جزئیات مصوبات کمیسیون تلفیق درباره بودجه ۱۴۰۱/ چرا وام ازدواج در لایحه بودجه ۱۴۰۱ نیامد؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ جعفر قادری در مصاحبه با سیما با اشاره به تعریف و وظایف کمیسیون تلفیق، گفت: در مجلس 12 کمیسیون تخصصی داریم که در حوزه‌های کاری خود فعالیت می‌کنند مانند کمیسیون صنایع، کشاورزی، امور داخلی و غیره. کمیسیون برنامه‌وبودجه به صورت تخصصی در رابطه با برنامه‌وبودجه و تغییرات آن فعالیت می‌کند. زمان بررسی برنامه‌وبودجه، کمیسیونی متشکل از نمایندگان کمیسیون‌های تخصصی شکل می‌گیرد که هرکدام از کمیسیون‌های تخصصی 3 نماینده و کمیسیون برنامه‌وبودجه که کمیسیون اصلی است 9 نماینده به کمیسیون تلفیق معرفی می‌کنند. در 2 تا 3 هفته گزارش کمیسیون‌های تخصصی در کمیسیون تلفیق و نهایتاً در جمع‌بندی کمیسیون تلفیق به صحن مجلس ارائه می‌شود تا صحن بتواند تصمیم‌گیری کند.

نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس درباره تعیین میزان کف و سقف حقوق، عنوان کرد: در روز گذشته درباره دو موضوع کف و سقف حقوق و همین‌طور مالیات بر حقوق، بحث‌های مفصلی داشته و در ادامه نیز با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی کلیاتی درباره ارز ترجیحی داشتیم. روی بحث کف و سقف حقوق به جمع‌بندی رسیدیم در سال 1400 که کف حقوق 3 میلیون و 500 هزار تومان بود و در لایحه دولت 4 میلیون و 500 هزار تومان آمده بود که آن را به 5 میلیون و600 هزار تومان افزایش دادیم؛ عملاً حقوق‌بگیر مقداری را به عنوان بیمه بازنشستگی باید پرداخت کند و 5 میلیون تومان مبلغ خالص دریافتی او خواهد بود. برای بازنشستگان مالیات و بیمه بازنشستگی ندارد 5 میلیون تومان دریافت می‌کنند. در سال 1400سقف حقوق را که 33 میلیون و 700 هزار تومان بود به 35 میلیون تومان خالص افزایش دادیم که سقف حقوق مربوط به تمامی دستگاه‌ها است.

وی با اشاره به میزان دریافتی نمایندگان مجلس و وزرا، بیان کرد: میزان دریافتی وزرا و نمایندگان مجلس از بعضی از گروه‌ها در جامعه کمتر است. به عنوان مثال خود من که نماینده مجلس هستم و می‌توانم ازآنجا حقوق بگیرم اما از هیئت‌علمی دانشگاه حقوق دریافت می‌کنم چراکه اعضای هیئت‌علمی دانشگاه دریافتی‌شان به مراتب از وزرا و نمایندگان مجلس بیشتر است. دریافتی نمایندگان را مطمئن نیستم چراکه از نمایندگی حقوق نمی‌گیرم اما تصور می‌کنم حدود 15 میلیون تومان یا کمتر از آن باشد. اصولاً ازآنجایی‌که قضات نیز دریافتی‌شان از دادگستری بیشتر از مجلس است از دادگستری حقوق می‌گیرند.

عضو کمیسیون تلفیق در رابطه با میزان دریافتی دولت در صورت امتداد ارز ترجیحی، اظهار داشت: مشکلی که ما داریم این است که منشأ ارز ترجیحی صادرات نفت است اگر فرض ما بر این باشد که خیلی خوب با همین شرایط بتوانیم نفت بفروشیم روزی 1.2 میلیون بشکه می‌توانیم فروش داشته باشیم؛ هر بشکه نیز اگر 60 دلار باشد و هر دلار را اگر ترجیحی حساب کنیم 4200 تومان اما اگر نیمایی یا ای تی اس باشد می‌شود 23 هزار تومان و اگر قرار باشد این را به عنوان ارز ترجیحی به واردات گندم، مواد اولیه، دارو، نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی اختصاص دهیم عملکرد سال 1400 که عدد بالایی است یعنی نزدیک به 18 میلیارد دلار و ما در سال آینده اگر این اعداد و ارقام صادرات نفت داشته باشیم پس از کسر سهم صندوق و 14.5 درصد صندوق قاعدتاً باید 40 درصد باشد اما قرار است از رهبر معظم انقلاب 20 درصد را مجوز گرفته و آن را به 20 درصد کاهش دهند، 14.5 درصد نیز سهم نفت است و 3 درصد نیز سهم مناطق نفت‌خیز، گازخیز و مناطق محروم است که این موارد را اگر کم کنیم دریافتی دولت زیر 20 میلیارد تومان می‌شود.

وی درباره منشأ تورم به دلیل ابقای ارز ترجیحی، گفت: اگر دولت بخواهد از بازار ارز را با مبلغ 23 هزار تومان خریداری کند و 4 هزار و 200 تومان بدهد با توجه به محدودیت‌های منابع که دولت دارد منشأ تورم شده و مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

قادری با اشاره به ارزهایی که از صادرات پتروشیمی، پسته، فرش و غیره به دست می‌آید، ابراز داشت: این ارزها مربوط به دولت نیست چراکه پتروشیمی دولتی یا پسته دولتی نداریم. پتروشیمی مربوط به نهادهای عمومی غیردولتی است که وقتی ارز آن‌ها وارد بازار می‌شود دولت باید با مبلغ 23 هزار تومان خریداری کند. تلاش بر این است که با پرداخت یارانه آن‌هم به صورت کارت، دهک‌های اول تا هفتم حمایت شوند و طبیعی است که با حمایت‌هایی که دولت می‌کند و تولید داخلی، شرایط بهتر خواهد شد.

وی با اشاره به بهبود مشکلات در سال 1401، گفت: در سال 1400 درگیر 3 یا 4 مشکل به صورت هم‌زمان بودیم؛ تحریم، خشک‌سالی، کرونا و در کنار آن، سوء مدیریت‌ها و مشکلات مدیریتی که وجود دارد .در حال حاضر با توجه به بارندگی‌هایی که داشتیم فشارهای خشک‌سالی رو به کم شدن است، شدت قبلی بحران کرونا نیز کاهش پیدا کرده و فضا بازتر می‌شود. در بحث تحریم‌ها تلاش دولت بر این است که هم بحث دور زدن تحریم‌ها و بحث خنثی کردن آن‌ها را به صورت جدی دنبال کند تا اینکه متکی به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های داخلی باشد. در بحث صادرات غیرنفتی در این مدت تلاش‌های دولت نتیجه داده است؛ تعامل با کشورهای همسایه و با بلوک شرق این امکان را فراهم کرده است که دریافتی‌های ارزی نسبت به سال گذشته بهتر شود.

قادری پیرامون تأثیر توافقات وین بر بودجه، ابراز کرد: در بودجه بنای دولت بر این است که هیچ توافقی مانند برجام و غیره انجام نمی‌شود و اگر انجام شد که ارزهای بلوکه‌شده بازگشته و به بودجه تزریق خواهد گشت و با اصلاحیه و متمم می‌توانیم از آن منابع نیز استفاده کنیم که در آن صورت منابع متعدد و امکان صادرات بیشتری وجود خواهد داشت .

عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه با اشاره به ایجاد ظرفیت‌های جدید و اهمیت آن، مطرح کرد: در همین مدت، کاری که دولت انجام داد بحث سوآپ گاز بین ترکمنستان و آذربایجان کمک می‌کند. ما در حال حاضر این ظرفیت را داریم که بخشی از گاز روسیه و ترکمنستان را به پاکستان برسانیم؛ به دلایل مختلفی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم این نگاه وجود نداشت اما به‌هرحال در همین فرصت محدود که رئیس‌جمهور به این سمت دست‌یافته، بحث ترانزیت کالا، ترانزیت گاز و همین‌طور عبور هواپیماها را سامان بخشیده است. ایران دارای مجموعه ظرفیت‌های است که در بحث ترانزیتی داریم و می‌تواند کمک کند خطوط ریلی را تکمیل کنیم؛ ترانزیت کالا می‌تواند منبع تأمین ارز بوده و کمک‌کننده باشد؛ ظرفیت‌های جدید ایجاد می‌شود که می‌تواند آن فشار را از روی اقتصاد کشور بردارد.

وی با اشاره به دغدغه‌های مردم، گفت: نگرانی‌هایی که در جامعه وجود دارد؛ نمایندگان مجلس که هم از طریق فضای مجازی و هم از طریق ارتباطات حضوری مرتبط با مردم هستند در جریان دغدغه‌های مردم بوده و کم‌وبیش حتی در روزهای پنجشنبه و جمعه که مجلس تعطیل است در جمع مردم حضور پیدا می‌کنند و از دغدغه‌ها و ملاحظات آن‌ها کاملاً اطلاع دارند. ما در شرایطی هستیم که باید کمک کنیم از این وضعیت عبور کنیم.

قادری درباره راهکارهای پیش روی دولت برای رهایی از این شرایط، عنوان کرد: حالتی وجود دارد که ارز ترجیحی کم داریم و دولت باید برود پول چاپ کرده یا استقراض کند و ارز 23 هزارتومانی را خریداری نماید اما 4 هزار و 200 تومان برای کالاها پرداخت کند که آثار تورمی این کار دامن‌گیر قشر کم‌درآمد، حقوق‌بگیرها و افرادی است که درآمدهای ثابت دارند. اعتقاد عمومی بر این است که با ارز ترجیحی که در حال حاضر در کشور توزیع می‌کنیم نه‌تنها مردم و خارجیانی که در ایران هستند، استفاده می‌کنند بلکه تا شعاع قابل‌توجهی به کشورهای همسایه نیز از کالاهای یارانه‌ای ما می‌رسد و دقیقاً در این شرایط خیلی از کالاها که در حالت عادی توجیه ندارد به خاطر استفاده از ارز ترجیحی صادر می‌شود. هم‌چنین برخی اسراف‌هایی که انجام می‌شود مانند اسراف در بحث نان یا بحث دارو.

وی با اشاره به جلوگیری از رانت‌خواری، اظهار داشت: برای جلوگیری از این رانت‌ها این تلاش‌ها به کار گرفته‌شده است یعنی اگر قرار است یک مسیر دیگری را دنبال کنیم دلیلش آن است که نتوانستیم از مسیر قبلی نتیجه بگیریم یا تمام انتظارات و توقعات ما را نتوانسته برآورده کند. راجع به بحث دارو و نان که برای مصرف‌کنندگان تغییری نمی‌کند و روی بقیه اقلام نیز اعتقاد ما بر این است که امکان جایگزینی بخشی از نهاده‌های دامی را داریم و اینکه اگر مقداری مصرف آن‌ها کمتر شود، ارزی که داریم می‌تواند پاسخگو باشد.

قادری با اشاره به زمان تصویب بودجه، گفت: تصور می‌کنم در کمیسیون تلفیق این هفته و هفته آینده جمع‌بندی انجام شود، گزارش را در اختیار هیئت‌رئیسه گذاشته و هیئت‌رئیسه فرصت 10 روزه‌ای به نمایندگان می‌دهد که بتوانند روی گزارش کمیسیون تلفیق، پیشنهادهای خود را ارائه دهند؛ پس‌ازاین فرصت 10 روزه، گزارش کمیسیون تلفیق در صحن مطرح می‌شود .

عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس با اشاره به عدم ذکر وام ازدواج در بودجه 1401، ابراز داشت: در قانون حمایت از جمعیت و جوانی احکام زیادی آمده است و بحث وام ازدواج نیز تکالیفی را متوجه دولت کرده است. شاید استنباط دولت این بوده است که نیازی نیست در بودجه بیاید و ازآنجایی‌که قانون دائمی داریم دیگر نیازی به تکرار آن نیست. اگر قانون دائمی داشته باشیم شاید نیازی نباشد، اما به‌هرحال وقتی به بخش هزینه‌ها رسیدیم بررسی می‌کنیم که اگر نیازی به تکرار آن در بودجه باشد حتماً آن را در کمیسیون تلفیق می‌آوریم و اگر ما نیز نیاوریم نمایندگان می‌توانند پیشنهاد دهند و آن را وارد کنند./ تسنیم