به گزارش راهبرد معاصر، در پی انتقادات اخیر از طراحی سؤالات امتحانات نهایی، مشخص شده است که دانشآموزان، به ویژه در مدارس دولتی عادی، با دشواریهای قابل توجهی در پاسخگویی به این سؤالات مواجه هستند.
وضعیت آموزش و پرورش در کشور نشاندهنده نارساییهای جدی در کیفیت تدریس معلمان و عدم تناسب آن با استانداردهای امتحانی است.
بررسیها حاکی از آن است که دانشآموزان در مدارس بهطور کیفی دروس را یاد نمیگیرند و این موضوع تأثیر منفی بر نتایج امتحانات نهایی آنها میگذارد.
دانشآموزانی که در مدارس دولتی عادی با تدریسهای ناکافی و کمکیفیت مواجه هستند، در امتحانات نهایی با سؤالات دشوار و مفهومی روبرو میشوند. این چالش بهویژه در سالهای اخیر و بهدلیل تأثیر سهم معدل در کنکور، شدت یافته است.
نتایج نمرات امتحانات نهایی بهعنوان یکی از شاخصها برای بررسی عملکرد و کیفیت آموزشوپرورش کشور شناخته میشود و نمرات دانشآموزان در امتحانات نهایی به همراه عملکرد دانشآموزان ایرانی در نتایج آزمونهای بینالمللی وضعیت نامناسب آموزش، یادگیری و کیفیت در آموزش و پرورش را نشان میدهد.
طراحی سوالات دشوارتر شده است، افت نداریم
در همین ارتباط محسن زارعی، رئیس مرکز سنجش و ارزشیابی نظام آموزش و پرورش درباره نمرات پایین دانشآموزان در امتحانات نهایی معتقد است که طراحی سوالات دشوارتر شده است و با افت مواجه نیستیم.
وی گفت: میانگین معدل نمرات امتحانات نهایی از سال 98 تا 1401 تقریباً ثابت بوده و از 13.77 به 13.02کاهش یافته است. تا سال 1401 نمرات امتحانات نهایی بهطور واقعی ارزیابی نمیشد، اما از سال 1402 این نمرات واقعیتر شدهاند. امتحانات نهایی قبلاً چندان جدی گرفته نمیشد و حتی رتبههای برتر کنکور در دروسی همچون سلامت و بهداشت که در کنکور تأثیر نداشت، نمراتی مشابه دانشآموزان متوسط داشتند.
زارعی تصریح کرد: با تأثیر قطعی سوابق تحصیلی در کنکور، آموزش و پرورش موظف شد که امتحانات نهایی را استانداردتر برگزار کند. این تأثیر در سال 1404 به 60 درصد افزایش مییابد. سؤالات امتحانات نهایی پیش از سال 1402 بیشتر بر دانش سطحی متمرکز بود، اما از این سال، طراحی سؤالات به سطوح شناختی بالاتر و اهداف درسی ارتقا یافت.
مدرسه و کتاب درسی در اولویت قرار گرفت
وی همچنین بیان کرد: از سال 1401 به بعد، نحوه طراحی سؤالات تغییر کرده و تمرکز بر سطوح شناختی بالاتر بوده است و در خرداد 1403 میانگین معدل دانشآموزان نیم نمره افزایش یافته است. زارعی این افزایش را ناشی از توجه مدارس به مطالعه و تدریس براساس کتابهای درسی میداند.
شورای عالی انقلاب فرهنگی به دنبال افزایش سهمیهها
وی ادامه داد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی کافی نبودن سهمیههای کنکور مطرح و مقرر شد سهمیه مناطق به بیش از سه منطقه افزایش یابد تا به عدالت نزدیکتر شویم.
دلیل جالب عملکرد عالی یک مدرسه دولتی در امتحانات
زارعی درباره کیفیت تدریس معلمان و توانمندسازی دانشآموزان برای پاسخگویی به سؤالات دشوار امتحانات نهایی گفت: استان یزد بهترین عملکرد را در امتحانات نهایی داشته است، بهطوری که یکی از مدارس دولتی این استان در سال 1402 بهترین نتایج را در میان مدارس دولتی کشور بهدست آورد. بررسیها نشان داد که در این شهر هیچ مدرسه دولتی خاصی وجود ندارد و تمام دانشآموزان با سطوح علمی مختلف در کنار یکدیگر تحصیل کرده و از هم یاد میگیرند. آموزش تنها بهمعنای انتقال مطلب نیست؛ یادگیری از یکدیگر و در کنار هم بودن بسیار اهمیت دارد.
افزایش 2.5 نمرهای معدل تا پایان برنامه هفتم
همچنین علیرضا منادی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، با اشاره به تفاوت در میانگین نمرات استانها، گفت: طبق برنامه هفتم توسعه، هدف این است که معدل دانشآموزان در پایان برنامه دو و نیم نمره افزایش یابد. وی افزایش نیمنمرهای معدل در خرداد 1403 را نتیجه تأثیر قطعی معدل در کنکور و اجرای طرح رتبهبندی معلمان دانست.
اختلاف 7 نمرهای
منادی با تأکید بر توجه دانشآموزان به وضعیت تحصیلی در مدرسه، افزود: پیش از اجرای مصوبه کنکوری، محوریت آموزشی مدارس کاهش یافته بود اما اکنون دانشآموزان برای کسب نمرات بالا در مدرسه تلاش میکنند.
وی اضافه کرد: در کنکور 1404 نمرات پایههای یازدهم و دوازدهم در پذیرش دانشگاهها لحاظ خواهد شد و معتقد است که سؤالات امتحانات نهایی باید براساس شرایط مناطق مختلف کشور طراحی شود تا عدالت آموزشی رعایت شود. باید بپذیریم در مناطق محروم امکانات آموزشی پایین است و باید سوالات امتحانات نهایی آنها متفاوت باشد.
100 نفر نخست رشته پزشکی تهران از میان سهمیهها
رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به تلاش برای تعدیل سهمیهها مطرح کرد: چرا فردی با رتبه 90 هزار باید به رشته پزشکی راه یابد و چرا در تهران 100 نفر نخست رشته پزشکی باید از میان دارندگان سهمیهها باشند؟
وی در ادامه گفت: در گذشته بهترین معلمان برای تصحیح برگههای امتحانات نهایی انتخاب میشدند، اما اکنون تمامی معلمان باید برگههای امتحانی دانشآموزان خود را تصحیح کنند و در برخی موارد شاهد بودیم که بعد از اعتراض به نتایج امتحانات نهایی، نمره فرد 7 نمره تغییر داشته است.
به گزارش تسنیم، باید اعتراف کرد که وضعیت سه سال اخیر نشان داده است که مسیر عدالت آموزشی با امتحانات نهایی همخوانی ندارد و در شرایط فعلی که انواع متفاوتی از آموزشها در مدارس کشور ارائه میشود، امتحانات نهایی بیش از گذشته ضعف آموزشی مدارس دولتی عادی را به رخ کشید.
نتایج نمرات امتحانات نهایی وحواشی برگزاری آن نشان داد که امتحانات نهایی به جز افزایش استرس دانشآموزان و حتی والدین، هیچ نفع دیگری برای آنها نداشته است. حال باید دید رئیس جمهور در دولت چهاردهم که بارها بر عدالت آموزشی تأکید داد، در برابر مقاومتهای شورای عالی انقلاب فرهنگی تا چه اندازه موفق به اصلاح وضعیت فعلی و محدود کردن امتحانات به پایه دوازدهم خواهد شد؟/ تسنیم