انواع کبد چرب/ خطرات کبد چرب و روش‌های از بین بردن چربی کبد+ فیلم

به گزارش راهبرد معاصر، امروزه بیماری کبد در بسیاری از افراد دیده می شود . این بیماری شایع ممکن است با علائمی همچون خستگی و یا احساس ناراحتی و درد در سمت راست بالای شکم خود را نشان  دهد . مصرف الکل، چاقی، دیابت و... از عوامل ابتلا به این بیماری هستند. تغیییر سبک زندگی و رژیم درمانی مناسب می تواند به پیشگیری از آسیب کبدی و ایجاد زخم کمک کند. در حال حاضر هنوز هیچ دارویی برای درمان کبد چرب تایید نشده است و در صورت پیشرفت بیماری سیروز کبدی اتفاق میافتد که نیاز به پیوند کبد می باشد. در ادامه به علائم کبد چرب ، نحوه تشخیص کبد چرب ، انواع بیماری کبد چرب ، روش های درمان.... می پردازیم. 

 چگونه می توان کبد چرب را تشخیص داد؟

بروز کبد چرب در شخصی که الکل زیاد مصرف می کند، به عنوان بیماری کبد چرب الکلی (AFLD) شناخته می شود. این بیماری در فردی که الکل زیادی مصرف نمی کند، بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) خوانده می شود. طبق تحقیقات محققان در ژورنال جهانی علوم گوارشی، بیماری کبد چرب غیر الکلی ۲۵ تا ۳۰ درصد از مردم ایالات متحده و اروپا را مبتلا می کند

علائم کبد چرب کدامند؟

در بسیاری از موارد کبد چرب علائم قابل توجهی ندارد. اما ممکن است احساس خستگی و یا احساس ناراحتی یا درد در سمت راست بالای شکم داشته باشید. بیماری کبد چرب در برخی از افراد مبتلا عوارضی مانند زخم کبدی ایجاد می کنند. زخم کبدی به عنوان فیبروز شناخته شده است. فیبروز شدید کبدی موسوم به سیروز ممکن است با بروز علائمی مانند موارد زیر همراه باشد:

از دست دادن اشتها
کاهش وزن
ضعف
خستگی
خونریزی از بینی
خارش پوست
زردی پوست و چشم
خوشه های شبکه مانند رگ های خونی در زیر پوست
درد شکم
تورم شکم
تورم پاها
بزرگ شدن پستان در مردان
گیجی

سیروز اساساً یک بیماری مهلک است.

علل ایجاد کبد چرب چیست؟

کبد چرب زمانی رخ می دهد که چربی زیادی در بدن تولید شود و یا متابولیزه چربی به اندازه کافی صورت نگیرد. چربی اضافی در سلول های کبدی ذخیره شده و در آن ها تجمع می یابد و باعث بیماری کبد چرب می شود.

تولید این چربی می تواند علل مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال، مصرف زیاد الکل می تواند باعث بیماری کبد چرب الکلی شود. این اولین مرحله از بیماری کبدی ناشی از الکل است. در افرادی که زیاد الکل مصرف نمی کنند، علت بیماری کبد چرب خیلی مشخص نیست. یک یا چند مورد از عوامل زیر ممکن است در این زمینه نقش داشته باشند:

چاقی
قند خون بالا
مقاومت به انسولین
بالا بودن سطح چربی ها در خون، به ویژه تری گلیسیرید

عللی که کمتر شایع هستند شامل موارد زیر هستند:

بارداری
کاهش سریع وزن
برخی از انواع عفونت ها، مانند هپاتیت C
عوارض جانبی برخی از داروها، مانند متوترکسات (Trexall)، تاموکسیفن (Nolvadex)، آمیودورون (Pacerone) و اسید والپروئیک (Depakote)
قرار گرفتن در معرض سموم خاص

برخی از ژن ها نیز ممکن است در افزایش خطر ابتلا به کبد چرب مؤثر باشند

تاثیر کبد چرب بر ابتلا به بیماری کرونا

تشخیص بیماری کبد چرب و ناسالم

برای تشخیص کبد چرب، پزشک ضمن گرفتن شرح حال، معاینه فیزیکی انجام داده و دستور انجام یک یا چند آزمایش را می دهد.

سابقه پزشکی بیمار مبتلا به کبد چرب

در صورتی که پزشک نسبت به ابتلای فرد مشکوک باشد، احتمالاً سؤالاتی درمورد موارد زیر مطرح خواهد کرد:

سابقه پزشکی خانوادگی، از جمله سابقه بیماری کبدی
مصرف الکل و سایر عادات سبک زندگی
هرگونه بیماری پزشکی که ممکن است به آن مبتلا باشد
هر داروی احتمالی که مصرف می کند
آخرین تغییراتی که در سلامتی وی رخ داده است

در صورت داشتن حس خستگی، کاهش اشتها یا سایر علائم غیر قابل توضیح، آن را با پزشک فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی درمیان بگذارید.

معاینه بدنی بیمار مبتلا به کبد چرب

برای بررسی التهاب کبد، پزشک ممکن است شکم فرد را لمس کرده یا فشار دهد. در صورتی که کبد بزرگ شده باشد ممکن است بتواند آن را حس کند. با این وجود، این احتمال نیز وجود دارد که کبد بدون بزرگ شدن دچار التهاب شده باشد و در نتیجه دکتر گوارش و کبد با لمس کردن نتواند التهاب کبد را تشخیص دهد.

آزمایش خون بیمار مبتلا به کبد چرب

در بسیاری از موارد، بیماری کبد چرب پس از آزمایش خون، که نشانگر افزایش آنزیم های کبدی است، تشخیص داده می شود. به عنوان مثال، پزشک ممکن است دستور انجام آزمایش آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و تست آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) را برای بررسی آنزیم های کبدی صادر کند.

این آزمایشات ممکن است در صورت بروز علائم یا نشانه های بیماری کبدی و علائم کبد چرب توصیه شود و یا ممکن است به عنوان بخشی از تست های خونی معمول صورت گیرد. بالا بودن آنزیم های کبدی نشانه التهاب کبد است. بیماری کبد چرب یکی ازعلل التهاب کبد است، اما این تنها دلیل نیست. اگر نتیجه آزمایش بالا بودن آنزیم های کبدی مثبت باشد، احتمالاً پزشک برای شناسایی علت التهاب انجام آزمایش های بیشتری را تجویز کند.

مطالعات تصویربرداری بیمار مبتلا به کبد چرب

اسکن کبد چرب

پزشک ممکن است از یک یا چند تست تصویربرداری زیر برای بررسی چربی اضافی یا دیگر مشکلات کبدی استفاده کند:

سونوگرافی
سی تی اسکن
اسکن MRI

آنها همچنین ممکن است انجام آزمایشی بنام الاستوگرافی ناپایدار تحت کنترل لرزش (VCTE ، FibroScan) را توصیه کنند. ذر این تست برای اندازه گیری سفتی کبد از امواج صوتی با فرکانس پایین استفاده می شود. این امر می تواند به بررسی زخم کمک کند.
بیوپسی کبد چرب

بیوپسی کبد بهترین راه برای تعیین شدت بیماری کبد در نظر گرفته می شود. در بیوپسی کبد، پزشک سوزنی را به داخل کبد وارد کرده و یک قطعه از بافت را برای معاینه بر می دارد. به منظور کاهش درد از بی حسی موضعی استفاده می شود. این آزمایش می تواند به تشخیص وجود بیماری کبد چرب و همچنین زخم کبدی کمک کند.

راه درمان کبد چرب چیست؟

در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب تأیید نشده است. تهیه و تست داروها برای درمان این بیماری مستلزم تحقیقات بیشتری است. در بسیاری از موارد، تغییرات سبک زندگی می تواند به درمان بیماری کبد چرب کمک کند. به عنوان مثال، پزشک ممکن است به انجام موارد زیر توصیه داشته باشد:

اجتناب یا محدود کردن مصرف الکل
اقدام برای کاهش وزن
ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی

در صورت بروز عارضه جانبی ممکن است پزشک معالج درمان های دیگری را توصیه کند. به عنوان مثال، برای درمان سیروز ممکن است موارد زیر تجویز شود:

تغییر سبک زندگی
داروها
عمل جراحی

سیروز می تواند منجر به نارسایی کبدی شود. در صورت بروز نارسایی کبدی، ممکن است نیاز به پیوند کبد باشد.

درمان های خانگی کبد چرب

تغییرات سبک زندگی اولین رویکرد درمانی برای بیماری کبد چرب است. بسته به شرایط فعلی و عادت های زندگی ممکن است موارد زیر کمک کننده باشند:

کاهش وزن
کاهش میزان مصرف الکل
داشتن رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی که میزان کالری اضافی، چربی اشباع و چربی های ترانس آن اندک باشد
انجام حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در بیشتر روزهای هفته

طبق اعلام کلینیک مایو، برخی از شواهد نشان می دهند که مکمل های ویتامین E ممکن است به جلوگیری یا درمان آسیب کبدی ناشی از بیماری کبد چرب کمک کنند. با این حال تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. مصرف زیاد ویتامین E با خطراتی برای سلامتی همراه است.

همیشه پیش از امتحان کردن یک مکمل جدید یا داروی طبیعی با پزشک خود صحبت کنید. برخی مکمل ها یا داروهای طبیعی ممکن است به کبد استرس وارد کنند یا با داروهایی که مصرف می شوند تداخل داشته باشند.

رژیم غذایی مربوط به بیماری کبد چرب

علائم کبد چرب روی پوست

در صورت ابتلا به بیماری کبد چرب، پزشک ممکن است برای کمک به درمان بیماری و کاهش عوارض جانبی شما را ترغیب به تغییر رژیم غذایی کند. به عنوان مثال ممکن است بر انجام موارد زیر توصیه داشته باشند:

مصرف خوراکی هایی مانند میوه، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل که سرشار از مواد مغذی گیاهی هستند.
محدود کردن مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده مانند شیرینی، برنج سفید، نان سفید و سایر دانه های تصفیه شده
محدود کردن مصرف چربی های اشباع که در گوشت قرمز و بسیاری از محصولات حیوانی یافت می شوند
اجتناب از مصرف چربی های ترانس که در بسیاری از میان وعده های فرآوری شده وجود دارند.
اجتناب از مصرف الکل

پزشک ممکن است، برای کاهش کالری های رژیم غذایی شما را به کاهش وزن تشویق کند.

انواع بیماری کبد چرب چیست؟

دو نوع عمده از بیماری کبد چرب وجود دارد: غیر الکلی و الکلی.

بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) شامل کبد چرب ساده غیر الکلی، استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) و کبد چرب حاد بارداری (AFLP) است.
بیماری کبد چرب الکلی (AFLD) شامل AFLD ساده و استئاتوهپاتیت الکلی (ASH) است.

بیماری کبد چرب غیر الکلی

استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH)

استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) نوعی NAFLD است. این وضعیت زمانی روی می دهد که تولید چربی اضافی در کبد با التهاب کبدی همراه باشد. در صورتی که کبد ضمن وجود چربی اضافی در آن، ملتهب باشد و هیچگونه سابقه مصرف زیاد الکل وجود نداشته باشد، ممکن است پزشک بروز NASH را تشخیص دهد. NASH در صورت عدم درمان می تواند موجب زخم کبد شود. این وضعیت در موارد شدید می تواند سیروز و نارسایی کبدی را در پی داشته باشد.

بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)

بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) هنگامی ایجاد می شود که چربی در کبد افرادی که زیاد الکل مصرف نمی کنند تجمع پیدا کند. در صورت وجود چربی اضافی در کبد فرد و عدم سابقه مصرف زیاد الکل ، ممکن است تشخیص پزشک NAFLD باشد. در صورتی که همراه با ایجاد چربی التهاب یا عوارض دیگری دیده نشوند، این بیماری تحت عنوان کبد چرب غیر الکلی ساده شناخته می شود.
کبد چرب حاد بارداری (AFLP)


کبد چرب حاد بارداری (AFLP) یک عارضه نادر اما جدی در بارداری است. علت دقیق آن مشخص نیست. AFLP معمولاً در سه ماهه سوم بارداری خود را نشان می دهد. این بیماری در صورت عدم درمان، خطرات جدی برای سلامتی مادر و نوزاد در حال رشد در پی خواهد داشت. در صورت ابتلا به AFLP، دستور پزشک این است که زایمان در اسرع وقت صورت گیرد. ممکن است لازم باشد تا چندین روز پس از زایمان مراقبت های پیگیرانه ادامه یابد. احتمالاً طی چند هفته پس از زایمان سلامت کبد به حالت عادی باز می گردد.
بیماری کبد چرب الکلی (ALFD)

نوشیدن زیاد الکل به کبد آسیب می رساند. وقتی کبد آسیب ببیند، نمی تواند چربی را به درستی تجزیه کند. این امر می تواند منجر به تجمع چربی شود که به کبد چرب الکلی معروف است. بیماری کبد چرب الکلی (ALFD) اولین مرحله بیماری کبدی ناشی از الکل است. در صورتی که همراه با تجمع چربی التهاب یا عوارض دیگری وجود نداشته باشد، این وضعیت تحت عنوان کبد چرب الکلی ساده شناخته می شود.
استئاتو هپاتیت الکلی (ASH)


استئاتو هپاتیت الکلی (ASH) نوعی AFLD است. این وضعیت زمانی روی می دهد که تجمع چربی اضافی در کبد با التهاب کبدی همراه است. این حالت به هپاتیت الکلی نیز معروف است. در صورتی که کبد ضمن وجود چربی اضافی در آن، ملتهب باشد و فرد نیز زیاد الکل مصرف کند، ممکن است تشخیص پزشک بر ASH باشد.

اگر ASH به درستی درمان نشود می تواند منجر به بروز زخم کبدی شود. زخم کبدی شدید به عنوان سیروز شناخته می شود. این شرایط می تواند نارسایی کبدی را در پی داشته باشد. برای درمان کبد چرب الکلی، پرهیز از الکل حائز اهمیت است. در صورت داشتن اعتیاد به الکل، یا اختلال در مصرف الکل، ممکن است پزشک انجام مشاوره یا سایر روش های درمانی را توصیه کند.

عوامل خطر ابتلا به کبد چرب

کبد چرب گرید ۱

نوشیدن مقدار زیاد الکل خطر بروز کبد چرب را افزایش می دهد. همچنین وجود موارد زیر ممکن است فرد را در معرض خطر بیشتری قرار دهد:

چاقی
داشتن مقاومت به انسولین
ابتلا به دیابت نوع ۲
ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
بارداری
سابقه عفونت های خاص مانند هپاتیت C
مصرف داروهای خاصی مانند متوترکسات (Trexall)، تاموکسیفن (Nolvadex)، آمیودورون (Pacerone) و اسید والپروئیک (Depakote)
سطح بالای کلسترول
سطح بالای تری گلیسیرید
قند خون بالا
ابتلا به سندرم متابولیک

در صورت داشتن سابقه خانوادگی بیماری کبد چرب، احتمال بروز این بیماری در شما بیشتر است.

مراحل کبد چرب

کبد چرب می تواند در چهار مرحله پیشرفت کند:

کبد چرب ساده. تجمع چربی اضافی در کبد دیده می شود.
استئاتو هپاتیت. در این حالت ضمن تجمع چربی اضافی، التهاب کبدی نیز وجود دارد.
فیبروز. التهاب کبد موجب ایجاد زخم شده باشد.
سیروز. زخم کبد گسترش یافته باشد.

سیروز وضعیت مهلکی است که می تواند منجر به نارسایی کبدی شود. این شرایط ممکن است برگشت ناپذیر باشد. به همین دلیل جلوگیری از پیشرفت آن در وهله اول بسیار حائز اهمیت است. برای جلوگیری از پیشرفت کبد چرب و ایجاد عوارض، برنامه درمانی مورد توصیه پزشک خود را دنبال کنید.

پیشگیری از بیماری کبد چرب

برای پیشگیری از کبد چرب و عوارض احتمالی آن، پیروی از یک سبک زندگی سالم حائز اهمیت است.

اجتناب یا محدود کردن مصرف الکل
حفظ وزن مناسب
مصرف رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی که حاوی کمترین میزان چربی های اشباع، چربی های ترانس و کربوهیدرات های تصفیه شده باشند.
اقدام در جهت کنترل قند خون، میزان تری گلیسیرید و کلسترول خون
دنبال کردن برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک در صورت ابتلا به دیابت
انجام حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در بیشتر روزهای هفته

انجام این مراحل می تواند به بهبود سلامت کلی شما نیز کمک کند.