رمزگشایی از خبر آزادسازی اموال بلوکه شدن ایران

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ با توقف روند مذاکرات رفع تحریم ها بسیاری از رسانه‌ها و تحلیلگران حوزه روابط بین‌الملل به دنبال فهم اقدامات بعدی ایران و آمریکا برای تغییر میدان مذاکرات بودند. برخی افراد اعتقاد داشتند توقف مذاکرات بازگشت آمریکا به برجام و پالس‌های منفی از سوی بروکسل به معنای پایان مذاکرات و «مرگ برجام» است. با وجود این، تغییر وضعیت برخی زندانیان ایرانی- آمریکایی و آزاد شدن اموال بلوکه شده ایران در کره جنوبی با میانجی گری یکی از کشورهای منطقه (احتمالاً عمان و قطر) نشان از فعال بودن کانال‌های ارتباطی برای حفظ وضع موجود تا زمان اعلام توافق و بازگشت آمریکا به برجام دارد. سؤال اصلی این است که آزادسازی اموال بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی چه معنایی دارد؟

نور نیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در گزارشی نوشت، ایران و آمریکا در مسیری موازی با مذاکرات رفع تحریم ها، در زمینه آزادسازی زندانیان و آزادسازی اموال بلوکه شده به توافق دست یافتند. برهمین مبنا قرار است 7 میلیارد دلار از ذخائر ارزی ایران در سئول به کشور بازگردانده شود.

طبق این توافق قرار است طی سازوکاری مشخص منابع ارزی ایران در چندین نوبت به حساب‌های مورد تأیید ایران واریز و تحویل بانک مرکزی شود؛ البته طرف آمریکایی این موضوع را به طور کامل تکذیب کرد و غلط دانسته است. رویترز در گزارشی به نقل از آدریان واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا با رد این خبر گزارش کرد، اخبار منتشر شده درباره انتقال پول برای آزادی باقر نمازی و مرخصی سیامک نمازی غلط است.

پس از امضای برجام با آنکه کره‌جنوبی به دومین مشتری بزرگ منابع هیدروکربنی ایران بدل شد، اما پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا از برجام موفق به تصفیه حساب 7 میلیارد دلاری خود با ایران نشد

نوع تکذیب این خبر از سوی مقام های آمریکایی به نظر می‌آید به دلیل ترس از رقبای سیاسی در انتخابات 2022 و لابی‌های رژیم صهیونیستی در واشنگتن باشد. با افزایش تحریم‌های وزارت خزانه داری آمریکا علیه شبکه بانکی و صادرات نفت ایران در سال‌های ابتدایی دهه 90 شمسی، یکی از مشکلات تهران با مشتریان نفتی خود دریافت وجوه بلوک شده در بانک‌های این کشورها بود. برخی کشورها با بهانه قرار دادن تحریم‌های آمریکا به دنبال خرید با تخفیف نفت، پرداخت با ارز محلی یا مبادله با کالا بودند.

 
با آنکه در برخی موارد با توجه به نیازهای کشور می‌توان در زمینه هر یک از این گزینه‌ها مذاکره کرد، اما واقعیت آن است کشور تحت تحریم نیاز حیاتی به منابع ارزی دارد تا به این وسیله بتواند نیازهای نظام سیاسی و کشور را از مبادی رسمی یا غیر رسمی تأمین کند. پس از امضای برجام با آنکه کره‌جنوبی به دومین مشتری بزرگ منابع هیدروکربنی ایران بدل شد، اما پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا از برجام موفق به تصفیه حساب 7 میلیارد دلاری خود با ایران نشد. همین موضوع سبب شد تهران پس از مدتی نه تنها صادرات نفت به سئول را متوقف، بلکه بازار برندهای معروف کره‌ای در بخش‌های خودروسازی و لوازم خانگی را محدود کند.

انتشار همزمان اخبار مربوط به آزادی سازی اموال بلوکه شده ایران و تقویت گفت‌وگوها در زمینه آزادی سازی زندانیان آمریکایی و ایرانی همواره نشانه خاصی در میانه مذاکرات میان ایران و غرب در دو دهه اخیر بوده است. در دوران باراک اوباما، رئیس جمهور اسبق آمریکا نیز ایران و آمریکا با توافق در زمینه آزادی سازی بخشی از اموال بلوکه شده ایران (1 میلیارد و 700 میلیون دلار) و آزادی جیسون رضائیان پالسی مثبت و معنادار به رسانه‌ها و دولت‌های منطقه ارسال کردند. به عبارت دیگر هنگامی که تهران- واشنگتن به نقطه توافق نزدیک می‌شوند، با انجام اقداماتی از این دست سعی می‌کنند روند پیش رو برای کشورهای ذی نفع را مشخص، گمانه‌زنی‌ها برای توافق را تقویت و کاهش تنش‌ها را به رسانه‌های جهان مخابره کنند. بی‌شک خبر آزادسازی و انتقال این منابع ارزی به داخل کشور می‌تواند تأثیری مثبت بر روی بازارهای اقتصادی، به‌ویژه بازار ارز برجای بگذارد.

انتشار همزمان اخبار مربوط به آزادی سازی اموال بلوکه شده ایران و تقویت گفت‌وگوها در زمینه آزادی سازی زندانیان آمریکایی و ایرانی همواره نشانه خاصی در میانه مذاکرات میان ایران و غرب در دو دهه اخیر بوده است

بهره سخن

انتشار اخبار آزاد شدن اموال بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی، آزادشدن زندانی‌های دوتابعیتی، ازسرگیری مجدد همکاری میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از نوعی مصالحه سرد میان تهران- واشنگتن خبر می‌دهد. واقعیت آن است در دور قبلی مذاکرات رفع تحریم ها دو طرف مذاکره نتوانستند به توافقی قابل قبول بر سر کاهش تنش‌ها دست یابند. در چنین شرایطی به نظر می‌آید آمریکایی با آزادسازی بخشی از دارایی‌های ایران در خارج از کشور به دنبال ایجاد انگیزه لازم برای باقی ماندن ایران در اتاق مذاکره هستند.

آمریکایی‌ها با آگاهی از توان هسته‌ای ایران به‌شدت نگران عملیاتی شدن سناریوی دستیابی تهران به توان بازدارندگی هسته‌ای هستد؛ به همین دلیل با ارسال پیام‌های غیر مستقیم یا واسطه قرار دادن برخی کشورهای منطقه (به‌ویژه قطر، عمان و عراق) به دنبال حل و فصل موضوعات اصلی خود با تهران از مسیر  مذاکره و دیپلماسی هستند.