پیامدهای حضور رژیم صهیونیستی در آفریقا-راهبرد معاصر
مرحله دوم انتخابات مجلس ۲۱ اردیبهشت برگزار می‌شود آرای نمایندگان از مجلس بعدی شفاف اعلام می‌شود دیدار وزیر دفاع سوریه با سرلشکر باقری احراز تخلف انتخاباتی در لنجان/ تأیید کلی انتخابات خبرگان برنامه تامین ۵۰۰۰ اتوبوس در سال ۱۴۰۳ صمصامی: با دست فرمان فعلی بانک مرکزی تورم مهار نمی‌شود آخرین قیمت طلا، سکه، دلار و ارز ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ خرید خودرو متوقف شد+ جدول قیمت ها تورم بخش صنعت در دی ماه اعلام شد مشتری جدید پرسپولیس از راه رسید گل خاص استقلال محصول مشترک دو چپ‌پا مخبر: نقاط حادثه‌خیز درون و برون‌شهری، سال آینده برطرف شوند آماده‌باش مدیریت بحران به فرودگاه‌های ۵ استان وضعیت بورس امروز ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ ثبت رکورد متوسط قیمت مسکن ۱۷۰ میلیونی در منطقه یک ستاره‌های پرسپولیس و استقلال از ایران رفتند منتخبان مجلس دوازدهم با آیت الله رئیسی دیدار می‌کنند احتمال وقوع سیلاب‌های نوروزی نرخ تورم سالانه و نقطه به نقطه مسکن تهران کاهش یافت آخرین قیمت پژو، تیبا، دنا، سمند، شاهین و کوییک + جدول پسر بازیکن سابق استقلال گزینه جانشینی بیرانوند امکان معامله خودرو در سایت های اینترنتی فراهم شد وضعیت راه های کشور امروز 28 اسفند 1402/ جاده چالوس یکطرفه شد پرواز چارتری در ایام نوروز ممنوع است کنایه سنگین ستاره پرسپولیس به لیست جدید تیم ملی ابلاغیه کمیته انضباطی به استقلال و پرسپولیس واکنش جدید عزت‌اللهی به مذاکره با استقلال و پرسپولیس منوچهر منطقی از معاونت صنایع حمل و نقل وزارت صنعت رفت قیمت جهانی طلا امروز 28 اسفند 1402 قیمت جهانی نفت امروز ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ آیت الله رئیسی در جمع روحانیون: همه شاخص‌های تورم با اقدامات دولت کاهشی شده‌ است وزیر کار: حق عائله‌مندی به حقوق کارگران اضافه می‌شود+ جزئیات و مبلغ بیانیه کمیته ویژه منتخب رئیس‌جمهور برای بررسی ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱ اعلام برنامه مسابقات هفته‌های ۲۲ تا ۲۴+ زمان بازی‌های استقلال و پرسپولیس صحت انتخابات در ۸۱ حوزه انتخابیه دیگر تایید شد ترکیب احتمالی استقلال مقابل هوادار زمان برگزاری دیدار پرسپولیس در جام حذفی مشخص شد ۵ منتخب مجلس هزینه‌های انتخاباتی خود را اعلام کردند واکنش صدیقی به موضوع زمین خواری در حوزه علمیه ازگل آخرین قیمت سمند، شاهین، تیبا، دنا، رانا و کوییک + جدول سکوهای فیلتر شده با ابزارهای فنی در اختیار مردم قرار می‌گیرند دور دوم انتخابات مجلس در ۸ حوزه الکترونیکی برگزار می‌شود آیت الله رئیسی: برداشتن گام‌های بلند در زمینه هوش مصنوعی مورد تأکید دولت است پاسخ جالب شهاب زاهدی به ماجرای جدایی از پرسپولیس رئیس جمهور: دولت تمام توان خود را برای آرامش خانواده‌ها به کار گرفته است واکنش‌ها به انتخابات ریاست جمهوری در روسیه نتانیاهو بار دیگر از حمله به رفح گفت حکم قطعی پرونده فوت ۶ کارگر معدن طزره دامغان صادر شد فارین افرز: آمریکا نمی‌تواند طالبان را منزوی کند کتائب حزب‌الله: بغداد به آمریکایی‌ها مصونیت دهد، درهای جهنم گشوده خواهد شد اعتراف فرمانده سنتکام درمورد پهپادهای یمنی ترامپ بایدن را به مناظره تلویزیونی فراخواند دیدار وزیر دفاع طالبان با امیر قطر ایران خواستار اخراج رژیم صهیونیستی از کمیسیون مقام زن شد اولیانوف خواستار پایبندی آژانس به دستور کار فنی در قبال ایران شد اسنپ گزینه "عجله دارم" را حذف کرد! وزیر آموزش و پرورش: دشمن بداند راهبرد شهید سلیمانی شکست ناپذیر است محمد امین‌نژاد سفیر ایران در فرانسه شد حزب الله: آمریکا در کنار یک محموله کمک به غزه، 100 هواپیمای حامل موشک می‌فرستد جمهوری آذربایجان: گفت‌وگو با تهران درباره ازسرگیری فعالیت سفارتمان در جریان است جنگ غزه در 153مین روز؛ شمار شهدا به 30800 نفر رسید وزیر خارجه چین: از عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل حمایت می‌کنیم سوئد امروز رسما عضو ناتو می‌شود نحوه فعالیت هتل‌ها و رستوران‌ها در ماه رمضان عباس ایروانی عظام‌خودرو به ۶۵ سال حبس محکوم شد اژ‌ه‌ای: کشور‌های اسلامی مراودات و دادوستد‌های خود با صهیونیست‌ها را کاملاً قطع کنند آلودگی هوا دست از سر تهرانی‌ها برنمی دارد هشدار پلیس تهران در خصوص چهارشنبه پایانی سال علت قطعی آتش‌سوزی در بیمارستان گاندی اعلام شد اعلام زمان نتایج آزمون دکتری «Ph.D» سال ۱۴۰۳ آتش سوزی عمدی در لواسانات؛ شرور عربده‌کش دستگیر شد آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته ۱۴۰۳ آغاز شد جزییات ساخت خانه توسط چینی ها اعلام شد رئیس پلیس پایتخت: راهپیمایی تهران در امنیت کامل برگزار شد تربیت معلم در انحصار دانشگاه فرهنگیان یا مشارکت سایر دانشگاه‌ها؟ آغاز پخش ویژه برنامه‌های جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ از تلویزیون سومین سالگرد آیت‌الله مصباح یزدی با حضور رئیس‌جمهور اولویت فیش عمره و حج چگونه استعلام شود؟ لوح| شکست خوردگان در باتلاق نسل کشی اطلاع نگاشت| کودکان غزه زیر آوار جنگ کاریکاتور| آمریکا؛ شریک جرم قطعی پیکر آتیلا پسیانی بعد از چند روز به ایران رسید + عکس مرتضی پورصمدی درگذشت سروده‌هایی در رثای عباس‌بن علی(ع)/ از مشک پاره اشک فرات است می‌چکد؛ غیر از لب تو نیست مگر آرزوی آب برای درخواست گذرنامه زیارتی به این 2 هیأت مراجعه کنید اینفوگرافیک|کریدور شمال به جنوب، رقیب جدی برای کانال سوئز عباسعلی براتی‌پور درگذشت امشب مهمانی برویم، فطریه‌مان با چه کسی است؟ نظر 10 مرجع تقلید درباره میزان زکات فطره که فردا باید پرداخت کنیم دعای روز اول ماه رمضان مجری برنامه سوره درگذشت عبدالله انوار درگذشت نامزدهای سیمرغ و داوران چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر اینفوگرافیک| الزامات و لوازم تحقیق رشد اقتصادی اینفوگرافیک|هدیه ۱۱ میلیارد دلاری ایرانی‌ها به اقتصاد ترکیه اینفوگرافیک| هراس پدرخوانده‌های داعش از سپاه پاسداران اینفوگرافیک|ایران؛ یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های گاز دنیا درگذشت مجری با سابقه تلویزیون اینفوگرافیک| اما و اگر‌های مالیات بر عایدی سرمایه اینفوگرافیک| شهید حاج قاسم سلیمانی از نگاه رهبر معظم انقلاب طرح | رهبرانقلاب: با ایران قوی مخالفند اینفوگرافیک| بزرگترین تولید کنندگان اورانیوم جهان اینفوگرافیک/ نقشه کامل مسیرهای پیاده‌روی اربعین + هزینه‌ها اینفوگرافیک | ایران چهاردهمین اقتصاد جهان، در سال ۲۰۲۲ ویدیو | از کرملین تا پاستور؛ قطار ایران و روسیه روی ریل همکاری‌های دوجانبه ماجرای لغو مجوز صوت و تصویر «روبیکا»+ علت جزئیات تکمیلی نتایج شمارش آرای ریاست جمهوری 1400+ آمار دقیق نتیجه نهایی انتخابات مجلس خبرگان رهبری تهران 1400 نتایج انتخابات شورا‌ی شهر استان تهران ۱۴۰۰+ اسامی آرای آیت الله رئیسی در تهران چقدر بود؟ نتایج انتخابات شورای شهر اراک 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قزوین 1400 نتایج انتخابات شورای شهر کرمانشاه 1400 آمار دقیق انتخابات ریاست جمهوری 1400 به تفکیک استان‌ها+ جدول نتایج انتخابات شورای شهر ایلام 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قم 1400 نتایج انتخابات شورای شهر ساری 1400 نتایج انتخابات شورای شهر تبریز ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر سنندج ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر همدان 1400 نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری 1400/ آیت الله رییسی برنده انتخابات سیزدهم جدی‌ترین تهدید سایبری فعلی علیه ایران چیست؟ حکمرانی داده‌ها در دنیای دیجیتال مصادیق مجرمانه محیط زیستی جدید در فضای مجازی اعلام شد جریمه سنگین اپل از سوی سازمان ضد انحصار روسیه آپدیت جدید «تلگرام» به جنگ با «کلاب هاوس» رفت کلاب هاوس هک شد/ افشای اطلاعات شخصی ۱.۳ میلیون کاربر سارا بهرامی مهمان این هفته برنامه همرفیق+عکس تأیید هک اطلاعات ۱۵ هزار کاربر آمریکایی ۱۴.۵ میلیون آمریکایی به اینترنت ثابت دسترسی ندارند درخواست ترامپ از ایالت‌های آمریکا درباره غول‌های فناوری افزایش ظرفیت لایو اینستاگرام وقتی عربستان ثروتمند و نفت‌خیز هم از اینفلوئنسرها مالیات می‌گیرد همسریابی در فضای مجازی و کلاهبرداری از مردم اقوام ایرانی «اقلیت» نیستند تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیشه کریستال تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت آرد و گندم تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دامپروری و دام گوشتی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دانه های روغنی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیرینی و شکلات تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت فرش تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت نساجی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت چوب و مبلمان شکست استثناگرایی آمریکایی در عصر ترامپ به سمت دنیای پس از دلار پیش می رویم؟ خروج ترامپ از برجام؛ فشار حداکثری و نتایج حداقلی آیا عراق می تواند از نیروهای امریکایی خالی شود؟ مرگ ابوبکر البغدادی؛ کشته شدن سرکرده داعش چه پیامدی دارد؟ بازوهای نیابتی ایران در منطقه قدرتمندتر از همیشه درس‌های جنگ یمن برای اسرائیل وحدت میان جریان های سیاسی ایران در سایه سیاست فشار حداکثری آمریکا دولت پنهان در لبنان شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران/درهای مذاکره با ایران باز است طرح صهیونیست ها برای اشغال دره اردن رویای چین در هفتاد سالگی؛ خیلی دور، خیلی نزدیک سبک مبارزه تشکیلات خودگردان و اتحادیه اروپا برای حفظ کرانه باختری طرحی برای ایجاد یک سازه امنیتی در خاورمیانه تاریخ سری فشار اسرائیل برای حمله به ایران بررسی صنعت انیمیشن در منهای نفت/ ژاپن چگونه صنعت انیمیشن جهان را قبضه کرد؟ + فیلم منهای نفت: درآمد 16 هزار بشکه نفت تنها در یک سوله پرورش ماهی بررسی صنعت پرورش ماهی در مستند منهای نفت + تیزر بررسی صنعت لبنیات در مستند منهای نفت/ اشتغال یک میلیون نفری شیر و لبنیات منهای نفت: درآمد یک میلیارد دلاری پسته ایران/ هیچ کشوری توان تولید پسته مرغوب ایران را ندارد همه ابعاد تحریم؛ فرصت‌ها و تهدیدها تحریم‌ها به مبادلات ما با شرکت‌های کوچک اروپایی آسیبی نمی‌زند/ نرخ کنونی دلار بالاتر از نرخ واقعی آن است
«راهبرد معاصر» بررسی می‌کند؛

پیامدهای حضور رژیم صهیونیستی در آفریقا

یکی از مهمترین اهداف اسرائیل برای تقویت مناسباتش در قاره آفریقا، جهت دهی به آرای سیاسی کشورهای این منطقه است. کشورهای آفریقایی یک بلوک مهم در رأی گیری­ های سازمان‌های بین‌المللی هستند. در این میان برقراری ارتباط و تأثیر بر آرای سیاسی آنها به ویژه در میان کشورهای با اکثریت مسلمان جایگاه مهمی در اولویت‌های این رژیم دارد.
تاریخ انتشار: ۱۲:۲۰ - ۰۸ مرداد ۱۴۰۰ - 2021 July 30
کد خبر: ۹۶۶۶۸

پیامدهای حضور رژیم صهیونیستی در اتحادیه آفریقا

 

به گزارش راهبرد معاصر؛ روز پنج­شنبه 31 تیر، سفیر رژیم صهیونیستی در اتیوپی به طور رسمی اعلام کرد این رژیم به عنوان عضو ناظر در اتحادیه آفریقا (AU) پذیرفته شد. این اتفاق پس از نزدیک به بیست سال تلاش دیپلماتیک اسرائیل رخ داد. پیشتر، اسرائیل در سازمان وحدت آفریقا (OAU) دارای مقام ناظر بود؛ اما پس از انحلال این سازمان در سال 2002 و جایگزینی آن با نهاد جدید­، تلاش‌ها برای دستیابی به همان مقام به مدت بیست سال ناکام مانده بود. وضعیت «ناظر» اسرائیل در اتحادیه آفریقا امکان همکاری قوی‌تری بین دو طرف  فراهم خواهد کرد. لذا در همین راستا یائیر لاپید، وزیرخارجه رژیم صهیونیستی، با اشاره به روابط اسرائیل با 46 کشور آفریقایی گفت: «این روز جشن روابط اسرائیل و آفریقا است.»

 

وضعیت ناظر، امتیازی است که برخی سازمان ­ها به افراد غیر عضو می‌­دهند تا به آنها توانایی شرکت در فعالیت ­های سازمان را بدهد. اعضای ناظر اجازه رأی دادن و یا پیشنهاد قطعنامه ندارند؛ اما می توانند در تمام فعالیت‌های سازمان مشارکت کنند. از همین رو لاپید تأکید کرد «عضویت ناظر در اتحادیه آفریقا به ما کمک می کند تا فعالیت های خود را در این قاره و کشورهای عضو سازمان تقویت کنیم.»

 

بر این اساس، این پرسش مطرح است که چرا عضویت در اتحادیه آفریقا برای اسرائیل اهمیت دارد؟

اتحادیه آفریقا مهمترین و بزرگترین سازمان آفریقایی است که تمامی کشورهای این قاره (55 کشور) در آن عضویت دارند. مقر این سازمان در آدیس آبابا، پایتخت اتیوپی، قرار دارد و لذا حضور در جلسات این سازمان، به معنای امکان ملاقات و گفتگو با تمامی کشورهای آفریقایی است. از این رو هر کشوری که بخواهد وارد مناسبات و فعالیت­ های قاره آفریقا شود، بهترین گزینه حضور در جلسات این اتحادیه است.

 

الف)امکان تاثیرگذاری بر دیدگاه های سیاسی کشورهای آفریقایی

یکی از مهمترین اهداف اسرائیل برای تقویت مناسباتش در قاره آفریقا، جهت دهی به آرای سیاسی کشورهای این منطقه است. در سال‌های پس از تأسیس رژیم صهیونیستی، این رژیم تلاش کرد تا خود را به عنوان بخشی از «جهان در حال ظهور ضداستعمار» معرفی کند. لذا وارد روابط با رهبران پسااستعماری کشورهایی مانند غنا و تانزانیا شد. اما واقعیت سیاست‌های اشغالگرانه اسرائیل در اوایل دهه 1970 این روابط را از بین برد و باعث شد تا کشورهای سراسر قاره به جز آپارتاید آفریقای جنوبی، روابط دیپلماتیک خود را با تل­آویو قطع کنند.

 

یکی از مهمترین عوامل محدود کننده روابط این بود که جنبش های استقلال‌طلبی آفریقا با آرمان فلسطین همسو بودند. با این حال دو اتفاق مهم در دهه 90 میلادی بر مناسبات اسرائیل و آفریقا تاثیر گذاشت: یکی فروپاشی شوروی و تبدیل آمریکا به عنوان تنها بازیگر موثر قاره آفریقا و دیگر توافقنامه اسلو بود که تشکیلات خودگردان فلسطین را نماینده فلسطین­ معرفی کرد. براین اساس اسرائیل به پشتوانه آمریکا، به سمت عادی­‌سازی روابط با کشورهای آفریقایی رفت. در همین حال تعیین یک نماینده سیاسی-قانونی برای فلسطینی‌ها (تشکیلات خودگردان)، برخی حساسیت‌های کشورهای آفریقایی در مورد فلسطین را از بین برد.

 

براین اساس، ارتباط اسرائیل با سیرالئون، غنا، اریتره، نیجریه، اتیوپی، جمهوری دموکراتیک کنگو، کنیا، کامرون، آنگولا، لیبریا، آفریقای جنوبی  و سودان جنوبی از نقاط عطف مهم دهه پایانی قرن بیست است. اما ظهور سیاست های راست‌گرایانه در اسرائیل و پیگیری سیاست ساخت شهرک­‌های یهودی‌نشین در اراضی فلسطینی‌ها در آغاز قرن جدید، مانع سیاسی پایداری در مناسبات تل­‌آویو و کشورهای آفریقا ایجاد کرد؛ تا جایی با انحلال سازمان وحدت آفریقا در سال 2002 و جایگزینی آن با «اتحادیه آفریقا»، دو دهه طول کشید تا سرانجام آفریقایی‌ها حضور اسرائیل را به عنوان عضو ناظر بپذیرند. بنابراین تاثیرپذیری رهبران آفریقا از تحولات فلسطین، باعث شده است تا این قاره در استراتژی اسرائیل جایگاه مهمی داشته باشد.

 

در همین حال، اسرائیل برای مقابله با فشار کشورهای جهان اسلام پیرامون مسائلی مانند آوارگان فلسطینی، نه تنها به مشروعیت، بلکه به رأی در سازمان ملل نیز نیاز داشت. در این میان بلوک آفریقا با 55 عضو یکی از بزرگترین بلوک های رأی گیری در مجمع عمومی بود. این موضوع به ویژه پس از آنکه فلسطینی ها تلاش کردند جامعه جهانی را برای به رسمیت شناختن دولت فلسطین بسیج کنند، بیش از پیش اهمیت یافت. در آن بازه زمانی، اسرائیلی ها متوجه شدند تا چه اندازه نیازمند حمایت دیپلماتیک آفریقا هستند.

 

از این رو از جمله اولویت‌های تعریف شده در سیاست خارجی اسرائیل، ایجاد یا بازسازی روابط با کشورهایی است که روابط  با آنها به حالت تعلیق درآمده و یا موجود نبوده است. زیرا برای مثال در سال 2017 تنها کشورهای آفریقایی که به قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تعیین قدس به عنوان پایتخت اسرائیل رای مثبت و یا حتی ممتنع دادند، توگو و سودان جنوبی بود؛ کنیا نیز از ترس واکنش آمریکا در این رأی‌گیری شرکت نکرد. در همین راستا بنیامین نتانیاهو در سال 2017 در جمع سفرای اسرائیل در آفریقا گفت: «اکثریت کشورهای مخالف اسرائیل در سازمان ملل را بلوک کشورهای آفریقایی تشکیل داده‌اند. اگر الگوی رأی‌گیری آنها را تغییر دهید، شما توازن آرا علیه ما را در سازمان ملل متحد تغییر داده‌اید.»

 

طبق نظر شادراک گوتو، استاد برجسته دانشگاه آفریقای جنوبی، «تقویت پیوندهای میان اسرائیل و کشورهای آفریقایی در زمینه های مختلفی چون اقتصادی، فناوری، کشاورزی، امنیتی و نظامی می تواند به مرور میزان حمایت های آنها را از فلسطین کاهش دهد.» و همین موضوع، یکی از دلایل اهمیت حضور اسرائیل در «اتحادیه آفریقا» است.

 

ب) ایجاد روابط سیاسی با کشورهای دارای اکثریت مسلمان آفریقا

همان طور که اشاره شد کشورهای آفریقایی یک بلوک مهم در رأی گیری­ های سازمان های بین‌المللی هستند. در این میان برقراری ارتباط و تأثیر بر آرای سیاسی آنها به ویژه در میان کشورهای با اکثریت مسلمان جایگاه مهمی در اولویت های رژیم صهیونیستی دارد. با توجه به این نگاه، در ژانویه 2019، نتانیاهو در سفری که آن را «تاریخی» خواند به چاد رفت. چاد یک کشور مسلمان نشین در مرکز آفریقا است. در آن زمان جروزالم پست نوشت: «اگر چاد مسلمان‌نشین که ۴۲ سال پیش تحت تأثیر معمر قذافی روابط خود را با اسرائیل قطع کرده بود، بتواند مناسبات خود با تل‌آویو را از سر بگیرد، شاید هفت کشور مسلمان ‌نشین جنوب صحرای بزرگ آفریقا مانند مالی و سودان که روابط دیپلماتیک با اسرائیل ندارند، هم بتوانند این کار را انجام دهند.» در واقع نتانیاهو درصدد بود تا این پیام را به دنیا مخابره کند که با وجود بحران خاورمیانه و مسأله فلسطین، امکان نزدیکی اسرائیل با کشورهای مسلمان وجود دارد. نکته مهم آنکه تلاش‌های دیپلماتیک اسرائیل در قاره آفریقا در امتداد تحولات خاورمیانه و منطقه خلیج فارس پیش می رفت.

 

در ادامه این روند در آگوست سال 2017 کشورهای سنگال و غنا با این که اکثریت ساکنان آنها مسلمان هستند، سطح مناسبات دیپلماتیک خود با اسرائیل را ارتقا دادند. عادی سازی روابط با سودان، کشوری که یکی از سرسخت ترین دشمنان رژیم صهیونیستی به شمار می رفت، نیز در همین بازه زمانی صورت گرفت. سودان با ۹۷ درصد جمعیت مسلمان، دومین کشور عربی بزرگ بعد از الجزایر در آفریقا است. امضا توافقنامه روابط دیپلماتیک با مراکش نیز در همین راستا تحلیل می­ شود. مناسبات اسرائیل و مراکش در سال 2000 و پس از سرکوب فلسطینی ها توسط ارتش اسرائیل قطع شد؛ اما پس از دو دهه، در سال 2020 آنها مجدداً روابط خود را از سر گرفتند. براین اساس ارتباط با کشورهای مسلمان نشین فارغ از منافع تجاری، اقتصادی و نظامی که می تواند برای اسرائیل داشته باشد، جنبه سیاسی قابل توجهی دارد.

 

در همین حال، برخی گزارش‌ها نشان می دهد امارات متحده عربی تبدیل به بازوی دیپلماتیک اسرائیل در آفریقا شده است. امارات از نفوذ اقتصادی خود در بین این کشورها به نفع اسرائیل استفاده می‌کند. لیبی و سودان بهترین نمونه های این گزاره هستند. تلاش های اسرائیل برای افزایش نفوذ خود در لیبی از طریق حمایت امارات از خلیفه حفتر محقق شد. در این راستا برقراری دوباره روابط با موریتانی، کشور آفریقایی عضو اتحادیه عرب، که از سال 1999 در پی بمباران غزه مناسباتش را با تل‌آویو قطع کرد، می تواند دستور کار بعدی امارات باشد. در حال حاضر علمای دینی و قدرتمندترین حزب موریتانی با عادی سازی روابط به شدت مخالف هستند.

 

براین اساس عضویت اسرائیل در اتحادیه آفریقا، فرصت دیگری برای ایجاد و تقویت پیوندها با کشورهای مسلمان‌نشین این قاره خواهد بود. هدف اصلی اسرائیل از این کار خنثی‌کردن تلاش های جمهوری اسلامی ایران و فلسطینی‌ها و همچنین جدا کردن روابط بین‌الملل از موضوع فلسطین است. به همین دلیل نتانیاهو ادعا کرد «اقدامات جمهوری اسلامی ایران و فلسطین برای جلوگیری از ورود اسرائیل به جهان اسلام (از جمله کشورهای آفریقایی) به نتیجه نخواهد رسید.»

 

ج) تضعیف رقبای خاورمیانه ای

در دو دهه اخیر آفریقا مورد توجه کشورهای زیادی قرار گرفته است که تا پیش از این صرفاً در حوزه پیرامونی جغرافیای خود فعالیت می کردند. حضور جمهوری اسلامی ایران، عربستان، امارات متحده عربی، ترکیه و قطر در قالب های سیاسی، اقتصادی و امنیتی مورد توجه مقامات رژیم صهیونیستی است. اسرائیلی ها می دانند هرگونه کم‌کاری در این قاره آفریقا باعث خواهد شد تا رقبای آنها جای پای محکم‌تری پیدا کنند. استفاده از قدرت رأی کشورهای آفریقا و بهره‌گیری از موقعیت جغرافیایی آنها برای تحدید اسرائیل به ویژه در مسیر آبراهه‌های بین‌المللی از جمله موضوعاتی است که می تواند مورد استفاده رقبای رژیم صهیونیستی قرار بگیرد.

 

در این رابطه گفته می شود تا پیش از آغاز روابط سودان و اسرائیل، بخشی از تجهیزات نظامی گروه های فعال در نوار غزه از طریق بندر سودان به این منطقه منتقل می شد؛ اما اسرائیل امیدوار است آغاز مناسبات دیپلماتیک با سودان این پنجره را ببندد. در این میان استفاده از نیازمندی‌های کشورهای آفریقایی در حوزه های دانش و فناوری، کشاورزی و نظامی-امنیتی در دستور کار اسرائیل است. مقامات اسرائیل امیدوارند بتوانند با ایجاد وابستگی در میان کشورهای این قاره، مانع تاثیرگذاری رقبا در موضوعاتی مانند بحث فلسطین، قدس شریف و به طور کلی اراضی اشغالی شوند.  اگرچه امروز امارات در برخی حوزه‌ها همراه با اسرائیل عمل می کند؛ اما طبیعی است که این کشور به دنبال اثرگذاری و جهت‌دهی در موضوعات جهان اسلام است، بنابراین کشورهای مسلمان آفریقا می تواند گزینه مهمی برای امارات باشند.

 

د) خارج شدن از انزوا و افزایش قدرت سیاسی و اقتصادی

تمایل اسرائیل به عادی سازی و تقویت مناسباتش با کشورهای آفریقایی تا حدی از تحولات خاورمیانه نیز متأثر است. نتانیاهو در نشست آیپک در سال 2018 تصریح کرد: «به یاد دارید زمانی مردم در مورد انزوای اسرائیل صحبت می کردند؟ اما امروز کشورهایی که با ما ارتباط ندارند، منزوی خواهند شد. امروز ما کسانی که از تحریم اسرائیل صحبت می کردند را تحریم خواهیم کرد!»  بیان چنین اظهاراتی در پی گسترش روابط اسرائیل در آفریقا صورت گرفت. سیاست خارجی نتانیاهو موجب شد تا تعداد سفارتخانه های رژیم صهیونیستی در این قاره افزایش یابد و همچنین در ادامه این روند، مراکش و سودان نیز توافقنامه عادی سازی روابط با این رژیم امضا کنند.

 

حضور نتانیاهو در نشست جامعه اقتصادی کشورهای آفریقای غربی (ECOWAS) در سال 2017 برای اسرائیل گام مهمی بود. در این راستا اسرائیل در چندین حوزه وارد همکاری با کشورهای آفریقایی شده تا بتواند با ایجاد پیوندها و وابستگی های اقتصادی-امنیتی بر قدرت سیاسی خود در محیط بین الملل بیفزاید.

 

1) فناوری آب و کشاورزی

کشورهای آفریقایی علاقه زیادی به استفاده از فناوری اسرائیل در کشاورزی و آب دارند. راه حل های آبیاری اسرائیلی ها در غنا، چاد، سنگال و اتیوپی بسیار مورد توجه است. از اواسط دهه 2000، اسرائیل چندین توافق نامه تجاری و برنامه سرمایه گذاری در غرب آفریقا امضا کرد که هدف آنها افزایش و ارتقا زیرساخت ها و فناوری به خصوص در بخش های کشاورزی و انرژی بود. در سال 2017، مقامات اسرائیلی تفاهم نامه ای برای سرمایه گذاری 1 میلیارد دلاری تا سال 2021 برای پیشبرد پروژه های انرژی در 15 عضو جامعه اقتصادی کشورهای آفریقای غربی (ECOWAS) امضا کردند.

 

سرمایه‌گذاری اسرائیل در قاره آفریقا فراتر از بخش دولتی است. بخش خصوصی نیز با ارائه خدماتی مانند بذرهای اصلاح‌شده که نیاز به آب کمتری دارند، در این راستا کار کرده‌اند. شرکت‌هایی مانند iA و NUFiltration از فناوری اسرائیلی برای تولید سیستم های پمپاژ آب و تصفیه آب برای گسترش دسترسی به آب تمیز در مناطق در معرض خطر استفاده کرده‌اند. در زمان شیوع وبا در کامرون در تابستان 2018، شرکت NUFiltration دستگاهی را در اختیار این کشور گذاشت که آب‌آلوده رودخانه را به آب آشامیدنی تصفیه شده تبدیل می کرد. در سالهای اخیر، این شرکت اسرائیلی از همان سیستم در جزیره Pediatorkorpe غنا استفاده کرده است، جایی که روستاییان به دلیل آب آلوده دچار نارسایی کلیه شدند. لذا رویکرد اسرائیل در دهه­ های گذشته حضور در این قاره چه به صورت فعالیت های رسمی دولتی و چه به صورت اعزام کارشناسان و شرکت های خصوصی بوده است.

 

2) فروش سلاح و ارائه مشاوره های نظامی-امنیتی

فروش اسلحه، حوزه عمومی نیست و بندرت در رسانه ها ظاهر می شود. با این حال جنوب صحرای آفریقا یک بازار جذاب برای فناوری دفاعی پیشرفته اسرائیل است. تهدیدهای امنیتی ناشی از گروه های افراطی مانند بوکو حرام و گروه‌های وابسته به داعش، تقاضا برای نوآوری های امنیتی را افزایش داده است. به گفته منابع امنیتی، چاد که یکی از چندین کشور آفریقایی درگیر با بوکو حرام است، در نتیجه همکاری با اسرائیل، اسلحه و تجهیزات لازم را برای نبرد با شورشیان به دست آورد.

 

افزون بر این تسلیحات، ارتش کنیا و اوگاندا به ویژه در زمینه هواپیماها، کشتی‌ های جنگی، توپخانه ها، سیستم‌های الکترونیک و تجهیزات ارتباطاتی همگی وابسته به اسرائیل هستند. همچنین رژیم صهیونیستی مهارت‌های تکنولوژیک خود را از طریق برنامه های آموزشی به کشورهای منطقه شرق آفریقا می ‌فروشد.

 

3) روابط تجاری

الیزا بن نون، سفیر اسرائیل در فرانسه حجم تبادلات تجاری میان اسرائیل و قاره آفریقا را حدود یک میلیارد و 200 میلیون دلار اعلام کرد. شرکت‌ های اسرائیلی در بخش‌ های مختلفی چون انرژی های تجدید‌پذیر، ارتباطات، کشاورزی و پزشکی در این قاره حضور دارند که این میزان به‌صورت فزاینده‌ای در حال رشد است.

در کنار موارد بالا می توان به تجارت الماس میان کشورهای آفریقایی دارای معادن الماس از جمله لیبریا و اسرائیل اشاره کرد. بزرگترین محصول صادراتی اسرائیل، الماس برش خورده است و مهمترین مرکز تجارت الماس دنیا، نیز در اسرائیل قرار دارد. از این رو همکاری تجاری در این حوزه یکی از اصلی ترین موضوعات به شمار می رود.

 

سخن پایانی

در سال 2016 نتانیاهو اولین نخست وزیری اسرائیل بود که پس از نزدیک به سه دهه از آفریقا بازدید کرد. او در نایروبی، پایتخت کنیا، تأکید کرد «اسرائیل در حال بازگشت به آفریقا است و آفریقا نیز در حال بازگشت به اسرائیل.» در این سفر چهار سفارتخانه جدید در قاره آفریقا افتتاح شد که گام بزرگی در مسیر روابط این قاره و رژیم صهیونیستی به شمار می‌رفت. رژیم صهیونیستی اکنون با 46 کشور آفریقایی رابطه دیپلماتیک دارد. با این حال فقط 12 سفارتخانه در کل این قاره دارد که آخرین آن در سال 2019 در روآندا افتتاح شد. در همین حال مقامات اسرائیلی در تلاش هستند تا سفارتخانه‌هایی در مراکش و سودان نیز داشته باشند.

 

به رغم این روند، هنوز تأثیر سیاسی واقعی رژیم صهیونیستی در آفریقا ضعیف است، این را در مواضع کشورهای آفریقایی در بحث فلسطین می‌توان مشاهده کرد. زیرا قدرت‌های بزرگی مانند الجزایر در برابر اسرائیل مواضع تندی اتخاذ می‌کنند. از سوی دیگر کشورهایی مانند کامرون و ساحل عاج که با اسرائیل روابط نزدیکی دارند، به استناد ادامه درگیری‌ها در فلسطین، تمایلی به کمک به دولت یهود در سازمان های بین‌المللی ندارند؛ اما پذیرفته‌شدن رژیم صهیونیستی در اتحادیه آفریقا به عنوان عضو ناظر می تواند تسهیل‌کننده مسیر حرکت این رژیم باشد که ممکن است بر موضوع فلسطین و قدس شریف نیز اثر منفی بگذارد.

مطالب مرتبط
ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
تحلیل های برگزیده