به گزارش راهبرد معاصر؛ در روزهای اخیر با خبر شدیم که کشور های انگلیس، فرانسه و آلمان از طرح خود تحت حمایت آمریکا در خصوص تصویب قطعنامه در انتقاد از ایران به دلیل کاهش همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در شورای حکام عقب نشستهاند.
در تفسیر این خبر، ابتدا بایست به این اصل اشاره کرد که از آنجایی که دیپلماسی، ابزار مسالمتآمیز نیل کشورها به اهداف سیاست خارجی است، بدین منظور هر کشوری میکوشد تا در برابر دیگران، کمترین امتیاز را اعطا کرده و بیشترین امتیازات را به خود اختصاص دهد.
لذا نقاط زینی (نقطه توافق طرفین) چانه زنی های دیپلماتیک زمانی حاصل می گردد که توازنی در تسهیم امتیازات صورت پذیرید. بدین روی اروپا در دوره جدید مذاکرات برجام، با توجه به تغییراتی که در کاخ سفید صورت پذیرفت می کوشد تا ترکیبی از امتیاز و فشار را بر ایران اعمال کند تا به اهداف دیپلماتیک خود برسد.
اینکه آیا این اقدام اروپا را باید به حساب یک چرخش مهم و مثبت ارزیابی کرد یا نه، هنوز جای بحث و بررسی بیشتری دارد. به تعبیر دیگر چنانچه گفته شد این دست از سیگنال های مثبت، در مراحل بعدی به ظن قوی، با اعمال فشار و یا حتی تهدید ارائه خواهد گردید. اما به طور کل اینکه اروپا در دوران بعد از ترامپ، به سازوکار دیپلماسی اقبال نشان داده است، نشانه مثبتی به حساب می آید. کما اینکه این مسأله طبعاً با چراغ سبز آمریکا هم صورت پذیرفته است؛ سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پنجشنبه گذشته تصریح کرده بود عقبنشینی کشورهای اروپایی از صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس با حمایت واشنگتن صورت گرفته است.
در سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران هم ترکیبی از قدرت نمایی و نرمش را در مورد از سر گیری مذاکرات برجام نشان داده است. تهدید به خروج از تعهدات هسته ای و نهادهای بین المللی در کنار فعالیت نیرو های هم پیمان ایران در منطقه که حمله به عین الاسد از آخرین مظاهر آن است، بیم و امید را به تواما به طرف های غربی ارائه میکند تا امر دیپلماسی محقق گردد.
بنابراین میتوان گفت هم اروپا، هم جمهوری اسلامی ایران و هم هیات حاکمه جدید آمریکا از بازگشت برجام به روند دیپلماتیک خود استقبال میکنند، هر چند در این زمینه هنوز دیدگاه محافظه کارانه و بعضا بدبینانه سرعت پیشبرد مذاکرات را کند خواهد کرد.
رویکرد جمهوری اسلامی در سال های اخیر نشان داده است، اعمال فشار حداکثری و رویکرد های خصمانه برای مقهور کردن سیاست خارجی کشور و به تبع درافتادن در دام توافقات ناعادلانه بی اثر بوده و آنچه دیپلماسی را به پیش خواهد برد، احترام متقابل، امتیاز دهی و پایبندی به تعهدات مندرج در توافقات است.