چگونگی بازسازی تروریسم منطقه ای
یورش به زندان‌ها؛ راهبرد جدید داعش برای بازسازی خلافت
داعش با اتخاذ راهبرد حمله به زندان‌ها با هدف آزادسازی زندانیان وابسته به این گروه در تلاش است با سازماندهی حملاتی همانند عملیات «نبرد هدم الاسوار» علیه زندان‌های کلیدی عراق، سوریه و افغانستان، کمبود نیروی خود را جبران نماید و از این رهگذر خلافت مورد ادعای خود را مجدداً بازسازی کند.
به گزارش راهبرد معاصر؛ حمله به زندان‌ها با هدف آزادسازی زندانیان جزو عملیات سخت و پیچیده به شمار می‌رود. یورش به زندان به برنامه‌ریزی و طراحی دقیق و سازماندهی شده، نیروهای آموزش دیده و کسب اطلاعات دقیق از درون زندان نیاز دارد؛ به خصوص که ساختمان زندان‌ها معمولاً مستحکم با دیوارهای بلند و نگهبانان مسلح حراست می‌شود.
حمله اخیر گروه تروریستی داعش به زندان ننگرهار جزو عملیات پیچیده و موفق قلمداد می‌شود. زندان ننگرهار در امتداد جاده تورخم - جلال آباد و در منطقه مسکونی قرار دارد. ساختمان این زندان با دیوارهای سیمانی و برج‌های دیده‌بانی، محل نگهداری 1800زندانی شامل زندانیان سیاسی، جنایی و اعضای گروه طالبان و 300 عضو داعش است.
شامگاه یکشنبه 2 اوت یک مهاجم انتحاری خودروی بمب‌گذاری شده را در نزدیکی دروازه ورودی زندان ننگرهار منفجر کرد و راه را برای حدود 30 ستیزه‌جو با هدف حمله به زندان هموار نمود. عناصر داعش پس از ورود با نیروهای محافظ زندان درگیر شدند. این درگیری حدود 20 ساعت ادامه داشت و در نهایت مهاجمان در این مدت به داخل زندان رخنه کردند و زندانیان نیز توانستند فرار کنند. به دنبال این عملیات، شاخه خراسان داعش اعلام کرد این حمله توسط افراد این گروه رهبری، و موفق به فرار دادن زندانیان شده‌اند.
به گفته مقام‌های محلی ولایت ننگرهار در حمله داعش به زندان ننگرهار در شرق افغانستان 272 زندانی ناپدید شده‌اند. عبدالرئوف شپون، عضو پارلمان افغانستان درباره این حمله گفته است که بخش مربوط به زندانیان داعش کاملاً خالی است و در این حمله همه اعضای این گروه تروریستی از زندان فرار کرده‌اند. ابرارالله مراد، عضو دیگر پارلمان نیز اظهار داشت که نزدیک به 300 زندانی فرار کرده‌اند که بیشتر آنها از اعضای گروه تروریستی داعش هستند.
یورش نیروهای داعش به زندان ننگرهار یادآور عملیات نبرد هدم الاسوار است که پیش از این توسط داعش صورت گرفته بود. داعش در سال 2013 با حملات به دقت سازماندهی شده و شورش داخل زندان‌ها توانست صدها تن از اعضای خود را از زندان‌های عراق آزاد کند. حمله به ابوغریب، بزرگترین زندان عراق در نزدیکی بغداد در ماه ژوئن سال 2013 منجر به آزاد شدن پانصد تا هزار تن از عناصر داعش شد که به لحاظ رزمی باتجربه بودند.
در حال حاضر، داعش با چالش‌هایی جدی در عراق، سوریه و افغانستان مواجه است؛ داعش فاقد نیروی انسانی کافی و ظرفیت نظامی متعارف است. اکثر نیروهای داعش یا در نبردهای اخیر کشته شدند یا در زندان‌ها به سر می‌برند. تنها در عراق بیش از 18000 عنصر از گروه‌های تروریستی مختلف زندانی هستند.
کمبود نیرو موجب شده است داعش به راهبرد یورش به زندان‌ها متوسل شود. ابوبکر البغدادی در سال 2019 در پیام صوتی از اعضای داعش خواسته بود همه تلاش‌شان را برای آزادسازی جنگجویان و زنان دستگیر شده عضو این گروه از زندان‌ها و کمپ‌ها انجام دهند.
پس از این پیام، نیروهای داعش چندین عملیات را برای آزادسازی زندانیان داعش در عراق و سوریه سازماندهی کردند. در مارس 2020 یک منبع امنیتی از نیروهای دمکراتیک سوریه که زندان غویران در شهر الحسکه در شمال شرق سوریه را اداره می‌کنند، از شورش و فرار برخی از زندانیان این زندان خبر داد که افراد وابسته به داعش در آن نگهداری می‌شوند. مصطفی بالی سخنگوی نیروهای دمکراتیک سوریه نیز در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «زندانیان اقدام به شکستن دیوارهای داخلی زندان کرده و درهای داخلی زندان را از جا کندند.»
در سال 2019 ژنرال سعد العلاق، رئیس سازمان اطلاعات نظامی عراق هشدار داد، رهبران باقیمانده گروه تروریستی داعش با آغاز مأموریتی به نام «حصارها را فرو بریزید» و با به‌کارگیری حجم انبوهی پول در حال دسیسه‌چینی برای فراری دادن اعضای به زندان افتاده این گروه هستند تا با استفاده از آنها دوباره به اصطلاح خلافت خود را احیا کنند.
عناصر داعش در سال 2019 با بهره‌برداری از اعتراضات عراق قصد داشتند عملیات بزرگی را برای یورش به زندان‌ها ازجمله زندان «الحوت» در الناصریه انجام دهند و هزاران نفر از عناصر خود را فراری دهند. ریاست پلیس نینوی در نوامبر 2019 نیز خبر داد که تلاش برای فراری دادن عناصر داعش از زندان «التسفیرات» واقع در مرکز شهر موصل ناکام ماند.
در پایان می‌توان گفت که در کوتاه مدت و میان مدت راهبرد و اولویت اساسی داعش آزادی‌سازی زندانیان، حفظ مبارزان، جذب نیروهای جدید و سازماندهی ساختار تشکیلاتی این سازمان است. سران داعش همچنان به دنبال راه‌هایی برای آزادکردن هزاران تن از هواداران خود از اردوگاه‌های زندانیان داعش در سوریه و عراق هستند. این سازمان در تلاش است حملات مشابه به نبرد «هدم الاسوار» را علیه زندان‌های کلیدی عراق و سوریه سازماندهی کند تا از این طریق کمبود نیروی خود را جبران نماید و بتواند سرزمین‌هایی از عراق و سوریه را تحت کنترل خود درآورد و خلافت مورد ادعای خود را دوباره بازسازی کند.