شورای وحدت اصولگرایان در محاصره نام‌های مختلف/پیامد رقابت درون گفتمانی چه خواهد شد؟
به گزارش راهبرد معاصر؛ شورای وحدت و راهبرد همفکری در خصوص اقدامات انتخاباتی، در روزهای نزدیک به انتخابات 1396 پر رنگ شد و در نهایت تشکل «شورای وحدت» در ماه های اخیر نشان از تداوم این همگرایی دارد.
شورای وحدت و مسأله یکپارچگی
تشکیل شورای وحدت اصولگرایان بعد از انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم در جهت ایجاد سازوکاری برای وحدت در انتخابات دوره یازدهم مجلس و ۱۴۰۰ ریاست جمهوری بر این مبنی بود تا در زمان مقتضی و بر اساس تصمیم اتاق فکر در این شورا جمع بندی و فعالیت نهایی تشکل های اصولگرایی در قالب یک برنامه برای انتخابات جمع بندی شود. شورای راهبردی وحدت همان مکانیزمی است که برای همگرایی اصولگرایان در انتخابات مجلس ۹۸ در نظر گرفته شده. این مکانیزم قرار است آن انتخابات را پوشش دهد و همه در آن حضور داشته باشند. بر اساس موارد از پیش طرح شده، کسانی که خودشان نامزد انتخابات مجلس هستند در ترکیب شورا حضور نخواهد داشت.
جلیلی-قالیباف و رقابت در لیست بندی ها
ذکر این نکته حائز اهمیت که به راستی «شورای وحدت» در خصوص انتخابات مجلس 98 در برابر چه گروه و یا افرادی می تواند همگرایی بیشتری به خرج دهد. نام هایی چون «سعید جلیلی» و «محمدباقر قالیباف» جز آن دسته نام های پر تکرار این روزهای جناح راست هستند. پیش از ورود به بحث سرلیستی ِ لیست مورد نظر شورای وحدت باید دانست که با توصیه آیت الله مصباح یزدی، جبهه پایداری در جلسات شورای وحدت شرکت می کند و موتلفه نیز نماینده خود را برای شرکت در جلسات این شورا دارد. علاوه بر این به نظر می رسد با توجه به رویکرد مثبت جامعه روحانیت مبارز به شورای وحدت اصولگرایان، وحدت عملی تری در قیاس با گذشته محقق خواهد شد. در این بین تشکل های اصولگرایی تا رسیدن به آن زمان مقتضی برای جمع بندی نهایی و اعلام عمومی آن، فعالیت های خود را دارند و منعی در این خصوص وجود ندارد. آنچه درباره موضوع نواصولگرایی آقای قالیباف مورد ابهام واقع شده، موضع گیری شورای وحدت در این خصوص است و این تصور که قرار است رقابتی بین نواصولگرایی با محوریت محمدباقر قالیباف و شورای وحدت اصولگرایان شکل بگیرد.
در آن سو سعید جلیلی و سیاست «گزینش اصلح» و فعالیت های گاهاً انفرادی و بسیار چراغ خاموش این گروه باعث آن شده که این تلقی بر اذهان عمومی سایه اندازد که دو گروه مدعی در انتخابات مجلس 98 (طیف قالیباف و طیف لاریجانی) هر یک خود را محق تر بپندارد. طبق گزارش ایسنا که تا پایان شهریور به تهیه شده است، حداقل دوهزارو 831 نفر در سراسر کشور برای داوطلبی در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی شناسایی شده‌اند که تعداد اصولگرایان از اصلاح‌طلبان و مستقلین بیشتر است. هزارو 182 نفر گرایش اصولگرایی، 793 نفر گرایش اصلاح‌طلبی و 856 نفر گرایش مستقل دارند. این آمار در حالی است که در برخی حوزه‌ها گویا اصولگرایان حتی فهرستشان را نهایی هم کرده‌اند، مانند قم. فهرست این شهر در اختیار جبهه پایداری است و در آن خبری از امثال لاریجانی نیست؛ ذوالنوری، امیرآبادی و زاکانی گویا سه نامزد نهایی‌شده این شهر هستند. این تشتت و این حجم از مدعیان ورود به لیست اصولگرا شاید نشانه خوبی از آینده به خصوص در کلان شهری چون تهران نباشد.
جایگاه لاریجانی در شورای وحدت کجاست؟
اما در خصوص علی لاریجانی ذکر این نکته حائز اهمیت است که نام وی حتی در انتخابات مجلس ۹۴ در فهرست ائتلاف فراگیر اصولگرایی قم قرار نگرفت، هرچند تشکل محوری اصولگرایی مانند «جامعه مدرسین» از او حمایت کرد. در نهایت نام این اصولگرای سنتی در فهرست ائتلاف امید قرار گرفت و لاریجانی با نزدیکی به اصلاح‌طلبان فاصله خود را با اصولگرایانی که از دوره احمدی نژاد به سمت طیف‌های دوآتشه خود متمایل شده بودند، حفظ کرد.
این در حالی است که لاریجانی یکی از غایبان مهم در «شورای وحدت اصولگرایی» هم هست. اگرچه جبهه پایداری خودش در این شورا حضور ندارد اما همان اول یکی از شروطش برای حضور در این شورا حذف لاریجانی و طیف او در ماجرای وحدت بود. این البته احتمالا خواسته جریان‌های دیگری هم هست که با وجود نیامدن جبهه پایداری به شورای وحدت، شرطشان همچنان کار می‌کند. محصولی قائم‌مقام جبهه پایداری قبلا گفته بود علت شکست اصولگرایان تهران در انتخابات مجلس سال 94 حضور موافقان برجام در کنار مخالفانش در فهرست بود. این رویارویی در هفته پیش با دیکتاتورخواندن لاریجانی از سوی پژمان‌فر در مجلس شکل تند و علنی‌تری به خود گرفت و لاریجانی هم رفتار این عضو جبهه پایداری را قبیله‌گرایانه خواند. این شکاف احتمالا همچنان پیش خواهد رفت و گسترده‌تر از پیش خواهد شد تا جایی که پیش‌بینی می‌شود در انتخابات سال جاری اصولگرایان مجبور خواهند بود بین لاریجانی و طیف او و جبهه پایداری و نزدیکانشان یکی را انتخاب کنند.
جمع بندی
آنچه شواهد به ما نشان می دهد با جدایی قطعی لاریجانی از بدنه شورای وحدت و نیز آهنگ سرلیستی جلیلی و قالیباف، به نظر نمی رسد در آینده نه چندان دور شاهد یک لیست واحد به نام اصولگرایی باشیم. قطعاً راضی کردن قالیباف و جلیلی برای عقب نشینی نسبت به همدیگر، یا حضور زیر بیرق برخی افراد دیگر سخت خواهد شد و در نهایت با انتخاب یک فرد، شاهد حضور دیگری در یک لیست هویتاً اصولگرا ولی با نام و برند دیگری خواهیم بود. ازاین میان با پرده برداری از ناطق نوری در دوران پیش از انتخابات مجلس، جامعه روحانیت مبارز نشان داده است که به مشی و مرام اصولگرایان سنتی نزدیک تر شده و در نهایت احتمال سر لیستی ناطق نوری و ورود دیگر اصولگرایان سنتی از شهرهای زادگاهشان به لیست جامعه روحانیت بالاتر می رود.