به گزارش راهبرد معاصر، بیماری غلظت خون یا پلی سیتمی بسیار آهسته رشد میکند اگر این بیماری را درمان نکنید یک تهدید برای زندگیتان است اما کسانی که به خوبی از آن مراقبت کنند شانس یک زندگی طولانی مدت را خواهند داشت به طور معمول پلی سیتمی، افزایش میزان هماتوکریت و یا غلظت هموگلوبین خون تعریف می شود.
هماتوکریت (HCT)
هماتوکریت نسبت حجم گلبول های قرمز به کل حجم خون است.
هنگامی که هماتوکریت بیشتر از ۴۸٪ حجم خون در زنان و ۵۲٪ در مردان را تشکیل دهد، به عنوان پلی سیتمی شناخته می شود.
هموگلوبین (HGB)
هموگلوبین پروتئین است که مسئول حمل اکسیژن در خون می باشد.
هنگامی که سطح هموگلوبین بیشتر از ۵/۱۶ گرم در دسی لیتر در زنان و ۵/۱۸ گرم در دسی لیتر در مردان باشد، پلی سیتمی تشخیص داده می شود.
بیماری غلظت خون یا پلی سیتمی بسیار آهسته رشد میکند اگر این بیماری را درمان نکنید یک تهدید برای زندگیتان است اما کسانی که به خوبی از آن مراقبت کنند شانس یک زندگی طولانی مدت را خواهند داشت
اغلب افراد، زمانی متوجه این شرایط می شوند که در سن ۶۰ سالگی و یا بیشتر هستندبا این حال این بیماری می تواند در هر سنی اتفاق بیافتد. گفتنی است این شرایط در مردان، بیشتر از زنان رایج است
اگرچه ممکن است برخی از علائم مانند سرگیجه، احساس ضعف و خستگی هشداری برای غلظت خون باشد اما همیشه درست نیست . اگرشما غلظت خون داشته باشید اولین نشانه آن می تواند زمانی باشد که یک آزمایش خون معمولی نشان دهد که تعداد زیادی سلولی خونی دربدن شما وجود دارد.
علل افزایش غلظت خون کدامند؟
علت اولیه:
پلی سیتمی اولیه ناشی از جهش ژنتیکی یا وراثتی می باشد. پلی سیتمی اولیه خانوادگی و مادرزادی (PFCP) و پلی سیتمی ورا (PV) در این گروه قرار دارند.
در افزایش غلظت اولیه خون یا پلی سیتمی، مغز استخوان بدون هیچ محرکی از بیرون، خودبه خود رفتار آنارشیستی نشان داده و شروع به تولید گلبول قرمز می کند.
علت ثانویه:
در پلی سیتمی ثانویه، تولید گلبول های قرمز تحت تاثیر بیماری های زمینه ای افزایش می یابد.
برخی از این عوامل عبارتند از:
هیپوکسی مزمن
شرایط شایع که باعث هیپوکسی مزمن ریه می شوند عبارتند از:
آپنه خواب، فشار خون ریوی، زندگی در ارتفاعات زیاد، بیماری های مزمن قلب، آمفیزم و برونشیت مزمن ، نقص مادرزادی در مولکول هموگلوبین ، هیپوکسی کلیوی (بعد از پیوند کلیه یا باریک شدن شریان های کلیوی ایجاد می شود).
تومورهای ترشح کننده اریتروپویتین
برخی از تومورها می توانند مقدار زیادی اریتروپویتین را آزاد کنند.
شایع ترین تومورهای ترشح اریتروپویتین که می تواند باعث پلی سیتمی ثانویه شوند عبارتند از:
تومور های رحمی ،سرطان کبد ، سرطان کلیه، پلی سیتمی چاوشی(بیماری نادر)، کیست خوش خیم کلیه و انسداد کلیه
پلی سیتمی استرس
پلی سیتمی استرسی یعنی کاهش حجم پلاسمای خون در طولانی مدت است، که معمولاً در مردان فعال، مضطرب و میانسال دیده می شود. در این افراد، حجم گلبول های قرمز طبیعی است، اما حجم پلاسما آن ها کم می باشد. این بیماری همچنین به عنوان بیماری گیزبوک، اریتروسیتوز استرس یا پسودوپسیتمی شناخته می شود.
پلی سیتمی سیگاری
وضعیت مشابه پلی سیستمی استرس است که در آن افزایش سطح هموگلوبین دی اکسید شده باعث افزایش تعداد گلبول های قرمز می شود.
بیماری غلظت خون نسبی
در برخی اشکال پلی سیتمی ثانویه، شمارش هموگلوبین یا گلبول های قرمز به دلیل افزایش غلظت خون غیر طبیعی به نظر می رسد. در این شرایط به آن پلی سیتمی نسبی گفته می شود، زیرا تعداد واقعی گلبول های قرمز غیر طبیعی نیستند. پلی سیتمی نسبی می تواند در نتیجه کاهش حجم پلاسما در اثر کم آبی، استفراغ شدید یا اسهال یا تعریق بیش از حد رخ دهد.
اغلب افراد دچار غلظت خون ، به غلظت خون ثانویه دچارند.
علائم غلظت خون
برخی از علائم پلی سیتمی، عبارتند از:
ضعف ، سردرد،خارش،کبودی، خستگی، ،سرگیجه ،درد شکم ،دردهای مفاصل،خارش پس از دوش یا حمام،قرمزی کف دست و کف پا
علائم پلی سیتمی ثانویه ممکن است شبیه علائم بیماری زمینه ای باشد. بنابراین، تنگی نفس، سرفه مزمن، اختلال در خواب (آپنه خواب)، سرگیجه، یا خستگی ممکن است در بیماران مبتلا به پلی سیتمی متداول باشد.
در مورد علایم آن هم باید گفت که در بعضی از افراد علامتی مشاهده نمیشود، سایر مشکلات مانند ضعف و بیحالی، سردرد، سبکی سر، اختلالات بینایی و تنگی نفس، خارشهای پوستی به ویژه بعد از استحمام، قرمزی صورت و وریدهای برجسته چشمها، بزرگی کبد و طحال شایع است. زخم معده، دردهای استخوانی و در مراحل بعد نقرس و سنگ کلیوی میتواند بروز کند
درمان
روش های درمانی زیادی اعم از روش های دارویی و گیاهی برای درمان غلظت خون وجود دارد.
اینترفرون -آلفا (اینترون آ-روفرون آ) داروی غلظت خون
برروی سیستم ایمنی بدن شما کار میکند و به سرعت تجزیه سلول های قرمزخون برای کاهش تولید خود را هدف قرار میدهد ، شما اینترفرون آلفا را فقط به زیر پوست خود میبرید.
برخی از عوارض جانبی احتمالی از اینترفرون آلفا:
تب و لرز و درد عضلانی ، خستگی، تهوع و استفراغ،تب
آسپیرین
خون شما را رقیق میکند و از لخته شدن جلوگیری میکند همچنین علائمی مانند:سوزش دست و پاها,خارش و درد استخوانی را کاهش میدهد. پزشک شما ممکن است توصیه کند که هرروز یک دوز کم از آسپیرین را مصرف کنید.
مصرف روزانه آسپیرین دارای برخی خطرات است و میتواند باعث احتمال خون ریزی بیشتر به ویژه در معده و سایر قسمت های دستگاه گوارش شود.
قبل از اینکه مصرف آسپیرین را به طور منظم شروع کنید باپزشک خود درمورد خطرات آن صحبت کنید.
پرتو درمانی
این درمان تولید گلبول های قرمز را در مغز استخوان کاهش میدهد که خون شما را رقیق میکند و به جریان راحت تر کمک میکند بااین حال پزشکان از پرتو درمانی استفاده نمیکنند زیرا میتواند سرطان(لوسمی) خون را بیشتر کند .
درمان های دیگر غلظت خون
ورزش روزانه
فعال بودن به حفظ جریان و جلوگیری از لخته شدن خون کمک میکند همچنین برای بهبود جریان خون به طور منظم پا و مچ پایتان را کشش دهید.
مقدار زیادی آب بنوشید
مایعات اضافی از غلیظ شدن خون جلوگیری میکنند.
رژیم غذایی متعادل
حفظ رژیم غذایی برای نگه داشتن وزن برای افراد مبتلا به پلی سیتمی بسیار مهم است ، رژیم متعادل با هدف فرآهم کردن مقدار مناسب کالری,پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی که بدن شما برای حفظ وزن و عملکرد درست به آنها نیاز دارد پزشک و یا متخصص تغذیه میتواند به شما در تعیین نیاز های شخصی کمک کند.
به طور کلی یک رژیم عذایی غنی از مواد مغذی است از گروه غذایی مانند:میوه ها ، سبزیجات پروتئین ها و غذاهای کم چرب است.
درمان های گیاهی و خانگی غلظت خون بالا
درحالی که غلظت خون یک بیماری مزمن غیر قابل درمان است درمان های بسیاری برای منظم کردن این شرایط در دسترس است مکمل های طبیعی مانند :سیر و فلفل قرمز به جلوگیری از رقیق و لخته شدن خون کمک میکند
سیر
سیر، یگ گیاه است که در مجموعه ای از درمان ها حضور دارد ، این گیاه خواص ضد انعقادی خون دارد به همین دلیل یک گزینه مناسب برای درمان موثر پلی سیتمی است. این مکمل کمک میکند که با توجه به شرایط خون را رقیق و از لخته شدن آن جلوگیری کند.
فلفل قرمز
فلفل قرمز یک مکمل دیگر برای مدیریت رقیق کردن خون است کپسایسین های موجود در فلفل قرمز باعث تحریک جریان خون میشود همچنین این ترکیب خون را رقیق و گردش خون را منظم میکند.
آلوئه ورا برای بیماری پلی سیتمی ورا
آنتی اکسیدان موجود در آلوئه ورا به مبارزه با عفونت و تقویت مغز استخوان کمک میکند.
حجامت سبب کاهش غلظت خون نمیشود
در مورد مقایسه حجامت و اهدای خون باید گفت که حجامت جهت کاهش غلظت خون نمیتواند جای اهدای خون را بگیرد، زیرا حجم خونی که در حجامت از بدن خارج میشود زیاد نیست و ما در این مورد نیاز به خارج کردن مقادیر بیشتری خون از بدن داریم.
پیشگیری پلی سیتمی
می توان با ترک سیگار و یا قرار نگرفتن در معرض مونواکسید کربن از پلی سیتمی ثانویه پیشگیری کرد.
کاهش عوامل خطر نارسایی قلبی، مانند کنترل فشار خون بالا و دیابت می تواند خطر ابتلا به پلی سیتمی را کاهش دهد.
با این حال، اختلالات مادرزادی و پلی سیتمی اولیه قابل پیشگیری نیستند./ایسکانیوز