صفحه نخست

سیاست

اقتصاد

بین‌الملل

جامعه

فرهنگ‌وهنر

چندرسانه‌ای

منهای نفت

اندیشکده‌های خارجی

انتخابات

فضای مجازی

صفحات داخلی

  • ۰۹:۱۸
  • سه‌شنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۱
  • Tuesday 08 November 2022
تاریخ انتشار: ۱۴:۴۱ - ۲۵ مرداد ۱۳۹۹ - 2020 August 15
کد خبر: ۵۴۹۱۱
یادداشت اختصاصی بشیر اسماعیلی، کارشناس مسائل بین الملل

افول آمریکا؛ عدم همراهی جهان در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران

شکست آمریکا در صدور قطعنامه شورای امنیت علیه ایران، به قدرت نرم این کشور و توانایی آن در بسیج علیه دشمنان خود تردید جدی ایجاد کرده است. امری که می تواند موقعیت رهبری که آمریکا در جهان برای خود ترسیم کرده است را به طور جدی زیر سوال ببرد.

 

به گزارش راهبرد معاصر؛ آمریکا نتوانست در صدور قطعنامه ای جدید علیه ایران، موافقت کشورها را در شورای امنیت بدست آورد. البته به استثناء کشور دومینیکن که علت همراهی آن با آمریکا با توجه به نقش خنثی این کشور در نظام بین الملل قابل توجه است. در آینده اما، گام بعدی آمریکا برای اعمال فشار به جمهوری اسلامی ایران چه خواهد بود، پاسخ به این سوال را در ابعاد ذیل می توان بررسی نمود.

 

مجرای سازمان های بین المللی

دیدگاه آمریکا نسبت به سازمان ها و نهاد های بین‌المللی، رویکردی سیاسی و ابزاری است. آمریکا در سال های اخیر نشان داده است که هر جا آمریکا بتواند به ابزار سازمان های بین المللی برای فشار به دیگر کشور ها متوسل شود از آنها استفاده می کند، در غیر این صورت به سایر ابزار ها متوسل می شود. به نظر می رسد با اتفاق اخیر، آمریکا تا مدتی از مجرای شورای امنیت، آژانس بین المللی انرژی اتمی و مجمع عمومی ناامید شده و حربه های دیگری همچون تحریم های یکجانبه، جنگ روانی و تبلیغاتی و امثال آن را پیگری کند.

 

محدودیت زمان

با توجه به برگزاری انتخابات آمریکا در آبان ماه جاری، فرصت ترامپ برای اعمال فشار ‌ساختاری به ایران بسیار محدود خواهد بود. برکناری برایان هوک و ارسال سیگنال های متناقض «مذاکره - تحریم» در روزهای اخیر، سیاست های موازی آمریکا بودند که در کنار آن امید به صدور قطعنامه در شورای امنیت علیه ایران، ترامپ را امیدوار به تغییر سیاست های ایران کرده بود. در حال حاضر اما این بسته چماق و هویجی امریکا نه تنها موفقیت آمیز نبوده که عملا شکست سختی خورده است. تهدید به فعال شدن مکانیسم ماشه هم با توجه به اعمال تحریم های شدید علیه ایران و خروج یکجانبه آمریکا از برجام در دو سال پیش، عملا وجاهت و تاثیری نخواهد داشت.

 

بنابراین در تحلیل نهایی می توان گفت که دولت ترامپ در فرصت باقیمانده ای که تا انتخابات ریاست جمهوری در اختیار دارد، ناتوان از اجرای «پلن بی» مد نظر خود بوده و در عین حال بحران های بی شماری که آمریکا در داخل و خارج کشور با آن دست به گریبان است، تمرکز آن را از ایران تا حدی منحرف خواهد کرد. از منظری دیگر، شکست آمریکا در صدور قطعنامه شورای امنیت علیه ایران، به قدرت نرم این کشور و توانایی آن در بسیج کشور علیه دشمنان خود تردید جدی ایجاد کرده است. امری که می تواند موقعیت رهبری که آمریکا در جهان برای خود ترسیم کرده است را به طور جدی زیر سوال ببرد.

 

ظهور قدرت های نوین

پس از فروپاشی شوروی، بوش پسر در قالب دکترین نظم نوین جهانی اعلام کرد که آمریکا به طور یکجانبه دنیا را رهبری خواهد کرد و دیگر کشور ها ملزم به اجرای فرامین این کشور هستند. پس از یک دوره یکجانبه گرایی آمریکا در جهان تک قطبی، رفته رفته قدرت های نوظهوری در جهان سر برآوردند. احیاء روسیه و قدرت گیری چین به علاوه گرایشات استقلال طلبانه اروپا برای رهایی از هژمونی آمریکا، نمونه هایی هستند که جهان را به یک نظم چند قطبی و متکثر هدایت کرده است.

 

در رای گیری قطعنامه اخیر، چین و روسیه به طور قاطع آن را رد کردند. کشورهای اصلی اتحادیه اروپا هم با رویکردی محتاط، از حفظ برجام حمایت کرده و موضع آمریکا را مورد انتقاد قرار دادند. به نظر می رسد در آینده ای نزدیک، معادلات قدرت به سمت و سوی افول آمریکا و شکل گیری ابرقدرت های جدید پیش خواهد رفت. شکست سنگین آمریکا در صدور قطعنامه شورای امنیت علیه ایران را می توان بخشی از مجموعه نشانه هایی در نظر گرفت که افول آمریکا و کاهش قدرت آن در عرصه بین المللی را نمایان می کند.

 

مطالب مرتبط
نظر شما
نام:
ایمیل:
نظر: