تشدید خشکسالی در ایران از ۳۰ سال قبل آغاز شده است

به گزارش راهبرد معاصر، احد وظیفه رئیس انجمن هواشناسی ایران و رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی کشور در وبینار بررسی چالش‌های اخیر جوی و اقلیمی ایران در تهران گفت: با گرمایش جهانی و افزایش دما، انتظار می‌رود رویدادهای مخرب مانند خشکسالی‌ها سریع‌تر آغاز شود و از شدت و گستره و فرکانس رخداد بالاتری نسبت به گذشته برخوردار شود.

وی تصریح کرد: اینکه در دنیا گفته می‌شود تغییر اقلیم مناطق خشک را خشک‌تر و مناطق مرطوب مرطوب‌تر می‌کند، حرف دقیقی نیست و نمی‌تواند برای همه جا صادق باشد اما متأسفانه تا کنون در کشور ما درست از آب درآمده است.

وی گفت: خشکسالی‌های ایران نسبت به گذشته طولانی‌تر و شدیدتر شده و تقریباً با یک شاخصی که ترکیب دما و بارش است بنام SPEI روند خشکسالی‌ها از سه دهه پیش به سمت تشدید رفته است.

رئیس انجمن هواشناسی ایران و رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: با این حال، معنای افزایش شدت این رویدادها به دلیل تأثیر متفاوت اثرات ترکیبی مانند گرمایش و خشکسالی برای رطوبت خاک و در مناطقی که با محدودیت رطوبت و انرژی مواجه‌اند، بسیار نامعلوم است اما درک این تفاوت‌ها می‌تواند در تفسیر تغییرات آینده و پیامدهای نهفته آنها در سطح منطقه‌ای و ملی کمک کند.

وظیفه در بخش دیگری گفت: متأسفانه برخی به سبب منافع اقتصادی گروه یا صنعت خاصی و به نوعی با فرصت طلبی از فضای عدم قطعیت علمی، در صف مخالفان تأثیرات نامطلوب افزایش کربن و تغییر اقلیم ایستاده‌اند. تفاوت‌ها فکری و دیدگاهی در رابطه با تغییر اقلیم، دلایل آن و حتی اثرات تغییر اقلیم در جامعه وجود دارد.

وی ادامه داد: برخی مخالفان این حوزه غالباً دانشمندان اقلیم یا هواشناسی هم نیستند اما با وجود اینکه ممکن است مخالفان کاهش کربن افراد متخصص نباشند، ولی این به معنای نادیده گرفتن نظرات آنها یا انکار شواهدی که ارائه می‌کنند، نیست و نباید اینگونه تلقی شود.

رئیس انجمن هواشناسی ایران بر ضرورت دریافت همه نظرات درباره تغییر اقلیم تاکید کرد و گفت: ممکن است برخی مخالفان کاهش کربن در زمینه‌های تخصصی خود، مانند کشاورزی یا سیاست، متخصص باشند، بنابراین از دریچه نگاه آنها نیز موضوع تأثیرات مخرب گازهای گلخانه‌ای و بخصوص کربن باید مدّ نظر قرار گیرد.

وی افزود: برخی مخالفان نیز ممکن است تجارب و دیدگاه‌های ارزشمندی در مورد موضوع مورد بحث یعنی تأثیر کربن یا تغییرات عامدانه اقلیم و مثلاً بارورسازی یا یونیزاسیون داشته باشند که باید بررسی شود.

رئیس انجمن هواشناسی ایران و رئیس مرکز ملی اقلیم سازمان هواشناسی کشور تصریح کرد: برخی مخالفان نیز ممکن است داده‌ها یا مطالعاتی را برای حمایت از ادعاهای خود ارائه دهند بنابر این مهم است که به طور انتقادی به همه اطلاعات، چه از سوی دانشمندان اقلیمی و چه از سوی افراد دیگر، توجه شود.

وظیفه در بخش دیگری تاکید کرد: یک سری نکات مهمی وجود دارد در بررسی انتقادی نظرات مختلف و آگاه‌سازی جامعه و مسئولان کشور برای تصمیم‌سازی درست باید در نظر گرفته شود، نخست اینکه آیا اطلاعات ارائه شده به وسیله منابع معتبر و قابل اعتماد پشتیبانی می‌شود؟ و اینکه آیا از استدلال‌های منطقی و بدون مغالطه در بیان مسئله استفاده شده است؟

وی ادامه داد: همچنین باید بررسی شود که آیا شواهد به طور عادلانه و بدون سوگیری ارائه شده است؟ یا اینکه حتی ممکن است سوگیری سیاسی و کارکردی مجموعه‌ای هم در بیان و انتشار برخی موضوعات در جامعه مطرح باشد، مثلاً منافع سیاسی یا منافع اقتصادی؟

رئیس انجمن هواشناسی ایران و رئیس مرکز ملی اقلیم سازمان هواشناسی کشور افزود: با بررسی دقیق اطلاعات و در نظر گرفتن همه جوانب، می‌توانیم به درک عمیق‌تر و متعادل‌تر از مسائل پیچیده مانند تغییرات آب‌وهوایی و احیاناً تغییرات عامدانه آن دست یافت.

وظیفه اضافه کرد: یافتن راه‌حل‌هایی برای چالش‌های پیچیده‌ای مانند تغییرات اقلیم به همکاری و گفتگوی بین افراد با تخصص‌ها و دیدگاه‌های مختلف نیاز دارد تا با بررسی دقیق اطلاعات و در نظر گرفتن همه جوانب، بتوان به سمت آینده‌ای پایدارتر برای همه حرکت کرد./ مهر