«راهبرد معاصر» گزارش می‌دهد؛
معادلات انرژی منطقه پس از سقوط اسد
ساختار انرژی منطقه‌ای با چالش‌های ساختاری و بازاری قابل‌توجهی مواجه و تشکیل دولت باثبات و به‌رسمیت‌شناخته‌شده در سوریه همچنان نامشخص است. به نظر می‌آید اولویت‌دهی به انرژی پایدار در مقابل شبکه‌های سنتی گاز، بهترین مسیر برای ترکیه با هدف تبدیل مزیت راهبردی موقت خود به نفوذ منطقه‌ای پایدار است.
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ سقوط ناگهانی حکومت ۵۴ ساله خاندان اسد در سوریه، امکان پیدایش نظم منطقه‌ای جدیدی را مطرح کرده است. در این میان، ترکیه که میزبان بخش عمده‌ای از پناهندگان سوری بوده و از جبهه پیروز حمایت کرده است، در موقعیت رهبری و شکل‌دهی به آینده سیاسی این کشور قرار دارد. هزینه بازسازی سوریه حدود ۴۰۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود و شرکت‌های ترکیه‌ای در موقعیت مناسبی برای تأمین قراردادهای بزرگ قرار دارند، به‌ویژه اگر اقتصاد دولت‌محور سوریه به سمت نظام بازار آزاد حرکت کند.
آنکارا تلاش‌های گسترده‌ای برای تثبیت موقعیت ترکیه به‌عنوان هاب اصلی انرژی منطقه انجام می‌دهد
آنکارا می‌تواند با استفاده از نفوذ خود بر مخالفان سوری، توافقنامه‌های دفاعی مطلوبی با دولت جدید دمشق منعقد کند؛ مشابه توافقاتی که با کشورهایی مانند سومالی و لیبی دارد. چنین ترتیباتی می‌تواند عمق راهبردی ترکیه را در منطقه شرق مدیترانه به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد.
ترسیم مرزهای دریایی فرصت مهم دیگری است که می‌تواند موقعیت ترکیه را تقویت کند. دولت جدید سوریه ممکن است تمایل بیشتری به شناسایی ادعاهای منطقه اقتصادی انحصاری ترکیه در شرق مدیترانه داشته باشد، که این موضوع موضع آنکارا را در مناقشات با یونان و قبرس تقویت می‌کند. این می‌تواند شامل ادعاهای ترکیه و قبرس شمالی باشد که تنها از سوی آنکارا به رسمیت شناخته شده است.
آنکارا تلاش‌های گسترده‌ای برای تثبیت موقعیت ترکیه به‌عنوان هاب اصلی انرژی منطقه انجام می‌دهد. این جاه‌طلبی‌ها در رویداد مهم انرژی که ماه گذشته در استانبول برگزار شد، به‌خوبی نمایان شد. مقام های ترک میزبان وزیران کشورهای اصلی تولیدکننده گاز ازجمله آذربایجان، لیبی و ازبکستان، به همراه نمایندگانی از کشورهای ترانزیت مانند گرجستان و واردکنندگان اروپای شرقی بودند.
زیرساخت‌های موجود انرژی ترکیه پایه خوبی برای تحقق این جاه‌طلبی‌ها فراهم می‌کند. خط لوله گاز طبیعی ترانس-آناتولی که بخشی از کریدور گاز جنوبی است، گاز آذربایجان را به اروپا منتقل و مناسب بودن ترکیه را به‌عنوان کشور ترانزیت اثبات می‌کند. ترکیه دارای هفت خط لوله گاز، پنج پایانه گاز طبیعی مایع ، سه واحد ذخیره‌سازی شناور و دو تأسیسات ذخیره‌سازی زیرزمینی است.
ایجاد «سوریه جدید» و باثبات می‌تواند فرصتی برای ترکیه فراهم تا از این ظرفیت‌ها به وسیله احداث خط لوله گاز به سمت غرب و اتصال به خط لوله گاز عربی بهره‌برداری کند. همچنین ترکیه می‌تواند مسیری تجاری‌تر برای سایر تولیدکنندگان گاز منطقه به بازارهای اروپایی ارائه دهد.
در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، ترکیه موفقیت قابل‌توجهی در توسعه ظرفیت‌های شبکه برق داشته است. سال ۲۰۲۳ میلادی ۴۳ درصد برق این کشور از ترکیبی از انرژی باد، خورشیدی و برق‌آبی تولید شد. این الگو با توجه به منابع غنی انرژی خورشیدی سوریه و نیاز فوری به بازسازی ظرفیت‌های برق این کشور برای حمایت از توسعه اقتصادی، اهمیت ویژه‌ای دارد.
با وجود فرصت‌های موجود، ساختار انرژی منطقه‌ای با چالش‌های ساختاری و بازاری قابل‌توجهی مواجه و تشکیل دولت باثبات و به‌رسمیت‌شناخته‌شده در سوریه همچنان نامشخص است. علاوه بر این، تقاضای اروپا برای گاز پس از سال ۲۰۳۰ میلادی کاهش خواهد یافت و نهادهای مالی بین‌المللی تمایل کمتری به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های سوخت‌های فسیلی دارند.
در نهایت، به نظر می‌آید اولویت‌دهی به انرژی پایدار در مقابل شبکه‌های سنتی گاز، بهترین مسیر برای ترکیه با هدف تبدیل مزیت راهبردی موقت خود به نفوذ منطقه‌ای پایدار است. تصمیمات آنکارا در ماه‌های آینده نه تنها برای آینده این کشور به‌عنوان هاب منطقه‌ای، بلکه برای کل چشم‌انداز انرژی در منطقه شرق مدیترانه تعیین‌کننده خواهد بود.