تجربه افغانستان و پایان امپراتوری آمریکا

به گزارش راهبرد معاصر؛ در سال 2001 ، تریاک با 84000 هکتار زیر کشت تقریباً به طور کامل ریشه کن شده بود. تا سال 2017 این رقم به 328000 هکتار افزایش یافته بود. در کنار جنگ، تریاک بزرگترین فعالیت اقتصادی کشور به حساب می آید. بر اساس گزارش شفافیت بین المللی و فساد، افغانستان در رتبه 165 جهان قرار دارد و ضمن اختلاس میلیاردها دلار کمک اقتصادی، مدارسی در این کشور ساخته شده که بدون دانش آموز می باشند. فقر در حال گسترش است و میزان مرگ و میر در این کشور دربین بالاترین آمار در جهان باقی می ماند.

دیوید پترائوس فرمانده ارشد سابق آمریکا در افغانستان و ژنرال نیک کارتر رئیس ستاد دفاعی انگلیس و هر ژنرال آمریکایی و انگلیسی که در آن جا خدمت می کردند، مسئولیت جنگی را که خود مردم افغانستان نمی توانستند تحمل کنند، بر دوش گرفتند. هیچ یک از آن ها به خودی خود نمی توانند مسئولیت این فاجعه را برعهده بگیرند و از مردم افغانستان عذرخواهی کنند. پترائوس چنان از خیانت سیاسی ناله می کند که گویی یک دهه رهبری وی، مشکل را حل کرده است. نیروی هوایی که حضور خارجی را حفظ می کند چندان اثربخش نبود و بیشتر به ماشین کشتار شباهت داشت. بین سال های 2017-2019 پنتاگون قوانین مربوط به حملات هوایی را تسهیل کرد و در نتیجه مرگ غیرنظامیان به طرز قابل توجهی افزایش یافت. تا سال 2019م در طی حملات هوایی، 700 غیرنظامی افغان کشته شدند. در نیمه اول سال 2020 نیروی هوایی افغانستان به ترتیب 103 و 88 نفر را زخمی و کشتند.

اما تصور این که ارتش آمریکا و بریتانیا درافغانستان برای انجام وظایف بشردوستانه حضور دارند، مشابه تصوری است که رژیم های دست نشانده ای که دولت های غربی به کشورهای عربی تحمیل کرده اند، دارای مشروعیت مردمی هستند. بحران افغانستان فاجعه ای بود که دست کم چهار رئیس جمهور آمریکا در ایجاد آن دخیل بوده اند. این واقعا یک تلاش دو حزبی است و بنابراین مبالغه نیست که اگر بگوییم شکست در افغانستان پیامدهایی فراتر از مرزهای آن کشور آسیب دیده دارد. اگر شکست اتحاد جماهیر شوروی در 32 سال پیش در افغانستان آغاز پایان امپراتوری شوروی بود، اکنون این شکست می تواند نشانه پایان امپراتوری غرب می باشد که به عنوان سازمان دهنده مسلط نظم جهانی نظامی و اقتصادی ایفای نقش می کند.

نویسنده در بخش دیگر یادداشت بر این نظر است که بر خلاف طالبان، نیروهای افغان تحت حمایت آمریکا نمی دانستند برای چه می جنگند. این پیام وحشتناکی را به شاهزادگان و ژنرال های خاورمیانه می رساند که در صورت عقب نشینی نیروهای آمریکا یا توقف حمایت نظامی از آن ها تا 5 هفته دوام خواهند آورد. پادشاهی ریاض، ابوظبی، امان و کاخ ریاست جمهوری قاهره باید از خود بپرسند که اگر با شورش مردمی اسلام گرا روبرو بشوند، چند هفته دوام خواهند آورد؟ دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا گفت که در صورت عقب نشینی نظامی آمریکا، آن ها تنها دو هفته دوام خواهند آورد. البته اظهارات وی شوخی و طنز نبود. اگر ارتش افغانستان برای اشرف غنی نجنگید، آیا محمد بن سلمان ولیعهد سعودی گمان می کند که گارد ملی که ژنرال های ارشد وی را مرتبا پاکسازی کرده، برای او می جنگند؟

اعتقاد امپراتوری به برتری اجتماعی، نظامی، اقتصادی غرب و فرض ذاتی آن که غرب برای هژمونی حق اخلاقی دارد، نه تنها فاقد اعتبار می باشد، بلکه یک فاجعه استراتژیک است. آمریکا در دوران بایدن مشابه دولت ترامپ در حال از دست دادن نفوذ خود می باشد. اشغالگران و دیکتاتورهایی که اشکارا استانداردهای اساسی حقوق بشر را زیرپا می گذارند همچنان از ایالات متحده پول و سلاح پاداش می گیرند و این منابع از مالیات دهندگان آمریکایی تغذیه می شود. در نتیجه افرادی که زیر یوغ و ستم رنج می برند نادیده گرفته می شود. جایگزینی برای این منطق دیوانه وار وجود دارد که فکر می کنید شما با حملات پهبادی علیه مردم فقیر (هزاران مایل دورتر) می توانید دموکراسی غربی را در این کشور پیاده کنید.

در حال حاضر ما شاهد خروج افغان ها از کشورشان هستیم که تنها بخشی از آن ها به ایالات متحده و انگلیس می روند و بقیه راهی ترکیه و اروپا خواهند شد. صحنه های وحشت برانگیز روز دوشنبه در فرودگاه کابل امروز در سراسر پایتخت های اروپا به تصویر کشیده شده است. امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه گفت: «اروپا پیش بینی کرده و از خود در برابر جریانات عمده مهاجرت نامنظم محافظت می کند» هورست زیهوفر وزیر امور داخله فدرال آلمان گفت: «انتظار بر این است تا 5 میلیون نفر از افغانستان خارج شوند.» آلمان در جریان مهاجرت سال 2015م صدها هزار نفر را پذیرفت. ارمین لاشت، رهبر حزب دموکرات مسیحی آلمان فدرال بر این امر تاکید داشت که «سال 2015 دیگر نباید تکرار شود». کشورهایی غربی اکنون مایل نیستند پیامدهای انسانی اقدامات خود را بپذیرند. حقیقت آشکار این است که غرب دیگر نمی تواند با پرتاب بمب بر سر رژیم هایی که ما دوست نداریم، بر جهان مسلط شود. شما می تواند خاورمیانه را رها کنید، ولی هرگز خاورمیانه شما را رها نخواهد کرد.

طی دو دهه گذشته، غرب تنها در گسترش وحشی گری و بدبختی با موفقیت همراه بوده است. محاسبات هزینه ی این مداخلات تنها در حیات نظامی آمریکا و بریتانیا این است که ما با یک تمدن در حال زوال روبرو هستیم. فاجعه این است که در عقب نشینی، آمریکا حقیقت تلخ که زور بی فایده است را نخواهد آموخت. همچنین این درس را هم فرا نمی گیرد که قدرت این کشور در حال زوال است. اگر درس شکست های نظامی خود را بیاموزد، شروع به انجام کارهای درست در دنیایی می کند که واقعا با تهدید وجود مشترک روبرو است که نه از کمونیسم آمده و نه از اسلام.