چرا سهام عدالت فروش نمی رود؟

به گزارش راهبرد معاصر از اواخر مرداد ماه سال گذشته با شروع ریزش بازار بورس فروش سهام عدالت متوقف شد و از آن زمان تا به امروز سهامدارن سهام عدالت نتوانسته اند سهام خود را بفروشند این در شرایطی است که طی یکی سال گذشته ارزش سهام عدالت نیز افت شدیدی داشته است.  با این حال همچنان سامانه های فروش سهام عدالت فعال هستند و بسیاری از سهامداران در حال غیر فعال کردن سفارش فروش سهام عدالت خود هستند. در حال حاضر 50 میلیون نفر در کشور سهام عدالت دارد. فرایند آزادسازی سهام عدالت اردیبهشت سال  انجام شد. پس از ان اعلام شد که سهامداران می توانند به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم نسبت به مدیریت سهام خود اقدام کنند. با این حال تا به امروز فقط 3 میلیون و 200 هزار نفر فقط توانسته اند بخش اندکی از سهام عدالت خود را بفروشند که البته اماو اگر های زیادی در باره واریز وجه آن نیز وجود داشت. پس از افت بورس در مرداد پارسال فروش سعام عدالت متوقف شد. بعدها اعلام شد روش فروش سهام عدالت به روش بلوکی تغییر کرد اما با این حال این روش هم نتوانست تغییری در روند فروش سهام عدالت ایجاد کند.  پس از مدتی اعلام شد قرار است صندوقی برای خرید عمده سهام عدالت در بورس در حال تشکیل است که هنوز این موضوع نیز عملیاتی نشده است. بسیاری می گویند تا وقتی بازار به تعادل نرسد فروش سهام عدالت در سال 1400 آغاز نمی شود.

لغو فروش سهام عدالت برای مشمولان

اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۹ بود که فرآیند آزاد سازی سهام عدالت صورت گرفت و مشمولان می‌توانستند یکی از دو روش مستقیم و غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کنند.براین اساس، کسانی که روش مستقیم را انتخاب کردند می‌توانستند در ابتدا ۳۰ و سپس ۶۰ درصد از پرتفوی خود را از طریق بانک‌ها یا کارگزاری‌ها به فروش برسانند.

البته این تصمیمات در زمانی گرفته شد که شاخص بورس در محدوده دو میلیون واحد قرار داشت ، بنابراین فشار فروش در بازار وجود نداشت اما ناگهان ورق بازار برگشت که یکی از عوامل آن همین فشار فروش‌های سهام عدالت بود. به همین دلیل سهام عدالت دیگر خریدار نداشت و بسیاری از مشمولان که سهام خود را برای فروش گذاشتند، هنوز وجه خود را دریافت نکرده‌اند.

البته طبق آمار، سه میلیون و ۲۰۰ هزار نفر سهم خود را فروختند و بیش از حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان هم وجه دریافت کرده‌اند.در این راستا، امکان لغو کردن سفارش فروش سهام عدالت برای مشمولان وجود دارد و تا اواخر فروردین‌ماه حدود ۷۰۰ هزار نفر نیز سفارش فروش خود را لغو کردند.مشمولان برای لغو کردن سفارش فروش خود باید به بانک یا کارگزاری که سفارش فروش داده بودند مراجعه و سفارش خود را لغو کنند.

روش جدید فروش سهام عدالت چیست؟

مدتی است که مسئولان از روش جدیدی برای فروش سهام عدالت می‌گویند، مدیر عامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اعلام کرده که برای خرید عمده سهام عدالت در بورس،‌ صندوقی در حال تشکیل است که مراحل نهایی را پشت سر می‌گذارد و این صندوق توسط چند موسسه در بازار شروع به کار خواهد کرد.

در حالی که مسئولان از رئیس سازمان بورس تا دیگر مدیران بورسی بارها اعلام کرده‌اند که تا وقتی که بازار به تعادل نرسد نمی‌توان فروش سهام عدالت را شروع کرد حاالا بحث فروش سهام توسط صندوق‌ها مطرح شده است.باید دید این صندوق‌ها قرار است سهام عدالت را از مردم بخرند یا آن را در بورس بفروشند، آیا با شرایط فعلی بازار و صف‌های فروش سهم‌ها این صندوق‌ها می‌توانند کارساز باشند؟

سهامداران سهام عدالت چقدر ضرر کردند؟

دقیقا ششم خرداد پارسال بود که مسئولان سهام عدالت اعلام کردند که فروش سهام عدالت آغاز شده است و اولین فروش را کارگزاری بانک ملی انجام داد.پس از آن کارگزاری دیگر بانک‌ها و کارگزاری‌های مستقل مانند مفید، آگاه و فارابی وارد فرایند فروش سهام شدند و سهامداران به امید فروش سهامشان در این کارگزاری‌ها حساب کاربری ایجاد کردند.

در خرداد پارسال ابتدا ۳۰ درصد اول آزاد شد و در مرداد ۳۰ درصد دوم. مسئولان همچنین وعده داده بودند که ۳۰ درصد سوم در دهه فجر پارسال و ۱۰۰ درصد آن قبل از عید امسال آزاد می‌شود که هیچ کدوم عملی نشد و سقف آزادسازی همان ۶۰ درصد باقی ماند.از خرداد تا نیمه اول مرداد فروش سهام عدالت کند بود، پول آن نیز خرد خرد واریز می‌شد تا جایی که سهامداران از دریافت کمتر از ۱۰ هزار تومان نیز می‌گفتند.

با آغاز روند کاهشی بورس بسیاری از فعالان بورسی فروش آبشاری سهام عدالت را علت ریزش بورس می‌دانستند، فشارها تاحدی بود که مدیر عامل سهام عدالت دستور به توقف فروش سهام عدالت داد. در ادامه نیز صف‌های میلیونی فروش سهام امیدها را برای فروش سهام عدالت کمتر کرد.در زمان رشد بازار سهام عدالت نیز رشد کرد. یک برگه سهام یک میلیون تومانی در مرداد بیش از ۴۰ میلیون تومان قیمت داشت.

یعنی اگر بازار سرمایه روند صعودی و یا حداقل تعادل را حفظ می‌کرد یک خانواده پنج نفره که سهام عدالت یک میلیون تومانی دارند در تابستان پارسال ۲۰۰ میلیون تومان سهام داشتند که در همان دوره می‌توانستند ۱۲۰ میلیون تومان آن را نقد کنند. ۸۰ میلیون تومان باقی مانده نیز تا در دو ماه پایانی پارسال نقد می‌شد.همچنین برگه سهام عدالت ۵۳۲ هزار تومانی حدود ۲۱ میلیون تومان می‌ارزید. اگر یه خانواده پنج نفره این برگه‌های سهام عدالت را داشتند در مرداد پارسال صاحب ۱۰۵ میلیون تومان دارایی در بورس بودند که ۶۳ میلیون تومان آن را در تابستان می‌توانستند بفروشند و حدود ۴۲ میلیون تومان باقی مانده نیز در دو مرحله بهمن و اسفند سال ۹۹ نقد می‌کردند.

اما بورس نتوانسته خودش از روند نزولی نجات دهد، مسئولان نیز که بارها وعده تغییر روش فروش سهام عدالت داده‌اند نتوانسته‌اند کاری را پیش ببرند، یعنی عملا فروش سهام ممکن نیست.در این مدت یعنی از مرداد پارسال تا الان که فروش سهام عدالت یک ساله می‌شود، سهام عدالت بیش از ۵۰ درصد افت کرده است.سهام ۵۳۲ هزار تومانی از ۲۱ میلیون تومان به ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تومان رسیده و سهام یک میلیون تومانی حدود ۱۷ میلیون ۵۰۰ هزار تومان ارزش دارد.

بنابراین از مرداد پارسال تا الان یک خانواده پنج نفره‌ای که سهام یک میلیونی داشته‌اند و در مرداد پارسال ارزش سهامشان حدود ۲۰۰ میلیون تومان بوده الان حدود ۸۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است که قابل فروش نیست. یعنی حدود ۱۱۱ میلیون تومان ضرر کرده‌اند.همچنین خانواده پنج نفره‌ای که برگه‌های سهامشان ۵۳۲ هزار تومانی بوده و در مرداد سهامشان حدود ۱۰۵ میلیون تومان ارزش داشته حالا ۴۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌ارزد، یعنی ضرر بیش از ۵۷ میلیون تومانی.