نقش حزب‌الله در خروج لبنان از بن‌بست سیاسی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ با گذشت نزدیک به پنج ماه از برگزاری انتخابات پارلمانی در لبنان، هنوز از تشکیل دولت و انتخاب رئیس جمهور این کشور خبری نیست. نشست پنج شنبه گذشته مجلس لبنان بدون نتیجه پایان یافت. در این جلسه هیچ یک از نامزدها برای جایگزینی میشل عون، رئیس جمهور کنونی این کشور نتوانستند حائز دو سوم آرای اولیه و گرفتن مجوز ورود به کاخ ریاست جمهوری لبنان شوند. ۶۳ نماینده رأی سفید و ۳۶ نفر نیز به میشل معوض رأی دادند.

 
نمایندگان مجلس لبنان در حالی در انتخاب رئیس جمهور ناکام ماندند که دوره 6 ساله ریاست جمهوری میشل عون تا یک ماه دیگر پایان می یابد و خالی ماندن پست ریاست جمهوری لبنان می تواند به بحران های این کشور دامن بزند. نامزدهای ریاست جمهوری لبنان برای پیروزی در دور نخست رأی‌گیری در مجلس این کشور باید نظر مثبت ۸۶ نماینده از ۱۲۸عضو مجلس را به دست بیاورند.

 
علاوه بر انتخاب رئیس جمهور، لبنان کماکان در تشکیل دولت موفق نبوده است. نجیب میقانی در تیرماه سال جاری به عنوان نخست وزیر لبنان انتخاب و مأموریت تشکیل کابینه را عهده دار شد. با وجود این، تشکیل دولت جدید کماکان در پیچ و خم اختلافات میان احزاب سیاسی مانده است. بن بست سیاسی در لبنان در حالی به دراز کشیده که بحران اقتصادی کم سابقه در این کشور تشکیل هر چه زودتر دولت را ضروری می نماید.

 
نبیه بری، رئیس مجلس لبنان در واکنش به ناکامی مجلس در انتخاب رئیس جمهور گفت، تا زمانی که بر سر نامزد مشخص توافق نشود، تاریخ جدیدی برای برگزاری جلسه انتخاب رئیس‌جمهور تعیین نمی شود. در صورت تداوم این شرایط دوره ریاست جمهوری عون در اوج نابسامانی اقتصادی و اجتماعی پایان می یابد؛ موضوعی که به نظر می آید حالت مطلوب برخی جریان های سیاسی این کشور باشد.

 
«راهبرد معاصر» برای بررسی آینده تحولات سیاسی لبنان با عماد نجار، کارشناس مسائل غرب آسیا گفت وگو کرده است که مشروح آن بیان می شود.

 
راهبرد معاصر: با توجه به پایان بی نتیجه نشست مجلس لبنان برای انتخاب رئیس جمهور، بن بست تشکیل دولت در این کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟

نجار: آنچه در این روزها در لبنان شاهدیم، شرایط بسیار دشواری است که از سوی برخی کشورهای خارجی به لبنان تحمیل می شود؛ به این معنا که برخی کشورهای مرتجع منطقه، رژیم صهیونیستی و کشورهایی مانند آمریکا و فرانسه به شدت در امور داخلی لبنان دخالت می کنند. این موضوع باعث شده است انتخابات لبنان همواره به تعویق بیفتد. حتی در شرایطی که مردم لبنان تصمیم گرفتند تشکیل کابینه را به سمت جناحی ببرند که به طور کامل مورد وثوق آنها نبود هم آل سعود به عنوان دست کثیفی در شرایط سیاسی داخلی لبنان مانع از تشکیل کابینه شد.

 
سعد حریری با اینکه قصد داشت کابینه تشکیل دهد، اما به دستور مقام های بالادستی خود که رژیم آل سعود است، این کار را انجام نداد و حتی مجبور به استعفا از سمت خود شد. به همین دلیل در سال های اخیر لبنان با شرایط خاصی دست و پنجه نرم می کند.

 
راهبرد معاصر: مداخله های خارجی عامل اصلی بی ثباتی در لبنان است. از این منظر حزب الله چگونه می تواند به منافع ملی این کشور کمک کند؟
 
نجار: انتخابات در لبنان برگزار می شود و مردم انتخاب خود را انجام می دهند، اما مداخله های خارجی مانع از تشکیل کابینه ای  منسجم می شود و طرف های خارجی می خواهند لبنان را در شرایط بحرانی نگه دارند. در این شرایط شاهدیم حزب الله همواره با در نظر گرفتن منافع ملی لبنان به دنبال فراهم کردن زمینه های قدرت یافتن مردم این کشور در برابر بیگانگان و به ویژه تجاوزات و جنایت های رژیم صهیونیستی بوده است.

حزب الله معیارهایی برای انتخاب و تشکیل کابینه در نظر گرفته که در راستای حفظ اقتدار لبنان و سربلندی این کشور است

حزب الله سعی می کند لبنان را به سمت آرامش ببرد، با ایجاد وحدت ملی به مسیر خود ادامه دهد و از تمام اقشار و گروه های سیاسی داخلی لبنان استفاده کند. این جریان با وجود اینکه خود دارای کرسی های برتر است، اجازه می دهد دیگر گروه ها وارد تعاملات سیاسی شوند، هم اندیشی کنند و به وفاق ملی دست یابند. این موضوع متأسفانه با دخالت های خارجی تاکنون به نتیجه ای دست نیافته است.

راهبرد معاصر: سیاست حزب الله را در قبال تشکیل کابینه لبنان چگونه ارزیابی می کنید؟

نجار: همان گونه که یکی از اعضای شورای مرکزی حزب الله اعلام کرد، این جریان مدنظر دارد کابینه ای تشکیل شود که وابسته نباشد و اختیارات مناسبی از مردم دریافت کند. حزب الله همچنین معیارهایی برای انتخاب و تشکیل کابینه در نظر گرفته که در راستای حفظ اقتدار لبنان و سربلندی این کشور است.

 
حزب الله همواره به دنبال حفظ امنیت ملی لبنان، اقتدار سیاسی این کشور و وابسته نبودن به کشورهای خارجی بوده است. حزب الله این سیاست را همواره در راهبردهای داخلی، روابط بین المللی و حتی اقدامات دفاعی الگوی واحد در نظر گرفته است.

راهبرد معاصر: به نظر شما علت تداوم بحران سیاسی در لبنان چیست؟

نجار: در لبنان تشکیل کابینه ها و دولت ها با مشکلات متعددی مواجه است. لبنان پس از خروج از استعمار فرانسه با بحران های ساختگی فراوانی دست و پنجه نرم کرده و همواره  نفوذ فرانسه و آمریکا در این کشور مشهود بوده است. حدود دو دهه نفوذ برخی کشورهای منطقه در لبنان مشهود است و پس از قدرت گرفتن توان دفاعی لبنان در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی شاهد افزوده شدن بحران های جدید هستیم.

این موضوع تا جایی پیش رفت که لبنانی ها رژیم صهیونیستی را با اقتدار از سرزمین خود بیرون کردند. در جنگ های تحمیلی مانند جنگ ۳۳ روزه صهیونیست ها سعی داشتند با بستن فرودگاه و اعمال محدودیت ها فضا را به سمت شکست حزب الله از رژیم صهیونیستی بکشانند.

 
در نهایت با وجود اینکه بسیاری از کشورهای منطقه با رژیم صهیونیستی همراهی کردند و حتی غربی ها حمایت تسلیحاتی نظامی و اقتصادی کردند، حزب الله توانست با دفاعی جانانه به پیروزی بزرگ دست یابد. با این وضعیت شاهدیم لبنان تسلیم نشد و توانست از لحاظ داخلی و بین المللی به اقتدار لازم دست یابد.

 
لبنانی ها دشمنانی قسم خورده دارند و مطمئناً با اخلال در روند تشکیل کابینه منسجم و جلوگیری از ایجاد شرایط سیاسی پایدار در این کشور سعی دارند اقتدار ملی لبنان را به چالش بکشند. در حال حاضر مردم لبنان به این درک رسیده اند باید برای موفقیت و سربلندی، خودشان تصمیم بگیرند و بهترین گزینه ها را انتخاب کنند که شاهد تحقق این موضوع در انتخابات این کشور بودیم.

 
شرایط حال حاضر این گونه است که حزب الله سعی دارد وحدت ملی لبنان حفظ شود و حتی اگر افرادی همچون حسن دیاب، نجیب میقاتی، سعد حریری و ... مأمور تشکیل کابینه شدند، آنها را همراهی و کمک کند تا کابینه ای مقتدر و فراگیر داخلی شکل بگیرد.

راهبرد معاصر: تقسیم بندی خاصی برای تشکیل کابینه در لبنان وجود دارد؟

نجار: توافقی نانوشته و پایدار در تشکیل کابینه ها و تقسیم قدرت در لبنان وجود داشته است. به دلیل اینکه لبنان کشوری است که جمعیت غالب آن از لحاظ دینی به سه گروه تقسیم می شود، این تقسیمات از گذشته وجود داشته تا باعث وحدت، موفقیت و ایجاد دولت فراگیر با چالش های کمتر شود.

لبنانی ها دشمنانی قسم خورده دارند و مطمئناً با اخلال در روند تشکیل کابینه منسجم و جلوگیری از ایجاد شرایط سیاسی پایدار در این کشور سعی دارند اقتدار ملی لبنان را به چالش بکشند

لبنان همواره رئیس جمهور مسیحی، نخست وزیر اهل سنت و رئیس مجلس شیعه داشته است. این تقسیم بندی نوعی توازن قدرت را در سطح مدیریت کلان و در سطح جامعه ایجاد می کند و همنوایی و همدلی باعث ثبات سیاسی در این کشور می شود.

دولت آینده لبنان باید شرایط خاصی را تحمل کند، زیرا قطعاً با چالش ها و مشکلات زیادی مواجه خواهد شد. کابینه ای که تشکیل می شود باید فراگیر باشد، به صورتی که از تمامی احزاب و گروه ها در آن وجود داشته باشد تا بتواند به وفاق ملی دست یابد و چالش ها و بحران های کمتری را پیش روی خود داشته باشد.

 
شروطی که می توانیم برای حل بحران لبنان در نظر بگیریم چندین مورد است که مهمترینش وابسته نبودن کابینه به کشورهای خارجی و به خارج از لبنان است. لبنان همواره از وابستگی خود به کشورهای غربی و کشورهای منطقه ضربه خورده است. لبنان عضو مهم محور مقاومت است و این محور توانسته برای مردم لبنان عظمت، قدرت و پایداری سیاسی و قدرت به بار بیاورد.

 
از شروط دیگر حل بحران لبنان این است که وفاق ملی حفظ شود و تمامی احزاب باید از آن حراست کنند. مردم لبنان به این نتیجه دست یافته اند وحدت ملی باعث خواهد شد بیگانگان نتوانند در کشور و امور داخلی آن ورود کنند و وحدت است که آنها را به قدرت رسانده است.