همکاری روسیه و ایران برای لغو تحریم‌ها

به گزارش راهبرد معاصر، کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه در خصوص خبرسازی‌های جعلی علیه ایران و روسیه، همکاری‌های دو کشور برای مقابله با تحریم‌ها، وضعیت دانشجویان ایرانی حاضر در روسیه و اقدامات سفارت ایران برای حمایت از ایرانیان مقیم این کشور سخن گفت و چالش‌ها و دغدغه‌های پیشِ‌روی روابط دو کشور را تشریح کرد.

کاظم جلالی که چند ماهی است سکان هدایت دستگاه دیپلماسی ایران در روسیه را به‌دست گرفته است، به ایرنا گفت: در مورد روابط ایران و روسیه پیشینه تاریخی وجود دارد و این پیشینه تاریخی در اذهان مردم ایران حفظ شده است.

وی افزود: متأسفانه تلاشی برای اصلاح آن انجام نشده است و خیلی‌ها در ایران روسها را تزارها می‌خوانند و جدیدترها هم آن را اتحاد جماهیر شوروی می‌نامند.

سفیر ایران گفت: هنوز درک درستی در مورد روسیه در دوره پس از فروپاشی شوروی و با مدیریت ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری این کشور، بین ایرانیان وجود ندارد، این واقعیتی است که به روابط دو کشور برمی‌گردد.

مردم دو کشور نیاز به شناخت بیشتر یکدیگر دارند

سفیر ایران گفت: باتوجه به این ذهنیت، عملاً مردم دو کشور خیلی با هم رفت‌وآمد نداشته‌اند و شناخت متقابل به همدیگر نداریم این عدم شناخت متقابل هم نکته‌ای است که طبعاً به روابط دوجانبه آسیب می‌رساند، مردم ایران و روسیه نیاز به شناخت بیشتر یکدیگر دارند.

خیلی‌ها در غرب تمایلی به توسعه روابط ایران و روسیه ندارند

سفیر ایران در روسیه گفت: متأسفانه هم روس‌ها از دریچه غرب ایران را دیدند و هم ما روسها را از دریچه غرب دیدیم و می‌بینیم، چرا که زبان مشترک نداریم و سطح تسلط به زبان روسی هم در ایران بسیار پایین است بنابراین مجبور بوده‌ایم با واسطه همدیگر را بشناسیم و این واسطه غربی‌ها بوده‌اند.

جلالی افزود: بسیاری از کشورهای غربی تمایلی برای توسعه روابط بین ایران و روسیه ندارند، خیلی از آنها در این مسیر شیطنت و خبرهای کذب منتشر می‌کنند که در این چند ماه بارها شاهد آن بوده‌ام. 

پنجاهمین شریک تجاری روسیه بودن رضایتبخش نیست

سفیر ایران در روسیه گفت: متأسفانه ما پنجاهمین شریک تجاری روسیه هستیم که به هیچ وجه رضایتبخش نیست. 

وی اضافه کرد: زمانی که از مجلس استعفا می‌دادم در داخل پارلمان اعلام کردم که حجم تجارت ما بسیار پایین است، امروز تراز تجاری با روسیه یک میلیارد و 700 میلیارد دلار است که بیشتر آن هم به‌سود روسها است البته با وضعیتی که کرونا به‌وجود آورده گمان می‌کنم در سال 2020 میلادی تراز تجاری کمتر از رقم فعلی شود.

جلالی گفت: یکی از مشکلات اصلی دو کشور در مسیر توسعه روابط اقتصادی، داشتن اقتصاد موازی است چرا که هر دو طرف صادرکننده نفت و انرژی هستند از طرف دیگر ما زیرساخت‌هایی برای ارتباطات با یکدیگر ایجاد نکرده‌ایم یا هنوز نقص‌هایی در بخش ریلی و جاده‌ای میان دو کشور به‌رغم تمام تلاش‌ها وجود دارد.

سفیر ایران در روسیه خاطرنشان کرد: از طرف دیگر، اقتصاد روسیه با برخی کشورهای همسایه هماهنگ شده است، اما ما متأسفانه چون در بحث صادرات برنامه‌محور نبودیم در زیرمجموعه این کشورها تعریف شده‌ایم مثلاً در تره‌بار زیر نظر جمهوری آذربایجان و در بخش دیگری زیر نظر ترکیه تعریف شده‌ایم چرا که اقتصاد ایران صادرات‌محور نیست.

وی ادامه داد: متأسفانه ما زمانی به فکر صادرات می‌افتیم که در بخش‌ تولید خود را افزایش داده‌ایم و با مازاد تولید مواجه شده‌ایم، در این شرایط است که به فکر صادرات می‌افتیم، البته افراد غیرحرفه‌ای نیز در گذشته وارد بازار روسیه شدند که به نام برند ایرانی ضربه زدند.

جلالی اظهار داشت: بنابراین امروز انتقاد جدی به روابط اقتصادی ما وارد است، چرا که روابط اقتصادی ما نه‌تنها رضایتبخش نیست بلکه بسیار ضعیف است.

وی این را هم گفت که در بخش دولتی ارتباطات خوبی ایجاد شده است اما بخش خصوصی نیاز به آسیب‌شناسی دارد چرا که ارتباطی میان بخش‌های خصوصی دو کشور نیست و سفارت ایران در دوره جدید امیدوار است بتواند تحرکی در بخش‌های خصوصی دو کشور ایجاد کند.

توصیه به دانشجویان ایرانی برای بازگشت به کشور

سفیر ایران در بخش دیگری از مصاحبه به وضعیت اتباع ایرانی در عصر کرونایی در روسیه اشاره و ابراز کرد: امروز بیشتر نگرانی ما وضعیت دانشجویان ایرانی در روسیه است چرا که سایر اتباع ما در روسیه جمعیت چندانی ندارند.

وی افزود: در بخش توریسم هم خیلی گسترش روابط نداشته‌ایم، اما جمعیت زیادی در سالیان اخیر برای تحصیل از ایران به روسیه آمده‌اند و امروز حدود چهار هزار دانشجوی ایرانی در روسیه مشغول به تحصیل هستند.

جلالی خاطرنشان کرد: نگرانی ما به وضعیت خوابگاه‌ها برمی‌گردد چرا که محیطی است که می‌تواند باعث آلودگی دانشجویان به ویروس کرونا شود بنابراین ما صلاح نمی‌دانیم دانشجویان در خوابگاه‌ها باشند در همین رابطه هم جلساتی داشتیم و به دانشجویان ایرانی توصیه کردیم اگر جای مناسبی ندارند، بهتر است به ایران برگردند.

سفیر ایران خاطرنشان کرد: البته برخی از دانشجویان دغدغه تحصیلی دارند ما در همین رابطه 40 نامه به دانشگاه‌های روسیه زده‌ایم که برخی از آنها جواب دادند و برخی دیگر هنوز پاسخی برای ما ارسال نکرده‌اند به همین دلیل ما با یک عدم قطعیت با دانشگاه‌های روسیه مواجه هستیم.

مشکل نظام وظیفه دانشجویان در روسیه حل شده است

سفیر ایران در روسیه در ادامه به دیگر اقدامات حمایتی از دانشجویان ایرانی شاغل در روسیه اشاره کرد و گفت: با حمایت نظام وظیفه و وزارت خارجه اقداماتی شد که دانشجویان مشمول هم امکان یک سفر به ایران و بازگشت به روسیه داشته باشند.

هنوز از مسکو به تهران خط پروازی داریم

سفیر ایران در خصوص خط پروازی میان ایران و روسیه در عصر کرونایی هم گفت: پروازها همچنان در حال انجام است، ما تلاش کردیم تا امروز پروازها را حفظ کنیم بنابراین امروز یکی از محدود پروازهای ایران، پرواز یکطرفه مسکو به تهران است البته مشکل جهش قیمت داشتیم و با مذاکره توانستیم قیمت را تثبیت کنیم تا دانشجویانی که مکان مناسب ندارند بتوانند از روسیه خارج شوند.

جلالی ادامه داد: سایر ایرانیان هم اگر مسئله‌ای داشته باشند ما موظف به خدمت‌رسانی به آنها هستیم و تمام تلاش خود را برای ارایه خدمت مناسب به آنها به‌کار خواهیم گرفت.

روسیه با ایران در بحث مقابله با کرونا همکاری نزدیکی دارد

سفیر ایران در خصوص همکاری‌های ایران و روسیه در عصر کرونایی هم گفت: ما از روز اول با روسیه در این خصوص رایزنی کردیم تا در مقابله با کرونا با همدیگر همکاری‌های نزدیک داشته باشیم، البته آنها کمک‌هایی هم در بحث دارویی و ‌کیت‌های تشخیصی کردند و محموله‌هایی بود که راهی ایران کردیم.

وی گفت: روسها در بحث پروتکل‌ها و مشاوره‌های بهداشتی برای مقابله با کرونا هم اعلام آمادگی کردند ضمن اینکه چندین شرکت تجاری دارویی روسیه از آمادگی خود برای فروش دارو به ایران خبر دادند که این موضوع را به تهران منتقل کردیم، در مجموع می‌توان گفت همکاری‌های خوبی صورت گرفته است، ضمن اینکه وزرای امور خارجه و رؤسای مجالس در این زمینه با هم گفت‌وگوهایی داشته‌اند.

هنوز دارویی برای درمان قطعی کرونا در روسیه وجود ندارد

جلالی در خصوص انتشار اخباری در شبکه‌های اجتماعی ایران مبنی بر اینکه روسها به دارو یا واکسن مقابله با کرونا دست یافته‌اند، نیز گفت: در خصوص دارو هر روز خبرهای مختلفی از نقاط مختلف جهان به گوش می‌رسد، این خبرها به گوش ما هم می‌رسد اما روزی نیست که در گوشه‌ای از جهان خبر ساخت واکسن یا داروی قطعی کرونا منتشر نشود.

وی گفت: بررسی‌های ما نشان می‌دهد تا امروز که بیماری کرونا در روسیه هر روز بیشتر شده است، شرکت یا مرکزی که دارو یا واکسن کرونا را کشف کرده باشد در روسیه معرفی نشده است و هنوز برآورد دقیقی از رسیدن به این دارو در دست نیست.

روسها همکاری تنگاتنگی با ایران در بحث لغو تحریم‌ها دارند

سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه به همکاری‌های ایران و روسیه در سطح بین‌المللی نیز اشاره کرد و گفت: روسها در بحث لغو تحریم‌ها خیلی فعال بودند و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نیز به این موضوع پرداخت و از لزوم ایجاد کریدور سبز میان کشورها سخن گفت که به‌عقیده من بحث مهم آینده است.

جلالی ادامه داد: وزارت خارجه روسیه نیز بیانیه روشنی در محکوم کردن تحریم‌های یکجانبه آمریکا منتشر کرد ضمن اینکه سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه و نمایندگان این کشور در سازمان ملل در وین و نیویورک به‌شدت علیه تحریم‌ها موضع گرفتند.

وی ادامه داد: بارها بحث لغو تحریم‌ها و چگونگی رفتن به‌سمت لغو تحریم‌ها میان مقامات روسیه و ایران مطرح شده است و به‌شخصه معتقدم که در ابعاد سیاسی، روسها که خود یکی از کشورهای تحریم‌شده هستند تلاش زیادی داشته‌اند.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه تصریح کرد: در داخل روسیه نیز فضا به‌سود ایران است و در رادیو و تلویزیون از مظلومیت ملت ایران حمایت و از اقدامات ضدبشری آمریکا علیه ایران گفته می‌شود ضمن اینکه مقاله محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در روسیه انتشار گسترده‌ای داشت و شخصیت‌های روسی اعم از سیاسی و علمی مواضع خوبی علیه آمریکا و در حمایت از ایران اتخاذ کردند و در پیوستن به کمپین ضدتحریم حضور پررنگی داشتند.

جلالی گفت: اما با توجه به تفاوت زبانی و ناآشنایی به زبان روسی در ایران، اقدامات و واکنش روس‌ها در حمایت از ایران انعکاس چندانی در کشورمان نداشت.

ملت‌های ایران و روسیه همدیگر را نمی‌شناسند

جلالی در بخش دیگری از این مصاحبه دوری ملت‌های ایران و روسیه را نقطه ضعف روابط خواند و ابراز کرد: این دو ملت همدیگر را نمی‌شناسند، متأسفانه رفت‌وآمدهای عمومی خیلی ناچیز است و این مسئله زمانی مشخص می‌شود که نگاهی به حضور چندمیلیونی ایرانی‌ها در ترکیه و اروپا داشته باشیم حال آنکه در بهترین حالت در سال 2018 میلادی که روسیه میزبان جام جهانی فوتبال بود 76 هزار ایرانی به روسیه سفر کردند.

سفیر ایران خاطرنشان کرد: یکی از راه‌های گسترش روابط، توسعه توریسم است البته قرار بود پروتکل لغو روادید توریستی دسته‌جمعی اسفندماه پارسال امضا شود که متأسفانه با کرونا روبه‌رو شدیم، در مجموع معتقدم که باید با رفت‌وآمد مردم، مشکل عدم شناخت ملت‌ها را حل کرد هرچند که حداقل نیاز به یک شبکه تلویزیونی داریم که بتوانیم خودمان ایران را به روس‌ها و روس‌زبانان دنیا معرفی کنیم.

وی گفت: ما به‌زبان‌های مختلف شبکه تلویزیونی داریم اما متأسفانه به جمعیت 300میلیون‌نفری روس‌زبانان در شمال ایران و کشور روسیه توجه چندانی نکرده‌ایم حال این پرسش وارد است که چگونه می‌توانیم خود را به آنها معرفی کنیم در حالی که نمی‌توانیم با آنان به‌زبان خودشان سخن بگوییم از این رو است که شناخت بسیار اندکی از ایران بین مردم روسیه وجود دارد.

سفیر ایران ادامه داد: البته مراکز متعدد ایرانی در روسیه وجود دارند مثل رایزنی فرهنگی اما به‌خاطر محدودیت منابع، آنها روی ایران‌شناسان و اسلام‌شناسان بزرگ این کشور متمرکز شده‌اند.

وی گفت: اما به‌واقع عموم مردم فراموش شده‌اند و من به‌شخصه امیدوارم پس از کرونا بتوانیم رفت‌وآمدها بین مردم دو کشور را افزایش دهیم و از طرفی بتوانیم آثار خوب سینمایی خود را در روسیه ترویج کنیم البته این کار نیاز به سرمایه‌گذاری دارد اما نیاز داریم تا تولیدات خود را به‌زبان روسی به مردم این منطقه از جهان معرفی کنیم حال آنکه پیشتر اصلاً به این مسئله پرداخته نشده است.

جلالی اضافه کرد: طبعاً هر سفیری مشتاق است روابط را در ابعاد مختلف توسعه دهد، من امیدوارم بتوانم در مدتی که در روسیه هستم ملت‌های دو کشور بیشتر از امروز یکدیگر را بشناسند، کار بزرگی در پیش داریم و مسیر راحتی در پیش نیست.