از اقتدار پوتین تا تحقیر رهبران اروپایی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ به تازگی تصویری تحقیرآمیز از رهبران اروپایی، ازجمله امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه که در یک ردیف نشسته بودند؛ گویی در اتاق انتظار بیمارستان، مطب پزشک یا همچون دانش‌آموزان در صف مدرسه منتظر پذیرش مدیر هستند، در شبکه‌های اجتماعی بازنشر شد. این عکس فتوشاپ، اما مفهومش ۱۰۰ درصد درست بود. 

وقتی واشنگتن در حال آماده شدن برای پیوستن کی یف به پیمان آتلانتیک شمالی بود، پوتین عملیات ویژه نظامی را آغاز کرد

هر کسی این تصویر را می دید، بی تردید متوجه منظره تحقیرآمیز از رهبران اروپایی می‌شد که دور میز با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نشسته بودند، به حرف هایش گوش می‌دادند و چگونه وی را پس از آنکه تحقیر شده بودند، با چاپلوسی‌های دروغین غره می‌کردند. همه اینها برای این بود آنچه را که وی و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه پیش تر درباره اش توافق کرده بودند، تصویب کنند. رقت‌انگیزترین و مضحک‌ترین آن تصاویر «دن کیشوت اوکراین»، ولودیمیر زلنسکی بود که با لبخند تصمیمات تحقیرآمیزی را به چشم می دید و مجبور به پذیرش و هضم آنها برخلاف میلش بود.

شاید این تصاویر بسیاری از رهبران عرب منطقه را که به خاطر پذیرش شیوه‌ای که ترامپ آنها را مجبور به دادن میلیاردها دلار بدون هیچ چیزی کرد و حتی مورد انتقاد قرار گرفتند، خوشحال کند. آنها احساس آسودگی و با خود تکرار خواهند کرد، «ما این کار را کردیم، زیرا نتوانستیم با جاه طلبی آمریکا مقابله کنیم. اما بهانه کشورهای اروپایی که در مجموع از نظر اقتصادی و نظامی از آمریکا پیشی گرفته‌اند، چیست»؟

واضح بود موضوع، نه توانایی‌ها یا نیاز واشنگتن، بلکه تمایل به پذیرش تحقیر و سرسپردگی بود، به ویژه در رابطه با رئیس جمهور فرانسه که از زمان به قدرت رسیدن ترامپ سعی کرده است به ویژه درباره موضوع به رسمیت شناختن کشور فلسطین و انتقاد از قتل عام‌ها و جنگ ویرانگر غزه خود را سرکش نشان دهد. رهبران اروپایی از زمانی که ترامپ اعلام کرد برای آتش بس در اوکراین تلاش خواهد کرد و کی یف باید با واگذاری سرزمین‌های تصرف شده به وسیله نیروهای روسی موافقت کند، ساز مخالف زدند و صدها میلیارد دلار کمک نظامی و اقتصادی به اوکراین دادند تا آن را در جنگ علیه روسیه به کار گیرد. 

این برخلاف تمام نظرات کارشناسان نظامی بود که می‌گفتند، اوکراین در حال جنگیدن در جنگ از پیش بازنده است. با وجود این، آنها مقابل رئیس جمهور آمریکا نشستند تا اعلام کنند آتش بس ضروری است و با اکراه و ترس گفتند، باید تضامین آمریکایی برای محافظت از اوکراین یا تعهدات روسیه برای حمله نکردن مجدد به کی یف وجود داشته باشد. این درخواست به خودی خود خنده‌دار است، زیرا رئیس جمهور روسیه از آغاز بحران و حتی قبل از جنگ اوکراین گفته بود، مسکو پیوستن کی یف به ناتو را نخواهد پذیرفت. 

وقتی واشنگتن در حال آماده شدن برای پیوستن کی یف به پیمان آتلانتیک شمالی بود، پوتین عملیات ویژه نظامی را آغاز کرد. نتیجه نهایی اینکه همه ازجمله زلنسکی شرط پوتین را پذیرفتند و پس از همه خسارت های بزرگ انسانی و مادی ناشی از جنگ، مجبور شدند به ماجراجویی خود پایان دهند و از دست دادن یک پنجم خاک اوکراین و فراموشی همیشگی بازگشت شبه جزیره کریمه را به خاک این کشور بپذیرند.

این جنگ نمونه‌ای از حماقت سیاسی آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها و اوکراینی‌ها بود:

نخست، اینکه جلوگیری از وقوع آن تنها به تعهد ساده از اوکراین برای نپیوستن به ناتو نیاز داشت.

دوم، اینکه آمریکا و اروپا می‌توانستند کی یف را از به چالش کشیدن قدرت نظامی عظیم روسیه بازدارند. گرچه درست است ارتش روسیه متحمل خسارت هایی شد، اما در نهایت توانست خود را بازسازی و مسیر نبرد را اصلاح کند. چند ماه پیش، ارتش روسیه به سرعت شروع به پیشروی در شرق اوکراین، بخش‌های قابل توجهی از آن را تصرف و به خاک خود الحاق کرد.

مهمتر از همه، پوتین در دیدار با ترامپ در نقش طرف پیروز ظاهر شد و ترامپ را مجبور کرد با احترام با وی رفتار، فرش قرمز برایش پهن و با تشویق از رئیس جمهور روسیه استقبال کند.

موانعی برای پایان دادن به جنگ اوکراین وجود دارد. نخستین مورد، گفت وگوی مستقیمی است که ترامپ مایل به دیدنش میان پوتین و زلنسکی است. رئیس جمهور روسیه قول شفاهی مبنی بر تمایل برای نشستن پشت یک میز با همتای اوکراینی داد؛ اما سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه به سرعت احتمال این موضوع را کم دانست و گفت، این روند باید تدریجی باشد و قبل از آن جلسات کمیته‌های تخصصی برای ترتیب دادن توافقات نهایی برگزار شود. 

همچنین گزارش شده است پوتین به همتای آمریکایی خود گفت، مایل است زلنسکی را در مسکو بپذیرد و با وی گفت وگو کند، کاری که امکان دارد زلنسکی از ترس واکنش مردم اوکراین تمایلی به انجامش نداشته باشد، زیرا مردم این سؤال را مطرح می‌کنند، «چرا زلنسکی بر جنگ اصرار ورزید و سپس پذیرفته است به عنوان طرف شکست خورده به مسکو برود»؟ وی همچنین به وسیله انگلیس، فرانسه و آلمان تشویق می‌شود از سفر به مسکو خودداری کند. 

اکنون، مرحله بازیابی جایگاه برتر روسیه در اروپا و جهان آغاز خواهد شد و راهبردنویسان اروپایی برای یافتن نقاط ضعف جدید روسیه برای برهم زدن امنیت آن تلاش خواهند کرد

بنابراین، مذاکرات مستقیم امکان دارد محقق نشود و این به مانع دوم منجر خواهد شد که همان نارضایتی رهبران اروپایی از نتیجه طرح رئیس جمهور آمریکا برای توقف جنگ است. گرچه آنها مجبور شدند با تحقیر به واشنگتن بروند، اما احساس می‌کنند کاری که ترامپ انجام می‌دهد برای منافع شخصی و هدف اصلی اش کسب جایزه صلح نوبل است. مهمتر از همه، اینکه چنین راه حلی آنها را ملزم به لغو تحریم‌های شدیدی می‌کند که علیه روسیه اعمال کرده‌اند و در نتیجه، روسیه را بار دیگر به قوی‌ترین قدرت اروپا تبدیل می‌کند. این چیزی است که آنها به راحتی نمی‌توانند بپذیرند و در بیانیه مکرون مشهود بود که پوتین را «شکارچی اطراف اروپا» و صدراعظم آلمان وی را «کاملاً غیرقابل اعتماد» توصیف کرد. آنها در پذیرش آتش‌بس به وسیله پوتین در حالی که نیروهایش در میدان نبرد به پیروزی دست یافته بودند، تردید داشتند. ارائه نشدن هرگونه تضمینی از سوی ترامپ مبنی بر مهار روسیه یا اعزام نیروهای آمریکایی به اوکراین، به ترس آنها می‌افزاید. تنها چیزی که رئیس جمهور آمریکا قول داد، اینکه اگر روسیه از تعهد خود عدول و دوباره به اوکراین حمله کند، نیروی هوایی آمریکا را اطراف روسیه مستقر خواهد کرد.

بله، رئیس جمهور روسیه توطئه ای بزرگ برای تضعیف و مطیع کردن کشورش را خنثی کرده است. اکنون، مرحله بازیابی جایگاه برتر روسیه در اروپا و جهان آغاز خواهد شد و راهبردنویسان اروپایی برای یافتن نقاط ضعف جدید روسیه برای برهم زدن امنیت آن تلاش خواهند کرد. درباره رئیس جمهور آمریکا، وی معامله تجاری جدید و سودآوری به دست آورده است که نخستین فایده آن سلطه بر فلزات گرانبهای اوکراین و آخرینش قرارداد جدید برای خرید سلاح‌های آمریکایی به ارزش ۹۰ میلیارد دلار است.

جنگ اوکراین نمونه دیگری از تلاش‌های قدرت‌های بزرگ برای سوءاستفاده از کشورهای کوچک‌تر یا بهتر بگوییم، تمایل رهبرانشان برای نابودی کشورها و قرار دادن مردم در معرض مرگ و آوارگی در خدمت طرح‌هایی است که هیچ سهمی در آنها ندارند.