به گزارش راهبرد معاصر، با نگاهی کوتاه به تاریخ معاصر غرب آسیا میتوان این نکته را دریافت که ایالات متحده آمریکا برای دستیابی و حفظ سلطه خویش بر نقاط مختلف جهان تمامی دوستان و متحدان خود را قربانی امیال توسعه طلبانه خویش نموده است.
طی روزهای گذشته شاهد ظهور و بروز چندین حادثه تروریستی در خاک کشور ترکیه بودیم، تحولاتی که دوست و متحد مرموز ترکیه یعنی ایالات متحده آمریکا در آن نقش اول را بازی میکند.
در ادامه طی گفتگویی با سید علی قائم مقامی کارشناس ترکیه تلاش شد روایتی مستند از ریشههای اصلی حادثه تروریستی میدان تقسیم ارائه شود.
لطفاً در خصوص جزئیات حادثه تروریستی در میدان تقسیم استانبول توضیح دهید و بفرمایید که اساساً چرا میدان تقسیم برای اجرای این عملیات تروریستی انتخاب شد؟
قائم مقامی: این حادثه منجر به مجروح شدن حداقل ۸۱ نفر شده که دو سه نفر از آنها در وضعیت وخیم به سر میبرند. این حادثه همچنین کشته شدن ۶ نفر را در پی داشته است. همچنین وقوع این حادثه باعث واکنش شدیدی در جامعه ترکیه و حتی در جامعه جهانی شده است به طوری که تعداد زیادی از کشورهای مختلف به دولت و مردم ترکیه تسلیت گفتهاند.
متعاقب وقوع این حادثه تروریستی یک زن به اتهام دست داشتن در این عملیات تروریستی دستگیر شد که گویا عرب و اهل کشور سوریه است و آن طوری که تلویزیونهای ترکیه میگویند در مقر فرماندهی گروههای تروریستی در کوبانی یا عین العرب تصمیم گرفته شده که این زن چهار ماه قبل به همراه یک مرد که همکار او بوده به ترکیه بیاید و در کارگاه نساجی مشغول به کار شود.
دولت ترکیه در این رابطه حدود ۴۸ نفر را بازداشت کرده است که چند نفر از آنها پس از بازجویی آزاد شدهاند اما چند نفر از آنها هنوز هم در بازداشت به سر میبرند. ظاهراً یک تیم تروریستی این زن و مرد همراه او را از سوریه به ترکیه منتقل کرده، برای آنها خانه اجاره کرده و برای این که پوششی برای فعالیتهای آنها ایجاد شود در یک کارگاه آنها را مشغول به کار کردهاند. همچنین این عملیات تروریستی با استفاده از TNT انجام شده است.
اما در مورد این که چرا میدان تقسیم برای اجرای عملیات انتخاب شده باید بگویم که میدان تقسیم مشهورترین میدان ترکیه است که بیشتر تظاهرات سندیکاهای کارگری تا چند سال قبل در این میدان برگزار میشد و علاوه بر آن این میدان یک مرکز بسیار مهم توریستی در استانبول محسوب میشود. بنابراین میدان تقسیم از آن نظر برای اجرای این عملیات انتخاب شد تا بازتاب و سر و صدای بینالمللی هم داشته باشد.
آیا امکان دارد گروههای کُردی چپگرا مانند سازمان تروریستی پکک در این تحولات دست داشته باشند؟
قائم مقامی: مقامات امنیتی ترکیه میگویند که پکک در این عملیات تروریستی دست داشته اما از آن طرف شایعه شده است که سازمان تروریستی پکک اعلام کرده این حادثه ربطی به این سازمان ندارد. اما شاخههای جانبی پکک مانند بازهای آزادی کردستان که در سال ۲۰۰۴م اعلام موجودیت کرد و با این استدلال که سازمان پکک سازشکار است از این سازمان تروریستی اعلام انشعاب کرد اما هنوز عبدالله اوجالان را به عنوان رهبر خود میشناسد.
گروه تروریستی بازهای آزادی کردستان که به نوعی یگان عملیاتی ویژه پکک محسوب میشود به مقر فرماندهی اتحاد جوامع کردستان متصل است. به طور عمده در این چند سال اخیر یا در شهرهای مختلف عملیات انتحاری انجام میدهد و یا این که در اماکن مختلف بمبگذاری میکنند. قضیه انفجار در خیابان استقلال میدان تقسیم استانبول را میتوان از این بعد نیز دید.
با توجه به ساختار پیچیدهای که برای اجرای این عملیات تروریستی از آن استفاده شده و شبکهای که این تیم تروریستی را حمایت میکرده، احتمال ورود برخی از سازمانهای امنیتی منطقهای و فرامنطقهای مانند نهادهای امنیتی ایالات متحده آمریکا به این جریان را چگونه میبینید؟ چون برخی از خبرها حاکی از نقش ایالات متحده آمریکا در این حادثه تروریستی است. نگاه شما در این خصوص چگونه است؟
قائم مقامی: منطقه کوبانی یا عین العرب در حال حاضر تحت کنترل ارتش آمریکا است. همچنین مناطق شرقی سوریه نیز در اشغال آمریکا و نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری فرهاد عبدی شاهی مشهور به مظلوم کوبانی است. به علاوه یگانهای مدافع خلق که متشکل از کُردهای سوریه است و همچنین حزب کُردی اتحاد دموکراتیک، همه این جریانها رهبری عبدالله اوجالان را پذیرفتهاند و پیرو اندیشههای او هستند.
علاوه بر این سازمان تروریستی پکک در کشورهای اروپایی و به خصوص هلند، سوئد، سویس، فنلاند، آلمان، فرانسه و سایر کشورهای اروپایی تحت عنوان انجمنهای خیریه و سازمانهای فرهنگی توسط سازمان اتحاد جوامع کردستان سازماندهی شدهاند. سازمان اتحاد جوامع کردستان علاوه بر سازمان تروریستی پکک، گروه تروریستی پژاک را هم زیر کنترل خود دارد و در حقیقت سازمانهایی مانند پکک و سازمان بازهای آزادی کردستان زیر نظر سازمان اتحاد جوامع کردستان واقع در کوهستان قندیل کردستان عراق است.
از زمانی که آمریکا عراق را اشغال کرد سازمان تروریستی پکک ارتباط نزدیکی با آمریکا و پنتاگون برقرار کرد و حتی نیروی چکشی که آمریکا قبل از اشغال عراق در سال ۲۰۰۳م در شمال این کشور و در مدار ۳۶ درجه ایجاد کرده بود. همان طور که در آن زمان هم پروفسور نجم الدین اربکان نخست وزیر سابق ترکیه گفته بود: «نیروی چکشی در شمال عراق از سازمان تروریستی پکک حمایت میکند و هر موقع که جنگندههای ترکیه به منظور بمباران مواضع پکک وارد شمال عراق میشوند جنگندههای آمریکایی میآیند و آنها را تهدید میکنند تا از منطقه خارج شوند.»
بعد از شروع شدن جنگ سوریه آمریکا نیروهای وابسته به سازمان اتحاد جوامع کردستان و پکک را در منطقه شرق سوریه تحت پوشش و کنترل خودش قرار داده و سلاحهایی مانند موشک، راکتهای ضد تانک و ضدهوایی را در اختیار این سازمانها قرار داده است. آن طور که گفته میشود ایالات متحده آمریکا حدود ۷۰۰۰۰ نفر از نیروهای یگانهای مدافع خلق و نیروهای دموکراتیک سوریه را که اکثراً از کردهای سوریه متشکل از کودکان و نوجوانان ۱۵ تا ۲۵ ساله هستند را آموزش داده و در مناطق تحت اشغال و کنترل خود اسکان داده تا از آنها به عنوان نیروی زمینی آمریکا استفاده کند.
به علاوه نیروهای بارزانی و سازمانهای دیگر کُردی هم همکاری گستردهای با آمریکا دارند یعنی آمریکا هر دو شاخه جریانهای کُردی منطقه را تحت حمایت خود قرار داده است. حتی نیروهای امنیتی ترکیه میگویند که سازمان تروریستی پکک و سایر گروههای کُردی در قبرس و یک جزیره متعلق به یونان تحت آموزشهای نظامی و اطلاعاتی قرار گرفتهاند. این مناطق تحت کنترل آمریکا و سرویس اطلاعاتی یونان است که بالطبع چون کشور یونان عضو ناتو است پیمان ناتو نیز در این مسأله شرکت دارد.
به نظر شما علت این دو سره بازی کردن غرب و نهادهای امنیتی وابسته به آن مانند پیمان ناتو با تُرکها و کُردها چیست؟
قائم مقامی: یکی از دلایل اتخاذ سیاستهای این چنینی توسط ایالات متحده آمریکا و ناتو آشوب به پا کردن در کشورهای منطقه به خصوص کشورهای اسلامی نظیر ترکیه است. برای اینکه ترکیه از یک طرف همکاری اطلاعاتی و نظامی بسیار گستردهای با آمریکا و ناتو دارد و از آن طرف آمریکا و ناتو گروههای تجزیه طلب و تروریستی را در کشورهای منطقه تحت حفاظت، کنترل و سازماندهی خویش قرار دادهاند تا بتوانند کشورهای منطقه را به صورت مداوم در آشوب و نا امنی نگه دارند.
مثلاً اگر سازمان تروریستی پکک نبود آمریکا، آلمان، فرانسه، سوئد، دانمارک و... نمیتوانستند سلاحهای بسیار زیادی را به کشور ترکیه بفروشند. به عنوان مثال سلاحهایی را که آمریکا به گروههای کُردی داده است از طرفی سازمانهایی مانند یگانهای مدافع خلق و پژاک و سایر شاخههای پکک در جوامع کُرد را مسلح میکند و از طرف دیگر هم به ترکیه و عراق هم سلاح میفروشد یعنی آمریکا به هر دو طرف این درگیری سلاح میفروشد و هر دو طرف هم با سلاحهای آمریکا علیه یکدیگر میجنگند.
به جای این که ترکیه در مسائل مربوط به حوزه انرژی، تجاری، فناوری و... سرمایهگذاریهای عظیمی انجام دهد ناچار میشود که بیش از ۱۸ میلیارد دلار را به بودجه نظامی و صنایع دفاعی خود اختصاص دهد. در حالیکه این بودجه باید صرف خودکفایی صنایع دفاعی و نظامی و رشد و توسعه اقتصادی و فناوری شود، صرف خرید سلاح از آمریکا و کشورهای متحد ناتو میشود.
مثلاً آقای رجب طیب اردوغان با آقای جو بایدن در اجلاس سران ناتو و گروه ۲۰ مذاکراتی را انجام داد و هیأت نظامی آمریکا به آنکارا سفر کرد و با سران وزارت دفاع و فرماندهان ارتش ترکیه مذاکراتی در خصوص نوسازی هواپیماهای اف ۱۶ ارتش ترکیه داشتند. همچنین آمریکا ترکیه را از طرح تولید و خرید و صادرات هواپیماهای اف ۳۵ اخراج کرد و قرار بود که ترکیه صد فروند از هواپیماهای اف ۳۵ را خریداری کند. ترکیه یک میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار نیز پیش پرداخت انجام داده بود، اکنون ترکیه تلاش میکند که هواپیماهای اف ۱۶ نسل جدیدی را از آمریکا خریداری کند.
ایالات متحده آمریکا به صورت مداوم این مسأله را دستاویز خود قرار داده است. یعنی این استراژی دوگانه و پیچیده توسط ناتو و آمریکا علیه کشورهای منطقه اتخاذ میشود. نمونه دیگر این مسأله وجود بیش از ۶۰ بمب هستهای و کلاهکهای اتمی آمریکا در پایگاههای نظامی ترکیه و نیز وجود پایگاه راداری-اطلاعاتی ناتو و آمریکا تحت پوشش ناتو در منطقه کورجیک واقع در استان مالاتیا ترکیه است.
آن طور که گفته میشود این پایگاه اطلاعاتی ۲۵۰۰ کیلومتر از شعاع هوایی منطقه را تحت پوشش خود درآورده و بیشتر مناطق مربوط به ایران، عراق، سوریه و روسیه تحت پوشش این رادار هوایی است. هدف از تأسیس این پایگاه در این منطقه رصد اطلاعات هوایی و سامانههای موشکی ایران است. گفته میشود تکنسینهایی از کشورهای عضو ناتو و به خصوص آمریکا و رژیم صهیونیستی در این پایگاه مشغول به کار هستند./ نور نیوز