (۱۳)
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِینَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَهُمْ ظَالِمُونَ ﴿۱۴﴾
و به راستى نوح را به سوى قومش فرستادیم پس در میان آنان نهصد و پنجاه سال درنگ کرد تا طوفان آنها را در حالى که ستمکار بودند فرا گرفت (۱۴)
فَأَنْجَیْنَاهُ وَأَصْحَابَ السَّفِینَةِ وَجَعَلْنَاهَا آیَةً لِلْعَالَمِینَ ﴿۱۵﴾
و او را با کشتى نشینان برهانیدیم و آن [سفینه]را براى جهانیان عبرتى گردانیدیم (۱۵)
وَإِبْرَاهِیمَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ ذَلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۶﴾
و [یاد کن]ابراهیم را، چون به قوم خویش گفت خدا را بپرستید و از او پروا بدارید اگر بدانید این [کار]براى شما بهتر است (۱۶)
إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْکًا إِنَّ الَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا یَمْلِکُونَ لَکُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْکُرُوا لَهُ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿۱۷﴾
واقعا آنچه را که شما سواى خدا مى پرستید جز بتانى [بیش]نیستند و دروغى برمى سازید در حقیقت کسانى را که جز خدا مى پرستید اختیار روزى شما را در دست ندارند پس روزى را پیش خدا بجویید و او را بپرستید و وى را سپاس گویید که به سوى او بازگردانیده مى شوید (۱۷)
وَإِنْ تُکَذِّبُوا فَقَدْ کَذَّبَ أُمَمٌ مِنْ قَبْلِکُمْ وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ ﴿۱۸﴾
و اگر تکذیب کنید قطعا امتهاى پیش از شما [هم]تکذیب کردند و بر پیامبر [خدا]جز ابلاغ آشکار [وظیفه اى]نیست (۱۸)
أَوَلَمْ یَرَوْا کَیْفَ یُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ إِنَّ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرٌ ﴿۱۹﴾
آیا ندیده اند که خدا چگونه آفرینش را آغاز مى کند سپس آن را باز مى گرداند در حقیقت این [کار]بر خدا آسان است (۱۹)
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿۲۰﴾
بگو در زمین بگردید و بنگرید چگونه آفرینش را آغاز کرده است سپس [باز]خداست که نشاه آخرت را پدید مى آورد خداست که بر هر چیزى تواناست (۲۰)
یُعَذِّبُ مَنْ یَشَاءُ وَیَرْحَمُ مَنْ یَشَاءُ وَإِلَیْهِ تُقْلَبُونَ ﴿۲۱﴾
هر که را بخواهد عذاب و هر که را بخواهد رحمت مى کند و به سوى او بازگردانیده مى شوید (۲۱)
وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ وَمَا لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ ﴿۲۲﴾
و شما نه در زمین و نه در آسمان درمانده کننده [او]نیستید و جز خدا براى شما یار و یاورى نیست (۲۲)
وَالَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِ اللَّهِ وَلِقَائِهِ أُولَئِکَ یَئِسُوا مِنْ رَحْمَتِی وَأُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿۲۳﴾
و کسانى که آیات خدا و لقاى او را منکر شدند آنانند که از رحمت من نومیدند و ایشان را عذابى پر درد خواهد بود (۲۳)
فَمَا کَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا اقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنْجَاهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿۲۴﴾
و پاسخ قومش جز این نبود که گفتند بکشیدش یا بسوزانیدش ولى خدا او را از آتش نجات بخشید آرى در این [نجات بخشى خدا]براى مردمى که ایمان دارند قطعا دلایلى است (۲۴)
وَقَالَ إِنَّمَا اتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا مَوَدَّةَ بَیْنِکُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا ثُمَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ یَکْفُرُ بَعْضُکُمْ بِبَعْضٍ وَیَلْعَنُ بَعْضُکُمْ بَعْضًا وَمَأْوَاکُمُ النَّارُ وَمَا لَکُمْ مِنْ نَاصِرِینَ ﴿۲۵﴾
و [ابراهیم]گفت جز خدا فقط بتهایى را اختیار کرده اید که آن هم براى دوستى میان شما در زندگى دنیاست آنگاه روز قیامت بعضى از شما بعضى دیگر را انکار و برخى از شما برخى دیگر را لعنت مى کنند و جایتان در آتش است و براى شما یاورانى نخواهد بود (۲۵)
فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَقَالَ إِنِّی مُهَاجِرٌ إِلَى رَبِّی إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿۲۶﴾
پس لوط به او ایمان آورد و [ابراهیم]گفت من به سوى پروردگار خود روى مى آورم که اوست ارجمند حکیم (۲۶)
وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَجَعَلْنَا فِی ذُرِّیَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالْکِتَابَ وَآتَیْنَاهُ أَجْرَهُ فِی الدُّنْیَا وَإِنَّهُ فِی الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِینَ ﴿۲۷﴾
و اسحاق و یعقوب را به او عطا کردیم و در میان فرزندانش پیامبرى و کتاب قرار دادیم و در دنیا پاداشش را به او بخشیدیم و قطعا او در آخرت [نیز]از شایستگان خواهد بود (۲۷)
وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَکُمْ بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعَالَمِینَ ﴿۲۸﴾
و [یاد کن]لوط را هنگامى که به قوم خود گفت شما به کارى زشت مى پردازید که هیچ یک از مردم زمین در آن [کار]بر شما پیشى نگرفته است (۲۸)
أَئِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِیلَ وَتَأْتُونَ فِی نَادِیکُمُ الْمُنْکَرَ فَمَا کَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا ائْتِنَا بِعَذَابِ اللَّهِ إِنْ کُنْتَ مِنَ الصَّادِقِینَ ﴿۲۹﴾
آیا شما با مردها درمى آمیزید و راه [توالد و تناسل]را قطع مى کنید و در محافل [انس]خود پلیدکارى مى کنید و [لى]پاسخ قومش جز این نبود که گفتند اگر راست مى گویى عذاب خدا را براى ما بیاور (۲۹)
قَالَ رَبِّ انْصُرْنِی عَلَى الْقَوْمِ الْمُفْسِدِینَ ﴿۳۰﴾
[لوط]گفت پروردگارا مرا بر قوم فسادکار غالب گردان (۳۰)
وَلَمَّا جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِیمَ بِالْبُشْرَى قَالُوا إِنَّا مُهْلِکُو أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْیَةِ إِنَّ أَهْلَهَا کَانُوا ظَالِمِینَ ﴿۳۱﴾
و، چون فرستادگان ما براى ابراهیم مژده آوردند گفتند ما اهل این شهر را هلاک خواهیم کرد زیرا مردمش ستمکار بوده اند (۳۱)
قَالَ إِنَّ فِیهَا لُوطًا قَالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَنْ فِیهَا لَنُنَجِّیَنَّهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ کَانَتْ مِنَ الْغَابِرِینَ ﴿۳۲﴾
گفت لوط [نیز]در آنجاست گفتند ما بهتر مى دانیم چه کسانى در آنجا هستند او و کسانش را جز زنش که از باقى ماندگان [در خاکستر آتش]است حتما نجات خواهیم داد (۳۲)
وَلَمَّا أَنْ جَاءَتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِیءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا وَقَالُوا لَا تَخَفْ وَلَا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوکَ وَأَهْلَکَ إِلَّا امْرَأَتَکَ کَانَتْ مِنَ الْغَابِرِینَ ﴿۳۳﴾
و هنگامى که فرستادگان ما به سوى لوط آمدند به علت [حضور]ایشان ناراحت شد و دستش از [حمایت]آنها کوتاه گردید گفتند مترس و غم مدار که ما تو و خانواده ات را جز زنت که از باقى ماندگان [در خاکستر آتش]است حتما مى رهانیم (۳۳)
إِنَّا مُنْزِلُونَ عَلَى أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْیَةِ رِجْزًا مِنَ السَّمَاءِ بِمَا کَانُوا یَفْسُقُونَ ﴿۳۴﴾
ما بر مردم این شهر به [سزاى]فسقى که میکردند عذابى از آسمان فرو خواهیم فرستاد (۳۴) وَلَقَدْ تَرَکْنَا مِنْهَا آیَةً بَیِّنَةً لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿۳۵﴾
و از آن [شهر سوخته]براى مردمى که مى اندیشند نشانه اى روشن باقى گذاشتیم (۳۵)
وَإِلَى مَدْیَنَ أَخَاهُمْ شُعَیْبًا فَقَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَارْجُوا الْیَوْمَ الْآخِرَ وَلَا تَعْثَوْا فِی الْأَرْضِ مُفْسِدِینَ ﴿۳۶﴾
و به سوى [مردم]مدین برادرشان شعیب را [فرستادیم]گفت اى قوم من خدا را بپرستید و به روز بازپسین امید داشته باشید و در زمین سر به فساد برمدارید (۳۶)
فَکَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِی دَارِهِمْ جَاثِمِینَ ﴿۳۷﴾
پس او را دروغگو خواندند و زلزله آنان را فرو گرفت و بامدادان در خانه هایشان از پا درآمدند (۳۷)
وَعَادًا وَثَمُودَ وَقَدْ تَبَیَّنَ لَکُمْ مِنْ مَسَاکِنِهِمْ وَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِیلِ وَکَانُوا مُسْتَبْصِرِینَ ﴿۳۸﴾
و عاد و ثمود را [نیز هلاک نمودیم]قطعا [فرجام آنان]از سراهایشان بر شما آشکار گردیده است و شیطان کارهایشان را در نظرشان بیاراست و از راه بازشان داشت با آنکه [در کار دنیا]بینا بودند (۳۸)
وَقَارُونَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مُوسَى بِالْبَیِّنَاتِ فَاسْتَکْبَرُوا فِی الْأَرْضِ وَمَا کَانُوا سَابِقِینَ ﴿۳۹﴾
و قارون و فرعون و هامان را [هم هلاک کردیم]و به راستى موسى براى آنان دلایل آشکار آورد و [لى آنها]در آن سرزمین سرکشى نمودند و [با این همه بر ما]پیشى نجستند (۳۹)
فَکُلًّا أَخَذْنَا بِذَنْبِهِ فَمِنْهُمْ مَنْ أَرْسَلْنَا عَلَیْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ الصَّیْحَةُ وَمِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنَا بِهِ الْأَرْضَ وَمِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنَا وَمَا کَانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلَکِنْ کَانُوا أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿۴۰﴾
و هر یک [از ایشان]را به گناهش گرفتار [عذاب]کردیم از آنان کسانى بودند که بر [سر]ایشان بادى همراه با شن فرو فرستادیم و از آنان کسانى بودند که فریاد [مرگبار]آنها را فرو گرفت و برخى از آنان را در زمین فرو بردیم و بعضى را غرق کردیم و [این]خدا نبود که بر ایشان ستم کرد بلکه خودشان بر خود ستم میکردند (۴۰)
مَثَلُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِیَاءَ کَمَثَلِ الْعَنْکَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَیْتًا وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُیُوتِ لَبَیْتُ الْعَنْکَبُوتِ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿۴۱﴾
داستان کسانى که غیر از خدا دوستانى اختیار کرده اند همچون عنکبوت است که خانه اى براى خویش ساخته و در حقیقت اگر مى دانستند سستترین خانه ها همان خانه عنکبوت است (۴۱) إِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ مِنْ شَیْءٍ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿۴۲﴾
خدا مى داند هر آنچه را که جز او مى خوانند و هم اوست شکست ناپذیر سنجیده کار (۴۲)
وَتِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَا یَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ ﴿۴۳﴾
و این مثلها را براى مردم مى زنیم و [لى]جز دانشوران آنها را درنیابند (۴۳)
خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً لِلْمُؤْمِنِینَ ﴿۴۴﴾
خداوند آسمانها و زمین را به حق آفرید قطعا در این [آفرینش]براى مؤمنان عبرتى است (۴۴)
اتْلُ مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ ﴿۴۵﴾
آنچه از کتاب به سوى تو وحى شده است بخوان و نماز را برپا دار که نماز از کار زشت و ناپسند باز مى دارد و قطعا یاد خدا بالاتر است و خدا مى داند چه مى کنید (۴۵)
وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْکِتَابِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِی أُنْزِلَ إِلَیْنَا وَأُنْزِلَ إِلَیْکُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُکُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ ﴿۴۶﴾
و با اهل کتاب جز به [شیوه اى]که بهتر است مجادله مکنید مگر [با]کسانى از آنان که ستم کرده اند و بگویید به آنچه به سوى ما نازل شده و [آنچه]به سوى شما نازل گردیده ایمان آوردیم و خداى ما و خداى شما یکى است و ما تسلیم اوییم (۴۶)
وَکَذَلِکَ أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ فَالَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَمِنْ هَؤُلَاءِ مَنْ یُؤْمِنُ بِهِ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا الْکَافِرُونَ ﴿۴۷﴾
و همچنین ما قرآن را بر تو نازل کردیم پس آنان که بدیشان کتاب داده ایم بدان ایمان مى آورند و از میان اینان کسانى اند که به آن مى گروند و جز کافران [کسى]آیات ما را انکار نمى کند (۴۷)
وَمَا کُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ ﴿۴۸﴾ و تو هیچ کتابى را پیش از این نمى خواندى و با دست [راست]خود [کتابى]نمى نوشتى و گر نه باطل اندیشان قطعا به شک مى افتادند (۴۸)
بَلْ هُوَ آیَاتٌ بَیِّنَاتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا الظَّالِمُونَ ﴿۴۹﴾
بلکه [قرآن]آیاتى روشن در سینه هاى کسانى است که علم [الهى]یافته اند و جز ستمگران منکر آیات ما نمى شوند (۴۹)
وَقَالُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیَاتٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّمَا الْآیَاتُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ ﴿۵۰﴾
و گفتند چرا بر او از جانب پروردگارش نشانه هایى [معجزه آسا]نازل نشده است بگو آن نشانهها پیش خداست و من تنها هشداردهنده اى آشکارم (۵۰)
أَوَلَمْ یَکْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ یُتْلَى عَلَیْهِمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَرَحْمَةً وَذِکْرَى لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿۵۱﴾ آیا براى ایشان بس نیست که این کتاب را که بر آنان خوانده مى شود بر تو فرو فرستادیم در حقیقت در این [کار]براى مردمى که ایمان دارند رحمت و یادآورى است (۵۱)
قُلْ کَفَى بِاللَّهِ بَیْنِی وَبَیْنَکُمْ شَهِیدًا یَعْلَمُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالَّذِینَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَکَفَرُوا بِاللَّهِ أُولَئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿۵۲﴾
بگو کافى است خدا میان من و شما شاهد باشد آنچه را که در آسمانها و زمین است مى داند و آنان که به باطل گرویده و خدا را انکار کرده اند همان زیانکارانند (۵۲)
وَیَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَلَوْلَا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجَاءَهُمُ الْعَذَابُ وَلَیَأْتِیَنَّهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ ﴿۵۳﴾
و از تو به شتاب درخواست عذاب [الهى را]دارند و اگر سرآمدى معین نبود قطعا عذاب به آنان مى رسید و بىآنکه خبردار شوند غافلگیرشان میکرد (۵۳)
یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکَافِرِینَ ﴿۵۴﴾
و شتابزده از تو عذاب مى خواهند و حال آنکه جهنم قطعا بر کافران احاطه دارد (۵۴)
یَوْمَ یَغْشَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَیَقُولُ ذُوقُوا مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۵۵﴾
آن روز که عذاب از بالاى [سر]آنها و از زیر پاهایشان آنها را فرو گیرد و [خدا]مى فرماید [نتیجه]آنچه را میکردید بچشید (۵۵)
یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِی وَاسِعَةٌ فَإِیَّایَ فَاعْبُدُونِ ﴿۵۶﴾
اى بندگان من که ایمان آورده اید زمین من فراخ است تنها مرا بپرستید (۵۶)
کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَیْنَا تُرْجَعُونَ ﴿۵۷﴾ هر نفسى چشنده مرگ است آنگاه به سوى ما بازگردانیده خواهید شد (۵۷)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ غُرَفًا تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِینَ ﴿۵۸﴾
و کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده اند قطعا آنان را در غرفه هایى از بهشت جاى مى دهیم که از زیر آنها جویها روان است جاودان در آنجا خواهند بود چه نیکوست پاداش عملکنندگان (۵۸)
الَّذِینَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿۵۹﴾
همان کسانى که شکیبایى ورزیده و بر پروردگارشان توکل نموده اند (۵۹)
وَکَأَیِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لَا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ یَرْزُقُهَا وَإِیَّاکُمْ وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿۶۰﴾
و چه بسیار جاندارانى که نمى توانند متحمل روزى خود شوند خداست که آنها و شما را روزى مى دهد و اوست شنواى دانا (۶۰)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى یُؤْفَکُونَ ﴿۶۱﴾
و اگر از ایشان بپرسى چه کسى آسمانها و زمین را آفریده و خورشید و ماه را [چنین]رام کرده است حتما خواهند گفت الله پس چگونه [از حق]بازگردانیده مى شوند (۶۱)
اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَهُ إِنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ﴿۶۲﴾
خدا بر هر کس از بندگانش که بخواهد روزى را گشاده مى گرداند و [یا]بر او تنگ مى سازد زیرا خدا به هر چیزى داناست (۶۲)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِهَا لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ ﴿۶۳﴾
و اگر از آنان بپرسى چه کسى از آسمان آبى فرو فرستاده و زمین را پس از مرگش به وسیله آن زنده گردانیده است حتما خواهند گفت الله بگو ستایش از آن خداست با این همه بیشترشان نمى اندیشند (۶۳)
وَمَا هَذِهِ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿۶۴﴾
این زندگى دنیا جز سرگرمى و بازیچه نیست و زندگى حقیقى همانا [در]سراى آخرت است اى کاش مى دانستند (۶۴)
فَإِذَا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذَا هُمْ یُشْرِکُونَ ﴿۶۵﴾
و هنگامى که بر کشتى سوار مى شوند خدا را پاکدلانه مى خوانند و [لى]، چون به سوى خشکى رساند و نجاتشان داد بناگاه شرک مى ورزند (۶۵)
لِیَکْفُرُوا بِمَا آتَیْنَاهُمْ وَلِیَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ ﴿۶۶﴾
بگذار تا به آنچه بدیشان داده ایم انکار آورند و بگذار تا برخوردار شوند زودا که بدانند (۶۶)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَیُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ أَفَبِالْبَاطِلِ یُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَةِ اللَّهِ یَکْفُرُونَ ﴿۶۷﴾
آیا ندیده اند که ما [براى آنان]حرمى امن قرار دادیم و حال آنکه مردم از حوالى آنان ربوده مى شوند آیا به باطل ایمان مى آورند و به نعمت خدا کفر مى ورزند (۶۷)
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ أَلَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْوًى لِلْکَافِرِینَ ﴿۶۸﴾
و کیست ستمکارتر از آن کس که بر خدا دروغ بندد یا، چون حق به سوى او آید آن را تکذیب کند آیا جاى کافران [در]جهنم نیست (۶۸)
وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ ﴿۶۹﴾
و کسانى که در راه ما کوشیده اند به یقین راه هاى خود را بر آنان مى نماییم و در حقیقت خدا با نیکوکاران است (۶۹)