جنگ اوکراین و اعتراض مردم اروپا به تشدید بحران معیشتی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ افزایش هزینه‌های زندگی و تورم فزاینده در کشورهای اروپایی موجب شده است در روزهای اخیر شهروندان برخی از کشورهای این قاره با حضور در خیابان ها نسبت به وضعیت معیشتی خود و بحران اقتصادی اعتراض کنند؛ بحرانی که ریشه آن را باید در جنگ اوکراین جست.

با آغاز درگیری نظامی در اوکراین، کشورهای اروپایی که به همراهی آمریکا آتش جنگ را افروخته بودند، با در پیش گرفتن ژست های ضد جنگ و حمایت از مردم اوکراین وارد عرصه نبرد شدند و هر آنچه از سلاح و کمک مالی لازم بود، در هفت ماه گذشته راهی این کشور کردند تا مبادا آتش جنگ کی یف فروکش کند.

کشورهای غربی در راستای جنگ افروزی خود در اوکراین به این موضوع بسنده نکردند و سلسله تحریم هایی را به بهانه جنگ خودساخته، علیه روسیه وضع کردند. این تحریم ها هم اکنون به هشت بسته رسیده و روسیه نیز در پاسخ به مداخله گری اروپا، جریان گاز به کشورهای این قاره را قطع کرده است. در حالی که فصل سرما در اروپا روز به روز خود را بیشتر نشان می دهد، کشورهای اتحادیه اروپا در ته چاهی خودساخته گیر افتاده اند. بحران انرژی در اروپا رو به وخامت گذاشته و به تبع آن کمبود و گرانی انرژی در این قاره بر مشکلات مردم افزوده است.

جنگ اوکراین به شدت بر اقتصادهای بزرگی که متکی به انرژی در اروپا هستند، تأثیر گذاشته و توانسته است و در چرخه اقتصادی اروپا معضلات و مشکلات جدی و اساسی به وجود آورد

رضا کلهر، کارشناس مسائل بین الملل درباره ابعاد اعتراضات اخیر در کشورهای اروپایی نسبت به بحران معیشتی به «راهبرد معاصر» گفت: اروپایی ها به ویژه کشورهای مطرح این قاره مانند انگلیس، فرانسه و آلمان همواره با مشکلات معیشتی، تظاهرات سندیکایی و اتحادیه ای مواجه بوده اند و این موضوع تنها مربوط به روزهای اخیر نیست. همچنین گاهی دیده می شود خطوط هواپیمایی، ریلی، اتوبوسرانی و برخی دیگر از اتحادیه و سندیکاها در کشورهای اروپایی و سندیکاهای کشاورزی در کشورهای اسکاندیناویی دست به اعتراض و تظاهرات می زنند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا ارتباطی میان جنگ اوکراین و تظاهرات در اروپا وجود دارد، عنوان کرد: واقعیت این است جنگ اوکراین به شدت بر اقتصادهای بزرگی که متکی به انرژی در اروپا هستند، تأثیر گذاشته و توانسته است و در چرخه اقتصادی اروپا معضلات و مشکلات جدی و اساسی به وجود آورد؛ در نتیجه شاهدیم تظاهراتی در اعتراض به وضعیت معیشتی در کشورهای بزرگ اروپایی و به تازگی در برخی کشورهای کوچک این قاره به راه افتاده است.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: این موضوع فقط به کمبود انرژی برنمی گردد، بلکه برخی موارد ناشی از تأثیراتی است که بحران انرژی بر قاره اروپا و قیمت تمام شده کالاها از سویی و کمبود برخی تولیدات کالاها از سوی دیگر گذاشته و این روند ضعف برخی کشورهای اقتصادی اروپایی را آشکار می کند.

کلهر ادامه داد: عزم اروپایی ها بر این است بتوانند وابستگی خود را به انرژی کشورهایی مانند روسیه کاهش دهند، اما واقعیت این است روی آمریکا و برخی کشورهایی که تبعیتی از آمریکا دارند، نمی توانند به عنوان منابع قابل اتکای تأمین انرژی حساب باز کنند. از این رو وضعیت پر تناقضی در کشورهای اروپایی به وجود آمده و حل مشکل را برای آنها بسیار دشوار ساخته است. باید منتظر ماند و دید کشورهای اروپایی در این زمینه و برای حل معضل چه تدابیری می اندیشند.

وی درباره تحریم های اروپا علیه روسیه و تبعات آن بر روی اقتصاد این قاره تأکید کرد: درباره این تحریم ها باید به دو نکته توجه داشت؛ نخست، اینکه روسیه اقتصاد قابل اتکا و بزرگی دارد و تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه تاکنون نتوانسته است اقتصاد این کشور را تحت تأثیر قرار دهد یا آن را با مشکلات بسیار جدی مواجه کند. روس ها با ترفندهایی که به کار می گیرند، همانند معامله انرژی با روبل و ...، توانستند در بحبوحه جنگ اوکراین ارزش پول ملی خود را افزایش دهند. بنابراین نمی توان گفت تحریم های اتحادیه اروپا می تواند اقتصاد روسیه را فلج کند، هر چند ممکن است مشکلات مقطعی به وجود بیاورد.

این کارشناس مسائل بین الملل درباره نکته دوم گفت: روس ها با توجه به تجاربی که در زمینه تحریم ها، به طور خاص تحریم های غرب در جهان و عرصه بین الملل دارند ازجمله تحریم هایی که علیه جمهوری اسلامی ایران از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا وضع شده است، درصدد هستند بتوانند اتحادیه های اقتصادی در شرق جهان، با کشورهایی مانند ایران، چین، هند و برخی کشورهای دیگر به وجود بیاورند.

روسیه اقتصاد قابل اتکا و بزرگی دارد و تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه تاکنون نتوانسته است اقتصاد این کشور را تحت تأثیر قرار دهد

وی افزود: مسکو با این اقدام درصدد است روش ها و مسیرهایی بیابد و نوعی چرخه اقتصادی در شرق جهان ایجاد کند تا بتوان مشکلات اقتصادی عمدتاً ناشی از تحریم و جنگ اوکراین را به این وسیله حل و فصل کرد یا به حداقل رساند. آنها تاکنون به موفقیت هایی در این زمینه دست یافته اند و در نتیجه می توان گفت، کشورهای اروپایی نمی توانند خود را به عنوان کلید موفقیت اقتصادی روسیه قلمداد کند؛ به همین دلیل ممکن است بخواهند مشکلات اقتصادی برای روسیه به وجود آورند. در درازمدت روس ها می توانند مشکلات را یکی پس از دیگری رفع کنند، از عهده مسائل اقتصادی بربیایند و این اروپاست که درگیر مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم های خود علیه روسیه می شود.

کلهر درباره ورود به فصل سرما و چالش بزرگ اروپایی ها با آن عنوان کرد: هر چند اروپایی ها در تلاش هستند برای معضل انرژی ناشی از جنگ اوکراین به راه حل هایی دست یابند، اما مشکلات عدیده ای برای اروپا به وجود خواهد آمد. نخستین سالی است اروپایی ها به صورت جدی با کمبود انرژی مواجه می شوند و تاکنون این بحران را تجربه نکرده اند. در نتیجه راه حل های فوری و چاره ساز در برابر خود ندارند که به آنها متوسل شوند. اروپایی ها در حال حاضر به دنبال تجربه کردن، آزمون و خطا هستند و سعی می کنند به نحوی با صرفه جویی های بسیار زیاد، فشار آوردن به مردم و گران کردن انرژی و دیگر تاکتیک ها بتوانند زمستان را سر کنند.

این کارشناس مسائل بین الملل تأکید کرد: مشکلات حال حاضر کشورهای اروپایی ناشی از نبود انرژی و در واقع قطع گاز از سوی روسیه بسیار اساسی و حتی ممکن است با به وجود آمدن اعتراضات جدی، این کشورها درگیر مشکلات اساسی تر شوند و شاید نتوانند همه مسائل را به زودی حل و فصل کنند و مجبور باشند در جامعه و در کف خیابان جوابگوی مردم باشند. باید گفت، سال جاری احتمالاً برای کشورهای اروپایی بسیار سخت خواهد بود و ممکن است برای سال آینده بتوانند تدبیری بیندیشند.