به گزارش راهبرد معاصر، در حالی که دونالد ترامپ و همراهانش ضمن خروج از برجام به استراتژی فشار حداکثری بر کشورمان متوسل شده و قصد تحمیل محدودیت های منطقه ای، هسته ای و موشکی گسترده ای را به جمهوری اسلامی ایران دارند، مخالفان ترامپ از حزب دموکرات نیز دقیقا به همین موضوع می اندیشدند. گرچه مسیر و ابزارهای هر دو حزب سنتی آمریکا برای رسیدن به این هدف متفاوت است، اما استراتژی آنها در تقابل با نظام و ملت ایران کاملا یکسان است. در این خصوص ریچارد نفیو، عضو تیم مذاکره کننده هسته ای آمریکا و کارشناس امور تحریم ها در وزارت خارجه آمریکا و محقق دانشگاه کلمبیا که به عنوان طراح اصلی تحریم های ایران در دولت باراک اوباما یاد می شود، توضیحاتی را ارائه داده است.
دونالد ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود رسما از برجام خارج شد و تحریم های یکجانبه علیه ایران را بازگرداند. حتی ترامپ در قبال تجارت شرکت ها با ایران در حوزه بشردوستانه (مانند اقلام دارویی و پزشکی) نیز محدودیت های زیادی را ایجاد کرده است. نظر شما در این خصوص چیست؟
واقعیت این است آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ، بدون در نظر گرفتن مخالفت های بین المللی، در حال اعمال آشکار تحریم ها علیه ایران است؛ بنابراین، شرکت ها و بانک ها از ترس مجازات هایی که آمریکا برای آنها (در صورت معامله با ایران) در نظر گرفته است، از انجام تجارت با ایران خودداری می کنند. این یک موضوع مسلم است. پس در حقیقت، تجارت بشردوستانه (دارو و اقلام پزشکی) تحت تحریم قرار نگرفته است! با این حال از آنجا که بانک ها وکانال های اعتباری مورد نیاز برای شرکت ها در چنین مبادله ای وجود ندارد، مشارکت آنها در مبادلات بشردوستانه با ایران دشوار است. معتقدم برای مدیریت این شرایط و انجام مبادلات بشردوستانه، نیاز به تعریف مکانیسم هایی است(که هنوز وجود ندارد).
ماهیت تحریم های آمریکا علیه ایران در دوران ریاست جمهوری ترامپ را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا کاخ سفید می تواند به اهداف از پیش تعیین شده خود در تحریم ایران دست پیدا کند؟
مشکل اصلی اینجاست که اهداف آمریکا در قبال ایران در دوران ریاست جمهوری ترامپ متناقض و متعدد است. اگرچه اکنون آمریکا مدعی است که قصد دارد با اعمال تحریم های همه جانبه علیه ایران، استراتژی «حمایت از مذاکرات» را دنبال کند اما به نظر می رسد قصد آن تغییر رژیم در ایران باشد من تصور نمی کنم این تحریم ها بتواند منتج به تغییر رژیم در ایران شود. اما اگر هدف از اعمال این تحریم ها شروع مذاکرات باشد، آنها می توانند مفید باشند؛ بنابراین، ارزیابی ماجرا باید معطوف به هدفی باشد که ترامپ در قبال ایران تعریف کرده است.
آیا ناکارآمد بودن تحریم های اعمال شده توسط دولت ترامپ در قبال ایران باعث نشده است تا تحریم ها به عنوان یک ابزار موثر در سیاست خارجی آمریکا زیر سوال برود؟
بله. تا حدودی صحیح است اما کاملا این گونه نیست! مساله اصلی اینجاست که ابزار تحریم در دوران ریاست جمهوری ترامپ، در مجرای معقول به کار گرفته نمی شود و ناظر به کار ویژه ای که برای تحریم ها طراحی شده، نیست! تحریم ها نباید به عنوان یک ابزار اصلی در حوزه سیاست خارجی آمریکا مورد استفاده قرار گیرد، اما ترامپ ابزار دیگری در این حوزه ندارد. تحریم ها می تواند بخش مفیدی از سیاست خارجی باشد، اما تنها در صورت ادغام در یک استراتژی کامل و آن هم با در نظر قرار گرفتن جنبه های دیپلماسی، همکاری بین المللی و تقویت فشار. متاسفانه دولت ترامپ این گونه از تحریم ها (علیه ایران) استفاده نمی کند.
به نظر می رسد دونالد ترامپ با پیچیده سازی و محکم کردن تحریم ها، کار را برای روسای جمهوری آینده دشوار می کند، حتی در مواردی تعلیق تحریم ها از اختیار رئیس جمهور بعدی نیز خارج می شود. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
من این نکته را قبول ندارم. از نظر قانون رئیس جمهور آینده آمریکا می تواند تصمیمات و اقدامات ترامپ را خنثی کند. مشکلی که پیش می آید این است که برخی تحریم ها، در قالب تحریم علیه تروریسم وضع می شود و همین مساله رفع آنها را در آینده پیچیده تر می کند. اما این خطر قابل کنترل است. اگر رئیس جمهور آینده از پشتیبانی لازم برای اقدام (تعلیق تحریم های ایران) برخوردار باشد، این موضوع ممکن خواهد بود. نکته اصلی برای ما، دستیابی به یک توافق نامه منصفانه و معقول و به نفع منافع ملی آمریکاست.
چرا کانال های تجارت بشردوستانه با ایران از جمله کانال سوئیس با شکست مواجه شده و در عمل نیازهای ایران را برطرف نمی کند؟
این کانال ها کارآمد نیستند و شکست می خورند، زیرا آمریکا سرمایه گذاری و تضمینی برای ایجاد و استمرار آنها در نظر نگرفته است. در ضمن، نگرانی و ترس بانک ها و شرکت هایی که باید در این زمینه با ایران تجارت کنند، در قبال تحریم ها و محدودیت های آتی از سوی آمریکا به قوت خود باقی است. همان گونه که اشاره شد، در این خصوص لازم است مکانیسم های دیگری تعریف شود./ جام جم