ایمنی بدن در برابر هوای آلوده با تغذیه سالم
عضو هیئت‌علمی دانشکدۀ تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: هوای آلوده ترکیبات گوناگونی دارد که یکی از آنها اکسیدکننده‌های سمی هستند. رعایت برخی از توصیه‌های تغذیه‌ای می‌تواند بدن ما را در برابر این آلاینده‌ها و ریزگرد‌ها ایمن کند.
به گزارش راهبرد معاصر؛ شاخص کیفی هوای (AQI) اصفهان امروز (۲ مردادماه ۱۴۰۳) به ۱۵۷ رسید و بر این اساس باید گفت که هوای اصفهان قرمز یا برای عموم مردم ناسالم است. این وضعیت تا روز پنجشنبه (۴ مردادماه ۱۴۰۳) نیز بر اساس پیش‌بینی‌ها ادامه دارد. سیدمرتضی صفوی، عضو هیئت‌علمی گروه تغذیۀ بالینی علوم پزشکی اصفهان، در این خصوص به ایسنا گفت: آلودگی هوا بیشتر شده است و در روز‌های بعد نیز ادامه دارد. یکی از راهکار‌های مهمی که به کاهش عوارض مخرب آلاینده‌ها و ریزگرد‌ها کمک خواهد کرد، توجه به رژیم غذایی است.
او ادامه داد: این هوای ناسالم برای عموم مردم خطرناک است. اما مشخصاً افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند، همچنین گروه‌های شکننده، یعنی نوزادان، کودکان، زنان باردار، زنان شیرده و سالمندان در معرض آسیب‌های جدی‌تری هستند. به بیان دیگر، گروه‌های اخیر زودتر و با شدت بیشتری دچار عوارض ناشی از آلودگی هوا می‌شوند.
این کارشناس با تأکید بر اینکه برخی مواد غذایی بدن را در مقابل اثرات منفی هوای آلوده ایمن‌تر می‌کند، این‌گونه بیان کرد: بیشتر آلاینده‌ها از راه تنفس به بدن ما وارد می‌شوند. خود هوای آلوده می‌تواند ترکیبات گوناگونی داشته باشد. اکسیدکننده‌ها یکی از آن ترکیب‌های سمی به شمار می‌آیند.
عضو هیئت‌علمی دانشکدۀ تغذیه و علوم غذایی اظهار کرد: ترکیبات مضر هوای آلوده وقتی به بدن ما وارد می‌شوند، التهاب ایجاد می‌کنند و سلامت ما را به خطر می‌اندازند. بر همین اساس، توصیه‌های تغذیه‌ای را در روز‌های آلودگی هوا نباید نادیده گرفت.
صفوی با ذکر این نکته که مهم‌ترین توصیه‌های تغذیه‌ای این روز‌ها را توضیح می‌دهم، گفت: تأمین ویتامین سی (C) بدن در این روز‌ها اهمیت فراوانی دارد. ویتامین (C) در اکثر میوه‌ها و سبزیجات وجود دارد و کمک‌کننده است. سیب، پرتقال، انبه و گریپ‌فروت در شمار میوه‌هایی است که پیشنهاد می‌شود. ویتامین‌ای (E) نیز مشابه ویتامین (C) دارای اهمیت است.
او با تأکید بر اینکه ویتامین‌های سی (C) و‌ای (E) هر دو آنتی‌اکسیدان‌های قوی‌ای هستند، چنین شرح داد: این ویتامین‌ها درواقع می‌توانند از بروز التهابی که گفته شد، جلوگیری کنند. همچنین می‌توانند باعث غیرفعال‌شدن رادیکال‌های غیرآزادی شوند که هوای آلوده در بدن ایجاد می‌کند.
افراد مبتلا به آسم و بیماران قلبی ماهی بخورند
عضو هیئت‌علمی گروه تغذیۀ بالینی علوم پزشکی اصفهان منابع غذایی حاوی ویتامین‌ای (E) را نیز برشمرد و افزود: گردو، بادام، جوانۀ گندم، جگر و سبزیجاتی که برگ سبز تیره دارند، سرشار از این ویتامین هستند. این ویتامین تا حد قابل‌توجهی اثرات آلاینده‌ها را کاهش می‌دهد.
صفوی با اشاره به اینکه در روز‌هایی که وضعیت هوا قرمز یا برای عموم ناسالم است، خوردن لبنیات نیز اهمیت ویژه‌ای دارد، این‌گونه خاطرنشان کرد: شیر یکی از مهم‌ترین آنهاست که توصیه می‌شود و بسیار خوب می‌تواند بدن را در برابر آلاینده‌ها محافظت کند. البته شیر و دیگر لبنیاتی که میل می‌کنیم، حتماً باید کم‌چرب باشند. لبنیات پرچرب برای ریه مناسب نیست و تأثیرات منفی بر مصرف‌کنندگان دارد.
این کارشناس تغذیه در مورد تهیۀ انواع خوراک توضیح داد: بهتر است در این روز‌ها غذا‌هایی خورده شود که در مواد اولیۀ آنها سبزی فراوانی به کار رفته است. به‌طورکلی، مصرف سبزی و صیفی اهمیت دارد و تأثیرات مثبتی بر سلامت فرد خواهند گذاشت. برای نمونه، خوردن سیب‌زمینی، هویج، شلغم و چغندر مفید است. ضروری است که به‌صورت پخته یا بخارپز مصرف شوند تا آن تأثیراتی را که انتظارش را داریم بر فرد بگذارند و او را در برابر آلودگی هوا ایمن کنند.
این مدرس دانشگاه یادآور شد: بهتر است غذا‌هایی پخته شود که غلات سبوس‌دار دارند. مصرف غذا‌هایی که انواع حبوبات، کدو، گوجه و فلفل در آنها باشد، بسیار توصیه می‌شود. همچنین از مصرف سرخ‌کردنی‌ها نیز مخصوصاً در این ایام باید خودداری کرد.
او مصرف سیر و پیاز را نیز مهم دانست و گفت: این دو می‌توانند با رادیکال‌های آزاد ناشی از آلودگی هوا مبارزه کنند. کلم بروکلی نیز باید حتماً در سفرۀ غذایی افراد باشد. ماهی نیز اگر اصول سلامت آن رعایت شود، بسیار مهم است. ماهی جنوب یا ماهی دریا‌ها و آب‌های آزاد به‌خاطر امگا۳ خوردنشان در روز‌های موردبحث اهمیت دارد. ماهی سالمون هم خوردنش توصیه می‌شود و کمک‌کننده است. خوردن ماهی برای بیماران قلبی و کسانی که آسم دارند، اهمیت دوچندانی دارد.
صفوی برخی نوشیدنی‌ها را نیز در این ایام مهم‌تر دانست و گفت: نوشیدن دمنوش‌هایی مانند آب‌انار، آب گوجه و چای سبز مفیدند. همچنین مصرف آب‌هویج و آب‌سیب هم را می‌توان در برنامۀ غذایی قرار داد./ ایسنا