خروج امارات از یمن و شکست راهبرد ائتلاف‌سازی عربستان
ائتلاف ساختگی عربستان در جنگ یمن خیلی زود و به دنبال آشکار شدن نشانههای شکست در آستانه فروپاشی است و ریاض مجبور است برای به خدمت گرفتن مزدوران جدید و نگه داشتن کشورهای آفریقایی در ائتلاف رشوه‌های کلانی را بپردازد.
به گزارش راهبرد معاصر؛ عربستان سعودی در 26 مارس 2015، تهاجم هوایی خود را علیه مردم یمن با ادعای حمایت از عبدربه منصور هادی، رئیس‌جمهور مستعفی این کشور، آغاز کرد. در این عملیات که در ماه نخست از آن به‌عنوان «توفان قاطعیت»، و بعد از آن «بازگرداندن امید» نام برده می‌شود، امارات متحده عربی، قطر، کویت، بحرین، اردن، سودان و مغرب، متحدان عربستان سعودی را تشکیل داده و در تحویل تسلیحات نظامی با ریاض همکاری می‌کنند. اما به تدریج و با گذشت زمان بسیاری از این کشورها از ائتلاف خارج شدند.
عربستان سعودی که در ابتدا مدعی تشکیل ائتلافی متشکل از سه حلقه اعضای شورای همکاری خلیج فارس، کشورهای عربی عضو اتحادیه عرب و محور ترکیه - پاکستان بود، در ادامه نتوانست به این هدف برسد. عربستان برآن بود تا در تجاوز به یمن تمامی کشورهای عربی و سنی منطقه را با خود همراه سازد اما حتی نتوانست کشور عمان که جزو کشورهای همکاری خلیج فارس است را با خود همراه سازد. عربستان سعی داشت با ایجاد ائتلافی وسیع هم به تجاوز خود مشروعیت بدهد و هم از لحاظ مالی و تلفات نظامی متحمل خسارات زیادی نشوند. برای عربستان مشارکت پاکستان و ترکیه در تجاوز به یمن بسیار مهم بود چرا که ارتش این دو کشور از قدرت و توانایی بالایی برخوردار است. اما با بروز نشانههای شکست، ترکیه و پاکستان خود را کنار کشیدند.
ائتلاف سعودی در زمان تأسیس خود شامل 9 کشور عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، بحرین، قطر، مصر، اردن، سودان و مغرب بود تا مواضع حوثی‌ها را هدف حملات هوایی خود گرفته و صنعا، پایتخت یمن را بازپس بگیرند. اما به مرور کشورهای کشورهای عضو ائتلاف نظیر: قطر و مغرب و امارات از ائتلاف خارج شدند.
پس از خروج قطر و مغرب از ائتلاف، نوبت به امارات رسید تا در اقدامی مشابه از صحنه یمن خارج شود. امارات نخستین کشوری نیست که از ائتلاف عربستان در جنگ ضد یمن خارج شده؛ بلکه پیش از آن مغرب نیز اقدام به توقف شرکت در عملیات نظامی ضد یمن کرد و سرانجام به طور کامل از این ائتلاف خارج شد. مغرب درباره مشارکت خود در ائتلاف عربستان در جنگ ضد یمن اعلام کرد که عبد ربه منصور هادی رئیس جمهور فراری یمن از این کشور خواسته بود تا در این ائتلاف شرکت کند.
امارات متحده عربی پس از خروج مغرب از جنگ یمن در ابتدای سال جاری اقدام به یک تصمیم مشابه کرده که این امر ائتلاف عربستان را با خطر سقوط کامل روبرو کرده است. زیرا امارات از همان ابتدا با کلید زدن جنگ از طریق حملات زمینی، هوایی و دریایی کمک بسیار بزرگی به عربستان و نیروهای مزدور منصور هادی کرده است.
درحال حاضر با خروج امارات و مغرب از ائتلاف عربستان، این ائتلاف درحال فروپاشی است؛ چرا که این دوکشور مهم ترین متحدان عربستان در این جنگ بودند. این عقب نشینی های پی در پی اعضای ائتلاف عربستان از جنگ یمن به منزله آغاز فروپاشی این ائتلاف است، به ویژه اگر نگاهی به فشارهای سازمان های حقوق بشر ضد این ائتلاف بیندازیم.
در حال حاضر عربستان برای سرپوش گذاشتن بر اختلافات موجود در یمن تلاش دارد تا خروج نظامیان اماراتی را از یمن توجیه کند. در همین راستا ترکی المالکی سخنگوی ائتلاف متجاوز سعودی با مطرح کردن سخنانی سعی در سرپوش گذاشتن بر عقب نشینی امارات از جنگ یمن دارد. وی اخیراً اعلام کرده است: امارات هم چنان در کنار ما است اما هر کشوری قدرت و نقش مشخصی در ائتلاف عربستان دارد.
هر چند توجیه اماراتی‌ها، انتقال از «استراتژی نظامی» به رویکرد «صلح جویانه» است، اما نتیجه آن ناکامی عربستان در حفظ ائتلاف و تسریع در فروپاشی ائتلاف است. «الانا دیلوزیه» پژوهشگر برنامه «برنشتاین» برای سیاست و انرژی خلیج فارس در اندیشکده واشنگتن نوشت به یقین تصمیم امارات برای خروج نیروهای خود از یمن تنش میان ریاض و ابوظبی را به دنبال خواهد داشت. عربستان مجبور است در شیوه خود در جنگ یمن بازنگری کند. پیش از این امارات در برابر مشقت های مشارکت در جنگ یمن صبر می کرد و جبهه متحد با عربستان را حفظ کرده بود، اما اکنون رویکرد امارات تغییر پیدا کرده است و این موضوع عربستان و امارات را در شرایط حساس کنونی منطقه از هم دورتر خواهد کرد. اختلاف این کشورها نگران کننده است. پیش بینی می شد که میان این دو کشور اختلاف به وجود آید و اکنون این موضوع شگفت آور نیست. با وجود اینکه امارات و عربستان تلاش می کردند که در ظاهر اختلافات خود را آشکار نکنند، اما عموماً میان نیروهای این دو کشور در یمن هماهنگی وجود نداشت. اکنون سعودی های با وجود تهدید دایمی انصارالله نمی توانند موفقیت های بزرگی داشته باشند. بنابراین آنان باید برای حل سیاسی بحران یمن از طریق ابتکار عمل های کارامد تلاش کنند. در غیر این صورت به تنهایی در جنگی رها می شوند که نخواهد توانست پیروز شوند.
برخی تحلیلگران معتقدند که امارات با عقب نشینی از یمن خواهان رها کردن این کشور در شن های متحرک است. این موضوع سبب می شود که کم کم از قدرت سعودی ها در یمن کاسته شود و امارات بتواند نفوذ خود را افزایش دهد.
دلایل عقب‌نشینی امارات از یمن به‌طور عمده در نگرانی این کشور از رویکرد انصارالله نهفته است از آن جهت که این احتمال می‌رود که نیروهای انصارالله همان استراتژی را درخصوص اماراتی‌ها دنبال کنند که در خصوص عربستانی‌ها اجرا می‌کنند و به حملات پهپادی به امارات متوسل شوند. هر چند سران ابوظبی از دور جدید حملات انصارالله تا کنون در امان بوده‌اند، اما پرواضح است که به دلیل سطح بالای آسیب‌پذیری امارات در مقایسه با عربستان و مه‌آلود بودن فضای سیاسی- اقتصادی آنها پس از وقوع عملیات، در فضایی از ترس و نگرانی بی وقفه و کشنده به سر می‌برند.
در پایان این نکته لازم به ذکر است که هدف اصلی مشارکت کشورهای آفریقایی نظیر سودان در ائتلاف علیه یمن، مسائل مالی است. عربستان سعودی در ازای مشارکت این کشورها مبلغ مالی عظیمی را به آنها پرداخت میکند. در مجموع میتوان گفت که ائتلاف ساختگی عربستان در جنگ یمن خیلی زود و به دنبال آشکار شدن نشانههای شکست در آستانه فروپاشی است و ریاض مجبور است برای به خدمت گرفتن مزدوران جدید و نگه داشتن کشورهای آفریقایی در ائتلاف رشوه‌های کلانی را بپردازد.