به گزارش راهبرد معاصر؛ گوی سریال دوگانه سازی ها ادامه دار است، داستان این دور البته دوگان اقتصاد و سلامتی است، با دستور روحانی از شنبه تعداد کثیری از مردم به سرکارها برگشتند، روحانی در نامه اش به رعایت پروتکل های بهداشتی و امثالهم اشاره کرده است ولی چیزی که در عمل از این پروتکل ها دیده شد چیزی نبود جز ترتیباتی که مردم را هر چه فشرده تر در اتوبوس ها و متروها به سر کار میفرستاد. روند تصمیمات روحانی طی دوماه اخیر البته خسارتهای زیادی را بر اقتصاد کشور وارد کرده است. در بدایت امر آنچه از روحانی دیده شد نوعی بی سیاستی و جا زدن زیر بار مسئولیت بود ولی بعدتر و به خصوص از آغاز سال جاری شنیده شد که رویکرد دولت در مهار کرونا بر اساس رویکرد ایمنی گله ای است که در آن اتفاقا بنا بر انتشار همگانی ویروس است. در این یادداشت ضمن نقد رویکرد دولت به خسارتهای اقتصادی که این رویکرد بر کشور وارد میکند اشاره خواهیم کرد.
کرونا یک بیماری ویروسی بوده و ویروس ها دائما در حال جهش و تغییر هستند؛ در رویکرد ایمنی گله ای چنین پیش گرفته میشود که بیشترین ابتلا در مورد یک ویروس همه گیر رخ دهد تا هر چه زودتر با توجه به مقاومت بدنها در برابر ویروس انواع ضعیفتری از این ویروس شیوع پیدا کند، تمام تلاش روحانی البته روی این است که هر چه تعداد بیشتری از مردم به این ویروس مبتلا شوند تا این نظریه که از قضا رد شده و غیراخلاقی نیز هست عملیاتی شود.
خسارتهای اقتصادی تصمیم روحانی
جدای از آنکه این نظریه به شدت از نظر علمی رد شده و حتی مقامات وزارت بهداشت نیز نسبت به این نظریه انتقاد دارند این نظریه از قضا لطمات اقتصادی جبران ناپذیری را بر پیکره جامعه وارد میآورد که در ذیل بدانها اشاره میکنیم؛
ادامه حضور مردم در مجامع و عدم دقت در این مورد باعث میشود تا دوره بیماری در کشور افزایش یافته و این بار مالی هر روز سنگین تر بشود. مطمئنا کاهش عبور و مرورها علاوه بر اینکه این بار مالی را کاهش میدهد، دولت و نهادهای عمومی را یاری خواهد رساند تا هر چه زودتر این بحران را حل کنند.
هدف در کنترل چنین بیماری ای این است که میزان ابتلا به یک حالت پایداری برسد که در آن سیستم درمانی کشور بتواند تعداد تخت های مشخصی را به این بحران تخصیص دهد، رویکرد ایمنی گله ای مد نظر روحانی البته تعداد ابتلا را خیلی بیشتر از ظرفیت و گنجایش سیستم درمانی کرده و نیروی انسانی هم بخش درمان و هم سایر بخشها را بر سر بحران مستهلک میکند.
با افزایش شیوع بیماری طول دوره درگیری با بیماری نیز افزایش می یابد، همین باعث میشود در عمل کسب و کارهایی که با رکود روبرو شدند با طول دوره رکودی بیشتری مواجه شوند، این علاوه بر آن است که به مرور زمان این کسب و کار باید جوابگوی استهلاک و هزینه هایی باشند که در برابرش هیچ درآمدی از خود ندارند.
در این زمینه حمید سوری عضو ستاد ملی مبارز با کرونا میگوید: «اگر طرح فاصله گذاری به صورت شدید، همان طور که روز ۱۳ فروردین اجرا شد، حداقل دو هفته ادامه پیدا می کرد، می توانستیم در زمان خیلی زودتری اپیدمی کرونا را در کشور کنترل کنیم. اما اکنون هیچ پیش بینی درباره آینده این اپیدمی و زمان رسیدن به مرحله پیک این اپیدمی نمی توانیم داشته باشیم. هر یک از افرادی که با بازگشایی مشاغل وارد خیابان می شوند می توانند مثل بمب خوشه ای دیگران را مبتلا کنند. واقعا نمی دانم پیش فرض هایی که باعث شده که چنین تصمیمی برای بازگشت مردم سر کار گرفته شود، چه بوده است»
اثرات تصمیم روحانی دیوانه کننده است؛ در واقع با افزایش عبور و مرور نه تنها با یک قله که با چندین قله و پیک شیوع بیماری روبرو خواهیم شد، این علاوه بر اثرات ذهنی و روانی شدید باعث میشود تا اعمال پروتکل های ایمنی در برابر بیماری در صنوف مختلف غیرکارآمد شده و دفاع اقتصاد در برابر این بیماری را بگیرد.
تا لحظه نگارش این گزارش آنچه دیده میشود این است که بازار سرمایه در مدت دوماه اخیر مقاومت خوبی را در برابر کرونا از نشان دهد. ولی در صورتی که چشم انداز انتظاری بازار و طول دوره رکودی حاصل از کرونا افزایش یابد تضمینی وجود ندارد که مقاومت بازار سرمایه ای که این روزها به عنوان بالش شوک نقدینگی سرگردان و داغ کشور را جذب خود میکند نشکند.
استدلال این است که برای حفظ اقتصاد چنین تصمیمی گرفته شده است ولی سوال مشخص این است که چه محاسبه ای وجود دارد که خسارت اقتصادی قرنطینه شدن دو هفته ای شهرهای کشور بیشتر از وضعیت فعلی است؟ سوال مهمتر این است که سیاست فعلی روحانی که اتفاقا همراه با هدف سیاستگذاری خاصی هم نیست در واقع امکان هرگونه سیاستگذاری اقتصادی را نیز سلب میکند. اگر هدف سیاستگذاری خاصی در میان بود مانند کره جنوبی اکنون باید حدود 10 درصد اقتصاد تنها تعطیل میشد.
سیاست روحانی با دامن زدن به شیوع بیماری در واقع سرمایه اجتماعی کشور در برابر کشورهای همسایه را از بین برده و به تعطیلی مرزهای صادرات کالاهای ایرانی دامن خواهد زد.
بهره سخن
کرونا آزمونی بزرگ بود برای کسانی که ادعای توان مدیریتی بزرگ را داشتند، اما به نظر میرسد با الگوگیری غلطی که از انگلیس گرفته شد تمامی این ادعاهای بر باد رفت، با دستور روحانی مبنی بر باز عدم مقابله موثر با کرونا اقتصاد کشور هم اکنون بیش از هر چیز مورد آسیب قرار گرفته است.