نیویورک تایمز: کارگروه رفع تحریم‌های ایران در وین پیشرفتی نداشته است

به گزارش راهبرد معاصر روزنامه «نیویورک تایمز» در یادداشتی آورده است، با اینکه اقدامات لازم از سوی ایران برای بازگشت به برجام مشخص شده‌اند، نحوه لغو تحریم‌ها همچنان دچار ابهام است.

در این یادداشت آمده است، از اوایل ماه جاری میلادی، وین میزبان مقامات ایرانی و همتایان آن‌ها در کشورهای باقی‌مانده در برجام است. آمریکا نیز که از سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) از این توافق خارج شده، به‌صورت غیرمستقیم در این مذاکرات شرکت دارد. روز پنجشنبه، با وجود تردیدهای ناشی از خرابکاری در تأسیسات هسته‌ای نطنز، مذاکرات ادامه پیدا کرد.

نیویورک‌تایمز می‌نویسد: «با اینکه اسرائیلی‌ها دست داشتن در این حمله را رد کرده‌اند، مقامات اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل آن را "عملیات محرمانه اسرائیلی" توصیف کرده‌اند و تهران به تلافی آن غنی‌سازی اورانیوم خود را به سه‌برابر افزایش داد».

این یادداشت می‌افزاید: «مذاکره‌کنندگان بر تشکیل دو کارگروه توافق کردند. وظیفه یکی از آن‌ها این است که درباره گام‌هایی که ایران باید برای بازگشت به تعهدات برجامی بردارد تصمیم‌گیری کند و  دیگری مسئول تهیه لیستی از تحریم‌هایی است که آمریکا باید لغو کند. در دور اول گفت‌وگوها، بر سر لیست اقدامات لازم از سوی ایران توافق حاصل شد اما درباره تحریم‌هایی که باید از سوی ایالات متحده لغو شوند، پیشرفتی حاصل نشد».

در یادداشت نیویورک‌تایمز آمده است: «این روند دیپلماتیک که برای جلوگیری از درگیری در خاورمیانه حیاتی است و به [جو] بایدن رئیس جمهور [آمریکا] اجازه می‌دهد بر روی رقابت با چین متمرکز شود، در صورتی با شکست مواجه نمی‌شود که دولت بایدن سریع عمل کند. مذاکره‌کنندگان آمریکایی باید لیستی از تحریم‌هایی که ایالات متحده آمادگی دارد در مقابل پایبندی ایران بردارد را تهیه کند. ایران تا سه ماه آینده به میزانی از غنی‌سازی اورانیوم می‌رسد که می‌تواند یک بمب هسته‌ای تولید کند. اگر دیپلماسی با شکست مواجه شود آمریکا به ورطه بحران خطرناک دیگری در خاورمیانه خواهد افتاد».

این یادداشت می‌افزاید: «ایران مایل است با دولت بایدن وارد تعامل شود و وعده داده اگر آمریکا به پایبندی نسبت به برجام برگردد این کشور نیز چنین کند. بایدن حین تبلیغات انتخاباتی، به شبکه سی‌اِن‌اِن گفته بود "اگر ایران به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای برگردد، ایالات متحده نیز به عنوان نقطه شروعی برای مذاکراتی ادامه‌دار، به این توافق باز می‌گردد". اما این توافق با مخالفت‌هایی درباره این مسئله که کدام طرف باید گام اول را بردارد و چگونه گام‌های متعاقب را تا پایبندی کامل ادامه دهد،همراه شد. این اختلافات از زمانی که بایدن وارد دفتر کارش شد تشدید شد. اعضای کنگره و دولت‌های اسرائیل و عربستان سعودی و امارات متحده عربی کاخ سفید را تحت فشار گذاشته‌اند تا محدود کردن قدرت نظامی و راهبرد‌های منطقه‌ای ایران در توافقی جدید لحاظ شوند».

به نوشته نیویورک‌تایمز، «دولت بایدن اعلام کرد به‌دنبال توافقی "طولانی‌تر و قوی‌تر" از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ است که ایجاد تغییرات بنیادین در حمایت ایران از شبه‌نظامیان در عراق، سوریه، لبنان و یمن و محدودیت تعداد و برد موشک‌های ایران را در بر گیرد. در این زمان مشخص شد که ایران آن‌طور که آمریکا گمان می‌کرد، مستأصل نیست».

این روزنامه می‌نویسد: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش اخیر خود برآورد کرده که ایران غنی‌سازی اورانیوم خود را از میزان مجاز ۳.۶۷ به ۲۰ درصد رسانده است. این گزارش افزود، ایران سانتریفیوژهای پیشرفته‌تری نصب کرده که می‌توانند غنی‌سازی را تا سه برابر افزایش دهند. آیت‌الله سید علی خامنه‌ای رهبر ایران روز چهارشنبه اعلام کرد ایران فقط درباره توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ مذاکره خواهد کرد و مذاکره مستقیمی با آمریکا نخواهد داشت. وی تأکید کرد از آنجا که آمریکا از توافق خارج شده، دولت بایدن باید گام اول را با برداشتن تحریم‌های وضع شده از سوی رئیس جمهور ترامپ بردارد. تا آن زمان، ایران به غنی‌سازی اورانیوم با سرعت بالایی ادامه خواهد داد».

 این یادداشت با ادعای حملات تهران علیه مواضعی در عراق و اشاره به توافق همکاری ایران و چین می‌افزاید: «این عوامل در کنار هم موجب شد واشنگتن متقاعد شود که راه رسیدن به توافق طولانی‌تر و قوی‌تر، از احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ می‌گذرد. [رابرت] مالی [نماینده آمریکا در امور ایران] پیش از نشست وین گفت "آمریکا باید تحریم‌های متناقض با این توافق" را در ازای پایبندی ایران، بردارد».

در ادامه این یادداشت آمده است: «ایران و ایالات متحده بر سر اینکه کدام تحریم‌ها باید برداشته شوند، دچار اختلاف هستند. ایران می‌خواهد اوضاع به زمان قبل از ورود [دونالد] ترامپ به کاخ سفید برگردد. ایالات متحده تمایل ندارد تمام تحریم‌های دوران ترامپ را بردارد که تا حدی به این دلیل است که دولت ترامپ عامدانه بسیاری از تحریم‌ها را به مبارزه با تروریسم مرتبط ساخته که برداشتن آن‌ها کار دشواری است».

نیویورک تایمز می‌نویسد: «از زمان شروع گفت‌وگوهای وین، مذاکره‌کنندگان آمریکایی لیستی از تحریم‌هایی که دولت بایدن بر خواهد داشت فراهم نکرده‌اند. مذاکره‌کنندگان ایرانی گفته‌اند آن‌ها با لیستی که خود تهیه کرده‌اند باز می‌گردد. این مسئله می‌تواند موجب تشکیل دور بعدی مذاکرات یا شکست آن شود».

در پایان این یادداشت آمده است: «اگر گشایشی در وین حاصل نشود و تهران به این جمع‌بندی برسد که ایالات متحده تحریم‌ها را برنمی‌دارد، مسئله هسته‌ای ممکن است وارد پیچ خطرناکی شود و به صورت بالقوه ایالات متحده را به سمت جنگ دیگری در خاورمیانه سوق دهد. دولت بایدن باید با برداشتن تحریم‌های دوران ترامپ و رسیدن به نقشه راهی معتبر برای احیای توافق هسته‌ای که ایران و آمریکا با آن موافق باشند، دست به اقدام قاطعانه بزند».

«سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران روز سه شنبه ۲۴ فروردین به منظور شرکت در این نشست در رأس هیأتی از جمله نمایندگان وزارت نفت، سازمان انرژی اتمی و بانک مرکزی وارد وین شد. در نتیجه نشستی که روز پنجشنبه در گرندهتل وین برگزار شد، قرار شد گفت‌وگوهای فنی در نشست‌های کارشناسی ادامه یابد.

پس از اتمام نشست روز پنجشنبه، «وانگ گان» نماینده دائم چین در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین با تأکید بر لزوم سرعت بخشیدن به مذاکرات گفت: «معتقدم در حال حاضر پیشرفت کارگروه هسته‌ای بسیار بیشتر از کارگروه لغو تحریم‌ها است» (جزئیات بیشتر).

«محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران نیز در پیامی توئیتری نوشت، آمریکا همچنان به سیاست فشار خداکثری خود پایبند است.

«میخاییل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی امروز (شنبه) اعلام کرد: «پیشرفت در گفت‌وگوها برای احیای برجام کُند اما مداوم است. امروز علاوه بر فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده قبلی در سطح کارشناسی، مشارکت‌کنندگان تصمیم گرفتند به صورت رسمی نشست کمیسیون مشترک برجام را برگزار کنند. (این نشست) تا چند ساعت دیگر آغاز خواهد شد». 

روز گذشته اولیانوف و رئیس تیم مذاکره‌‌کننده چین با حضور در محل اقامت عراقچی، در نشستی سه‌جانبه به بحث و رایزنی پرداختند. دیروز همچنین هیات‌های سه کشور اروپایی عضو برجام با عراقچی دیدار و گفت‌وگو کردند. عراقچی و «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز دیدار و رایزنی کردند.

علاوه بر این، همزمان با دیدارهای دو و چندجانبه در سطح روسای هیأت‌ها، نشست‌های فنی در سطح کارشناسی در دو حوزه تحریم‌ها و مسائل هسته‌‌ای ادامه دارد./فارس