برنامه وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش درباره رتبه‌ بندی معلمان و صندوق ذخیره فرهنگیان

به گزارش راهبرد معاصر بعد از روزها چشم‌انتظاری، بالاخره رئیس‌جمهور روز گذشته، مسعود فیاضی را به عنوان وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش به مجلس معرفی کرد. مسعود فیاضی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش برنامه های خود برای این وزارتخانه را اعلام کرد که در آن موضوعاتی همچون بازگشایی مدارس، رتبه بندی معلمان و صندوق ذخیره فرهنگیان به چشم می خورد. . فیاضی متولد بهمن ماه 1354 در تهران است. او تحصیلات خود را در شهر تهران آغاز کرده و در سال 1373 وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران در رشته عمران شده است. وی 7 سال معلم و مدیر امور پرورشی و فرهنگی در مدارس متوسطه دوم بوده است. فیاضی از سال دوم دانشگاه، دروس حوزوی را نیز آغاز کرده و 9 سال دوره سطح و 15 سال دوره خارج را طی کرده است. در سال 1396 از طریق کمیسیون نخبگان بدون ‌مدرک وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پس از قبولی در آزمون جامع و دفاع از رساله دکتری با نمره عالی، با درجه استادیاری و در رشته فقه و اصول تحلیلی و اجتهادی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در حوزه روش‌شناسی و منطق فهم دین شده است. او اکنون در دانشگاه و حوزه تدریس می‌کند.

فرصتی پیش آمد تا پرسش و پاسخی با مسعود فیاضی درباره وزارت آموزش و پرورش داشته باشیم.

** بازگشایی مدارس از نگاه وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش

* یکی از دغدغه‌ها و چالش‌هایی که در حال حاضر جامعه آموزش و پرورش با آن مواجه است، موضوع بازگشایی مدارس و حضوری شدن آموزش­‌هاست. نظر شما در این خصوص چیست؟ و برای آن برنامه‌ریزی دارید؟

بازگشایی مدارس و حضوری شدن آموزش­‌ها به عنوان یکی از مهم­‌ترین دغدغه‌های امروز آموزش و پرورش و خانواده­‌ها، جایگاه ویژه­‌ای در برنامه­‌های ارائه شده دارد.

در همین زمینه تلاش در خصوص انجام واکسیناسیون کامل کادر مدیریتی، مدارس، معلمان و دانش­‌آموزان در اولویت قرار دارد، چرا که بدون انجام این مهم خطرات و صدمات بازگشایی مدارس و حضوری شدن آموزش­‌ها می­‌تواند جبران ناپذیر باشد.

پرواضح است که بازگشایی مدارس و حضوری شدن آموزش­‌ها بدون مشارکت جدی اولیاء، اقدامی ابتر خواهد بود

بر همین اساس، اختیارات قابل توجهی برای شوراهای آموزش و پرورش مناطق و شهرستان­‌ها قرار خواهد گرفت که با توجه به اشراف آن­ها به تحولات میدانی همه‌گیری ویروس کرونا، آن­ها می­‌توانند به عنوان بهترین­ تصمیم­‌گیران در کنار ستاد مقابله با کرونا مطرح باشند.

پرواضح است که بازگشایی مدارس و حضوری شدن آموزش­‌ها بدون مشارکت جدی اولیاء، اقدامی ابتر خواهد بود. در این خصوص به آماده کردن تدارکات مورد نیاز برای اجرای پروتکل­‌های بهداشتی در مدارس اقدام خواهد شد تا از این طریق اطمینان اولیاء از به حداقل رساندن احتمال بروز خطر انتقال ویروس کرونا کاهش یابد.

در همین راستا سرویس­‌های مدارس نیز به گونه­‌ای سازماندهی خواهد شد که رعایت پروتکل­‌های بهداشتی در بالاترین سطح صورت پذیرد.

** راه‌هایی برای حل مشکل کمبود معلم در مدارس

* یکی دیگر از چالش‌هایی که آموزش و پرورش با آن دست و پنجه نرم می‌کند، موضوع کمبود معلم است؛ موضوعی که با افزایش بازنشستگان فرهنگی، شکل جدی‌تر به خود گرفته است. در برنامه‌تان برای حل این مشکل چه پیشنهاداتی ارائه دادید؟

از آنجایی که یکی از چالش­‌های اساسی وزارت آموزش و پروش در سال­‌های اخیر و حتی سال­‌های آتی، تأمین کمبود شدید معلم بوده و هست، لذا پیشنهاد طراحی دوره­‌های دو ساله و سه ساله تربیت معلم در دانشگاه­‌های فرهنگیان و شهید رجایی مطرح شده است.

پیشنهاد طراحی دوره­‌های دو ساله و سه ساله تربیت معلم در دانشگاه­‌های فرهنگیان و شهید رجایی مطرح شده است

راه حل دیگر استفاده از ظرفیت نخبگانی سایر دانشگاه­‌ها یا نظام آموزش عالی به طور کل است که این مهم با نظارت کامل دانشگاه فرهنگیان انجام می­‌شود. از سوی دیگر استفاده از ظرفیت قانونی ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان که در سال­‌های اخیر نیز مورد استقبال داوطلبان ورود به این حوزه قرار داشته است، برای حل این معضل همچنان مورد توجه خواهد بود.

سایر اقدامات پیش­‌بینی شده به منظور حل این مسأله اساسی، استفاده از توان و ظرفیت معلمان شاغل و بازنشسته به صورت حق­‌التدریس و اصلاح نظام بازنشستگی فرهنگیان است، که یکی بر نیروی انسانی موجود و دیگری بر برخی از قوانین در حال اجرای این حوزه تأکید داشته است. اما نکته اساسی دیگر که در برنامه پیش‌بینی شده است، توجه و تأکید مضاعف بر تقویت گروه معلمان از طرق مختلف، حتی اصلاح یا تغییر ساختار است.

** پیگیری برای پرداخت مطالبات معوق معلمان

* یکی از گلایه‌های معلمان، در حال حاضر عدم پرداخت مطالبات‌شان است و در این مدت نسبت به انباشته شدن مطالباتشان گلایه دارند؛ چه اقدامی در این خصوص انجام خواهید داد؟

پیش بینی اعتبارات مورد نیاز در بودجه­‌های سنواتی سال‌های آتی برای پرداخت مطالبات معلمان همسو با تغییر نوع بودجه­‌ریزی، یکی از اقداماتی است که می‌تواند در راستای پرداخت مطالبات قشر معلم، اطمینان نسبی را ایجاد کند.

از اقدامات دیگری که می­‌توان استفاده کرد، پیگیری مداوم این موضوع در دولت است؛ در همین رابطه باید اشاره کرد که برقراری جلسات با رئیس سازمان برنامه و بودجه و رایزنی با وی نیز راه­کار دیگری است که در دستورکار قرار دارد.

در زمان بررسی لایحه نیز رایزنی با نمایندگان مجلس می­‌تواند در به سرانجام رسیدن این مهم مفید باشد که در برنامه پیشنهادی به صورت مکتوب ارائه شده است.

**ساماندهی مطالبات استخدامی

*یکی از موضوعات دیگری که نظام تعلیم و تربیت با آن مواجه است، موضوع مطالبات استخدامی در وزارت آموزش و پرورش است که از درخواست تبدیل وضعیت افرادی که به طرق مختلف با این وزارتخانه همکاری می‌کنند، گرفته تا داوطلبان آزمون‌های استخدامی مطرح است. در این خصوص چه برنامه‌ای دارید؟

پاسخ به مطالبات استخدامی در سال­‌های اخیر به یکی از معضلات مسؤولین بدل شده است. در همین رابطه و به منظور ساماندهی به این مطالبات، طراحی لایحه قانون جذب و تأمین نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش، یکی از برنامه­‌های اساسی وزارتخانه خواهد بود.

در بحث سازوکارهای مورد نیاز برای پاسخ­گویی و ساماندهی مطالبات استخدامی، تشکیل کارگروه تخصصی مشترک بین وزارت آموزش و پرورش و سازمان امور استخدامی است

در همین رابطه از ظرفیت شورای عالی آموزش و پرورش به منظور تهیه آیین‌نامه‌های اجرایی درخصوص ساماندهی این مطالبات استفاده خواهد شد.

در بحث سازوکارهای مورد نیاز برای پاسخ­گویی و ساماندهی مطالبات استخدامی، تشکیل کارگروه تخصصی مشترک بین وزارت آموزش و پرورش و سازمان امور استخدامی است.

این کارگروه می­‌تواند با استفاده از توان و ظرفیت هر دو نهاد وزارت آموزش و پرورش و سازمان امور استخدامی که به بررسی وضعیت هر داوطلب می­‌پردازد و متناسب با وضعیت آن تصمیم مقتضی را اتخاذ می­‌کند. در نهایت نیز با همکاری کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی تصمیم مقتضی اتخاذ شود.

**اساسنامه صندوق ذخیره فرهنگیان باید تغییر کند

* یکی از چالش‌ها و گلایه‌های فرهنگیان در سال‌های اخیر به ویژه بعد از مشخص شدن فساد در صندوق ذخیره فرهنگیان، شفاف‌سازی عملکرد آن است، آیا در این خصوص هم برنامه دارید؟

در خصوص ساماندهی وضعیت صندوق ذخیره فرهنگیان، یکی از مسائل اساسی اساسنامه آن است که در این زمینه اصلاح و تصویب آن در مجلس شورای اسلامی برنامه اصلی وزارتخانه خواهد بود.

البته در انجام این اصلاح، رعایت و دقت در نکاتی ضروری به نظر می­‌رسد. این نکات شامل مواردی مانند «تعیین شخصیت حقوقی صندوق»، «تعیین جایگاه فرهنگیان به عنوان سهامدار صندوق نه سپرده­‌گذار»، «تعیین سازوکار نظارت شفاف و فرهنگیان بر صندوق»، «تعیین محدود فعالیت صندوق» و «پیش­‌بینی تسهیلات صندوق برای فرهنگیان» است.

** حمایت ویژه از لایحه رتبه‌بندی معلمان

* موضوع نظام رتبه‌بندی معلمان که هم‌اکنون در مجلس در دست بررسی است، از دیگر موضوعات مورد اهمیت در دستگاه تعلیم و تربیت است؛ رویکرد شما به رتبه‌بندی چیست؟

استقرار نظام رتبه­‌بندی معلمان با توجه به آثار و پیامدهایی که به طور بالقوه و بالفعل می­‌تواند داشته باشد، یکی از حساس­‌ترین دغدغه­‌های جامعه معلمان است.

با توجه به در دست بررسی بودن این لایحه در مجلس شورای اسلامی، وزارتخانه جدید نیز از تصویب لایحه، حمایت ویژه خواهد کرد. این حمایت در قالب فراهم کردن زمینه­‌های لازم و رفع نواقص احتمالی و هماهنگی کامل با کمسیون آموزش، تحقیقات و فناوری و سازمان امور استخدامی خواهد بود.

آیین­‌نامه یا آیین­‌نامه­‌های اجرایی رتبه‌بندی معلمان با سرعت و دقت توسط شورای عالی آموزش و پرورش تهیه شده و جهت تصویب در اختیار هیأت وزیران قرار خواهد گرفت

پس از تصویب قانون مربوط به رتبه­‌بندی معلمان در مجلس شورای اسلامی، اجرای تمام و کمال این قانون توسط وزارت آموزش و پرورش صورت خواهد گرفت. این بدین معنی است که آیین­‌نامه یا آیین­‌نامه­‌های اجرایی آن با سرعت و دقت توسط شورای عالی آموزش و پرورش تهیه شده و جهت تصویب در اختیار هیأت وزیران قرار خواهد گرفت.

در ادامه نیز سازوکار مهارت افزایی و سنجش صلاحیت­‌های مصرح در این قانون به منظور اجرای هرچه سریع‌تر آن فراهم خواهد آمد.

**بازنگری سند تحول بنیادین 10 سال

*یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های آموزش و پرورش که به نظر می‌آید اگر حل شود، مشکلاتی که تاکنون مطرح کردیم نیز حل می‌شود، سند تحول آموزش و پرورش است؛ به رغم تلاش‌های انجام شده در سال‌های گذشته، اما همچنان درصد زیادی از سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اجرایی نشده است، برای آن چه برنامه‌ای دارید؟

اجرایی سازی سند تحول بنیادین چندین سال است که علاوه بر مسؤولین امر، دغدغه بسیاری از کنشگران و فعالان این حوزه نیز بوده است. در همین رابطه تلاش بر این است که اقدامات عاجل و دقیقی درخصوص تهیه ضوابط و لوایح قانونی مورد نیاز برای اجرای سند صورت پذیرد.

همچنین تهیه ضابطه حقوقی نگاشت نهادی اجرای سند به منظور مشخص شدن وظایف و مسؤولیت­‌های نهادهای مختلف در خصوص اجرایی کردن آن به طور جدی پیگیری خواهد شد.

طراحی و تهیه شاخص­‌های کیفی و کمی کنترل میزان پیشرفت اجرایی شدن سند تحول اقدام دیگری است که در راستای کمک به شناسایی مختصات وضعیت موجود اجرایی سازی سند مورد توجه خواهد بود.

اما درخصوص سند تحول بنیادین پس از گذشت حدود یک دهه از تصویب آن نیاز به بازنگری آن نیز احساس می­‌شود، اقدام به تشکیل و فعال­‌سازی کارگروه ارتقاء و به‌روزرسانی سند خواهد شد که این امر خود اقداماتی نظیر تنقیح و به روز رسانی قوانین و مقررات آموزش و پرورش و سازمان­‌های تابعه متناسب با سند تحول به عنوان محور برنامه­‌های تحولی را به دنبال خواهد داشت.

اقدامات دیگری که در این زمینه ضروری تشخیص داده شده گفتمان سازی در تبیین و توضیح سند تحول برای فرهنگیان و همچنین بازنگری در ساختارهای ستاد و سازمان­‌های تابعه است که در دستور کار قرار خواهد گرفت./فارس