به گزارش راهبرد معاصر؛ طی سال های گذشته امارات متحده عربی و اسرائیل از روابط نزدیکی برخوردار بوده اند. در اوایل سال جاری، دو هواپیمای حامل کمک پزشکی مستقیماً از ابوظبی به تل آویو پرواز کردند. در ماه ژوئن، دو کشور همکاری مشترکی را برای مقابله با اپیدمی کروناویروس اعلام کردند. اسرائیل به نمایشگاه جهانی دبی 2020 دعوت شد که به دلیل همه گیر شدن به تعویق افتاد. از سال 2018م مقامات عالی رتبه اسرائیل به امارات سفر کرده اند و دو کشور به صورت ضمنی حامیان ائتلاف منطقه ای میان خود و آمریکا علیه ایران هستند. بنابراین وقتی کاخ سفید روز پنجشنبه در بیانیه مشترکی با اسرائیل و امارات متحده عربی اعلام کرد که دو کشور خاورمیانه توافق کرده اند به طور رسمی روابط را عادی کنند، بسیاری در مورد زمان تبدیل روابط موجود به یک روابط رسمی ابراز تعجب کردند. این بیانیه 82 روز قبل از روز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا صادر شده است؛ این در حالی است که دونالد ترامپ در اکثر نظرسنجی های انتخاباتی از رقیب خود جو بایدن عقب می باشد.
«اعلامیه کمپین»
خلیل جاهشان، مدیر اجرایی مرکز عربی واشنگتن دی سی گفت بیانیه کاخ سفید مانند «اعلامیه کمپین» است که با هدف پیروزی دولت ترامپ پیش از انتخابات 3 نوامبر خوانده می شود. وی به میدل ایست ای گفت: «من فکر می کنم که آنها سعی می کنند آن را به یک صف آرایی برای تقویت کمپین خود تبدیل کنند». در این بیانیه آمده است: بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل اعلام کرده که اعمال حاکمیت بر بخش هایی از کرانه باختری را متوقف خواهد کرد و نمایندگان هر دو كشور در هفته های آتی برای جزئیات توافق نامه دیپلماتیک دیدار می كنند. دولت آمریكا بعداً تأیید كرد كه برخی جلسات در كاخ سفید برگزار می شود. خلیل جاهشان افزود: «ترامپ از عکس های این نشست برای انتخاب مجدد خود استفاده می برد. این اقدام به نفع بنیامین نتانیاهو بود زیرا وی با اعتراضات بی سابقه و اتهامات فساد روبرو بود».
آریل گلد، مدیر ملی کد پینک، یک گروه فمینیستی ضد جنگ، اظهارات جاهشان را تکرار کرد و گفت که این توافق نامه برای تقویت هر سه رهبر می باشد. وی گفت ترامپ می خواهد توجه عمومي آمریكا را از شمار زیاد مرگ و میر اپیدمی کروناویروس منحرف كند. محمد بن زاید، ولیعهد امارات می خواهد از نقض حقوق بشر در این کشور فاصله بگیرد و نتانیاهو می خواهد تظاهرات علیه دولت خود را خاموش سازد. گلد به میدل ایست ای گفت: « بنابراین پیروز این مسئله هر سه فرد می باشند، اما فلسطین بازنده اصلی خواهد بود.»
آیا این اقدام تاثیر گذار خواهد بود؟
اگر هدف اصلی این توافق این بود که ترامپ در ماه نوامبر خوب به نظر برسد، احتمالا نتایج اولیه دلگرم کننده می باشد. اما بسیاری از کارشناسان بر این عقیده هستند که این اقدام تاثیر مهم و قابل توجهی بر انتخابات نخواهد داشت. بسیاری از تحلیلگران و صاحب نظران رسانه ای به ستایش این توافق پرداختند. توماس فریدمن ستون نویس نیویورک تایمز این بیانیه را «زلزله ژئوپلیتیکی» لقب داده که این مزیت بزرگی برای اردوگاه طرفدار آمریکا، اسلام میانه رو و حامیان خاتمه بخشی به منازعه با اسرائیل می باشد. مجله فارن پالیسی این توافق نامه را «نخستین موفقیت واقعی سیاست خارجی ترامپ» در نظر گرفت. جرد کوشنر مشاور ارشد و داماد ترامپ در مصاحبه با سی ان ان گفت: « بگذارید فقط بر روی آنچه که بر مردم تاثیر می گذارد تمرکز کنیم. من فکر می کنم که این توافقنامه باعث می شود خاورمیانه برای مردم آمریکا ایمن تر شود. این توافق باعث خواهد شد تا حضور نیروی نظامی ما در این منطقه با ضرورت کمتری همراه باشد». وی افزود: «روابط دیپلماتیک امارات و اسرائیل به کاهش تهدید کمک خواهد کرد و گروه های شبه نظامی از مناقشه اسرائیل و فلسطین برای رادیکالیزه سازی جوانان استفاده می کنند».
واکنش دموکرات ها
رهبران دموکرات که مدت هاست طرفدار عادی سازی میان اسرائیل و جهان عرب هستند، بدون ذکر نام ترامپ از این توافق نامه استقبال کردند. جو بایدن نامزد ریاست جمهوری، تصمیم ابوظبی برای برقراری روابط رسمی با اسرائیل را گامی تاریخی خواند و آن را اقدامی مبارک، شجاعانه و به شدت مورد نیاز دانست. اگر چه بیانیه مشترک در مورد توافق اولیه به ترامپ اعتبار بخشیده است، اما بایدن گفت که این بیانیه بر تلاش های دولت های مختلف برای تقویت گسترده تر روابط اعراب و اسرائیل، از جمله تلاش های دولت اوباما و بایدن برای ایجاد طرح صلح عربی، بنا شده است. الیوت انگل رئیس کمیته امور خارجه مجلس گفت: «این اعلامیه به صلح و امنیت در منطقه کمک خواهد کرد. امیدوارم که این موفقیت و شجاعت جدید سایر کشورها را به پیشبرد عادی سازی و انگیزه فلسطینی ها برای ایجاد فرصت صلح ترغیب کند». نانسی پلوسی، دموکرات ارشد کنگره، این توافق را «خبر خوش» نامید و در بیانیه ای افزود: «مجلس به اعتراض خود به اقدامات یکجانبه الحاق و هر گونه تلاش آینده که پیشبرد صلح عادلانه و پایدار در خاورمیانه را تضعیف می کند ادامه خواهد داد. امیدوارم که این تلاش ها همانطور که در توافق نامه مطرح شده به کار گرفته شود. این توافق نامه به ما یادآوری می کند که بهترین راه پیشبرد صلح در منطقه ایجاد شرایط برای مذاکره اسرائیل به طور مستقیم با همسایگان است». سناتور باب مندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا این بیانیه را «تاریخی» خواند و در توئیتی نوشت: «امیدوارم این رابطه جدید بتواند راهی برای آینده سازنده تر، مؤثرتر و مطمئن تر برای اسرائیلی ها، فلسطینی ها، اماراتی ها و در حقیقت کل منطقه فراهم کند».